ماهنامه نفت، گاز و انرژی
سال دوم شماره 9 (آبان 1390)

تخریب شدن الاستومرها به عنوان یکی از برجسته ترین دلایل جهت کاهش عمر پمپ های حفاری چاه های نفت و گاز است. دلایل گوناگونی در رابطه با این موضوع وجود دارد، از آن جمله صدمات بخش توان است که نوعا به سبب تخریب الاستومر استاتور می باشد. عمر استاتور به عوامل زیادی مانند طراحی، مواد ساخت و شرایط کاری درون چاه حفر شده بستگی دارد. این مقاله تاکیدی اساسی روی مکانیزم های تخریب استاتور و فاکتورهای مؤثر بر عمر استاتور دارد. یکی از این عوامل لقی روتور می باشد. یک روتور با لقی زیاد ممکن است با برخورد زیاد برآمدگی هایش به استاتور موجب تخریب الاستومرها در اثر دمای بالا شود و همچنین می توان گفت که در یک روتور فشار زیاد جااندازی موجب کاهش عملکرد پمپ و عمر کاری می شود. از دیگر عواملی که نقش تعیین کننده ای در تخریب این الاستومرها دارد، خستگی الاستومر می باشد که در اثر فرکانس بارگیری بالا در سیکل های زیاد استاتور به وقوع می پیوندد که هم باعث افزایش کرنش الاستومر شده و هم نرخ این کرنش را بالا می برد. عامل بعدی تغییر شکل الاستومر دمای بالاست که موجبات شل شدن الاستومر را به دنبال دارد. این افزایش دما در سازندهای مختلف علل گوناگونی می تواند داشته باشد. علاوه بر عوامل ذکرشده بالا، مواد شیمیایی مختلف موجود در سیال حفاری نیز به نوبه خود می تواند موجبات افت خواص فیزیکی الاستومر و در نتیجه کاهش عمر کاری آن را فراهم آورد.

صنعت ساخت لوله در صنایع نفت و گاز از اهمیت بالایی برخوردار می باشد، لذا در هنگام فرآیند ساخت ورق و تولید لوله در کارخانجات، تمام استانداردهای رایج و سخت گیرانه به همراه بازرسی های تمام وقت و موردی انجام می پذیرد، ولیکن در پاره ای از اوقات عوامل خارجی و محیطی باعث آسیب دیدگی سر لوله (Bevel) و داخل لوله ها در هنگام بارگیری، باراندازی، حمل و نقل و ذخیره سازی می گردد که بخش زیادی از آسیب های وارده با اقدامات نسبتا ساده امکان به حداقل رسانیدن بخش زیادی از آسیب های وارده میسر می باشد. یکی از اینگونه اقدامات، استفاده از درپوش های محافظ دو سر لوله می باشد.

با وجود تعاریف زیاد درباره بهره وری، به منظور اجرایی کردن آن می بایست تعریفی هماهنگ و سازگار با شرایط و نیازهای معین سازمان به کار برد و از طریق مشارکت کلیه کارکنان قدم های موثری را در این راه برداشت. استمرار یک سیستم بهره وری، مستلزم اقداماتی چند نظیر تسهیم منافع، اصلاح ساختار سازمانی، توسعه منابع انسانی و... است. راهکارهای افزایش بهره وری مستلزم شناخت کافی وضعیت موجود و فرهنگ کاری شرکت هاست. با توجه به تفاوت های مهم در فرهنگ کاری شرکت ها و وضعیت موجود آنها می توان گفت راهکارهای افزایش بهره وری نیز در آنها متفاوت خواهد بود. از جمله راهکارهای افزایش بهره وری می توان به کاهش ضایعات، ایجاد تعهد در کارکنان، توجه به کارکنان، استفاده بهینه از استعدادها، ایجاد انگیزه در کارکنان، توجه به تغییرات و... اشاره کرد. درجه تاثیر هر یک از این راهکارها در افزایش بهره وری به وضعیت موجود شرکت در آن زمینه و ضرورت پرداختن به هر یک از این موارد بستگی دارد که می بایست به شکل ماهرانه ای شناسایی و اولویت بندی شده و بر آن اساس اقدام شود. به عنوان مثال، در سازمانی ممکن است کاهش ضایعات در اولویت اول قرار گیرد و در سازمانی دیگر توجه به کارکنان و ایجاد انگیزه در اولویت اول باشد. عدم شناخت کافی از وضعیت موجود شرکت ها و بی توجهی به اولویت ها می تواند اثرات معکوسی در میزان بهره وری بوجود آورد. از این رو قبل از هرگونه اقدامی در افزایش بهره وری برروی شناخت کافی وضعیت موجود و اولویت بندی صحیح راهکارها تاکید می شود.
برای آگاهی از میزان افزایش بهره وری می بایست آن را در قالب شاخص های مختلف و در دوره های معینی اندازه گیری کرد. با اندازه گیری شاخص های بهره وری می توان مشخص ساخت که تلاش های بهره وری تا چه حدی مفید بوده است. اندازه گیری بهره وری نیز می بایست بر اساس یک سیستم مناسب و اصولی انجام گیرد، در غیر اینصورت نمی توان به نتایج آن اطمینان و انتظار بهبود در آن را داشت. یکی از موارد مهم در اندازه گیری بهره وری مشخص کردن صحیح طول دوره ارزیابی است که به عواملی نظیر دسترسی به اطلاعات، ماهیت عملیات تولیدی و اهداف مدیریت بستگی دارد. از نتایج اندازه گیری شاخص های بهره وری می توان به عنوان ابزاری مناسب جهت برنامه ریزی های بلندمدت مدیریت در سطح سازمان استفاده کرد

در مطالعه حاضر ابتدا به معرفی انرژی خورشیدی، انواع و کاربردهای آن پرداخته شده است. در ادامه سیستم های حفاظت کاتدی به روش فتوولتائیک با سیستم های حفاظت کاتدی جریان اعمالی مورد ارزیابی و مقایسه قرار گرفته اند. در بررسی هزینه های اولیه و بلندمدت، با فرض نرخ های تورمی خالص متفاوت سالانه و اثر آن بر تامین هزینه انرژی سیستم های حفاظت کاتدی جریان اعمالی، نتایج گوناگونی در برتری اقتصادی سیستم های حفاظت کاتدی به روش فتوولتائیک حاصل شده است. نتایج نشان می دهد که با حذف یارانه های انرژی و افزایش بهای گاز و برق، سیستم های حفاظت کاتدی به روش فتوولتائیک با در نظر گرفتن تورم سالیانه بالای 16 درصد نسبت به سیستم های مرسوم رقابت پذیر خواهد بود.

استفاده از روش های بهینه در اسیدکاری چاه ها اثرات خوبی را در افزایش بهره وری چاه های نفت و گاز به دنبال خواهد داشت. عملیات اسیدکاری جهت افزایش نفوذپذیری سنگ مخزن مورد استفاده قرار می گیرد. این امر ممکن است با ایجاد خورندگی در خود سنگ مخزن یا خورندگی در ذراتی که باعث انسداد خلل و فرج موجود در سنگ مخزن گردیده اند، انجام گیرد. هرچه این خلل و فرج بیشتر به همدیگر راه داشته باشند، سیال داخل آنها بیشتر با یکدیگر مرتبط خواهد بود و در این حالت است که نفوذپذیری آنها به حد بالاتری رسیده و در نتیجه عبور سیال از بین این خلل و فرج سریع تر و راحت تر انجام می گیرد. در این مقاله سعی شده است، ضمن ارائه این روش ها ضرورت استفاده از مواد افزودنی در اسیدکاری چاه ها نیز توجیه شود. از جمله جهت کاهش اصطکاک رسوبات و کاهش امولسیون استفاده از مواد کاهش دهنده کشش سطحی بسیار موثر می باشد

برابری زن و مرد به این معنی نیست که آنها یکسان هستند. با قدرت گرفتن زنان در محیط کار اختلافات میان زنان و مردان در بین کارکنان جوان و حتی مسن نیز بالا می گیرد و ما متاسفانه باید شاهد این اختلافات در قسمت های مختلف سازمان باشیم. از دفاتر تجاری گرفته تا کارخانجات و میادین جنگ، امروزه که زنان در جلسات هیات مدیره سازمان های بزرگ نیز اظهار وجود می نمایند و یا این که توانسته اند شرکت ها و سازمان های خود را تاسیس نمایند و به عنوان مثال نرخ زنان صاحب شرکت تا میزان 103 درصد افزایش یافته است. در 10 سال گذشته این تفاوت ها و اختلافات در بین گروه های مدیریتی سازمان های بزرگ نیز پدیدار شده است. تحقیقات نشان می دهد که روش های زنانه و مردانه در راهبری می تواند مؤثر باشد، یعنی هر دو روش دارای تاثیرگذاری خاص خود می باشد، اما وقتی ما آنها را در کنار هم به مقایسه می گذاریم، متوجه می شویم که روش زنانه راهبری سازمان ها دارای امتیازات بیشتری است.

توربوشارژر شامل یک کمپرسور و یک توربین می باشد که هر دو روی یک شفت نصب شده اند و توربین توسط گازهای خروجی حاصل از احتراق چرخانیده می شود. به این ترتیب، انرژی این گازها که در صورت نبودن توربوشارژر تلف می شد، برای چرخاندن کمپرسور استفاده می شود و هوای بیشتری برای سیلندرهای موتور تامین می کند.

گازهای غیرمتعارف دنیای آینده ما را پاک تر و ایمن تر می نماید. هم اینک در سواحل کشور چین 6 ترمینال غول پیکر واردات ال ان جی در حال ساخت است. بدین ترتیب تا سال 2015 میلادی، مقدار ال ان جی وارداتی چین دوبرابر خواهد شد. در مرزهای غربی چین خط لوله واردات گاز از ترکمنستان در حال ساخت است. در مناطق مرکزی چین نیز زمین شناسان و مهندسان چینی در حال جستجو و مطالعه برای حفر چاه های جدید تامین گاز مورد نیاز کشورشان که به سرعت نیز در حال افزایش است، هستند.

امروزه فولادهای متالورژی پودر، نقش مهمی در صنعت ساخت و تولید ایفاء کرده و جایگزین مناسبی برای فولادهای ریخته گری و کارشده می باشند، بنابراین تشخیص مناسب فاکتورهای موثر بر خواص نهایی محصولات، در این روش بسیار مهم می باشد. یکی از این فاکتورهای موثر، محیط کوره تف جوشی است که با توجه به نوع آن برای فولادهای مختلف و متناسب بکار می روند. در این مقاله سعی شده است به معرفی این محیط های مختلف کوره تف جوشی در صنعت متالورژی پودر پرداخته شود. طبقه بندی، اثرات و ارزش اقتصادی هر محیط نیز با رسم نمودار و جداول مربوطه بیان شده است.

در جوامع علمی و در قرن 21 همه ما در طول زندگی یاد می گیریم که تکنیک ها و مهارت های جدیدی کسب کنیم و خود را به این تفکر عادت دهیم و از نظر شغلی موفق باشیم، بنابراین می توان به ده نکته مدیریت زیر توجه کرد:دهند که اهداف شغلی شان تا چه میزان تحقق پیدا می کند.

دسترسی کشورهای در حال توسعه به انواع منابع انرژی، برای توسعه اقتصادی آنها اهمیت اساسی دارد و پژوهش های جدید نشان داده که بین سطح توسعه یک کشور و میزان مصرف انرژی آن، رابطه مستقیمی برقرار است.
با توجه به اهمیت ارسال سوخت به صورت مقرون به صرفه در دنیای امروز و وجود منابع غنی گاز طبیعی خصوصا در کشور ما، مایع سازی گاز طبیعی دارای اهمیت ویژه ای می باشد. برای دستیابی به این هدف، سیکل های مختلفی عرضه گردیده که هر کدام از آنها مزیت خاص خود را دارا می باشند.
در مقاله حاضر به تشریح فرآیند مایع سازی گاز طبیعی با استفاده از سیکل آبشاری سیال مرکب (MFCP) می پردازیم.

امروزه ایران کشوری است که جهانیان آن را با منابع غنی نفت و گاز می شناسند. نزدیک به صد سال است که ایران با کشف نفت در آن تبدیل به کشوری صنعتی شده است و هر چند از این رهگذر مشکلات فراوانی نیز داشته است، اما به هر حال به عنوان کشوری تاثیرگذار در بازار جهانی نفت (این مهم ترین منبع انرژی جهان تا به امروز) همواره مطرح بوده است و پنجم خردادماه سالروز ورود ایران به این عرصه است.