فهرست مطالب

نشریه تحقیقات سیاسی و بین المللی
پیاپی 34 (بهار 1397)

  • تاریخ انتشار: 1397/03/07
  • تعداد عناوین: 7
|
  • سید امیر جعفری، محمد علی بصیری، عنایت الله یزدانی * صفحات 1-25
    پس از بازگشت دو طرف منازعه هسته ای ایران و کشورهای 1 به مذاکرات هسته ای و انعقاد توافق بین المللی برجام،انتظار می رفت این مدل بتواند به عنوان یک الگو جهت حل و فصل مسالمت آمیز موضوعات اختلافی دیگر مورداستفاده قرارگیرد. ولیکن تحولات پسابرجام،امیدها جهت تسری این مدل به پرونده های مناقشه آمیز دیگر را کاهش داد. برخلاف تصور برخی از تحلیل گران،ایران نه تنها در صدر تهدیدات امنیتی مورد شناسائی آمریکا ومتحدان سنتی-اش در منطقه باقی مانده،بلکه با ورود بازیگران فرامنطقه ای،بر شدت موازنه سازی در منطقه نیز افزوده شده است. تئوری نوواقع گرائی گرچه به تنهایی نمی توانند درک درستی از تحولات خاورمیانه را ارائه نمایند،ولیکن همچنان از قدرت تبیین ساده تر و پیش بینی واقعی تر تحولات آینده،برخوردار است.
    در مقاله حاضر سعی می شود در پاسخ به این سوال که علل بازتولید منازعه ایران وآمریکا در خاورمیانه؛در عصر پسا برجام چیست؟با بهره گیری از تئوری نوواقع گرائی؛به تبیین این سوال پرداخته شود. مفروض اصلی مقاله این است که به دلیل استمرارتوازن قوا درخاورمیانه،شاهد تشدید رقابت های امنیتی و بازتولید ناامنی در منطقه با هدف برهم زدن توازن فعلی خواهیم بود. همکاری ایران با کشورهای1،نتوانسته ازتشدید منازعات درخاورمیانه جلوگیری نماید ازهمین رو به نظر می رسد تسری مسیر طی شده به دیگر موضوعات مورد اختلاف برای جمهوری اسلامی ایران رفتاری پرهزینه خواهد بود.
    کلیدواژگان: خاورمیانه، نوواقع گرایی، موازنه قدرت، موازنه تهدید، بازدارندگی، ایران
  • محسن بیوک، عزت الله عزتی، عبدالرضا فرجی راد* صفحات 26-50
    دستیابی ایران به فناوری هستهای و در پی آن تحریم های چندجانبهای که توسط شورای امنیت سازمان ملل، اتحادیه اروپا و ایالات متحده امریکا علیه ایران اعمال شد، قدرت ملی را هدف قرار داده و باعث کاهش وزن ژئوپلیتیکی ایران شده بود. پس از 12 سال مذاکره و با تغییر در مکانیسم و ابزارهای سیاست خارجی و اتخاذ راهبرد تنش زدایی، مفاهمه و اعتمادسازی در دولت یازدهم، ایران با بیست و سه ماه مذاکره با شش قدرت جهانی توانست در 23 تیر ماه 1394 در وین به توافق هستهای موسوم به برجام برسد.
    با توجه به آثار و پیامدهای برجام، هدف مقاله حاضر پاسخگویی به این سوالات است که قوت ها، ضعف ها، فرصت ها و تهدیدات ژئوپلیتیکی برجام چیست؟ استراتژی ژئوپلیتیکی ایران پس از برجام کدام است؟ با ارائه مدل تحلیلی swot و ارزیابی موقعیت و اقدام استراتژیک (space) نتایج مقاله نشان می دهد که موقعیت ایران پس از برجام در ناحیه so قرار دارد. بنابر این متناسب با این ناحیه، استراتژی ژئوپلیتیکی جمهوری اسلامی ایران پس از برجام تدوین و ارائه می گردد.
    کلیدواژگان: برجام، موقعیت ژئوپلیتیک، وزن ژئوپلیتیک، استراتژی ژئوپلیتیک، SWOT
  • مجید تخت روانچی، محمدصادق بابکان * صفحات 51-75
    ژاپن از ابتدای قرن 21. م دوران گذار را پشت سر می گذارد؛دوره ای که در آن تلاش می کند تا به مفهوم جدیدی از نقش ملی دست یابد. دگرگونی در اصول سیاست خارجی ژاپن به وضوح در رفتارهای معطوف به حفظ صلح و نیز حمایت از قانون جدید « اعمال محدودیت های موثر بر نیروهای مسلح» این کشور قابل رویت است. هدف پژوهش حاضر،یافتن مفهومی از نقش ملی است که به بهترین وجه قابلیت توصیف اهداف و اصول سیاست خارجی ژاپن را داشته باشد. سوال اصلی پژوهش حاضر آن است که عامل اصلی دگرگونی در اصول سیاست خارجی ژاپن چیست؟در پاسخ،فرضیه اصلی قابل طرح چنین می باشد که حرکت در مسیر وابستگی و تبعیت،عامل اصلی تغییر اصول سیاست خارجی ژاپن بوده و البته تاثیرات رفتاری ناشی از این قضیه،این کشور را در مسیری جهان وطنانه سوق داده است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که ژاپن در حال حاضر با عدم قطعیت در سیاست خارجی خود مواجه است و باید بین ادامه سیاست خارجی درون گرا همراه با وابستگی شدید به آمریکا و یا اصول بین الملل گرایانه به عنوان یک دولت حافظ صلح با سیاست های عادی دفاعی یکی را برگزیند. لازم به ذکر است که روش پژوهش به کار رفته در این تحقیق از نوع توصیفی-تحلیلی با مراجعه به داده های کتابخانه ای است.
    کلیدواژگان: مفهوم نقش ملی، دولت حافظ صلح، اصول سیاست خارجی ژاپن، دیپلماسی، فقدان اعتبار، امنیت انسانی
  • صغری فرحمند، علیرضا سمیعی * صفحات 76-100
    رویکرد رهبران حزب عدالت و توسعه در قبال اقلیت کرد، پس از پیروزی پارلمانی 2002 نشان از حرکت این کشور به سمت آشتی ملی در سال های آتی داشت. با این حال، در ادامه این حزب عملا نتوانست به تعهدات خود در قبال این اقلیت، جامه عمل بپوشاند. بر این پایه، هدف پژوهش حاضر بررسی چرایی تغییر و نوسان رویکردهای حزب عدالت و توسعه در قبال کردها بین سالهای 2002-2015 است. بدین ترتیب، پژوهش با تکیه بر روش کیفی از نوع تبیین علی و بهره گیری از منابع کتابخانه ای ومنابع اینترنتی، درپی پاسخگویی به این پرسش اصلی است که علت فعال شدن مجدد شکاف قومی ترک-کرد پس از یک دهه سیاست آشتی و کاهش حمایت کردها از حزب عدالت و توسعه در انتخابات 2015 چه بوده است؟ فرضیه مورد آزمون پژوهش این است که؛ به نظر می رسد ناتوانی دولت ترکیه به رهبری حزب عدالت و توسعه در پی گیری و تامین کامل مطالبات اقلیت کرد پس از مذاکرات آشتی ملی و عدم دستیابی کردها بر مطالبات اصلی شان از یکسو، و گرایش کردها به همبستگی فرامرزی با کردهای سوریه و عراق پس از تحولات اخیر خاورمیانه از سوی دیگر باعث خصمانه شدن مواضع طرفین و فعال شدن شکاف ترک-کرد در انتخابات اخیر شده است.
    کلیدواژگان: ترکیه، حزب عدالت و توسعه، اقلیت کرد، سیاست آشتی ملی، سیاست سرکوب
  • ابو محمد عسگرخانی، مرضیه سادات الوند * صفحات 101-125
    در این نوشتار با تمرکز بر قدرت نرم در سیاست خارجی چین نسبت به افریقا تلاش شده است با ارائه چارچوبی فراسوی مفهوم سازی نای، اهداف چین از توسعه قدرت نرم و منابع و ابزارهای قدرت نرم چین در این منطقه شناسایی گردد. با بررسی منابع قدرت نرم چین در حوزه فرهنگ (فرهنگ سنتی چین، کنفوسیانیسم) ؛ حوزه اقتصاد (الگوی توسعه چین و پیوندهای تجاری و اقتصادی گسترده) و سیاست (سیاست برد-برد و اصل برابری و سود متقابل) این نتیجه حاصل شد که ارزش های سیاسی چین در هر سه حوزه قابل ردیابی است. جمهوری خلق چین در رابطه نوظهور و درحال پیشرفت خود با کشورهای افریقایی، که مجذوب الگوی توسعه چین؛ فرصت های تجاری و سرمایه گذاری آن؛ امیدهای گسترده برای دسترسی به بازار روبه رشد این کشور؛ ایده های جدید رهبری چین برای توسعه روابط با این کشورها در چارچوب همکاری جنوب-جنوب؛ و مانند آن می باشند، از این فرصت برخورداراست تا قدرت نرم خود در این کشورها را توسعه-دهد و از این بستر آماده جهت اعمال نفوذ در این منطقه و صحه گذاشتن بر نقش مسئولانه خود در امور بین المللی، نهایت فایده را ببرد.
    کلیدواژه ها: قدرت نرم، سیاست خارجی چین، ارزش های کنفوسیوسی، جهان هماهنگ، اجماع بیجینگ، اصل برابری و سیاست برد-برد.
    کلیدواژگان: قدرت نرم، سیاست خارجی چین، ارزش های کنفوسیوسی، جهان هماهنگ، اجماع بیجینگ، اصل برابری و سیاست برد-برد
  • محمد محمودی کیا* صفحات 126-150
    با پیروزی حسن روحانی در یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری اسلامی ایران و ظهور جریان موسوم به اعتدال گرایی، شاهد بروز گونه متفاوتی از کنش در عرصه سیاست داخلی و سیاست خارجی کشور هستیم. در همین راستا، تعامل گرایی، چندجانبه گرایی، خروج از انزوا و شکست حصر بین المللی ناشی از تحریم های شورای امنیت سازمان ملل متحد از جمله مهم ترین سمت گیری ها و اولویت های سیاست خارجی دولت یازدهم عنوان شد. این رویکرد، در ماه های نخست روی کار آمدن دولت یازدهم، منجر به دستیابی به توافق موسوم به برجام شد که به نظر می رسد این سند و توافق بین المللی موجب گشایش در روابط خارجی کشور و نیز دستیابی به الگوی موفقی از همکاری جمعی برای حل مسائل حاد سیاست بین المللی گردیده است.
    ازاین رو، این پژوهش چنین استدلال می کند که منطق اقدام در عرصه سیاست خارجی دولت یازدهم تا حد بسیاری متاثر از راهبرد چندجانبه گرایی است و این که منطق یادشده در چارچوب یک جهان نگرش خاص و ملهم از بن نگرش های دینی و ارزشی محیط سیاسی داخلی بر اساس ویژگی ضد هژمونیک گرایی انتظام یافته است. لذا، بر اساس این تحقیق، سیاست خارجی دولت یازدهم را می توان در چارچوب نوعی سیاست خارجی « چندجانبه گرای ضد هژمونیک» تحلیل و بررسی کرد.
    کلیدواژگان: سیاست خارجی، دولت یازدهم، ضد هژمونیک گرایی، چندجانبه گرایی، تعامل گرایی
  • محمدرضا مجیدی، یوسف باقری * صفحات 151-175
    یکی از جریان های تکفیری که در سال‎ های اخیر موجبات خشونت و افراطی گری را در غرب آسیا فراهم آورده است، جریانی موسوم به داعش است. این جریان بنا به دلایلی نظیر فقدان دموکراسی و حقوق شهروندی، تحجر و واپس گرایی بروز یافت و با حمایت های مالی- لجستیکی برخی قدرت های منطقه ای و فرا منطقه ای توانست قریب به نیم دهه به حیات خود تداوم بخشد و چالشی اساسی را فرا روی دولت های این منطقه قرار دهد. این جریان همچنین با توجه به ماهیت، اهداف و دورنمایی که برای خود متصور است می تواند به صورت بالقوه تهدیدی برای کشورهای آسیای‎ مرکزی باشد. این پژوهش با کاربست نظریه مواجهه با مدرنیته و نیز نظریه دولت ورشکسته درصدد بررسی موارد امکان و امتناع حضورداعش در آسیای مرکزی است. نویسندگان مقاله برآنند که به دلیل تاثیرپذیری بخشی از جریان اسلام گرایی در آسیای مرکزی از اندیشه‎ های افراطی موجود در غرب آسیا و تضادی که این نوع از اندیشه با انگاره های مدرنیته دارد، زمینه برای حضور داعش در آسیای مرکزی فراهم است. با این حال، وجود دولت های اقتدارگرا و نسبتا باثبات در آسیای مرکزی حضور داعش را در این منطقه با محدودیت هایی مواجه ساخته است. روش تحقیق در این مقاله توصیفی-تحلیلی و ابزار گردآوری داده ها کتابخانه ای و استفاده از داده های اینترنتی است.
    کلیدواژگان: داعش، غرب آسیا، آسیای مرکزی، افراطی‎گری، تکفیر
|
  • Sayed Amir Jafari, Mohammad Ali Basiri, Enayatollah Yazdani* Pages 1-25
    Upon deciding to negotiate thetwo parties of Nuclear conflict namely Iran and 5+1countries and conclusion of “JCPOA” International agreement, it was supposed, this model may be used as a pattern for peaceful settlement of other disputes. But the changes after joint comprehensive plan of action, decreased the hopes to extend this model to other conflictable files. in the era of after JCPOA, not only Iran is known at the top security threats by the U. S. A and its traditional allies in the region, but the severity of balancing in the west of Asia is also increased. Among the international relations theories, Neorealism is enjoying from easier explanatory power and more realistic forecast than the future changes. In this article, we will answer the following question: What are the causes of the reproduction of the Iran-US conflict in the Middle East? What is in the post-war era? The main assumption of the paper is that, because of the continuation of the balance of power in the Middle East, we will see an increase in security rivalries with the aim of disturbing the current balance. As a result, the pattern of this agreement will be costly for other disputed issues for Iran
    Keywords: Middle East, Neorealism, Balance of Power, balance of threat, Deterrence, Iran
  • Mohsen Biuck, Ezzatollah Ezzati, Abdolreza Farajirad* Pages 26-50
    Iran’s pursuit of nuclear technology, following the many sanctions imposed by the United Nations Security Council, the European Union and the United States against Iran, targeted national power and reduced Iran’s geopolitical weight. After 12 years of negotiations, with a change in foreign policy mechanisms and tools and adoption of a strategy of deconstruction, perceptions and trust, in the time of 11th government of Iran, Iran negotiated with six world powers in 14th of July 2015, in Vienna, a nuclear agreement achieved.
    According to the effects and consequences of JCPOA, the purpose of this article is answering these questions: What are the JCPOA geopolitical strength, weaknesses, opportunities and threats? What’s Iran’s geopolitical strategy after JCPOA, Presenting swot method, position analyzing, strategic action (space) shows us that Iran is in (so) developmental-aggressive position after JCPOA. So, according to this area, the strategy of Islamic Republic Of Iran was formulated and presented
    Keywords: JCPOA, Geopolitical weight, Geopolitical Position, Geopolitical Strategy, SWOT
  • Majid Takht, Ravanchi, Mohammad Sadegh Babakan* Pages 51-75

    From the Beginning of the 21st century,Japan is passing through a transformative period in which it is processing a new national role conception.The change in Japanese foreign policy demonstrates itself implicitly in Japan’s international peacekeeping acts and the appending new legislation exerting the functional limitaions on its armed forces.The purpose of the present study is to find a conception of the national role that best describes the goals and principles of Japanese foreign policy.The fundamental question of the article would be what is the main reason of the change in Japan’s foreign policy principles?In continue,the major theory of the study would be following the path dependency has increased the changes in Japan’s foreign policy principles and the resulting behavioural effects have pushed Japan towards an internationalist method.The conclusions of this research indicates that Japan is now facing with ambiguity in its foreign policy and it has to select between an intrinsic foreign policy character together with a heavy dependence on the USA or internationalist principles as a peacekeeping state with a normalized defence policies.Finally,the descriptive and analytic method has been used in this study.
    Keywords: National Role Conceptions, Peacekeeping State, Japan?s Foreign Policy Principles, Diplomacy, Absence of Prestige, Humanitarian Security
  • Soghra Farahmand, Alireza Samiee* Pages 76-100
    The approach taken by the leaders of the AKP towards the Kurdish minority after the 2002 parliamentary victory signaled its move toward national reconciliation in the coming year’s Political equality in the statute of the party, in practiceSo, the purpose of the present study is to examine the reasons for the change and fluctuation of the AKP's approaches to the Kurds between 2000-2015. Thus, research is based on a qualitative method of causal explanation and the use of library and Internet resources trying to answer the main question that, what are the reasons of Turk-kurds cleavage after a decade of pursuing the national reconciliation and declining the Kurds support for the AKP in the 2015 election?The findings suggest that the inability of Erdogan's government in pursuing and complete the demands of the Kurdish minority will get hostile the positions of the parties and the activation of Turkish-Kurdish divide in recent elections.
    Keywords: Turkey, Kurds minority, AKP, national reconciliation, repression policy
  • Aboumohammad Asgarkhani, Marzieh Sadat Alvand* Pages 101-125
    The present manuscript is focused on soft power in China's foreign policy toward Africa. Therefore, the China's target for soft power development and also its resources are studied moving beyond Nye’s conceptualization of soft power. It is concluded that the China's political values can be observed in soft power resources such as culture (traditional Chinese culture, Confucianism); economy (the China's model of development, remarkable commercial and economic relationships) and policy (win-win policy and principle of equality and mutual benefit). Additionally, the China’s new relationship with Africa which are interested in China's development model, its commercial and investment opportunities, more accession to its developing markets and also the new ideas of China's leader for developing its relationships with these countries through south-south cooperation provides a context for China's soft power development. Additionally, china would maximize benefits from this preparing context for influence in this region and endorsing responsible role in international affairs.
    Keywords: Soft Power, China?s Foreign Policy, Confucian Values, Harmonious World, Beijing Consensus, Principle of Equality, Win-Win Policy
  • Mohammad Mahmoodikia* Pages 126-150

    Coming on victorious of Hasan Rouhani in Iran’s presidential election and emergence of the so-called moderate movement, we are encounter with the new kind of action in field of domestic politics and foreign politics. In this way, interactions, multilateralism, break the isolations and break the international defeat caused by United Nations Security Council were among the most important foreign policy priorities. This approach has led to JCPOA in the first months after coming the 11th administration, which seemed to open up the foreign relations and to achieve a successful model of collective cooperation to solve the acute problem of world polices.
    Hence, this research argue that the 11th government in its logic of action is largely influenced by multilateralism strategy and so. This logic of action is based on a particular worldview inspired by the religious and value insight of the internal political environment based on characteristic Anti-Hegemonic discipline. Thus, according to this research, the 11th government foreign policy can be analyzed in the framework of a kind of “anti-hegemonic multilateralism” foreign policy
    Keywords: Foreign Policy, The 11th Government, Anti-Hegemonic, Multilateralism, interactivity
  • Mohammadreza Majidi, Yousef Bagheri* Pages 151-175
    One of Takfiri movements which in recent years have brought violence and extremism in the West Asia is a movement called ISIS. This movement due to reasons such as absence of democracy and citizen rights, bigotry and backwardness, has emerged and has been able to sustain itself by the financial and logistics support of some regional and extra regional states for five years and has introduced the most serious challenge for the regional states. Given the nature of ISIS and its objectives and outlooks, it can be potentially a threat for Central Asia. this paper with apply the theory of encounter with modernity and the theory of failed states, seeking to the possibility and impossibility of Isis in the region. The authors are believes that Islamist movements in Central Asia are partly influenced by extremist views in the West Asia and as these views contradict with modernity ideas, the condition is ripe for the presence of ISIS. However, despite relatively stable authoritarian governments in Central Asia ISIL's presence in this area is limited. Our research method in this article is descriptive-analytic and we have used library and internet for collecting data.
    Keywords: ISIL, West Asia, Central Asia, extremism, takfir