فهرست مطالب

فصلنامه فرهنگی - تربیتی زنان و خانواده
سال دوازدهم شماره 41 (زمستان 1396)

  • تاریخ انتشار: 1396/12/28
  • تعداد عناوین: 7
|
  • منیره اسماعیل بیگی، یاسر رضاپور میرصالح *، فاطمه بهجتی اردکانی، شهریار نیازی صفحات 7-22
    پژوهش با هدف بررسی اثربخشی آموزش مفاهیم اخلاق در خانواده به شیوه قصه گویی بر اساس قصه های دینی و قرآنی بر هوش اخلاقی و هوش هیجانی دختران نوجوان انجام شد. این پژوهش مطالعه ای نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری آن را تمام دانش آموزان دختر دوره دوم متوسطه استان کرمان در سال تحصیلی 95 1394 تشکیل می دادند. 42 نفر از این دانش آموزان با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب، و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند (هرگروه 21 نفر). ابزار گردآوری داده ها شامل پرسشنامه هوش اخلاقی لنیک و کیل و پرسشنامه هوش هیجانی شات و همکاران بود. برنامه مداخله ای شامل نه جلسه آموزش مفاهیم اخلاق در خانواده به شیوه قصه گویی بود که به شرکت کنندگان گروه آزمایش ارائه شد و شرکت کنندگان گروه کنترل هیچ مداخله ای دریافت نکردند. هر دو گروه شرکت کنندگان یک بار قبل و یک بار بعد از اجرای برنامه مداخله ای به پرسشنامه ها پاسخ دادند. در نهایت، داده ها با استفاده از تحلیل کواریانس چند متغیری (مانکوا) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که میانگین نمره های پس آزمون شرکت کنندگان گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل در هوش اخلاقی و هوش هیجانی به طور معنی داری بیشتر شده است؛ به عبارت دیگر، آموزش مفاهیم اخلاق در خانواده به شیوه قصه گویی بر اساس قصه های دینی و قرآنی در گروه آزمایش به افزایش هوش اخلاقی و هوش هیجانی منجر شده است.
    کلیدواژگان: اخلاق و آموزش، قصه های قرآنی و تربیت، هوش اخلاقی و قصه، هوش هیجانی و قصه، تربیت نوجوانان و قصه گویی
  • رحمان مهدی نژاد قوشچی *، اسماعیل اسدپور صفحات 23-45
    این پژوهش با هدف مقایسه اثربخشی دو روش زوج درمانی مبتنی بر عوامل مشترک با محتوای آموزه های اسلامی و بدون آن بر افزایش میزان گفتگوی موثر زوجین انجام شده است. روش تحقیق نیمه آزمایشی بود که از طرح آزمایشی آمیخته 3×3 استفاده شده است. جامعه آماری شامل زوجهایی بود که به دلیل مشکلات ارتباطی به مرکز روانشناسی و مشاوره آرامش ارومیه در سال 1395 مراجعه کرده بودند. نمونه آماری شامل 24 زوج بود که با روش نمونه گیری تصادفی انتخاب ، و در دو گروه آزمایش و گروه کنترل جایگزین شدند. ابزار اندازه گیری پرسشنامه محقق ساخته «مقیاس ارزیابی میزان گفتگوی موثر زن و شوهر» بود. گروه های آزمایش در ده جلسه زوج درمانی مبتنی بر عوامل مشترک و زوج درمانی مبتنی بر عوامل مشترک با محتوای آموزه های اسلامی شرکت کردند. به منظور بررسی سوالهای تحقیق از آزمون آماری تحلیل واریانس با تکرار سنجش استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد که بین گروه های آزمایش و گروه کنترل در میزان گفتگوی موثر تفاوت معناداری وجود دارد (0.001>p) در جمعبندی یافته های پژوهش می توان گفت که مداخله ها و فنون رویکرد زوج درمانی مبتنی بر عوامل مشترک با محتوای آموزه های اسلامی در افزایش مولفه های بیان نیازها و همدلی گفتگوی موثر از رویکرد زوج درمانی مبتنی بر عوامل مشترک معنادارتر است.
    کلیدواژگان: زوج درمانی مبتنی بر عوامل مشترک، زوج درمانی مبتنی بر عوامل مشترک با محتوای آموزه های اسلامی، گفتگوی موثر زوجین
  • علی تقوایی نیا * صفحات 47-67
    هدف پژوهش اثربخشی معنادرمانی گروهی بر چشم انداز زمانی و رضایت از زندگی همسران شهیدان جنگ تحمیلی بود. طرح پژوهش نیمه تجربی و از نوع پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود.30 نفر از همسران شهیدان با روش در دسترس به عنوان نمونه انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. مداخله معنادرمانی طی ده جلسه 90 دقیقه ای و یک بار در هفته برای گروه آزمایش اجرا شد. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه چشم انداز زمانی و مقیاس رضایت از زندگی و برای تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل کوواریانس استفاده شد. نتایج نشان داد مداخله مبتنی بر معنادرمانی گروهی به افزایش رضایت از زندگی و برخی از خرده مفیاسهای چشم انداز زمانی گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل منجر شد. معنادرمانی گروهی علاوه بر نقش موثر در افزایش رضایت از زندگی و چشم انداز زمانی همسران شهیدان تلویحات کاربردی مهمی برای متخصصان و درمانگران به منظور اهتمام ویژه به این نوع مداخله در مسیر کمک به آنها دارد.
    کلیدواژگان: معنا درمانی گروهی، چشم انداز زمانی، رضایت از زندگی، همسران شهیدان نورآباد ممسنی
  • امیرحسین بانکی پور فرد *، فهیمه مومنی راد، سید مهدی صدری صفحات 69-90
    این پژوهش در مطالعه ای کیفی، عوامل تعالی بخش موثر در تحکیم خانواده را جمع آوری کرد و سپس یافته های پژوهش را در مراحل انتخاب همسر، دوران عقد و زندگی مشترک مورد تحلیل و بررسی قرار داد. بدین منظور آرای 14 تن از مفسران و اندیشمندان معاصر مسلمان را که در کتابها و تفاسیر ایشان جمع آوری شده است به صورت شناسهگذاری و در قالب شبکه مضمون تنظیم و نسبت به مقایسه آرای ایشان با یکدیگر در قالب نمودار اقدام کرد؛ لذا تعالی خانواده به عنوان متغیر وابسته و عوامل معنوی، فکری، احساسی و مادی به عنوان متغیر مستقل در نظر گرفته شد. نتایج حاکی بود که بین عوامل بررسی شده، عوامل معنوی موثر بر تعالی بیشترین تعداد مضمون را در مستندات بررسی شده به خود اختصاص داده بود.
    کلیدواژگان: خانواده، تحکیم خانواده، تعالی خانوادگی، فروپاشی خانواده، بنیان خانواده
  • زهرا شفیعی *، رحمت الله محمدی صفحات 91-106
    هدف این پژوهش پیش بینی کیفیت رابطه زناشویی بر اساس ابعاد هوش هیجانی در زنان و مردان متاهل و همسرانشان بود. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. در این پژوهش 112 زوج (224 نفر) با شرایط ورود حداقل یک سال و حداکثر 20 سال زندگی مشترک، که در بهار سال 1395 به فرهنگسرای خانواده شهر اصفهان مراجعه کرده بودند به شیوه نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند و پرسشنامه کیفیت ابعاد رابطه (فلیچر، سیمپسون و توماس، 2000) و پرسشنامه هوش هیجانی (بار آن، 1997) را پاسخ دادند. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS21 و با استفاده از تحلیل رگرسیون چندگانه (گام به گام) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که مولفه های خودآگاهی هیجانی و شادمانی از متغیر هوش هیجانی در مردان و مولفه های شادمانی در زنان می تواند کیفیت رابطه زناشویی را بین آنها پیش بینی کند. هم چنین مولفه خودآگاهی هیجانی در زنان می تواند کیفیت رابطه زناشویی مردان را به طور معنی داری پیش بینی و مولفه شادمانی در مردان می تواند به طور معنی داری کیفیت رابطه زناشویی زنان را پیش بینی کند (P=0/001 ). در نتیجه هوش هیجانی و برخی از ابعاد آن در ارتقای کیفیت رابطه زناشویی تاثیرگذار است و از نتایج این پژوهش می توان در بهبود کیفیت رابطه زناشویی در زوجین بهره برد.
    کلیدواژگان: هوش هیجانی، کیفیت رابطه زناشویی، زوجین
  • محمدرضا دهقانی اشکذری، مریم حسینی، الهه عسگری، عامر دهقان نجم آبادی صفحات 107-124
    این پژوهش، که از لحاظ هدف، کاربردی و از نظر روش جمع آوری داده ها توصیفی همبستگی است به بررسی تاثیر رفتار اخلاقی زنان کارافرین با نقش میانجی گری هوشیاری کارافرینانه بر عملکرد کسب و کار پرداخته است. جامعه آماری پژوهش شامل 148 نفر از زنان کارافرین منتخب جشنواره کارآفرینی ایرانی صاحب کسب و کار است که با استفاده از فرمول کوکران و روش نمونه گیری تصادفی ساده، 106 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. داده های لازم از طریق پرسشنامه های استاندارد جمع آوری شد. روایی و پایایی متغیرها مورد تایید قرار گرفت. پایایی برای هوشیاری کارافرینانه 0/78، رفتار اخلاقی 0/89 و عملکرد کسب و کار 0/90 به دست آمد. تجزیه و تحلیل اطلاعات با استفاده از روش الگو سازی معادلات ساختاری و به کمک نرم افزار Smart PLS2 انجام پذیرفت. نتایج پژوهش نشان داد که رفتار اخلاقی زنان کارافرین به میزان 49 درصد بر هوشیاری کارافرینانه و به میزان 45 درصد بر عملکرد کسب و کار آنها تاثیر دارد. هم چنین نتایج نشان داد که هوشیاری کارافرینانه به میزان 17 درصد به عنوان متغیر میانجی بین رابطه رفتار اخلاقی و عملکرد ایفای نقش می کند. نتیجه گرفته شد که عملکرد کسب و کار زنان کارافرین تحت تاثیر هوشیاری کارافرینانه و رفتارهای اخلاقی آنها است که مدیران و دست اندرکاران باید به آنها توجه ویژه ای کنند.
    کلیدواژگان: رفتار اخلاقی، عملکرد کسب وکار، هوشیاری کارافرینانه، زنان کارافرین
  • علی دلاور، نور علی فرخی، عباس عباس پور، روح الله عباسی * صفحات 125-139
    امروزه میان صاحبنظران این توافق وجود دارد که نیروی انسانی از مهمترین و اساسی‏ترین سرمایه های اجتماعی است و نقش زنان متخصص و متعهد به عنوان بخشی از نیروی انسانی آموزش دیده، در توسعه همه جانبه جامعه امری انکارناپذیر است. این پژوهش با هدف بکارگیری هوش مصنوعی برای پیش بینی شایستگی شغلی کارکنان انجام شده است. برای این منظور 83 نفر از زنان شاغل مورد بررسی قرار گرفتند. برای طراحی شبکه‏ عصبی‏ مصنوعی، اطلاعات دانش (در چهار بعد)، مهارت (در بیست و یک بعد) و ویژگی های فردی (در سیزده بعد) کارکنان گردآوری شد؛ سپس شبکه عصبی مصنوعی با الگوریتم پرسپترون چند لایه و سه لایه نورونی (1. 33. 38) طراحی شد. پیش‏بینی شایستگی شغلی در گروه آزمایش توسط الگوی طراحی شده شبکه عصبی مصنوعی انجام، و با الگوی رگرسیون چندگانه مقایسه شد. نتایج نشان داد شبکه عصبی مصنوعی در شاخص عملکرد مطلوب (ماتریس آشفتگی) به طور قابل ملاحظه‏ای موفق بوده است. این پژوهش می‏تواند به توسعه روش شناسی و فرایند شایسته‏گزینی در حوزه زنان کمک شایانی کند.
    کلیدواژگان: شایستگی، دانش، مهارت، ویژگیهای فردی، هوش مصنوعی، شبکه عصبی مصنوعی