فهرست مطالب

فصلنامه رهبری و مدیریت آموزشی
سال دوازدهم شماره 3 (پاییز 1397)

  • تاریخ انتشار: 1397/09/13
  • تعداد عناوین: 15
|
  • مهدیه ابوالقاسمی *، علی اصغر شریفی، محمدنقی ایمانی صفحات 9-29
    هدف این پژوهش شناسایی و سنجش وضعیت پیشایندها و پسایندهای چابکی سازمانی ادارات آموزش و پرورش کشور در یک مدل فرایندی بود. این مطالعه از نظر هدف کاربردی و از نظر جمع آوری داده ترکیبی بود. جامعه پژوهش در بخش کیفی خبرگان دانشگاهی و متخصصان آموزش و پرورش و در بخش کمی مدیران و معاونان ادارات آموزش و پرورش در مراکز استان های کشور (42000 نفر) بودند. حجم نمونه در بخش کیفی 10 نفر و در بخش کمی 527 نفر بودند که به ترتیب با روش های نمونه گیری هدفمند و تصادفی خوشه ایچندمرحله ای انتخاب شدند. ابزار در بخش کیفی مصاحبه نیمه ساختاریافته و در بخش کمی پرسشنامه محقق ساخته چابکی سازمانی بود که 110 سوال داشت. روایی سازه و محتوایی پرسشنامه و پایایی مصاحبه با روش توافق درون-موضوعی تایید و پایایی پرسشنامه با روش های آلفای کرونباخ و بازآزمایی به ترتیب 92/0 و 87/0 محاسبه شد. در بخش کیفی از رویکرد نظریه پردازی داده بنیاد و در بخش کمی از روش های تحلیل عاملی اکتشافی و آزمون تی استفاده شد. نتایج نشان داد ابعاد چابکی سازمانی شامل سرعت، پاسخگویی، انعطاف پذیری و شایستگی، ابعاد اثرگذار شامل فرهنگ سازمانی، فناوری اطلاعات و سرمایه انسانی و ابعاد اثرپذیر شامل رضایت شغلی، بهره وری و مزیت رقابتی بودند که وضعیت تمام ابعاد و مولفه ها مطلوب بود.
    کلیدواژگان: چابکی سازمانی، آموزش و پرورش، شایستگی
  • فاطمه بیان فر* صفحات 31-51
    مطالعه حاضر با هدف تعیین اثربخشی آموزش گروهی مبتنی بر امیددرمانی بر باورهای خودکارآمدی تحصیلی، سرزندگی تحصیلی و بهزیستی روان شناختی دانشجویان انجام شد. . این پژوهش، یک مطالعه تجربی، از نوع پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود. ابتدا از طریق نمونه گیری تصادفی از 120 دانشجو آزمون های خودکارآمدی تحصیلی دانشجویان اومن و فرامن (1988) ، سرزندگی تحصیلی حسین چاری و دهقانی زاده (1391) و بهزیستی روان شناختی ریف (1989) به عمل آمد. سپس تعداد 30 نفر از جامعه فوق که نمره پایین تری را در این آزمون ها کسب کرده بودند، انتخاب شدند. از این تعداد، 15 نفر برای گروه آزمایش و 15 نفر برای گروه کنترل به صورت جایگزینی تصادفی انتخاب شدند. گروه آزمایش روش امیددرمانی اسنایدر را طی هشت جلسه نود دقیقه ای (هر هفته یک جلسه) دریافت کردند. پس از اتمام جلسات مجددا آزمون های خودکارآمدی تحصیلی، سرزندگی تحصیلی و بهزیستی روانشناختی روی دو گروه، اجرا گردید. داده ها با استفاده از روش آماری تحلیل کوواریانس تک متغیره در نرم افزار spss نسخه 24 تجزیه و تحلیل شد. بر اساس نتایج این مطالعه، میانگین نمرات خودکارآمدی تحصیلی (01/0< P، 217/33 = F) ، سرزندگی تحصیلی (01/0< P، 647/71 = F) و بهزیستی روانشناختی (01/0< P، 28/97 = F) در مرحله پس آزمون در گروه آزمایش افزایش معناداری را نشان داد. اما این تغییرات در گروه کنترل معنادار نبود. بر اساس نتایج این مطالعه می توان گفت که آموزش امیددرمانی مبتنی بر رویکرد اسنایدر به شیوه گروهی سبب افزایش خودکارآمدی تحصیلی، سرزندگی تحصیلی و بهزیستی روان شناختی در دانشجویان می شود. بنابراین توصیه می شود به منظور ارتقای کیفیت زندگی دانشجویان، ارائه خدمات آموزشی و برنامه های ارتقادهنده امید با روش های مناسبی مانند یادگیری بر اساس حل مساله با مشارکت فعال دانشجو در فرآیند بحث با برنامه ریزی مدون انجام پذیرد.
    کلیدواژگان: امیددرمانی گروهی، رویکرد اسنایدر، باورهای خودکارآمدی تحصیلی، سرزندگی
  • محبوبه پربرتاوشی*، احمد برج علی، علیرضا کیامنش صفحات 53-70
    پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش میانجی راهبردهای یادگیری خودتنظیمی در رابطه اهمال کاری تحصیلی و عواطف مثبت و منفی در دانش آموزان دبیرستانی انجام شد. پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه دانش آموزان دختر دوره متوسطه مناطق 2، 4 و 8 شهر تهران در سال تحصیلی 96-1395 بودند. نمونه پژوهش 400 دانش آموز بودند که با روش نمونه گیری خوشه ایچندمرحله ای انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش پرسشنامه های اهمال کاری تحصیلی (سولومون و راثبلوم، 1984) ، راهبردهای یادگیری خودتنظیمی (پینتریچ و دی گروت، 1990) و عواطف مثبت و منفی (واتسون و همکاران، 1988) به ترتیب با پایایی 802/0، 821/0، 742/0 و 709/0 بودند. داده ها با روش معادلات ساختاری از نوع تحلیل مسیر تحلیل شدند. یافته ها نشان داد که عواطف مثبت بر راهبردهای یادگیری خودتنظیمی تاثیر مستقیم مثبت و بر اهمال کاری تحصیلی تاثیر مستقیم منفی، عواطف منفی بر راهبردهای یادگیری خودتنظیمی تاثیر مستقیم منفی و بر اهمال کاری تحصیلی تاثیر مستقیم مثبت و راهبردهای یادگیری خودتنظیمی بر اهمال کاری تحصیلی تاثیر مستقیم منفی داشت. عواطف مثبت با میانجیگری راهبردهای یادگیری خودتنظیمی بر اهمال کاری تحصیلی تاثیر غیرمستقیم منفی و عواطف منفی با میانجیگری راهبردهای یادگیری خودتنظیمی بر اهمال کاری تحصیلی تاثیر غیرمستقیم مثبت داشت (01/0>P). برای کاهش اهمال کاری تحصیلی می توان عواطف منفی را کاهش و عواطف مثبت و راهبردهای یادگیری خودتنظیمی را بهبود بخشید.
    کلیدواژگان: راهبردهای یادگیری، اهمال کاری تحصیلی، عواطف مثبت و منفی
  • شهربانو تاجیکی، سپیده صفرپور ده کردی* صفحات 71-86
    این پژوهش با هدف بررسی تاثیر بازی های مجازی (بازی های فکری) بر رفتار شهروندی، خودکنترلی و مهارت های ارتباطی دانش آموزان دختر متوسطه دوم انجام شد. روش پژوهش نیمه تجربی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه های آزمایش و کنترل بود. جامعه آماری پژوهش دانش آموزان دختر متوسطه دوم مجتمع علوم پزشکی ناحیه 2 شیراز در سال تحصیلی 98-1397 بودند. از میان دانش آموزان به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ایمرحله ای تعداد دو کلاس (هر کلاس 30 نفر) به عنوان نمونه انتخاب شد. گروه آزمایش 14 جلسه به روش بازی های مجازی (بازی های فکری) آموزش دید و گروه کنترل آموزشی دریافت نکرد. ابزارهای مورد استفاده پرسشنامه های رفتار شهروندی، خودکنترلی و مهارت های ارتباطی بودند که روایی و پایایی آنها تایید شدند. داده ها با روش تحلیل کوواریانس چندمتغیری تحلیل شدند. نتایج نشان داد که بین گروه های آزمایش و کنترل در هر سه متغیر رفتار شهروندی، خودکنترلی و مهارت های ارتباطی تفاوت معناداری وجود داشت. به عبارت دیگر بازی های مجازی (بازی های فکری) به طور معناداری باعث افزایش رفتار شهروندی، خودکنترلی و مهارت های ارتباطی دانش آموزان دختر متوسطه دوم شد (001/0>P). بنابراین دانش آموزان تحت آموزش بازی های مجازی در مقایسه با گروه کنترل از لحاظ متغیرهای رفتار شهروندی، خودکنترلی و مهارت های ارتباطی در وضع بهتری قرار داشتند
    کلیدواژگان: رفتار شهروندی، خودکنترلی، مهارت های ارتباطی
  • ناهید خدابنده، نبیاللهمحمدی *، هما درودی، علی منصوری صفحات 87-108
    هدف پژوهش مدل یابی چابک سازی منابع انسانی بر اساس رویکرد نظریه پردازی داده بنیاد بود. این پژوهش جزء پژوهش های کیفی است و با استفاده از رویکرد مبتنی بر نظریه داده بنیاد انجام شد. جامعه پژوهش شامل خبرگان دانشگاهی رشته مدیریت بودند که از میان آنها تعداد 15 نفر با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شد. روایی و پایایی ابزار تایید شد. داده ها با روش مصاحبه نیمه ساختاریافته جمع آوری و اعتبار داده ها و یافته ها با روش بازبینی مشارکت کنندگان و خبرگان غیرشرکت کننده در پژوهش تایید شد. داده ها در سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی تحلیل شدند. پدیده محوری پژوهش چابک سازی منابع انسانی 3 مولفه سازگاری و تاب آوری، آینده سازی و پاسخگویی داشت که شرایط علی با 4 مولفه ویژگی های فردی سازمانی، فردی شخصیتی، سازمانی و شغلی بر آن تاثیر می گذارد. راهبرد دارای 1 مولفه قابلیت استراتژیک بود. همچنین آثار این پدیده با 4 مولفه به دو بخش فردی (ارتقای عملکرد و کیفیت زندگی کاری) و سازمانی (اثربخشی نیروی انسانی و مدیریت بحران) تفکیک شد و عوامل زمینه ای با 5 مولفه (شیوه های تسهیم قدرت، اقدامات مدیریت منابع انسانی، هماهنگی سازمانی، فناوری اطلاعات و ارتباطات و فرایند سازمانی) و شرایط مداخله گر با 4 مولفه (فرهنگ سازمانی، سبک رهبری، توسعه خود و عوامل محیطی) بر روابط حاکم تاثیر می گذارند.
    کلیدواژگان: چابک سازی، منابع انسانی، رویکرد نظریه پردازی داده بنیاد
  • علیرضا دولتی میاندواب ، فریبرز درتاج *، نورعلی فرخی صفحات 109-122
    این پژوهش با هدف بررسی تاثیر راهبرد آموزشی KWL بر انگیزش تحصیلی و پیشرفت تحصیلی درس دین و زندگی دانش آموزان انجام شد. پژوهش حاضر نیمه تجربی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه پژوهش همه دانش آموزان پسر پایه سوم دبیرستان شهرستان میاندواب در سال تحصیلی 96-1395 بود که تعداد دو کلاس با روش نمونه گیری خوشه ایانتخاب شدند و با روش تصادفی یکی به عنوان گروه آزمایش و دیگری به عنوان گروه کنترل انتخاب شد. گروه آزمایش 8 جلسه تحت آموزش راهبرد آموزشی KWL قرار گرفت. برای اندازه گیری داده ها از پرسشنامه انگیزش تحصیلی هارتر (1981) و آزمون معلم ساخته پیشرفت تحصیلی استفاده شد. داده ها با روش تحلیل کوواریانس تک متغیری تحلیل شدند. یافته ها نشان داد که بین گروه های آزمایش و کنترل در هر دو متغیر انگیزش تحصیلی و پیشرفت تحصیلی درس دین و زندگی دانش آموزان تفاوت معناداری وجود داشت. به عبارت دیگر راهبرد آموزشی KWL باعث افزایش معنادار انگیزش تحصیلی و پیشرفت تحصیلی درس دین و زندگی دانش آموزان شد (001/0>P). با توجه به نتایج روانشناسان و مشاوران مدارس می توانند از راهبرد آموزشی KWL برای ارتقای انگیزش تحصیلی و پیشرفت تحصیلی درس دین و زندگی دانش آموزان استفاده کنند.
    کلیدواژگان: راهبرد آموزشی KWL، انگیزش تحصیلی، پیشرفت تحصیلی
  • علی محمد مبصر آزاد، خدابخش راه دار * صفحات 123-139
    پژوهش حاضر به بررسی رابطه بین سبک های رهبری مدیران تربیت بدنی آموزش و پرورش شهر تهران با توانمندی کارکنان آن ها می پردازد. این تحقیق برمبنای هدف از نوع تحقیقات کاربردی و برحسب روش گردآوری اطلاعات توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری این پژوهش را کلیه مدیران و کارکنان تربیت بدنی آموزش و پرورش شهر تهران تشکیل دادند که 103 نفر می باشند. نمونه آماری با استفاده از جدول مورگان برابر با 80 نفر می باشد که پس از توزیع پرسشنامه تعداد 77 پرسشنامه به طور صحیح برای تجزیه و تحلیل آماری عودت داده شد. ابزار تحقیق شامل پرسشنامه سبک های رهبری مدیران سالزمن و اندرکولک (1982) بوده که نیمرخ مرتبط با سبک های رهبری در سه طیف رهبری آزادمنشانه، رهبری تلفیقی و رهبری آمرانه را ترسیم می نماید. و نیز پرسشنامه توانمندسازی کارکنان اسپریتزر (1995) که مولفه های موثربودن، معنی داری، احساس شایستگی و حق انتخاب را در برمی گیرد. روایی محتوایی پرسش نامه ها مورد تایید متخصصان علوم تربیتی قرار گرفته است. پایایی پرسش نامه بر اساس ضریب آلفای کرونباخ برای پرسشنامه سبک های رهبری مدیران 87/0 و برای توانمندسازی کارکنان اسپریتزر 89/. برآورد گردید. برای تجزیه و تحلیل از روش های آماری توصیفی و آمار استنباطی استفاده شد. نتایج نشان داد بین مولفه سبک رهبری مدیران با توانمندی کارکنان (05/0≥000/0= Pو 698/0=r) ، ارتباط مثبت و معنی داری وجود دارد. نتایج همچنین نشان داد بین رهبری آزادمنشانه و رهبری تلفیقی با توانمندی کارکنان رابطه مثبت و معنی دار و بین رهبری آمرانه با توانمندی کارکنان رابطه منفی و معنی دار وجود دارد.
    کلیدواژگان: سبک های رهبری، توانمندی، کارکنان تربیت بدنی
  • غلام رضا زند، قدسی احقر *، امینه احمدی صفحات 141-160
    هدف این پژوهش بررسی رابطه راهبردهای مدیریت دانش، مهارت های کارآفرینی و توانمندسازی کارکنان با اثربخشی سازمانی و ارائه الگوی مناسب بود. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ روش اجرا ترکیبی (کمی و کیفی) بود. جامعه پژوهش در بخش کیفی خبرگان رشته مدیریت آموزشی و مدیریت آموزش عالی بودند که با استفاده از اصل اشباع نظری تعداد 30 نفر با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند و در بخش کمی کارکنان دانشگاه آزاد اسلامی استان تهران در سال 1397 بودند که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 300 نفر با روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. برای جمع آوری اطلاعات و داده ها از روش های کتاب خانه ای، مصاحبه نیمه ساختاریافته و پرسشنامه های مدیریت دانش (نوناکا و تاکیوچی، 1995) ، مهارت های کارآفرینی (اسمیت، 2003) ، توانمندسازی کارکنان (اسپریتزر، 1995) و اثربخشی سازمانی محقق ساخته استفاده شد. روایی صوری و محتوایی ابزارها با نظر متخصصان و پایایی آنها با روش آلفای کرونباخ تایید شد. برای تحلیل داده های بخش کیفی از روش تحلیل محتوا و داده های بخش کمی از روش های تحلیل عاملی اکتشافی، همبستگی و مدل سازی معادلات ساختاری استفاده شد. مولفه های اثربخشی سازمانی شامل تعهد سازمانی، سلامت سازمانی، نوآوری سازمانی و رضایت شغلی بود. بین راهبردهای مدیریت دانش، مهارت های کارآفرینی و توانمندسازی کارکنان و ابعاد آنها با اثربخشی سازمانی همبستگی مثبت و معنادار وجود داشت. همچنین شاخص های برازش مدل حاکی از برازش مناسب مدل بود.
    کلیدواژگان: مدیریت دانش، مهارت های کارآفرینی، اثربخشی سازمانی
  • احمد طاهری، علی تقی پور ظهیر *، پریوش جعفری صفحات 161-179
    پژوهش حاضر با هدف ارائه مدلی برای ارزیابی عملکرد مدارس مقطع متوسطه اول انجام شد. این مطالعه توصیفی از نوع آمیخته بود. جامعه پژوهش مدیران مقطع متوسطه اول استان خراسان رضوی به تعداد 1980 نفر بودند که بر اساس فرمول کوکران 322 نفر با روش نمونه گیری خوشه ای- طبقه ای انتخاب شدند. برای شناسایی ابعاد و مولفه های ارزیابی عملکرد مدارس در مرحله اول پس از بررسی ادبیات نظری و پژوهشی، با 50 صاحب نظر حوزه مدیریت آموزشی که با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شده بودند، مصاحبه نیمه ساختاریافته انجام شد. سپس برای تعیین ابعاد و مولفه های ارزیابی عملکرد مدارس از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد که روایی صوری و محتوایی آن توسط متخصصان تایید و پایایی آن با روش آلفای کرونباخ 75/0 محاسبه شد. برای تحلیل داده ها از روش تحلیل عاملی اکتشافی و معادلات ساختاری استفاده شد. یافته ها نشان داد ارزیابی عملکرد مدارس چهار بعد و دوازده مولفه داشت. ارزیابی عملکرد مدارس دارای چهار بعد امور مدیریتی، امور آموزشی و بهسازی منابع انسانی، امور پشتیبانی و امور پرورشی و تندرسی بود که به ترتیب با بارهای عاملی 85/0، 81/0، 76/0 و 72/0 بیشترین تاثیر را بر ارزیابی عملکرد مدارس داشتند و برازش مدل مناسب بود.
    کلیدواژگان: ارائه مدل، ارزیابی عملکرد، مدارس مقطع متوسطه اول
  • خلیل غفاری*، مریم سرلک، حسین داوودی صفحات 181-208
    تحقیق حاضر به بررسی تاثیر آموزش های پیش دبستانی بر رشد مهارتهای اجتماعی و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان پایه اول پرداخته است. هدف مقایسه مهارتهای اجتماعی و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان پایه اول ابتدایی که دوره پیش دبستانی را گذرانده اند، با دانش آموزانی است که این دوره را نگذرانده اند. روش تحقیق،توصیفی از نوع علی-مقایسه ای بود. جامعه آماری دانش آموزان پایه اول ابتدایی شهر الیگودرز بود که از بین آنها 43 نفر (دو کلاس) با روش تصادفی خوشه ایتک مرحله ای و با استفاده از جدول مورگان به عنوان نمونه انتخاب شدند (21 نفر در یک کلاس پیش دبستانی رفته و 22 نفر در یک کلاس پیش دبستانی نرفته). نتایج فرمول مانووا نشان داد که بین دانش آموزان پایه اول پیش دبستانی رفته با دانش آموزان پیش دبستانی نرفته درابعاد مهارت های اجتماعی و پیشرفت تحصیلی تفاوت معنادار وجود دارد. این تفاوت در پیشرفت تحصیلی (361/13=f) از گروه پیش دبستانی نرفته بیشتر بوده و در بین ابعاد مهارت های اجتماعی بعد خودکنترلی (342/12=f) از بقیه ابعاد تفاوت و معنادارتری داشته است، که ناشی از تاثیر معنادار و اثرگذار آموزش های پیش دبستانی بر متغیرهایی چون پیشرفت تحصیلی و مهارت های اجتماعی بر روی دانش آموزان است.
    کلیدواژگان: کلید واژه ها: آموزش های پیش دبستانی، مهارت های اجتماعی، پیشرفت تحصیلی
  • مصطفی قاسمی *، بابک جمشیدی نوید، مهرداد قنبری، علیرضا مراد صفحات 209-223
    هدف این پژوهش شناسایی مولفه های سرمایه اخلاقی سازمان ها بود. این مطالعه ترکیبی از نوع توصیفی-پیمایشی بود. جامعه پژوهش اساتید و خبرگان دانشگاهی رشته حسابداری و حسابداران بودند. نمونه پژوهش در بخش کیفی 12 نفر از اساتید و خبرگان دانشگاهی در رشته حسابداری بودند که با روش در دسترس انتخاب و در بخش کمی 150 نفر از حسابداران بودند که با روش تصادفی انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از مصاحبه و پرسشنامه محقق ساخته سرمایه اخلاقی (48 گویه ای) استفاده شد. روایی صوری و محتوایی این ابزار توسط متخصصان تایید و پایایی آن بر اساس ضریب آلفای کرونباخ 88/0 محاسبه شد. داده ها با روش تحلیل عاملی اکتشافی تحلیل شدند. یافته ها نشان داد که سرمایه اخلاقی دارای چهار مولفه رهبری اخلاقی، فرهنگ اخلاقی، فضای اخلاقی و اعتبار سازمان بود که به ترتیب شامل 5، 3، 3 و 3 عامل بودند. پنج عامل صداقت، اعتماد، خدمات، تواضع و تنظیم فعالیت ها 21/87 درصد از تغییرات رهبری اخلاقی، سه عامل پیشتیبانی، تایید و ابراز عقاید مخالف 09/86 درصد از تغییرات فرهنگ اخلاقی، سه عامل فضای ابزاری، فضای خیرخواهی و فضای اصولی 46/76 درصد از تغییرات فضای اخلاقی و سه عامل کیفیت محصول و خدمات، مسئولیت اجتماعی و عملکرد مالی 74/86 درصد از تغییرات اعتبار سازمان را تبیین کردند.
    کلیدواژگان: سرمایه اخلاقی، سازمان ها، رهبری اخلاقی
  • حسن کاظمی کیا*، امینه احمدی ، قدسی احقر صفحات 225-241
    هدف پژوهش حاضر طراحی الگو و اعتباربخشی بالندگی سازمانی بود. این پژوهش از لحاظ نوع کاربردی و از لحاظ روش اجرا کیفی بود. جامعه پژوهش شامل خبرگان دانشگاهی و مدیران ارشد شهرداری تهران بودند که از میان آنان تعداد 18 نفر با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. برای جمع آوری اطلاعات و داده ها از روش های کتاب خانه ای و مصاحبه نیمه ساختاریافته استفاده شد. روایی صوری و محتوایی ابزار با نظر متخصصان و پایایی با روش همبستگی بین دو کدگذار تایید شد. برای تحلیل داده های پژوهش از روش تحلیل محتوا استفاده شد. نتایج نشان داد که مولفه های بالندگی سازمانی شامل شایستگی حرفه ای، بازبودن و شفافیت، توانایی تغییر، شمول و مشارکت با یکدیگر، بازخورد درونی و بیرونی، پرورش و بهسازی و ساختار سازمانی بود. نتایج کلی پژوهش حاضر شامل الگوی طراحی شده برای بالندگی سازمانی بود که توسط خبرگان دانشگاهی و مدیران ارشد تایید شد و می تواند در سازمان های مختلف مورد استفاده قرار گیرد.
    کلیدواژگان: بالندگی سازمانی، خبرگان دانشگاهی، مدیران ارشد
  • سیدسینا منتظر، کیومرث نیازآذری *، ترانه عنایتی صفحات 243-259
    هدف این پژوهش شناسایی و رتبه بندی ابعاد تجاری سازی دانش در دانشگاه آزاد اسلامی بود. پژوهش حاضر توصیفی از نوع پیمایشی بود. جامعه پژوهش کلیه اعضای هیات علمی دانشگاه های آزاد اسلامی استان مازندران (1537 نفر) بودند. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 308 نفر محاسبه شد که با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته تجاری سازی دانش با 84 گویه استفاده شد. روایی صوری، محتوایی و همگرای ابزار تایید و پایایی بر اساس ضرایب آلفای کرونباخ بالای 7/0 بود. داده ها با روش تحلیل عاملی اکتشافی تحلیل شدند. یافته ها نشان داد که تجاری سازی دانش شامل پنج بعد فردی، محیطی، زمینه ای، ساختاری و محتوایی می باشد. بعد فردی شامل هفت مولفه کنترل فردی، ذهنیت فردی، شخصیت فردی، خودکارآمدی، بین فردی، خلاقیت فردی و قدرت طلبی فردی، بعد محیطی شامل پنج مولفه نهادهای حمایتی، حمایت اجتماعی، عوامل قانونی، عوامل اقتصادی و پتانسیل بازار، بعد زمینه ای شامل سه مولفه فرهنگ و ارزش های مشترک، اهداف و استراتژی، بعد ساختاری شامل چهار مولفه سازمان دهی، برنامه ریزی، منابع و نظارت و بعد محتوایی شامل سه مولفه فرایندهای کاری، مناسبات و تکنولوژی بود. در این پژوهش بعد ساختاری با بار عاملی 893/0 در رتبه اول و بعد محتوایی با بار عاملی 615/0 در رتبه پنجم قرار داشت.
    کلیدواژگان: تجاری سازی، دانش، دانشگاه آزاد اسلامی
  • عباس میر، مهدی باقری* ، سیداحمد هاشمی صفحات 261-278
    هدف این پژوهش تعیین مولفه های تجاری سازی دانش موثر در تجاری سازی نتایج پژوهش و تبیین روابط بین این مولفه ها بود. پژوهش حاضر توصیفی - پیمایشی و روش اجرای آن ترکیبی (کمی و کیفی) بود. جامعه پژوهش مدیران ارشد و مدیران پژوهش و فناوری سازمان های طرف قرارداد با دانشگاه و صاحب نظران بودند. نمونه در بخش کیفی با روش هدفمند و در بخش کمی با روش تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. ابزار گرد آوری داده مصاحبه نیمه ساختاریافته و پرسشنامه بود که روایی آن با نظر متخصصان تایید و پایایی آن با روش آلفای کرونباخ 96/0 محاسبه شد. داده ها با روش آزمون های تی و فریدمن تحلیل شدند. نتایج نشان داد که مولفه های تجاری سازی دانش دستاوردهای پژوهشی شامل نیروهای دولتی، نیروهای اقتصادی، نظام آموزشی، قوانین و مقررات کلان، پیشرفت های فناورانه، رقبا و رقابت پذیری، مشتری مداری، فناوری اطلاعات و ارتباطات، پارک ها و مراکز رشد، صندوق های سرمایه گذاری و باور به امور دینی بود.
    کلیدواژگان: تجاری سازی، دانش، مدیریت دانش
  • محمد علی احمدوند *، محمد رحیم نوری، محمد غفاری صفحات 279-295
    هدف این پژوهش تحلیل متن کتب درسی هدیه های آسمانی دوره عمومی آموزش و پرورش و بررسی میزان هم خوانی آن با اهداف (شایستگی های پایه) سند تفصیلی برنامه درسی ملی (تعقل، ایمان، علم، عمل و اخلاق) بود. روش پژوهش حاضر توصیفی و روش جمع آوری داده ها سندکاوی کتاب های درسی بود. جامعه و نمونه آماری کتب درسی هدیه های آسمانی پایه دوم تا نهم بود. برای محاسبه فراوانی و بار اطلاعاتی و ضریب اهمیت از شاخص آماری آنتروپی شانون استفاده شد. بررسی 2840 جمله به عنوان واحد تحلیل نشان داد که عناصر تعقل، ایمان، علم، عمل و اخلاق به ترتیب %79/19، %89/27، %98/33، %17/13 و %17/5 فراوانی داشتند. در این کتب بیشترین ضریب اهمیت مربوط به عنصر ایمان و کمترین آن مربوط به عنصر اخلاق بود. بنابراین فراوانی و اثربخشی عنصر اخلاق کمتر از حد انتظار بود و با توجه به رویکردهای مطرح شده در سند تفصیلی برنامه درسی ملی مبنی بر انتخاب و سازماندهی محتوی بر اساس علم، عمل و اخلاق به صورت یکپارچه و بهم پیوسته تا زمینه کسب معرفت و شکل گیری تعقل و ایمان فراهم شود. در نتیجه این مطالعه نشان داد که محتوی برخی از عناصر پنج گانه از تعادل و انطباق کمتری برخوردار هستند و جهت تطبیق نیازمند توجه بیشتری هستند.
    کلیدواژگان: برنامه درسی، محتوی و اهداف، شایستگی های پایه