فهرست مطالب
نشریه دانش کشاورزی و تولید پایدار
سال بیست و یکم شماره 3 (پاییز 1390)
- تاریخ انتشار: 1390/08/24
- تعداد عناوین: 12
-
-
صفحه 1با وجود اینکه متوسط افت کمباین در کشورهای پیشرفته4 تا 5 درصد تخمین زده می شود، متاسفانه براساس تحقیقات بعضی از پژوهشگران این عرصه، این مقدار برای کشور ایران تا 20 درصد (حتی بیشتر) نیز گزارش شده است. برای داشتن حداقل افت، باید فرآیند عمل آوری محصول (برش، انتقال، کوبش، جداسازی و. .. ) بهینه گردد. بیان معادلات رفتاری قسمت های مختلف، اولین قدم در عملی شدن این مهم می باشد. یکی از فرآیندهای مهم در عملیات برداشت غلات توسط کمباین، فرایند کوبش مواد می باشد که تاثیر بیشتری بر عملکرد کمباین دارد. حداکثر جداسازی دانه های کوبیده شده از طریق ضدکوبنده مهم می باشد، چرا که افزایش جداسازی از طریق شبکه ها بار را روی غربال یا انواع دیگر واحدهای جداسازی کاهش می دهد. در نتیجه امر افت غربال کاهش می یابد. پس هرچه این بازده بیشتر باشد، بازده قسمت جداکننده و تمیزکننده کمباین نیز بالا می رود. ارتفاع ساقه، شدت تغذیه، فاصله کوبنده و ضدکوبنده و سرعت دورانی کوبنده از عوامل کاری موثر در طراحی و کارکرد و افت کوبنده کمباین می باشند. بر این اساس، یک آزمایش به صورت فاکتوریل بر پایه بلوک های کامل تصادفی و با سه تکرار با کمباین سهند s68 انجام گرفت. متغیرهای مستقل مد نظر در این آزمایش ها عبارت بودند از: ارتفاع ساقه، نرخ تغذیه، نسبت لقی کوبنده. بازده جدا شدن مواد در کوبنده نیز به عنوان پارامتر وابسته در نظر گرفته شد. نتایج حاصل از تجزیه واریانس نشان داد که اثر هر چهار فاکتور روی میزان جداسازی و در نتیجه افت واحد جداکننده در سطح احتمال 01/0 معنی دار و اثرات متقابل فاکتورها غیر معنی دار می باشد. به طوری که میزان جداسازی با کاهش ارتفاع ساقه، کاهش شدت تغذیه، کاهش فاصله کوبنده و ضدکوبنده و افزایش دور کوبنده افزایش یافت. با توجه به معنی دار بودن اثر این چهار عامل روی جداسازی و برای بیان رابطه ریاضی متغیرهای مستقل (ارتفاع ساقه، نرخ تغذیه، نسبت لقی کوبنده و سرعت کوبنده) با متغیر وابسته (میزان جداسازی) از رگرسیون چند متغیره استفاده گردید. نتایج حاصل از تجزیه واریانس رگرسیون نشان داد که یک رابطه معنی داری در سطح احتمال 001/0 بین متغیرهای مستقل و وابسته وجود دارد. در نهایت مناسب ترین مدل برای میزان جداسازی (y2) است که در آن x1، x2، x3 و x4 به ترتیب ارتفاع ساقه محصول، شدت تغذیه محصول، لقی کوبنده و سرعت کوبنده و b0، b1، b2، b3 و b4 ضرایب ثابت می باشند.
کلیدواژگان: ارتفاع ساقه، جداسازی و مدل سازی، سرعت کوبنده، شدت تغذیه، فاصله کوبنده و ضدکوبنده، کمباین -
صفحه 13به منظور بررسی چند شکلی ژنتیکی بین ارقام داخلی و خارجی گلرنگ با استفاده از نشانگر RAPD تعداد 20 رقم گلرنگ مورد بررسی قرار گرفت. در این آزمایش از 17 آغازگر10 نوکلئوتیدی استفاده شد و در نهایت تعداد 279 نوار قابل امتیاز دهی ایجاد شد که 256 نوار در محدوده ای بین 100 و 3000 جفت باز را شامل می شد. نمودارهای حاصل از روش UPGMA ارقام را به چهار گروه اصلی تقسیم کرد. گروه اول دو رقم خارجی، و گروه دوم 2 رقم بومی داخلی و یک رقم اصلاح شده را شامل می شد. گروه سوم ارقام زراعی محلی، ارقام وحشی و اصلاح شده را شامل می شد. گروه چهارم نیز شامل دو رقم اصلاح شده ایرانی اصفهان و رقم KW4 بود. بیشترین فاصله ژنتیکی (863/.) بین رقم داخلیKW4 و رقم خارجی S710 مشاهده شد. ولی در اکثر ارقام داخلی فاصله ژنتیکی کمی دیده شد، که ممکن است به علت وجود منشا و اجداد مشترک در مورد این ارقام باشد. وجود فاصله زیاد (7578/.) در برخی ارقام وحشی و اصلاح شده داخلی ایران نشان دهنده پتانسیل بالای ذخایر ژنتیکی داخلی در تولید هیبریدهای مناسب می باشد. نتایج نشان می دهد در حالیکه بین فاصله جغرافیایی و ژنتیکی در ارقام داخلی و خارجی مورد مطالعه در این بررسی همبستگی وجود دارد، ولی این همبستگی در ارقام داخلی مشاهده نمی شود.
کلیدواژگان: تنوع ژنتیکی، گلرنگ، RAPD -
صفحه 23با توجه به اهمیت نقش شیاربازکن ها در تعیین خصوصیات فیزیکی شیار بذر به ویژه در بذرکارهای مورد استفاده در سیستم بی خاک ورزی یک مطالعه موردی جهت بهبود عملکرد شیاربازکن دودیسکی با افزودن دو بشقاب جانبی به آن انجام پذیرفت. هدف برطرف کردن نقایصی مانند عدم جداسازی موثر بذر و کود، فشردن بقایای گیاهی به درون شیار بذر و عدم توانایی در کاهش تراکم خاک در ناحیه قرارگیری بذر بود. در این راستا شیاربازکن نوین ساخته شد و عملکرد آن با نوع دودیسکی رایج مقایسه گردید. آزمایشات در یک سویل بین در سه سطح از سرعت پیشروی (سه، شش و هشت کیلومتر بر ساعت) و دو سطح تراکم از خاک (4/1 و 1/1 مگاگرم بر مترمکعب) و دو سطح از تراکم بقایای گیاهی (یک و دو تن در هکتار) در قالب یک طرح فاکتوریل بر پایه کاملا تصادفی و با سه تکرار برای هر تیمار انجام پذیرفت. نتایج نشان داد که شیاربازکن نوین بذر و کود را به شکل موثری از یکدیگر جدا می کند، تراکم خاک را در ناحیه قراگیری بذر بیش از نوع دودیسکی کاهش می دهد و از ورود بقایا به منطقه قرارگیری بذر جلوگیری می کند. لیکن مقدار برهم خوردن خاک در شیار به جا مانده از شیاربازکن نوین بیشتر است. البته این شیاربازکن دو ردیف بذر را به طور همزمان در فاصله 5/4 سانتی متری در طرفین و پنج سانتی متر بالاتر از محل قرارگیری کود قرار می دهد.
کلیدواژگان: بستر بذر، بی خاک ورزی، شیاربازکن دودیسکی -
صفحه 33به منظور شناسایی منابع تحمل تنش خشکی در گندم نان، تعداد 30 ژنوتیپ گندم نان در دو آزمایش جداگانه در شرایط بدون تنش و تنش خشکی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار مورد آزمایش قرار گرفتند. نتایج تجزیه واریانس صفات نشان داد که ارقام اختلاف معنی داری را برای اکثر صفات دارند. در شرایط فاقد تنش خشکی ژنوتیپ های C-81-10، پیشتاز، الوند، روشن و هیرمند و در شرایط واجد تنش خشکی ارقام داراب 2، پیشتاز، آذر 2 و چناب از بیشترین عملکرد دانه برخوردار بودند. بنابراین به نظر میرسد، رقم پیشتاز دارای پتانسیل کشت در هر دو محیط است. تنش موجب کاهش در اکثر صفات مورد اندازه گیری شد و بیشترین کاهش در عملکرد دانه دیده شد. تجزیه علیت صفات مشخص کرد که در محیط بدون تنش صفات وزن سنبله اصلی، ارتفاع بوته، تعداد سنبله بارور، وزن هزاردانه و تعداد پنجه اهمیت بیشتری دارند ولی در محیط دارای تنش، صفات تعداد سنبله بارور و وزن هزاردانه از اهمیت بیشتری برخوردارند. تجزیه کلاستر برای دو محیط بدون تنش و تنش انجام شد. ژنوتیپ ها در محیط بدون تنش به دو گروه تقسیم شدند. گروه اول شامل ژنوتیپ هایی بود که از لحاظ اکثر صفات دارای مقادیر بالایی بودند و گروه دوم ژنوتیپ هایی را در بر می گیرد که از نظر اکثر صفات در حد پایینی قرار داشتند. در محیط دارای تنش نیز ژنوتیپ ها به دو گروه قرار گرفتند ولی در این شرایط ژنوتیپ های گروه اول از نظر عملکرد دانه، تعداد دانه و پنجه، وزن هزاردانه و شاخص برداشت و ژنوتیپ های گروه دوم از لحاظ ارتفاع بوته، دیررسی، تعداد پنجه و کارایی انتقال مجدد دارای ویژگی های بالایی بودند که این امر نشانگر وجود اثر متقابل ژنوتیپ- محیط بوده و لزوم ارزیابی ارقام را در هر دو شرایط نرمال و دارای تنش گوشزد می کند.
کلیدواژگان: تجزیه علیت، تحمل خشکی، صفات زراعی مرفولوژیک، گندم نان -
صفحه 47آزمایشی دو ساله در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز در سال های 1381 و 1382 اجرا شد تا تاتیر سایه اندازی روی روند پر شدن دانه و عملکرد ارقام باقلا ارزیابی شود. بذرهای سه رقم باقلا شامل برکت، سرازیری و HBP-B در هشت و 15 اردیبهشت ماه با دست کاشته شدند. هر دو آزمایش بصورت اسپلیت پلات با طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار بودند. سطوح سایه در کرت های اصلی و ارقام درکرت های فرعی قرار گرفتند. تیمارهای سایه شامل، بدون سایه(شاهد)، 18 درصد، 48 درصد و 70 درصد سایه بود. دوره پر شدن دانه برای ارقام باقلا مشابه بود، ولی سرعت پر شدن دانه و حداکثر وزن دانه ارقام برکت و سرازیری بیشتر از HBP-B بود. اگرچه، وزن صد دانه برکت و سرازیری بیشتر از HBP-B بود، ولی رقم HBP-B از نظر تولید دانه در بوته و محصول دانه در واحد سطح برتری آشکاری داشت. دوره پر شدن دانه در سایه سه تا چهار روز طولانی تر از شاهد بود که به تولید دانه های درشت تر در سایه منجر شد. در نتیجه میانگین عملکرد دانه باقلا در واحد سطح برای گیاهان تحت سایه بیشتر از گیاهان بدون سایه بود. بنابراین، باقلا را می توان در کشت مخلوط و آگروفارستری که نور یک عامل محدودکننده می باشد، یه طور موفقیت آمیزی مورد استفاده قرار داد.
کلیدواژگان: باقلا، پر شدن دانه، سایه اندازی، رقم، عملکرد -
صفحه 57وجود پتانسیل آللوپاتیک در گندم در مطالعات متعدد به اثبات رسیده است. همچنین مشخص شده است که بین ارقام مختلف تنوع ژنتیکی زیادی از نظر این خاصیت وجود دارد. به منظور شناسایی و جداسازی ارقام با پتانسیل آللوپاتیک بالا، 70 ژنوتیپ گندم برای بررسی بازدارندگی در برابر برخی علف های هرز مطالعه شدند. ژنوتیپ های گندم پس از کشت در گلدان در مرحله گیاهچه ای خشک شده و عصاره آبی برگ، ساقه و ریشه آن ها به تفکیک و در چهار غلظت صفر (شاهد)، 25، 50 و 100 درصد تهیه و بر بذر علف های هرز یولاف وحشی و جو وحشی (جودره) اثر داده شد. در علف های هرز مذکور صفات درصد جوانه زنی، طول ریشه چه، ساقه چه و وزن تر ریشه چه و ساقه چه اندازه گیری شد. نتایج نشان داده که ارقام مختلف، تفاوت قابل توجهی از نظر میزان بازدارندگی دارند. همچنین بازدارندگی برای عصاره بافت های مختلف، متفاوت بود، بطوریکه بیشترین بازدارندگی مربوط به عصاره برگ و ساقه بود. در مورد هردو علف هرز بیشترین بازدارندگی مربوط به ارقام رسول، مهدوی، نوید، کرج1، عدل1، گاسپارد، گاسکوژن، اروند، بیات و آزادی بود. در مجموع نتایج نشان داد که برخی از ژنوتیپ های گندم پتانسیل بازدارندگی بیشتری در برابر علف های هرز دارند که می توان از این خاصیت در مدیریت علف های هرز گندم استفاده شود. همچنین نتایج نشان داد که خاصیت بازدارندگی گندم در برابر علف های هرز مختلف بصورت انتخابی عمل می کند.
کلیدواژگان: جوانه زنی، رشد گیاهچه، عصاره آبی، مدیریت علف هرز -
صفحه 75در بسیاری از گیاهان، سایه اندازی به دلیل کاهش تشعشع نوری، ویژگی های رشدی و عملکرد آن ها را تحت تاٴثیر قرار می دهد. با وجود این گیاهان توانایی قابل ملاحظه در سازگاری با رژیم های مختلف نوری از طریق ایجاد تغییر در ویژگی های برگی و ساختار کانوپی را دارند. بر همین اساس آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز (عرض جغرافیایی 5 38، طول جغرافیایی 17 46 و ارتفاع از سطح دریا 1360 متر) در طی سال های 1382 و 1383 اجرا شد. در هر دو سال، آزمایش بصورت کرتهای خرد شده با طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار با تیمارهای سایه در کرت های اصلی و ارقام در کرت های فرعی بودند. تیمارهای سایه شامل بدون سایه (شاهد)، 18 درصد، 48 درصد و 70 درصد سایه و ارقام شامل برکت، سرازیری و HBP-B بود. نتایج نشان داد که در اغلب مراحل رشد (به ویژه در مراحل آخر) تجمع ماده خشک (DMA)، سرعت رشد گیاه (CGR) و سرعت رشد نسبی (RGR) برای گیاهان تحت سایه در مقایسه با گیاهان تحت نور کامل خورشید بیشتر بود. میانگین عملکرد دانه باقلا در واحد سطح برای گیاهان تحت سایه بطور معنی داری بیشتر از گیاهان بدون سایه بود. میانگین عملکرد دانه رقم HBP-B در واحد سطح حدود 20 درصد بیشتر از دو رقم دیگر بود، این در حالی است که بین دورقم برکت و سرازیری اختلاف معنی داری از لحاظ عملکرد دانه وجود نداشت. بنابراین، باقلا به عنوان یک گیاه مقاوم به سایه می تواند به طور موفقیت آمیزی در الگوهای «کشت مخلوط» و «کشاورزی- جنگل» مورد استفاده قرار گیرد.
کلیدواژگان: باقلا، سایه، سرعت رشد محصول، سرعت رشد نسبی، عملکرد دانه -
صفحه 89شناخت کافی از تنوع ژنتیکی و طبقه بندی ژرم پلاسم ها جهت انتخاب والدین مناسب برای اهداف به نژادی لازم و ضروری است. در این تحقیق از داده های حاصل از اندازه گیری صفات مهم زراعی برای طبقه بندی تعدادی از ارقام برنج ایرانی و خارجی و تلاقی های میان آن ها استفاده شد. به همین منظور چهار رقم بومی با پنج لاین خالص با منشا ایری، در سال 1386 تلاقی داده شدند. در سال بعد، بیست نتاج F1 بدست آمده به همراه نه والد (در مجموع بیست و نه تیمار) در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی موسسه تحقیقات برنج کشور کشت شدند و عملکرد دانه و اجزای آن و خصوصیات مورفولوژیک بوته و دانه مورد ارزیابی قرار گرفتند. تجزیه واریانس داده ها نشان داد که ژنوتیپ های مورد مطالعه از نظر صفات بررسی شده دارای اختلاف معنی داری بودند. نتایج حاصل از تجزیه به عامل ها نشان داد که 3 عامل اصلی و مستقل، 72/77 درصد از تغییرات کل داده ها را توجیه می نمایند. این سه عامل تحت عنوان عامل مربوط به خصوصیات مورفولوژیک، عامل عملکرد و اجزای عملکرد و عامل فنولوژیک نامگذاری شدند. در عامل عملکرد و اجزای آن صفات مهمی مثل عملکرد دانه، تعداد دانه پر در خوشه، تعداد دانه پوک در خوشه و وزن هزار دانه قرار گرفتند که همبستگی بین این خصوصیات با عملکرد دانه معنی دار بود. تجزیه خوشه ایبه روش UPGMA، ژنوتیپ های مورد مطالعه را در نه گروه قرار داد.
کلیدواژگان: برنج، تجزیه خوشه ای، تجزیه به عامل ها، عملکرد دانه -
صفحه 105افزایش رویکرد بشر به نهاده های غیرطبیعی و اغلب شیمیایی برای افزایش تولید محصولات کشاورزی، فزونی انواع بیماری ها و مشکلات زیست محیطی را منجر شده است. در چنین شرایطی، ارزش و اهمیت تولید و مصرف محصولات سالم غذایی بیش از پیش مشخص می شود. بنابراین سنجش تمایل به پرداخت مصرف کنندگان برای محصولات غذایی سالم، از اهمیت بالایی در زمینه برنامه ریزی تولید و مصرف برخوردار است. در این راستا، هدف تحقیق حاضر شناسائی عوامل موثر بر تمایل به پرداخت اضافی بالقوه مصرف کنندگان برای محصولات غذایی سالم نسبت به انواع متداول می باشد. داده ها و اطلاعات مورد نیاز از طریق پیمایش های میدانی، با طراحی و تکمیل پرسشنامه به روش نمونه گیری تصادفی ساده از 180 پاسخ گو از میان کارکنان سازمان جهادکشاورزی آذربایجان شرقی، در بهار و تابستان سال 1388 جمع آوری شده است. به منظور شناسایی عوامل موثر بر تمایل به پرداخت مصرف کنندگان از روش ارزشگذاری مشروط و مدل لاجیت ترتیبی که به روش حداکثر راستنمایی برآورد شد، بهره گرفته شده است. نتایج توصیفی نشان می دهند که حدود 97 درصد مصرف کنندگان حاضر به پرداخت مبلغی اضافی برای خرید محصولات سالم نسبت به انواع متداول هستند، در حالی که حدود 84 درصد آن ها حاضر به پرداخت نرخ افزوده 5 الی 25 درصد برای خرید این محصولات هستند. نتایج حاصل از تخمین مدل حاکی است که عواملی چون درآمد افراد، بعد خانوار، تمایلات حفظ محیط زیست، سطح اطلاع افراد از ویژگی های محصولات سالم و ریسک مواد غذایی خطرزا اثر مثبت و معنی داری بر تمایل به پرداخت آن ها برای محصولات غذایی سالم نسبت به انواع متداول نشان می دهند. همچنین خانم ها تمایل به پرداخت بیشتری داشته و وجود افراد با شرایط خاص در خانواده سبب افزایش معنی دار تمایل به پرداخت نرخ افزوده مصرف کنندگان برای محصولات سالم هستند.
کلیدواژگان: ارزش گذاری مشروط، تمایل به پرداخت، محصولات غذایی سالم، مدل لاجیت ترتیبی، نرخ افزوده -
صفحه 119
به منظور بررسی تحمل خشکی در کنجد و نیز ارزیابی شاخص های تحمل تنش، آزمایشی به صورت طرح کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. در این آزمایش آبیاری به عنوان عامل اصلی در سه سطح (100، 75 و 50 درصد نیاز آبی گیاه) و ده رقم کنجد به عنوان عامل فرعی مورد بررسی قرار گرفت. برای محاسبه نیاز آبی گیاه از نرم افزار CROPWAT (روش پنمن مانتیث) مطابق روش فائو-56 استفاده شد. تجزیه واریانس نشان داد که بین سطوح تنش و ارقام از نظر عملکرد در سطح احتمال یک درصد اختلاف معنی دار وجود دارد، ولی اثر متقابل دو عامل غیر معنی دار بود. بنابرین، شاخص های تحمل بر مبنای عملکرد ارقام در شرایط تنش و بدون تنش محاسبه شد. تجزیه واریانس شاخص ها نشان داد که ارقام از نظر شاخص های میانگین حسابی (MP)، میانگین هندسی (GMP)، تحمل به تنش (STI) و میانگین هارمونیک (HARM) اختلاف معنی دار دارند. با در نظر گرفتن همبستگی آنها با عملکرد در شرایط تنش و غیر تنش، این شاخص ها به عنوان بهترین شاخص ها در جداسازی ارقام متحمل انتخاب گردیدند. شاخص های تحمل (TOL) و حساسیت به تنش (SSI) در تمایز ارقام نقش زیادی نداشتند. گروه بندی ارقام با روش تجزیه خوشه اینشان داد که ارقام کرج 1،IS و اولتان، پرمحصول و متحمل به تنش آبی بوده و ارقام هندی 14 و یلووایت به عنوان حساس ترین ارقام نسبت به تنش آبی بودند. گروه بندی ارقام با ترسیم نمودار سه بعدی براساس عملکرد در شرایط تنش، بدون تنش و شاخص STI و همچنین، تجزیه به مولفه های اصلی، نتایج تجزیه خوشه ایرا تایید کرد.
کلیدواژگان: تنش آبی، شاخص های تحمل تنش، عملکرد، کنجد -
صفحه 135کشت مخلوط یکی از روش های مناسب برای حرکت در راستای کشاورزی پایدار می باشد. بر این اساس آزمایشی درفصل زراعی سال 1388 در مزرعه ای واقع در 5 کیلومتری جاده میانه- تبریز اجرا گردید. آزمایش بصورت فاکتوریل دو فاکتوره در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 4 تکرار بصورت افزایشی اجرا شد. فاکتور اول ارقام امپراتور، بینگو، سوپراستار و نفر خیار و فاکتور دوم فاصله کاشت پیاز خوراکی در سطوح هشت،10 و 12 سانتی متر بود. نتایج نشان داد عملکرد پیازخوراکی تنها در کشت مخلوط با رقم امپراتور به طور معنی دار کاهش پیدا کرد. بیشترین عملکرد پیازخوراکی در فاصله کاشت 10 سانتی متر مشاهده شد. ارقام امپراتور و سوپراستار عملکرد بیشتری در مقایسه با دو رقم دیگر خیار در واحد سطح تولید نمودند. عملکرد میوه خیار در کشت مخلوط به طور معنی داری کاهش پیدا کرد. درصد ماده خشک میوه خیار تنها در کشت مخلوط پیازخوراکی با فاصله هشت سانتی متر به طور معنی دار کاهش پیدا کرد. درصد ماده خشک پیازخوراکی تنها در کشت مخلوط با رقم نفر، به طور معنی داری کاهش پیدا کرد. بالاترین نسبت برابری زمین (56/1) در ترکیب تیماری رقم سوپراستار با فاصله کاشت 10 سانتی متر پیازخوراکی بدست آمد.
کلیدواژگان: پیازخوراکی، خیار، عملکرد، کشت مخلوط و نسبت برابری زمین -
صفحه 147به منظور بررسی عملکرد، اجزای عملکرد، صفات کیفی و برخی خصوصیات ریخت شناسی 16 رقم کلزا، آزمایشی در سال زراعی 1388-1387 در مرکز تحقیقات کشاورزی اراک در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. اثر رقم روی عملکرد دانه و اجزای عملکرد، طول دوره گلدهی، طول دوره رشد، درصد پروتئین و روغن، گلوکوزینولات، اسید پالمتیک، اسید استئاریک، اسید اولئیک، اسید لینولئیک و اسید لینولنیک معنی دار بود. در این بررسی رقم Triangle بیشترین و رقم Anatol کمترین عملکرد دانه را داشتند. بیشترین درصد روغن در رقم SLM 046 مشاهده شد، در حالی که بیشترین درصد پروتئین به رقم Lioness مربوط بود. کمترین میزان گلوکوزینولات در رقم Talayeو بیشترین آن در ES Astrid مشاهده شد. تجزیه خوشه اینشان داد که ژنوتیپ ها از نظر صفات کمی و کیفی به ترتیب در چهار و سه گروه قرار می گیرد. در گروه بندی صفات کمی رقم Anatol به تنهایی در یک گروه قرار گرفت، که دارای وزن هزار دانه و عملکرد دانه ی بسیار پایین و دوره گلدهی طولانی بود. در گروه بندی صفات کیفی، ارقام Billy،GKH 305، Anatolو SLM 046 که یک گروه را به خود اختصاص دادند، درصد روغن و درصد اسید اولئیک بالایی داشتند و درصد اسید لینولئیک و میزان گلوکوزینولات در این ارقام پایین بود.
کلیدواژگان: اسید چرب، اجزای عملکرد، کلزا، گلوکوزینولات
-
Page 1Although the mean of combine losses is about 4-5% in advanced countries, unfortunately in Iran is about 20% and higher. In order to obtain little loss it is necessary that product processes such as cutting, transporting, threshing, separation, … would be optimized expressing the equation of different parts of harvesting is the first step. Threshing is one of these processes which has more effect on combine performance. It is desire to maximize the separation of grain from concave meshes. Because of increasing the separation of grains from concave meshes, because it will decrease load of separation and cleaning mechanisms which lead to reduction of separation system’s losses. Therefore, efficiency of separation and cleaning mechanisms would have been increased when separation efficiency of threshing mechanism was increased. Stem height, feed rate, threshing clearance rate and cylinder speed are parameters which were used in combine design and evaluating of its performance. In order to evaluating of these parameters effect on separation efficiency of threshing cylinder, an experiment was conducted in 4×3×3 factorial pattern with Randomized Blocks design. Independent variables in these experiments were stem height, feed rate, threshing clearance ratio and rotational velocity of threshing cylinder as dependent variables had significant effect on separation efficiency but interaction effects of them were not significant(P<0.01). Separation of grains from concave opening was increased when stem height, feed rate and threshing clearance decreased. As rotational speed of threshing cylinder increased separation of grains in threshing mechanism increased. Multiple regression was used to express relation between dependent and independent parameters. The most compatible model for threshing of materials (y1), separation (y2) and MOG passing (y3) were. Which x1, x2, x3 and x4 were stem height, feed rate, threshing clearance rate and speed of threshing cylinder respectively and b0, b1, b2, b3 and b4 were constants.Keywords: Combine, Cylinder speed, Feed rate, Stem height, Separation, Threshing clearance ratio, Modeling
-
Page 13In order to investigate the genetic polymorphism among 18 important Iranian and two foreign cultivars of safflower, RAPD marker was used. In this experiment 17 primer sets (ten mer) were used for amplification in reactions. Out of 279 markable bands, 256 bands were found in the range of 100 to 3000 bp. Cluster diagrams produced by means of the unweighted pair-group method arithmetic average (UPGMA) divided the lines into 4 main classes. Class 1 included two exotic genotypes and class 2 included two Iranian landrace lines and one bred cultivated Iranian. Class 3 included 13 wild and local domestic Iranian genotypes. One improved Iranian line (kw4) and Isfahan line placed in class 4. The most genetic diversity (0.863) was observed between Iranian landrace (KW4) and exotic genotype (S710). But in most Iranian landraces, the genetic diversity was low (0.241). The result showed that there is a relationship between the genetic diversity and geographical distances in exotic and indogenous genotypes. But this reletion is not among indogenous cultivars. That might be due to originating from the same parent.Keywords: Genetic diversity, Safflower, RAPD
-
Page 23Due to important role of furrow opener to criticize properties of seed slot especially in no-tillage driller, a case study about double disk opener was conducted. The main objectives of the project were to improve performance of the opener to separate seed and fertilizer, to reduce hair-pinning and increase loosening of soil in the slot. In this way, a new double-disk opener developed which had two additional horizontal disks. To consider performance of novel opener an indoor comparison test between new and common opener was performed in soil bin. The experiment was conducted with three working speeds (3, 6 and 8 km h-1), two bulk densities of soil (1.1and 1.4 Mg/m) and two levels of residues (1 and 2 ton/ha). The experimental design consisted in a (3×2×2) complete randomized factorial with three replicates for each test. Results showed the separation of seed and fertilizer was done by new opener efficiently. Cone Index was lower in the slot created by new opener and Hair-pinning not observed. Although, amount of soil disturbance was higher by new opener, but it should be noted that this opener put two rows of seeds and enough amount of fertilizer simultaneously. The vertical and horizontal separation of seed and fertilizer were 5 and 4.5 cm, respectively.Keywords: Double, disk opener, No, tillage, Seedbed
-
Page 33This study was conducted to identify the drought tolerant genotypes in bread wheat. In this study, 30 wheat genotypes were evaluated under irrigated and water stress conditions based on randomized complete block design with three replications. Analysis of variance showed that there were significant differences among genotypes for most traits. Under normal condition, genotypes C-81-10, Pishtaz, Alvand, Roshan and Hirmand and under drought stress condition the cultivars Darab¬2, Pishtaz, Azar¬2 and Chenab had the highest yield among the genotypes under study. Therefore, it seems that pishtaz has a good yield potential in both environments. Most traits were negatively affected by drought stress, the highest reduction being observed in grain yield. The results of path analysis showed that traits such as main spike weight, plant height, number of fertile spikes, 1000 grain weight and number of tillers were important under non-stress conditions, whereas number of fertile spikes and 1000 grain weight were important under drought stress condition. Cluster analysis carried out for both non-stress and stress conditions. The genotypes were divided in to two groups in the normal condition. The first groups include the genotypes that had the higher values for most traits, while in the second group genotypes had the lower values for most traits. In the stress condition two clusters were also obtained. However, in this condition the first cluster was superior for grain yield, number of grains for spike, 1000 grain weight and harvest index but the second cluster was bethre in terms of plant height, late maturity, tiller nimber and carbohydrates translocation efficiency, which indicates the resistance of genotype by environment interaction and suggests that the genotypes should be evelueted under both normal and drout stress conditions.Keywords: Drought stress, Drought tolerance, Path analysis, Agronomic Traits
-
Page 47Two field experiments were conducted at the Research Farm of Tabriz University in 2002 and 2003, to evaluate effects of shading on rate and duration of grain filling and yield of faba bean cultivars. Seeds of three faba bean cultivars including Barakat, Saraziri and HBP-B were sown by hand on 28 April 2002 and 7 May 2003. Both experiments were split- plot, based on randomizedcomplete block design with three replications. Shading levels and cultivars were allocated to the main and sub-plots, respectively. Shading treatments consisted of no shade (control), 18%, 48% and 70% shade. Grain filling duration was similar for faba bean cultivars. However grain filling rate and maximum grain weight of Barakat and Saraziri were higher than HBP-B. Although, mean grain weight of barakat and saraziri were significantly higher than HBP-B, but HBP-B was clearly superior in production of the number of grain per plant and grain yield per unit area. Grain filling duration under shade was 3-4 days longer than under control, which resulted in producing comparatively larger grains under shade. Consequently, mean grain yield of faba bean per unit area for shaded plants was higher than that for unshaded plants. Therefore, faba bean can be successfully used in intercropping and agro forestry, where shadind is a limiting factor.Keywords: Cultivar, Faba bean, Seed filling, Shading, Yield
-
Page 57Allelopathic potential of wheat and genotypic variation among cultivars has been observed in several studies. An experiment was conducted using 70 wheat genotypes, in order to recognize and screening wheat cultivars with high allelopathic potential against Avena fatua and Hordeum spontaneum. Wheat genotypes sown in pot and after seedling development, they divided to different parts including leaf, stem and root. After drying four concentrations including 0, 25, 50 and 100% of water extract were studied on germination of wild barley and wild oat. For each weed germination percentage, radicle and hypocotyle length were measured. The results showed considerable variation in inhibitory potential of wheat genotypes. Among different plant parts, leaf and stem have higher allelopthic effects than root. The highest inhibitory effects on observed in Rasool, Mahdavi, Navid, Karaj1, Adl1, Gaspard, Gascogen, Arvand, Baiat and Azadi respectively against the both weeds. The results indicated that some wheat genotypes had more allelopathic potential that can be used in weed management programs. There is also, a selective inhibitory in wheat allelopathic properties.Keywords: Allelopathy, Germination, Seedling growth, Water extract, Weed management
-
Page 75In many plants, shading affects growth characteristics and yield due to the reduction of solar radiation. On this basis, two experiments were carried out at the Research Farm of the University of Tabriz (Latitude 38.05´N, Longitude 46º17´E, Altitude 1360m above sea level) in 2002 and 2003. Both experiments were split-plot, based on randomized complete block design in three replications, with the shading treatments in main plots and cultivars in sub-plots. Shading treatments consisted of no shade (control), 18%, 48% and 70% shade and varieties were Barakat, Saraziri and HBP-B. Results showed that in the most stages of growth (particularly later stages), Dry matter accumulation (DMA), crop growth rate (CGR), and relative growth rate (RGR) were higher for plants under shade, compared to plants under full sunlight. Mean grain yield of faba bean per unit area for shaded plants was higher than that for unshaded plants. HBP-B had higher grain yield per unit area in comparison with other cultivars. Therefore, faba bean as a shade resistant plant can be successfully used in intercropping and agro forestry.Keywords: Faba bean, Shading, Crop growth rate, Relative growth rate, Grain Yield
-
Page 89Enough knowledge of genetic variation and germplasm classification is necessary to select suitable parents for breeding purposes. In this study, the data derived from measurements of important agronomic traits was used to classify several Iranian and foreign rice varieties and their crosses. Here, four local cultivars were crossed with five pure lines with IRRI source in a line × tester approach. In the next year, parents and their progenies arranged in randomized block design with three replications and planted at the research field of rice research institute of Iran. Some agronomical and morphological traits such as yield and its components were recorded. Analysis of variance showed significant differences between genotypes for all traits. The result of factor analysis based on principle component showed that three factors accounted %77.72 of total variance. These three factors were named as morphological characteristics, yield and its components and phenological factor. In yield and its components were some important traits such as grain yield, number of filled seed, number of empty seed and seed weight that correlation among these characteristics with grain yield was significant. Cluster analysis by UPGMA method divided genotypes to nine groups.Keywords: Cluster analysis, Factor analysis, Rice, Yield
-
Page 105Augmentation of applying the unnatural and mainly chemical inputs by humankind causes increasing rate of disease and arisen environmental problems. In these circumstances, the importance of safe food production is getting clearer. With respect to that, understanding the determinants of consumer's willingness to pay for these safer products is becoming increasingly important in the field of production and consumption planning. In this regard, the purpose of this study is to investigate factors affecting the consumer's willingness to pay the premium for the safer food products. A contingent valuation survey of 180 respondents was conducted during spring and summer of 2009 in Agricultural administration of East Azerbaijan. An Ordered Logit regression model was applied to determine factors effecting consumer's willingness to pay for safer food products. The survey results have shown that about 97 percent of the respondents would be willing to pay a premium. Also, 84 percent of consumers would be willing to pay about a premium between 5 to 25 percent, while about 13 percent of them would be willing to pay more than 35 percent premium for safer food products. Results have revealed that factors like individual's income, family dimensions, environmental concerns and wholesome diet, besides, consumer's awareness of safer food product's characteristics significantly increase their willingness to pay a premium for safer food. Furthermore, females would be willing to pay a higher premium, and those who have people with special circumstances in their family significantly would be willing to pay a higher premium price for these products.Keywords: Contingent valuation, Ordered, logit model, Price Premium, Safe food, Willingness to pay
-
Page 119
In order to study drought tolerance in sesame varieties and also evaluating stress tolerance indices, an experiment conducted as a split plot based on randomized complete block design with three replications. In this experiment, irrigation as the main factor with three levels (100, 75 and 50 percent of plant water requirement) and ten sesame cultivars as the second factor were studied. In order to calculate the water needs of the sesame, the CROPWAT software (Penman- Monteith method) were used according to FAO-56. Analysis of variance showed significant differences (p≤0.01) between stress levels and cultivars in yield but interaction of tow factor were not significant. So, the tolerance indices based on cultivars yield in stress and non stress condition were calculated. Analysis of variance for indices showed significant differences between cultivars in MP, STI, GMP, and HARM. With consideration of correlation between indices and yield under stress and non-stress, these indices were identified as the best indices for isolation and selection of tolerant cultivars. The TOL and SSI indices didn’t have important role in the differentiation of cultivars. Grouping of cultivars using cluster analysis method showed that the Karaj 1, IS and Ultan were water deficit tolerant cultivars with high yield and the Moghan17 and Yellow-white cultivars were sensitive varieties to water deficit stress.
Keywords: Drought Stress, Tolerance Indices, Sesame, Yield -
Page 135Intercropping is a suitable method towards sustainable agriculture. On this basis an experiment was conducted in a field located in, km 5 of Mianeh-Tabriz road during 2009 growth season. The factorial of treatments was arranged with in Randomized Complete Block Design (RCBD) with two factors; cucumber cultivars (Emperor, Bingo, Superstar and Nefer) and intra row spacing of onion (8, 10 and 12 cm). Results showed that the yield of onion was significantly reduced only in intercropping with Emperor cultivar. The highest yield of onion was obtained from 10 cm intra row spacing. Cultivars of Emperor and Superstar in comparison with two other cultivars produced more yield. The highest yield of cucumber obtained in sole culture and the yield reduced significantly in intercropping. The highest percentage of onion bulb dry matter obtained from 8 cm intra row spacing. The percentage of cucumber dry matter reduced singnificantly in intercropping with Nefer cultivar. The highest land equivalent ratio (LER) (1.56) was recorded in treatment of the combination of onion (with intra row spacing of 10 cm) with Superstar cultivar.Keywords: Cucumber, Onion, Intercropping, LER
-
Page 147In order to assessment of yield, yield components, quality traits and some morphological traits of sixteen rapeseed cultivars (Brassica napus L.) a field experiment was conducted during 2008-2009 in Arak Research Institute Agriculture. In this experiment cultivars were compared in a randomized complete block design with three replications. Effect of cultivars were significant on grain yield, and 1000 seed weight, seed number per siliqua in plant, siliqua number in plant, flowering period, growth period, the percentage of protein and oil, the amount of seed glucosinolate and fatty acids; palmetic acid stearic acid, oleic acid, linoleic acid and linolenic acid percentage. In this experiment, Triangle had the highest and Anatol had the lowest grain yield. The most oil content was observed in cultivar SLM046, while the highest protein content belonged to cultivar Lioness. The lowest glucosinolate was observed in cultivar Talaye and ES Astrid produced the highest it. In order to produce high seed yield cultivars Billy, ES Astrid, GK Helena and GKH 1103 and to produce good quality oil cultivars GKH 305, Billy, Anatol and SLM 046 is recommended, respectively. Cluster analysis indicated that the varieties were divided into four and three groups on the basis of qualitative and quantitative traits, respectively. In classification of quantitative traits, Anatol was in one group by itself, which had the lowest 1000 seed weight and grain yield and the longest flowering period. In classification of qualitative traits, Billy, GKH 305, Anatol and SLM 046 were in one group, they had the highest oil and oleic acid percentage and these varieties had the lowest linoleic acid percentage and amount of glucosinolate.Keywords: Fatty acid, Glucosinolate, Yield components, canola
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.