فهرست مطالب

نشریه دانش کشاورزی و تولید پایدار
سال بیست و یکم شماره 1 (بهار 1390)

  • تاریخ انتشار: 1390/02/05
  • تعداد عناوین: 12
|
  • اسماعیل رضایی چیانه، عادل دباغ محمدی نسب، محمدرضا شکیبا، کاظم قاسمی گلعذانی، سعید اهری زاد صفحه 1
    به منظور بررسی برخی ویژگی های زراعی ذرت در کشت مخلوط با باقلا، آزمایشی در مزرعه پژوهشی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز واقع در خلعت پوشان در سال 1386 اجرا گردید. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار و 15 تیمار پیاده شد. تیمارها شامل سه تراکم کشت خالص ذرت (شش، هفت و هشت بوته در مترمربع)، سه تراکم کشت خالص باقلا (30، 40 و 50 بوته در متر مربع) و 9 ترکیب تیماری برای دو گونه بودند. کشت مخلوط به روش افزایشی انجام شد. بر اساس نتایج بدست آمده، اثر تراکم ذرت بر طول بلال، تعداد ردیف دانه در بلال، تعداد دانه در ردیف، تعداد دانه در بلال، عملکرد دانه در متر مربع و عملکرد بیولوژیک در متر مربع معنی دار شد. اثر تراکم باقلا به جز تعداد ردیف دانه در بلال و وزن هزار دانه بر سایر صفات مورد بررسی در ذرت معنی دار به دست آمد. اثر متقابل نیز بر عملکرد دانه در متر مربع و عملکرد بیولوژیک درمتر مربع معنی دار بود. نتایج آزمایش نشان داد، با بالا رفتن تراکم ذرت در کشت خالص، عملکرد ذرت در واحد سطح افزایش یافت. عملکرد دانه و بیولوژیک ذرت در کشت های خالص بالا تر از مخلوط بدست آمد. عملکرد دانه و بیولوژیک ذرت چندان تحت تاثیر تراکم های مختلف ذرت با باقلا در کشت مخلوط قرار نگرفتند. بنابراین تیمار تراکمی شش بوته ذرت با 30 بوته باقلا به عنوان کشت مخلوط دارای مزیت تولید معرفی می گردد.
    کلیدواژگان: اجزای عملکرد، باقلا، ذرت، عملکرد، کشت مخلوط
  • محسن عادلی ساردویی، باب الله حیاتی، شاپور ظریفیان، سید داود حسینی نسب، رسول محمد رضایی صفحه 15
    بر اساس گزارش سازمان های جهانی حدود یک سوم جمعیت امروزی جهان با فقر غذایی مواجه هستند. آمار موجود این واقعیت را روشن می سازد که سیستم های مرسوم کشاورزی در دستیابی به تامین نیاز غذایی بشر ناکارآمد بوده اند. از این رو کشاورزی پایدار به عنوان کارآمدترین راه حل از سوی متخصصان مد نظر قرار گرفته است. به سبب نقش و اهمیت بخش کشاورزی در اقتصاد و اشتغال شهرستان جیرفت و جایگاه سبزیجات در سلامتی مصرف کنندگان، تحقیق حاضر با هدف مقایسه پایداری عملیات کشاورزی سه محصول پیاز، سیب زمینی و گوجه فرنگی در سال زراعی 88-1387 در شهرستان جیرفت صورت پذیرفته است. به این منظور تعداد 197 کشاورز به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای نسبتی متناسب از بین جامعه آماری انتخاب گردید. نتایج تحقیق نشان داد که 3/52 درصد بهره برداران در گروه با عملیات کشاورزی ناپایدار و نسبتا ناپایدار قرار دارند و تنها 31 و 7/16 درصد آنها به ترتیب در طبقه نسبتا پایدار و پایدار قرار می گیرند. نتایج آزمون تجزیه واریانس چند متغیره نشان داد که به طور کلی مزارع سیب زمینی نسبت به مزارع پیاز و گوجه فرنگی در وضعیت نامناسب تری از نظر پایداری عملیات کشاورزی قرار دارند. نتایج همچنین نشان داد که علت پایداری عملیات کشاورزی در گوجه فرنگی کاران نسبت به پیاز و سیب زمینی کاران در مدیریت بهتر کنترل علف های هرز، کشت و مدیریت خاک می باشد، و از سوی دیگر نیز برتری پایداری پیاز کاران نسبت به سیب زمینی کاران در مدیریت کنترل آفات و بیماری ها می باشد.
    کلیدواژگان: پایداری عملیات کشاورزی، پیاز، تجزیه واریانس چند متغیره، جیرفت، سیب زمینی، گوجه فرنگی
  • رضا رحیم زاده، حسین نوید صفحه 29
    برای دست یابی به روش خاک ورزی مناسب در تناوب گندم با نخود، پنج روش خاک ورزی مختلف شامل 1- گاوآهن برگرداندار + غلطک (1T- روش مرسوم). 2- گاوآهن قلمی + غلطک (2T). 3- سیکلوتیلر (3T). 4- پنجه غازی+ غلطک (4T) 5- بی خاک ورزی (5T)، به مدت پنج سال در ایستگاه تحقیقات دیم مراغه در چهار تکرار به صورت طرح آماری بلوک های کامل تصادفی اجراء گردید. خواص فیزیکی و شیمیایی خاک به همراه عملکرد محصول گندم اندازه گیری شد. نتایج تجزیه آماری نشان داد که اثر روش خاک ورزی بر روی جرم مخصوص ظاهری خاک معنی دار بوده و 1T با میانگین 23/1 گرم بر سانتی متر مکعب بیشترین تاثیر در کاهش تراکم را داشته و با 4T و 3T در یک کلاس قرار گرفت. 5T با میانگین 34/1 گرم بر سانتی متر مکعب بیشترین میزان جرم مخصوص را داشت. از میان خواص خاک، اختلاف بین تیمارها از نظر واکنش خاک معنی دار و 5T با میانگین 39/7 نسبت به سایر تیمارها کمترین مقدار را داشت. از نظر کربن آلی اختلاف بین تیمارها معنی دار نبود ولی نتایج، افزایش کربن آلی در 2T و 4T و 5T را نسبت به روش مرسوم نشان داد. اختلاف بین روش های مختلف خاک ورزی از نظر رطوبت در خاک معنی دار نشد. نتایج نشان داد، تیمارهایی که کمترین جرم مخصوص ظاهری خاک را داشتند نسبت به تیمارهای دیگر دارای رطوبت بیشتری بودند. از نظر عملکرد محصول اختلاف بین تیمارها معنی دار نشد. با توجه به نتایج بدست آمده و مزایای هر یک از روش های مختلف خاک ورزی می توان روش های کم خاک ورزی 2T یا 4T را به جای روش مرسوم 1T پیشنهاد نمود.
    کلیدواژگان: تناوب، شرایط دیم، خاک ورزی، خواص خاک، عملکرد، گندم
  • امیرعباس بختیاری، حسین نوید، جواد حسین زاد صفحه 43
    هر بنگاه اقتصادی برای نیل به اهداف خود با توجه به ساختارش، نیازمند گونه های مختلفی از مدیریت است. در مزارع کشاورزی مدیریت سیستم های مکانیزه یکی از زمینه های موثر در موفقیت کشاورز محسوب می شود. در این پژوهش مدلی برای انتخاب ناوگان ماشین های کشاورزی به ویژه در مزارع چندکشتی مطرح شده است. مدل به کار گرفته شده یک مدل بهینه سازی خطی عدد صحیح با هدف کمینه سازی هزینه ها می باشد که تحت برنامهLP-ILP (QSB) اجرا شد. داده های خام از مجتمع کشاورزی احیایی واقع در شهرستان همدان تهیه و برای سه محصول گندم، جو و سیب زمینی آنالیزهای مربوطه انجام شد. در نهایت مجموعه بهینه ماشین های مورد نیاز در مزرعه با توجه به محدودیت های دوره های کاری محاسبه و پیشنهاد گردید. این مجموعه بهینه ضمن تامین نیازهای ماشینی مزارع، هزینه های مربوط به ماشین ها را کمینه کرد.
    کلیدواژگان: برنامه ریزی خطی عدد صحیح، صفحه گسترده، ناوگان ماشین های کشاورزی
  • علی میرزازاده، شمس الله عبدالله پور، محمد مقدم صفحه 57
    کارکرد کمباین های غلات با سه عامل توان کوبش، افت محصول و مصرف سوخت سنجیده می شود. افت محصول مهمترین عامل از عوامل فوق می باشد که مجموع افت کمباین غلات در ایران به 20% و حتی بیشتر می رسد. یکی از راه های کاهش افت در کمباین غلات، تفکیک فرآیندها و ارائه مدل ریاضی متناسب برای تک تک آن ها بر پایه ی بررسی و اندازه گیری عوامل موثر در افت هاست. یکی از فرآیندهای مهم در عملیات برداشت غلات توسط کمباین، عبارت از کوبش مواد می باشد که تاثیر بیشتری بر عملکرد کمباین دارد. بازده کوبنده با افت کوبنده رابطه عکس دارد. حداکثر کوبش مواد سبب کاهش کزل تولیدی و در نتیجه کاهش افت کوبنده می شود. ارتفاع ساقه، شدت تغذیه، فاصله کوبنده و ضدکوبنده و سرعت دورانی کوبنده از عوامل کاری موثر در بازده کوبنده و افت کوبنده کمباین می باشند. دراین راستا، یک آزمایش به صورت فاکتوریل بر پایه بلوک های کامل تصادفی و با سه تکرار با کمباین سهند s68 انجام گرفت. متغیرهای مستقل مد نظر در این آزمایش ها عبارت بودند از: ارتفاع ساقه، نرخ تغذیه، نسبت لقی کوبنده و سرعت کوبنده. بازده کوبیده شدن مواد در کوبنده نیز به عنوان پارامتر وابسته در نظر گرفته شد. نتایج حاصل از تجزیه واریانس نشان داد که اثر هر چهار فاکتور روی میزان کوبش و در نتیجه افت واحد کوبنده در سطح احتمال 01/0 معنی دار و اثرات متقابل فاکتورها غیر معنی دار می باشد. به طوری که میزان کوبش با کاهش ارتفاع برش، کاهش شدت تغذیه، کاهش فاصله کوبنده و ضدکوبنده و افزایش دور کوبنده افزایش یافت. با توجه به معنی دار بودن اثر این چهار عامل روی کوبش و برای بیان رابطه ریاضی متغیرهای مستقل (ارتفاع ساقه، نرخ تغذیه، نسبت لقی کوبنده و سرعت کوبنده) با متغیر وابسته (میزان کوبش) از رگرسیون چند متغیره استفاده گردید. نتایج حاصل از تجزیه واریانس رگرسیون نشان داد که یک رابطه معنی داری در سطح احتمال 001/0 بین متغیرهای مستقل و وابسته وجود دارد. در نهایت مناسب ترین مدل برای میزان کوبش مواد (y1) به ترتیب زیر برآورد شد:y1=a0 e (a1x1+ a2x2+ a3x3+ a4x4)که در آن x1، x2، x3 و x4 به ترتیب ارتفاع ساقه، شدت تغذیه محصول، لقی کوبنده و سرعت کوبنده و a0، a1، a2، a3 و a4 ضرایب ثابت می باشند.
    کلیدواژگان: ارتفاع ساقه، سرعت کوبنده، شدت تغذیه، فاصله کوبنده و ضدکوبنده، کوبشف کمباین، مدل سازی
  • مطلب حسین پور، علیرضا پیرزاد، حسن حبیبی، محمدحسین فتوکیان صفحه 69
    تاثیر کود بیولوژیک نیتروژن دار (آزتوباکتر) و تراکم بوته بر صفات کمی و کیفی آنیسون در آزمایش مزرعه ای به صورت فاکتوریل با دو فاکتور آزتوباکتر (صفر، سه، شش لیتر در هکتار) و تراکم بوته (50، 25 و 5/12 بوته در مترمربع) بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار بررسی شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر نیتروژن بیولوژیک و تراکم بوته روی ارتفاع بوته، تعداد برگ، طول دم گل، تعداد چترک بارور در هر چتر، عملکرد زیست توده، عملکرد دانه، عملکرد اسانس، شاخص برداشت دانه و اسانس معنی دار شد. مقایسه میانگین ها نشان داد که تراکم 50 بوته در متر مربع بالاترین ارتفاع بوته و طول دم گل را داشتند. مصرف شش لیتر آزتوباکتر در هکتار با50 بوته در مترمربع بالاترین مقدار عملکرد زیست توده (6319 کیلوگرم در هکتار) و با 25 بوته در مترمربع بیشترین عملکرد دانه (1017کیلو گرم در هکتار) را تولید کرد. بیشترین عملکرد اسانس با کاربرد سه لیتر در هکتار آزتوباکتر و تراکم 25 بوته در متر مربع (130 کیلو گرم در هکتار) به دست آمد. گیاهان بدون دریافت نیتروژن در تراکم 5/12 بوته در مترمربع کمترین عملکرد زیست توده، دانه و اسانس را داشتند. این روند تغییرات عملکرد منجر به بیشترین شاخص برداشت دانه و شاخص برداشت اسانس به ترتیب در سطوح شش و سه لیتر آزتوباکتر در هکتار شد که نشان دهنده افزایش تولید اسانس در مقادیر نسبتا پایین نیتروژن است.
    کلیدواژگان: آزتوباکتر، آنیسون، تراکم بوته، شاخص برداشت اسانس، شاخص برداشت دانه
  • خسرو محمدی، امیر قلاوند، مجید آقاعلیخانی، اسعد رخزادی، بابک پاساری، سید علی محمد مدرس ثانوی، مختار اسکندری، محسن جواهری، غلامرضا حیدری، یوسف سهرابی صفحه 87
    دانه کلزا (Brassica napus L.)رقم طلایه در تناوب زراعی، یک آزمایش مزرعه ای طی سه سال زراعی 87-86، 88-87 و 89-88 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی گریزه سنندج انجام گردید. آزمایش به صورت کرت های دو بار خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. سه تناوب مختلف زراعی شامل نخود- آفتابگردان - گندم - کلزا (R1)، کود سبز - نخود - کود سبز - گندم - کود سبز - کلزا (R2) و کلزا-کلزا-کلزا (R3) به عنوان عامل اصلی در نظر گرفته شدند. شش روش تامین کود پایه شامل کود دامی (N1)، کمپوست (N2)، کود شیمیایی (N3)، کمپوست+ کود دامی (N4)، کمپوست+ کود دامی+ کود شیمیایی (N5) و تیمار شاهد (N6) به عنوان سطوح عامل فرعی تعیین شدند و چهار ترکیب کود های زیستی شامل: باکتری های باسیلوس لنتوس و سودوموناس پوتیدا (B1)، قارچ تریکودرما هارزیانوم (B2)، باکتری های باسیلوس و سودوموناس + قارچ تریکودرما (B3) و تیمار شاهد (بدون قارچ و باکتری) (B4) به عنوان سطوح عامل فرعی - فرعی انتخاب شدند. نتایج نشان داد که اثر تناوب زراعی، منابع مختلف کود پایه و زیستی و اثر متقابل آن ها بر عملکرد دانه معنی دار است. در تناوب R2 بیشترین عملکرد دانه کلزا تولید گردید. کاربرد توام کود های آلی و شیمیایی همراه با کود های زیستی (N5B3) نیز عملکرد دانه را افزایش داد. کلروفیل برگ به طور معنی داری تحت تاثیر تناوب، روش های مختلف کود دهی و اثر متقابل آن ها قرار گرفت. بیشترین میزان نیتروژن دانه (9/38 میلی گرم در گرم) و کمترین نسبت (N/S) در تیمار N5 به دست آمد. کود های پایه تاثیر معنی داری بر درصد روغن و عملکرد روغن دانه داشتند.
    کلیدواژگان: تناوب، روغن، کلزا، کود آلی، کود زیستی
  • داود اکبری نودهی صفحه 103
    به منظور بررسی تاثیر کم آبیاری بر عملکرد پنبه، تعیین تابع تولید و کارآیی مصرف آب، آزمایشی بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی، در چهار تکرار بر روی پنبه رقم ساحل و به مدت دو سال در ایستگاه تحقیقات کشاورزی بایع کلا مازندران به اجرا در آمد. تیمارهای آبیاری بر اساس صفر، 25، 50، 75، 100 و 125 درصد نیاز آبی، عملکرد پنبه را به طور معنی داری (01/0 P<) تحت تاثیر قرار دادند. تیمار I0 (صفر درصد نیاز آبی) و I3 (75 درصد نیاز آبی) به ترتیب با 1679 و 3099 کیلوگرم در هکتار، کم ترین و بیش ترین عملکرد در هکتار را داشتند، اما کارآیی مصرف آب در تیمار I0 و کارآیی مصرف آب آبیاری در تیمار I1 دارای بیش ترین مقدار بودند. در تیمار I3 با 25 درصد کاهش آب مصرفی، کاهش عملکرد مشاهده نگردید، در حالی که در تیمار I2 با کاهش 50 درصد میزان آب مصرفی (نسبت به نیاز کامل آبیاری، تیمارI4)، عملکرد بطور معنی دار به میزان 15 درصد کاهش یافت. در نتیجه بر اساس نتایج این آزمایش، در زراعت پنبه به آبیاری کامل نیاز نبوده و 75 درصد نیاز آبی کفایت می کند.
    کلیدواژگان: استان مازندران، پنبه، تابع تولید پنبه، کم آبیاری، کارآیی مصرف آب
  • عزت الله عسکری اصلی ارده، صدیقه شکربیگی، سمانه شجاعی صفحه 115
    تعیین خواص فیزیکی محصولات کشاورزی به منظور طراحی بهینه ماشین های فرآوری، کاشت و برداشت از اهمیت زیادی برخوردار است. برخی از خواص فیزیکی دانه ها بر کاهش تلفات و حفظ کیفیت آن ها طی عملیات برداشت اثر می گذارند. دراین تحقیق تاثیر محتوای رطوبت دانه بر برخی ازخواص فیزیکی دو رقم شلتوک (سپیدرود و بینام) مورد بررسی قرار گرفت. این خواص شامل طول، عرض، ضخامت، قطرهندسی، قطرحسابی، ضریب کرویت، سطح و حجم دانه ها، وزن هزاردانه، چگالی ظاهری، حجم واقعی، چگالی واقعی، در چهار سطح رطوبتی 10، 14، 18 و w.b.22 درصد بودند. نتایج نشان داد که با افزایش محتوای رطوبت محصول ابعاد اصلی، قطرهندسی، قطرحسابی، سطح و حجم دانه ها، وزن هزاردانه، چگالی ظاهری و چگالی واقعی به طور معنی داری افزایش می یابد در حالی که حجم واقعی کاهش می یابد. اثر محتوای رطوبت دانه بر ضریب کرویت معنی دار نبوده است.
    کلیدواژگان: ابعاد اصلی، چگالی ظاهری، چگالی واقعی، خواص فیزیکی، شلتوک
  • جلیل اصغری میدانی، اسماعیل کریمی صفحه 125
    این آزمایش، برای تعیین روش مناسب خاک ورزی و کاشت علوفه در اراضی دیم با 6 تیمار در 3 تکرار به مدت 4 سال زراعی براساس طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در تناوب گندم- علوفه در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دیم مراغه اجرا شد. تیمارهای آزمایشی عبارت بودند از: T1= شخم با پنجه غازی در پاییز + کاشت با خطی کار در بهار، T2= جمع آوری کاه و کلش در پاییز + کاشت مستقیم با خطی کار در بهار، T3= شخم با گاوآهن بدون صفحه برگردان در پاییز + استفاده از هرس بشقابی در بهار و کاشت با خطی کار در بهار، T4= شخم با گاوآهن قلمی در پاییز + استفاده از هرس بشقابی در بهار و کشت با خطی کار در بهار، T5= دستپاشی کود و بذر و استفاده از شخم با گاوآهن برگرداندار در بهار (شاهد)، T6= شخم با گاوآهن قلمی در پاییز + دست پاشی کود و بذر در بهار و مخلوط کردن با هرس بشقابی. نتایج نشان داد که اثر تیمارهای آزمایشی در سطح احتمال 1 درصد بر روی عملکرد علوفه تر و علوفه خشک معنی دار بوده و تیمار T4 با 5393 و 3190 کیلوگرم در هکتار به ترتیب بیشترین عملکرد محصول را به خود اختصاص داد و تیمار T5 دارای کمترین عملکرد (4643 و 2646 کیلوگرم بر هکتار) علوفه بود. عملکرد کاه و کلش نهایی و دانه تولیدی نیز در بین تیمارهای آزمایشی در سطح احتمال 1 درصد اختلاف معنی داری نشان داد و تیمار T4 به ترتیب با 3245 و 1121 کیلوگرم در هکتار بیشترین عملکرد را داشت و تیمار T5 با دارا بودن 2749 و 707 کیلوگرم در هکتار دارای کمترین عملکرد بود. اثر سال بر عملکرد علوفه تر، علوفه خشک، کاه و کلش و دانه تولیدی در سطح احتمال 1 درصد معنی دار بود و از نظر درصد رطوبت وزنی موجود در خاک در بین تیمارهای آزمایشی در سه عمق نمونه برداری در سطح احتمال 1 درصد اختلاف معنی دار مشاهده گردید. به طوری که تیمار T4 در هر سه عمق نمونه برداری نسبت به سایر تیمارها برتر بوده و به ترتیب دارای 90/24، 67/26 و 04/28 و تیمار T6 دارای 92/18، 18/19 و 87/20 درصد رطوبت وزنی بود.
    کلیدواژگان: اراضی دیم، خاک ورزی، علوفه بهاره، رطوبت خاک، عملکرد دانه و کاه
  • مهری یوسفی، سید جلال طباطبایی، جعفر حاجیلو، ناصر مهنا صفحه 135
    تنش شوری با تغییر در الگوی جذب آب و عناصر غذایی، کمیت و کیفیت محصول را تحت تاثیر قرار می دهد. در صورتی که بتوان قسمتی از ریشه گیاه تحت تنش شوری را با آب معمولی آبیاری نمود، شاید اثرات منفی شوری تعدیل یابد. بدین منظور در آزمایشی ریشه های گیاه توت فرنگی رقم کاماروزا به دو قسمت تقسیم شدند و غلظت های مختلف شوری کلرید سدیم به هر قسمت ریشه اعمال گردید. تیمارهای آزمایشی شامل محلول NaCl در غلظت های صفر: صفر (هر دو قسمت ریشه با محلول غذایی بدون NaCl به عنوان شاهد)، 0:30 (در یک قسمت ریشه با محلول غذایی بدون شوری و بخش دیگر محلول غذایی به اضافه 30 میلی مولار NaCl) و به همین ترتیب 0:60، 0:90، 30:30، 60:60، و 90:90 بودند. آزمایش در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در گلخانه تحقیقاتی هایدروپونیک دانشگاه تبریز صورت گرفت تا اثر شوری در بخشی از ریشه بر عملکرد و کیفیت محصول توت فرنگی مورد بررسی قرار گیرد.. نتایج نشان داد که با اعمال شوری در کل سیستم ریشه وزن تر و خشک میوه، طول میوه و عملکرد به طور معنی داری کاهش یافت. در صورتی که با اعمال شوری تنها در بخشی از سیستم ریشه وزن تر، وزن خشک و طول میوه، اسیدیته، pH، هدایت الکتریکی، مواد جامد محلول) (TSS، عمر انبارمانی میوه ها و عملکرد نسبت به شاهد کاهش معنی داری نشان ندادند. بیشترین TSS در تیمار 90: 90 و کمترین آن در تیمار شاهد حاصل شد. اعمال شوری 30 میلی مولار در یک بخش ریشه منجر به افزایش اسیدیته و TSS میوه (که در طعم میوه نقش مهمی ایفا می نمایند)، میزان ماده خشک و افزایش عمر انبارمانی میوه نسبت به شاهد گردید. بنابراین، اعمال شوری حدود 30 میلی مولار به بخشی از ریشه می تواند سبب افزایش کیفیت میوه توت فرنگی بدون کاهش عملکرد شود.
    کلیدواژگان: توت فرنگی، سیستم ریشه ای منقسم، شوری کلرید سدیم، TSS
  • رضا اسماعیلی، هوشمند عطایی، غلامعباس فلاح قالهری صفحه 145
    در این تحقیق با استفاده از داده های ریزمقیاس شده مدل گردش عمومی جو ECHO-G سناریوی A1، به ارزیابی پیامدهای تغییر اقلیم بر دو گونه بادام و زردآلو در دوره آماری 1418-1389 پرداخته شده است. تاکید اصلی روی وقوع یخبندان ها بخصوص یخبندان های دیر رس بهاره و شدید زمستانی به عنوان عوامل محدود کننده می باشد. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که به طور متوسط تاریخ وقوع یخبندان های دیر رس سبک 13 روز و یخبندان های سنگین هفت روز زودتر از میانگین بلند مدت اقلیمی در منطقه مورد مطالعه به اتمام خواهند رسید. همچنین فراوانی وقوع و شدت یخبندان های دیر رس در سه ایستگاه منتخب مشهد، تربت حیدریه و سبزوار کاهش چشمگیری نسبت به دوره اقلیمی گذشته خواهد داشت. نتایج پهنه بندی که بر اساس مطابقت تاریخ وقوع دماهای بحرانی با تقویم زراعی بادام و زرد آلو دردوره اقلیمی آینده صورت گرفت، نشان داد منطقه وسیعی از خراسان رضوی از جمله تربت حیدریه که تولید کننده عمده بادام استان است، در منطقه خطر قرار می گیرد. بر اساس نتایج به دست آمده، شهرستان های چناران، مشهد و نیشابور که تولید کننده اصلی زرد آلو می باشند نیز محدودیت توسعه دارند.
    کلیدواژگان: دماهای بحرانی، ریز مقیاس نمایی، مدل اقلیمی، یخبندان های دیررس
|
  • E. Rezaei-Chianeh, A. Dabbagh Mohammadi Nassab, Mr Shakiba, K. Ghassemi-Golezani, S. Aharizad Page 1
    In order to evaluate intercropping of maize (Zea mays L.) and faba bean (Vicia faba L.), a field experiment was conducted as factorial on the bases of randomized complete block design with three replications. Treatments were intercropped combinations of maize densities (6, 7 and 8 plant/ m2) and faba bean densities (30, 40 and 50 plant/ m2) and 6 sole-cropped treatments. Two species intercropped as additive series. Results revealed that the effects of maize density were significant on ear length, number of seed rows per ear, seeds per row and seeds per ear, grain yield of maize and biological yield of maize. The faba bean density significantly affected all measured traits of maize except the number of seed row per ear and100- maize kernel weight. The grain and biological yields of maize were significantly affected by interaction of maize and faba bean density. In monocropping, grain yield of maize increased, with increasing maize density at plant per square meter. The grain and biological yields of maize in intercropping were higher than those in mono cropping. However, plant density had not significant effect on grain and biological yields in intercropping. Intercropping rate of 6 maize and 30 faba-bean plants is introduced as advantageous system.
    Keywords: yield component, faba bean, maize, yield, intercropping
  • M. Adeli Sardoie, B. Hayati, Sh Zarifian, Sd Hosseini Nasab, R. Mohammad Rezaie Page 15
    According to FAO statistics of the one-third of the world population still are envisaging with food deficiency. Hence, it clearly shows this fact that the conventional agricultural systems in achieving the human needs of food is relatively unsuccessful, yet, with some furthers adverse environmental effects. Thus, sustainable agriculture has been considered as the most effective solution for this matter by experts. Because of the roles and importance of agriculture in the economy and in employment of Jiroft County and due to the vegetable's place in consumer's health, this study has been accomplish with the aim of comparing the sustainable agricultural practices in onions, potatoes and tomatoes produced in Jiroft in 2008-2009 production year. For this purpose 197 farmers were selected throught the appropriate stratified random sampling from their population. The results showed that 52/3 percent of producers perform unsustainable and relatively unsustainable agricultural practices and only 31 and 16/7 percent of them are within the relatively sustainable and sustainable classes respectively. The results of multivariate analysis of variance show that potatoes farms are located in some more unsuitable circumstances than the onions and tomatoes farms. The results also showed that the causes of sustainability in agricultural operations of tomatoes producers compared with onions and potatoes producers is in their better management of weed control, cultivation and soil fertility. On the other hand superior sustainability of onions producers is in their pests and diseases control management as compared with that of potatoes producers.
    Keywords: Jiroft, Multivariate analysis of variance, Onions, Potatoes, Sustainable agriculture practices, Tomatoes
  • R. Rahimzadeh, H. Navid Page 29
    Regarding to suitable tillage system achievement for wheat production in rotation with chickpea cultivation, five different tillage methods were examined during the 5 years (2004-08) in Dryland Agricultural Research Institute (DARI) of Maragheh with four replicates in randomized complete block design (RCBD). The five tillage treatments were T1= moldboard plow + roller, T2= chisel plow + roller, T3= cyclotiler, T4= sweep + roller and T5= no-tillage. Soil physical and chemical properties accompanied with wheat production were measured. Results obtained by statistical analysis showed that the treatments had significant effects on bulk density (BD) and soil pH. T1 (1.23 gr/cm3 in average) had most effect on decrease of soil compaction although; the differences were not significant compared with T4 and T3. T5 (1.34 gr/cm3 in average) had Maximum BD. T5 (7.39 in average) had minimum pH in compared with other treatments. The treatments had no significant in Organic mater (OC), but T5 and reduced tillage (T2 and T4) tended to increase the OC. The treatments had no significant differences in soil moisture. The results showed that decreased of BD, tended to increase soil moisture. The combine analysis showed that the treatments had no significant differences in grain yield. According to result and advantages of different tillage methods, T2 and T4 could be suggested instead of T1.
    Keywords: Dry land, Rotation, Soil properties, Tillage, Yield
  • Aa Bakhtiari, H. Navid, J. Hoseinzad Page 43
    Each enterprise considering its structure, requires different types of management to achieve the goals. Management of farmlands mechanized agricultural systems is one of the important factors to succeed farmers. In this research, a model was developed to select agricultural machinery fleet, particularly in multicropping systems. The Model was a linear integer optimization model for minimization of costs and performed under LP-ILP (QSB) program. Raw data for three crops of wheat, barley and potato were obtained from the Ahyai Agriculture Complex located in Hamedan city, and related analyses were performed. Finally, according to the constraints of working periods, optimal required machinery set was calculated and proposed. This optimal machinery set supplied machinery requirements of farms and also minimized machinery costs.
    Keywords: Agricultural machinery fleet, Integer Linear Programming, Spreadsheet
  • A. Mirzazadeh, Sha Abdollahpour, M. Moghaddam Page 57
    Performance of grain harvesters is estimated by Threshing Power, losses fuel consumption. Grain loss is the most important of them. Total grain losses of combine harvesters in Iran is about 20% of production and sometimes higher. One of ways concern to loss reduction is separation of harvesting processes and providing a desire Mathematical Model for them by investing and measuring of important parameters in losses. Threshing is one of these processes which has more effect on combine performance. Threshing efficiency varies in reverse with threshing loss. It is desire to maximize threshing efficiency in threshing mechanism, because it will decrease the threshing losses and the load of separation mechanisms. Height of stem, feed rate, space between threshing drum and concave and rotational speed of threshing drum are operating factors which not only effect threshing efficiency but also combine loss. In order investigate the effect of mentioned parameters on threshing efficiency an experiment was conducted In 4×3×3 factorial pattern with completely randomize blocks design. Independent variables in these experiments were stem height, feed rate, clearance ratio and rotational speed of threshing cylinder. Threshing efficiency was considered as dependent variable. Analysis of variance showed that all variables had significant effect on threshing efficiency but interaction effects of them were not significant (P<0.01).Threshing efficiency increase when stem height, feed rate, and threshing clearance decreased. Also as rotational speed of cylinder increased, threshing efficiency increased. Multiple regression was used to express relation between dependent and independent parameters. The most compatible model for threshing of materials (y1) was as follow: y1=a0 e (a1x1+ a2x2+ a3x3+ a4x4) Which x1, x2, x3 and x4 were stem height, feed rate, threshing clearance rate and speed of threshing cylinder respectively and a0, a1, a2, a3 and a4 were constants.
    Keywords: combine, cylinder speed, feed rate, stem height, threshing clearance, modeling
  • M. Hosseinpour, A. Pirzad, H. Habibi, Mh Fotokian Page 69
    To evaluate the effects of biological nitrogen (Azotobacter) and plant density on quantitative and qualitative traits of anise, a field experiment was carried out with a factorial combination of deferent levels of Azotobacter (0, 3, 6 Lit / ha) and plant density (50, 25 and 12.5 plants/m2) based on randomized complete block design with 3 replications. Analysis of variance showed the significant effect of biological nitrogen and plant density on plant height, leaf number, peduncle length, number of fertile umbellete/umbel, biomass, essential oil, seeds yield, harvest index of seed and essential oil. The means comparison indicated that the highest plant height and peduncle length were obtained from 50 p/m2 of plant density. Also the highest biomass yield (6319 kg/ha) and seed yield (1017 kg/ha) were obtained from 50 and 25 p/m2 of plant density with 6 Lit/ha of Azotobacter application, respectively. While, the highest yield of essential oil (130 kg/ha) was obtained from 3 lit/ha of Azotobacter and 25 p/m2 of plant density. The lowest yield of biomass, seeds and oil were obtained from 12.5 p/m2 of plant density and control treatment of nitrogen (0 l/ha of Azotobacter). These trends in yield led to highest amounts of seed and oil harvest index at 6 and 3 l/ha of Azotobacter application, respectively. These results showed the increasing essential oil production at relatively low nitrogen.
    Keywords: Anise, Azotobacter, Oil harvest index, Plant density, Seed harvest index
  • K. Mohammadi, A. Ghalavand, M. Aghaalikhani, A. Rokhzadi, B. Pasari, Sa Mohammad Modares Sanavy, M. Eskandari, M. Javaheri, G. Heidari, Y. Sohrabi Page 87
    In order to study the effect of crop rotation and different systems of soil fertility on grain yield and quality of canola (Talayeh cultivar), an experiment was conducted at experimental farm of Agricultural Research Center of Sanandaj in 2008 - 2010 growing seasons. Experimental designs were arranged in split-split plots based on randomized complete blocks design with three replications. Main plot consisted three crop rotation, (R1): Chickpea, Sunflower, Wheat, Canola; (R2): Green manure, Chickpea, Green manure, Wheat, Green manure, Canola; (R3): Canola, Canola, Canola. Sub plots consisted of five strategies for obtaining the basal fertilizers requirement that included (N1): farm yard manure; (N2): compost; (N3): chemical fertilizers; (N4): farm yard manure + compost and (N5): farm yard manure + compost + chemical fertilizers; and control (N6). Sub-Sub plots consisted four levels of biofertilizers: (B1): Bacillus lentus and Pseudomonas putida; (B2): Trichoderma harzianum; (B3): Bacillus lentus and Pseudomonas putida & Trichoderma harzianum; and (B4): control, (without biofertilizers). Results showed that rotation, basal fertilizers, biofertilizers and interactions of them have significant effects on grain yield. The highest grain yield was obtained from R2N5B3 treatment, that organic and chemical fertilizers were co applied. Crop rotation, basal fertilizers, biofertilizers and interactions of them have a significant effect on leaf chlorophyll. The highest nitrogen content (38.9 mg/g) and least amount of (N/S) were obtained from N5B3 treatment. Crop rotation, basal fertilizers and biofertilizers have a significant effect on oil percent and oil yield.
    Keywords: Biofertilizer, Canola, Crop rotation, Oil, Organic fertilizer
  • D. Akbari Nodehi Page 103
    To study the effect of deficit irrigation on cotton yield, determination of yield function and water use efficiency, an experiment was conducted based on randomized complete block design (RCBD) with four replications on cotton (Sahel variety) in BayeKola, Agricultural Research Station of Mazndaran Province during 2002 - 2003. Irrigation treatments based on 0, 25, 50, 75, 100 and 125% of water requirement, affected cotton yield significantly (P<0.01). The highest and lowest cotton yield with 1679 and 3099 Kg/ha were obtained from Io treatment (0% of water requirement) and I3 (75 % of water requirement), respectively; while the highest values of water use efficiency were belonged to I0 and I1 treatments. There was no yield reduction in I3 with 25% less water requirement. While cotton yield in I2 (with 50% water requirement) was decreased 15%, significantly as compared with I4 (100% water requirement). Thus, full irrigation is not necessary for cotton irrigation in Mazandaran province, and irrigation with 75% of water requirement could be sufficient.
    Keywords: Cotton yield, Deficit irrigation, Water use efficiency, Water, yield relation, Mazandaran province
  • Ea Askari Asli–Ardeh, S. Shakarbeigi, S. Shojaei Page 115
    Determination of physical properties of agricultural products is very important for optimization design of processing, planting and harvesting machines. Physical properties affect on the losses reducing and quality protection of products at going through of postharvesting process. At this study, the effect of grain moisture content on some physical properties of two varieties paddy grains (Sephidrod and Binam) was investigated. These properties included length, width, thickness, geometrical diameter, mathematical diameter, sphericity, thousand seed weight, bulk density, true volume and true density. The levels of grain moisture content were 10, 14, 18, 22% (w.b.). The results showed that with increasing of grain moisture contain, geometrical diameter, mathematical diameter, area, volume, thousand seed weight, bulk density and true density were increased significantly (p<1%). But true density was decreased. Also Sphericity no verified significantly.
    Keywords: Bulk density, Main dimensions, Paddy grain, Physical properties, True density
  • J. Asghari Meidani, E. Karimi Page 125
    This study carried out in RCBD with 6 treatments and 3 replication in dry land agricultural research institute during 4 years (2003-2007). In automn tillage treatments and in spring sowing of seeds were completed. Treatments were: T1= Sweep in fall + planting by seed drill in spring, T2= Removing stubble in fall + direct planting by seed drill in spring, T3= Semi-moldboard plow in fall + disk harrow and planting by seed drill in spring, T4= Chisel plow in fall + disk harrow and planting by seed drill in spring, T5= Fertilizer and seed broadcasting by hand and moldboard plow in spring, T6= Chisel plow in fall + fertilizer and seed broadcasting by hand and disk harrow in spring. The results showed that wet and dry forage yields were different among treatments, T4 with 5393 and 3190 kg/ha had the highest forage yield and T5 with 4643 and 2646 kg/ha had the lowest forage yield. This trend was abserved in stubble and grain yield T4 with 3245 and 1121 kg/ha had highest yield and T5 with 2749 and 707 kg/ha had lowest yield. The effect of year on wet and dry forage and grain yields was significantly different (1%) but the intraction of year on treatments was not significant. soil moisture was differ among treatments. moistuer comparison in 3 soil depths showed that T4 treatment was better than other treatments and had 24. 90, 26. 67 and 28. 04 درصد soil moisture and T6 treatment had 18. 92, 19. 18 and 20. 87% soil moisture.
    Keywords: Dry land, Grain, stubble yield, Spring forage, Soil moisture, Tillage
  • M. Yusefi_S. J Tabatabaei_J. Hajilu_N. Mahna Page 135
    Salinity affects the yield and quality of fruit crops as the result of modifying water and nutrient uptake. In split root system it may be possible to reduce the deleterious effect of salinity on the plant growth. Therefore, an experiment was conducted on strawberry (cv. Comarosa) with different concentration of NaCl (0, 30, 60 and 90 mM) in hydroponic system using a randomized complete blocks design. The whole root system was divided into two portions and either even or uneven salinity was applied. The treatments consist of 0:0(nutrient solution alone in both part of the root system), 0:30(one portion of the root system nutrient solution alone and other portion nutrient solution plus 30 mM NaCl) and respectively 0:60, 0:90, 30:30, 60:60 and 90:90 with four replications. The results showed that the increased salinity at two portions of the root systems reduced growth characteristics including fresh and dry weight of plants. However, when one portion of the root system supplied with salinity, the adverse effect of salinity was reduced. Maximum fresh and dry weight and length of fruits were observed in 0:0 and 0:30 treatments while in 90:90 treatment they were reduced. The plants grown with 90:90 died at the end of experiment. The yield and fresh weight of fruits was higher when one portion of root system supplied with solution salinity up to 60 mM. Salinity caused increasing of TSS and EC of fruit juice. The highest and lowest TSS was achieved in 90:90 and 0:0 treatments, respectively, but the total soluble solid (TSS), dry weight and longevity fruits were in 0:30 treatment higher than 0:0 treatment. It can be concluded that use of 0:30 treatments can improve quality of strawberry fruits without reducing yield.
    Keywords: NaCl salinity, Split root, Strawberry, TSS
  • R. Esmaili, H. Ataie, G. Fallah Ghalhary Page 145
    In this research, we used downscaled data from ECHO-G General Circulation Models and A1 scenario to investigate the climate change impacts on apricot and almond growth and development in the period between 2010-2039. The main concern is freezing occurrence especially spring coming late and winter heavy freezings that would be limitation factors for the growth. The results of this research showed that, in average, the light and heavy coming late freezing occurrences date will be stopped 13 and 7 days earlier from long term averaging respectively. The occurrence frequency and coming late freezings will also be decreased relative to long term average in the three station including Mashhad, Torbat-e Heydariyeh and Sabzevar. The mapping base on critical temperature occurrence data and phenological stages for apricot and almond in the future period showed that the vast regions of Khorasan Razavi province especially Torbat Heydariyeh will be fall in the to dangerous region. Based on the obtained results of this research, Chenaran, Mashhad and Neyshaboor that are the main producing area of apricot will also be located in the dangerous region.
    Keywords: Climate models, Coming late freezing, Critical temperature, Downscaling