فهرست مطالب
پژوهشنامه اقتصاد انرژی ایران
پیاپی 8 (پای ی ز 1392)
- تاریخ انتشار: 1392/12/20
- تعداد عناوین: 8
-
-
صفحه 1با توجه به ضرورت صرفه جویی در مصرف انرژی در سطح کل کشور و نقش مهم بخش صنعت در این میان، شناسایی عوامل موثر بر شدت انرژی در این بخش از اهمیت بالایی برخوردار است. در این تحقیق با استفاده از روش داده های ترکیبی تاثیر قیمت انرژی، تولید ناخالص داخلی و تکنولوژی بر شدت انرژی در صنایع نه گانه طی دوره 1389-1374 مورد بررسی قرار می گیرد. نتایج تحقیق دلالت بر آن دارد که قیمت انرژی و سطح تکنولوژی، رابطه معکوس با شدت انرژی دارند و شتاب افزایش مصرف انرژی (رشد مصرف انرژی) کمتر از شتاب افزایش ارزش افزوده صنایع (رشد تولید) است که این امر دلالت بر افزایش کارائی مصرف انرژی در صنایع با مقیاس بزرگ دارد. بنابراین، توصیه می شود حتی الامکان با ادغام کردن صنایع با مقیاس کوچک، از صنایع با مقیاس بزرگ به جای صنایع کوچکتر استفاده شود. همچنین اصلاح قیمت انرژی، افزایش سطح تکنولوژی و کنترل نرخ تورم به عنوان سیاست هایی مستمر، می توانند در کاهش شدت انرژی در صنعت موثر باشند.
کلیدواژگان: شدت انرژی، صنایع کارخانه ای، الگوی داده های ترکیبی -
صفحه 21با توجه به اهمیت انرژی در بخش کشاورزی و نیز افزایش قیمت حامل های انرژی در سال های اخیر، شناخت و تحلیل ساختار تقاضای انرژی از اهمیت بسیاری برخوردار است. در این مقاله برای تحلیل و الگوسازی تقاضای انرژی در بخش کشاورزی از روش های هم انباشتگی یوهانسن، روش FMOLS و رهیافت ARDL استفاده شد. برای برآورد الگوها، داده های مصرف انرژی بخش کشاورزی، ارزش افزوده بخش کشاورزی و شاخص قیمت انرژی برای دوره 1355 تا 1388 مورد استفاده قرار گرفت. برآوردهای حاصل از روش های تحلیل هم انباشتگی با برآوردهای روش حداقل مربعات معمولی مقایسه شدند. نتایج نشان داد کشش قیمتی مصرف انرژی در روش های مختلف، در بلندمدت بین 3/0- تا 327/0- و در کوتاه مدت بین 09/0- تا 102/0- متغیر است. همچنین کشش درآمدی مصرف انرژی نیز حدود 7/0 برآورد شد. مقایسه برآوردهای حاصل از روش های مختلف نشان داد برآوردهای روش حداقل مربعات معمولی با برآوردهای حاصل از تحلیل هم انباشتگی یوهانسن و رهیافت ARDL بسیار به هم نزدیک هستند. با توجه به بی کشش بودن تقاضای انرژی نسبت به قیمت، در بخش کشاورزی بخصوص در کوتاه مدت، از سیاست های قیمتی نبایستی انتظار زیادی برای کاهش مصرف حامل های انرژی داشت. تاثیرگذاری سیاست های قیمتی در کاهش مصرف انرژی در بلندمدت بیشتر است بنابراین اثرگذاری سیاست قیمتی منوط به امکان تغییر در نهاده های سرمایه ای دربردارنده فناوری مصرف حامل های انرژی است.
کلیدواژگان: بخش کشاورزی، تقاضای انرژی، هم انباشتگی، رهیافت، ARDL، روش FMOLS -
ساختار مجمع کشورهای صادرکننده گاز: عدم تجانس اعضا و معیارهای رتبه بندی آنها در اثرگذاری بر بازار گازصفحه 45مجمع کشورهای صادرکننده گاز یکی از نهادهای بین دولتی است که اثرگذاری آن بر آینده بازار گاز همواره مورد توجه بوده است. محور اصلی مطالعاتی که عمدتا توسط کارشناسان کشورهای مصرف کننده گاز انجام شده است ارزیابی و سنجش تاثیر این مجمع بر قیمت گاز طبیعی در بازارهای اصلی مصرف می باشد. متاسفانه مسئله تجانس یا عدم تجانس اعضا و نقشی که این مسئله می تواند در توفیق خط مشی ها و اهداف این سازمان ایفا کند کمتر مورد توجه قرار گرفته است. در این مقاله، نخست عدم تجانس اعضاء را نشان داده ایم و سپس به کمک شاخص هایی مناسب، به رتبه بندی کشورهای عضو در اثرگذاری بر سیاست ها و تحقق اهداف مجمع در کوتاه مدت، میان مدت و بلندمدت پرداخته ایم. بر اساس شاخص های معرفی شده می توان نتیجه گرفت که روسیه، قطر و الجزایر کشورهای هستند که مهمترین نقش را در اثرگذاری بر سیاست های مجمع در کوتاه مدت و میان مدت ایفا می کنند در حالی که کشورهای روسیه، قطر و ایران به ترتیب سه عضو موثر در سیاست های بلندمدت مجمع می باشند.
کلیدواژگان: گاز طبیعی، مجمع کشورهای صادرکننده گاز، رتبه بندی اعضای مجمع -
صفحه 69شاید بتوان برق را جزء انرژی هایی دانست که کمتر می توان برای آن جانشین نزدیکی پیدا کرد. خصوصا در بخش خانگی برق از ضروری ترین کالاها به شمار می آید. از طرفی برق جزء انرژی هایی است که قابلیت ذخیره سازی ندارد؛ بنابراین باید عرضه و تقاضای آن متناسب با یکدیگر باشد. از این رو توجه به طرف تقاضای برق از اهمیت ویژه ای برخوردار است. این مقاله با استفاده از داده های تابلویی 28 استان کشور، به بررسی شاخص های اثرگذار بر مصرف برق خانگی ایران طی دوره زمانی 1388-1381 پرداخته است. براساس نتایج به دست آمده، قیمت برق در بخش خانگی ایران تاثیر اندکی بر مصرف برق در این بخش دارد. همچنین تاثیر قیمت انرژی های جانشین نظیر گاز طبیعی و نفت بر مصرف برق اندک است. همچنین نتایج حاکی از این است که مصرف برق در بخش خانگی بیشتر تحت تاثیر عادات مصرفی بوده است.
کلیدواژگان: مصرف برق خانگی، استان های کشور، مدل ایستا، مدل پویا، داده های تابلویی -
صفحه 93رشد روزافزون تقاضای مصرف انرژی الکتریکی، احداث نیروگاه های جدید را اجتناب ناپذیر می کند. با توجه به سهم عمده نیروگاه های حرارتی از جمله نیروگاه-های گازی در تولید برق کشور، احداث این نیروگاه ها از اهمیت ویژه ای برخوردار است. از آنجایی که هزینه احداث نیروگاه ها بسیار بالا می باشد می بایست بهره وری نیروگاه های موجود را افزایش داد و در مرحله بعد احداث نیروگاه جدید در نظرگرفته شود. یکی ازمهم ترین شاخص ها در صنعت برق راندمان نیروگاه هاست که معمولا از دغدغه های صنعت برق و نیروگاه سازی در دنیاست تا بتوان با بالا بردن آن تا حد ممکن، جوابگوی نیاز برق مصرفی بود و هدررفت انرژی را به حدی منطقی رساند. این مقاله اثر عمر نیروگاه ها را بر راندمان آنها بررسی می نماید. ضریب کشش تابع برای این متغیر 07/0 بدست آمد ولی با رابطه عکس با راندمان و در کنار آن سایر عوامل اثرگذار بر افزایش بهره وری، نیروگاه های گازی را مورد بررسی قرار می دهد. از جمله عوامل اثرگذار بر بهره وری این نوع نیروگاه ها، هزینه سوخت یا میزان سوخت مصرفی و عمر نیروگاه ها و میزان تولید آنهاست. در این تحقیق از داده های پنل 34 نیروگاه گازی در ایران برای 4 سال (1390-1387) استفاده می شود.
کلیدواژگان: بهره وری انرژی، نیروگاه گازی، عمر متوسط -
صفحه 109یکی از مهمترین نقش های بازار آتی ها، فراهم کردن ابزاری برای پوشش ریسک است. استراتژی بهینه برای پوشش ریسک از طریق تخمین نسبت پوشش ریسک، مشخص می شود. محاسبه نسبت پوشش ریسک و همچنین میزان اثربخشی پوشش به تصریح درست رابطه بین قیمت آتی ها و قیمت نقطه ای بستگی دارد. از این رو در این مقاله نسبت بهینه پوشش ریسک با روش های مختلف OLS، VAR، VECM و GARCH چندمتغیره، برای داده های ماهانه بازار آتی های گاز طبیعی در دوره زمانی 2011-2000 برآورد شده و سپس میزان اثربخشی آنها مورد مقایسه قرار می گیرد. در روش GARCH چندمتغیره، یک سری زمانی از نسبت های بهینه پوشش به دست می آید در حالی که در سایر روش ها نسبت بهینه پوشش منفردی برای کل دوره به دست می آید. از این رو روش GARCH یک روش پویا و سایر روش ها ایستا هستند. براساس نتایج تحقیق، نسبت بهینه پوشش به دست آمده از روش GARCH چندمتغیره نسبت به سایر روش ها از اثربخشی بالاتری برخوردار است.
کلیدواژگان: بازار آتی ها، نسبت پوشش ریسک، اثربخشی پوشش، گاز طبیعی، GARCH چندمتغیره -
صفحه 129از جمله مباحثی که مدت هاست پیش روی تصمیم گیران و سیاست گذاران صنعت برق در بسیاری از کشورهای دنیا قرار دارد، تفکر تجدید ساختار این صنعت مطابق با روند افزایش کارایی و رقابت در دیگر صنایع است. صنعت برق ایران نیز از این قاعده مستثنی نبوده و از اوایل دهه 1370 به تغییر ساختار سازمانی خود اقدام نموده است و حال، هدف اصلی از انجام این مطالعه کاربردی، بررسی و تعیین لزوم تداوم استراتژی هایی است که تاکنون در زمینه تجدیدساختار صنعت برق ایران اتخاذ شده اند. جهت دستیابی به این هدف، پرسش نامه ای محقق ساخته حاوی 25 گویه طراحی گردید و با استفاده از روش دلفی و از طریق نمونه گیری قضاوتی و هدفمند در میان یک پنل تخصصی11نفره توزیع شد و پس از سه بار تکرار این فرایند سرانجام نتایج مورد نظر حاصل گردید. این نتایج حاکی از آن است که با وجود کاستی ها و نواقصی که در حال حاضر گریبانگیر صنعت برق ایران است، اما روند تجدید ساختار این صنعت مثبت ارزیابی می شود و تداوم استراتژی هایی که در این زمینه اتخاذ شده اند لازم و ضروری است.
کلیدواژگان: اصلاحات صنعت برق، تجدید ساختار، مقررات گذاری، مقررات زدایی، خصوصی سازی -
صفحات 163-183مقاله حاضر در پی تبیین رفتار تولیدی شرکت ملی نفت ایران از طریق کاربرد نظریه اقتصاد هزینه مبادله است. مسئله محوری نظریه مذکور را می توان ادغام عمودی و یا همان تصمیم ساخت یا خرید قلمداد نمود. در این ارتباط ساختار سازماندهی شرکت ملی نفت ایران در قبال اجرای طرح های توسعه ای به جهت تولید هیدروکربور (نفت و گاز) را می توان از طریق قراردادهای بیع متقابل (خرید) و سایر قراردادها (ساخت) تحلیل نمود. طبق نظریه اقتصاد هزینه مبادله ساختار سازماندهی با ویژگی های مبادلات به نحوی تنظیم می گردد که هزینه های مبادلاتی ذیربط در کل حداقل گردند. به جهت بررسی این امر و در فضای مربوطه، تحلیل عوامل مولد هزینه های مبادلاتی و اثرگذار بر ساختار سازماندهی تولید در شرکت ملی نفت ایران از طریق کاربرد مدل پروبیت در دستور کار قرار گرفته است. نتایج مقاله از فرضیات اقتصاد هزینه مبادله حمایت نسبی به عمل آورده اند.
کلیدواژگان: شرکت ملی نفت ایران، اقتصاد هزینه مبادله، قرارداد بیع متقابل، ساخت، خرید، تولید، مدل پروبیت
-
Page 1Due to the need for energy efficiency in industrial sector, assessment of the factors affecting energy intensity seems as an essential task. In this study, using panel data approach, the main factors affecting energy intensity in nine branches of Iran's industry during 1374-1389 period were examined. Results show that both energy price and technology are inversely related to the energy intensity. Meanwhile, the results also indicate that the speed of energy consumption (growth of energy consumption) is less than the speed of growing of value added in industries (growth of production) which in turn is indicative of the fact that bigger scale manufactures are more energy-efficient. Therefore, we recommende the use of bigger scale industies through integrating small scale ones. In addition, energy price adjustment, promotion of technology and inflation rate control, as the permanent policies to decrease energy intensity, could be effective.Keywords: Energy intensity, manufacturing industries, Panel data approach
-
Page 21Due to importance of energy factor in agricultural sector and considering the increasing energy price in recent years, analysis of energy demand is very important. In this paper in order to analyse agricultural energy demand, OLS, FMOLS and Johansen cointegration method and ARDL approach has been used and results of these methods have been compared. Data on energy price index, energy consumption and agricultural value added for priod 1355-1388 were used. Results showed that long run and short run price elasticity of energy consumtion are between -0.3 to -0.327 and -0.09 to -0.102 respectively. Also income elasticity of energy consumption estimated egual to 0.7. Results of OLS estimation of Log-Log model, Johansen cointegration method and ARDL approach are very similar. Because of price inelasticity of energy consumption especially in the shortrun, price policies are not likely to reduce energy consumtion considerably. Price policies can be more effective in the longrun, but this is subject to improvemeats in the energy consumption technology.Keywords: Agricultural Sector, Energy Demand, Cointegration, ARDL approach, FMOLS Method
-
Page 45Gas Exporting Counties Forum (GECF) in an inter-governmental institution, whose impact on gas market has always been a topical issue. The main body of research work done in this regard, which has been carried out mainly by experts in consuming countries, is centered around the analysis of GECF’s impact on natural gas price in consuming markets. Unfortunately the question of homogeneity or heterogeneity of the member countries and the role which this question may play in the success of strategies and objectives of this organization has been left unattended. In this paper, we have first demonstrated the heterogeneity of member countries and then by using defined appropriate indices, member countries are ranked according to their impacts on policies and the realization of GECF’s objectives in the short, medium and long terms. The paper concludes, according to our defined criteria, that Russia, Qatar and Algeria are member countries with highest impact on GECF’s policies in the short and medium term, while Russia, Qatar and Iran are the three influential member countries regarding GECF’s long term policies.Keywords: Natural Gas, Gas Exporting Countries Forum (GECF), Ranking GECF Member Countries
-
Page 69Electricity is not substitutable. Especially, Electricity is a necessity in the residential sector. In the other hand, electricity does not have storage capabilities. Therefore, its supply and demand should be proportional to each other. Hence, attention to its demand side is important. This paper uses panel data of 28 provinces of Iran to investigate on the factors affecting on the household electricity consumption in Iran in the period 1381-1388. According to the result the price of electricity in the household sector in Iran has little impact on the power consumption in this sector. Also, the impact of alternative energy prices such as natural gas and oil, are low on the electricity consumption. The results indicate that the electricity consumption in the household sector has been more affected by consumption habits.Keywords: residential electricity consumption, country provinces, static model, dynamic model, panel data
-
Page 93Due to the growing demand for electricity it is inevitable to have new power plants. Given the large share of electricity production in thermal power plants, construction of gas burning power plants have particular importance. Because of the high construction cost of the new plants, it is advisable to start with improvement of the efficiency in the existing and plates. One important index in electricity industry, is the efficiency of power plants which concerns all the powerplants in the world. In order to increase it as much as possible, and reduce the loss of energy to a reasonable degree, this paper examined the performance impact of plant life and obtained 0.07 of electricity coefficient for the variable. We also examined other factors related to efficiency. Among the factors influencing efficiency of this type of power plants, the cost of fuel and average plant life and volume of production of electricity were also important. In this study a panel data from 34 gasplants in Iran was used for a period of 4 years (2008-2011).Keywords: Energy efficiency, efficiency in gas powerplants, elasticity of average plant life, average plant life
-
Page 109One of the most important roles of a futures market is to provide the means of risk reduction. Optimal hedge strategy is determined via calculation of the hedge ratio. Estimation of hedge ratio and hedging effectiveness depend on correct specification of relation between spot and futures prices. Thus in this paper hedge ratio is estimated for the natural gas futures market by different methods e.g. OLS, VAR, VECM, and GARCH and their effectiveness is compared. In GARCH method, hedge ratio is time-varying so the time series of hedge ratio are estimated while the in other methods a fixed hedge ratio is estimated. Results show that GARCH hedge ratio has higher effectiveness rather than other methods and the effectiveness of other methods are ranked as: VECM, OLS and VAR respectively.Keywords: Futures market, Hedge ratio, Hedge effectiveness, Natural gas, Multivariate GARCH
-
Page 129An important discussion that have been going on among decision makers in power industry, is the idea of restructuring and improving the efficiency and competition in this industry. Thereby, Iran power industry has not been an exception, and since early 1370s it has acted to change its organizational structure. Now the main purpose of this study is to survey and determine the necessity for continuing Iran electricity industry’s restructuring programs. In order to achieve this purpose, Using Delphi method, a questionnaire contained 25 questions were made, and distributed among a panel of 11 selected experts. After three rounds, final results were obtained. These results show that in spite of many shortcomings and problems present in Iran power industry, restructuring process of this industry is evaluated as positive and the continuation of the strategies that has been adopted so far, is required and essential.Keywords: Electricity Industry Reform, Restructuring, Regulation, Deregulation, Privatization
-
Pages 163-183In this article we explain the production behavior in National Iranian oil Company (NIOC) from Transaction Cost Economics’ (TCE) view. The main question in TCE is vertical integration or build or buy decision. So we can analyse governance structure of NIOC for developing plans from buying (buy back contracts) or bulding methods in production of hydrocarbon (Oil and Gas). TCE says Governance Structure aligns itself with Characteristics of Transaction subject to minimization of transactions costs. For surveying this subject, we analysed effective factors on generating transaction costs and governance structure of production in NIOC with using probit model. The results of article relatively supported from TCE hypothesis.Keywords: National Iranian Oil Company (NIOC), Transaction Cost Economics (TCE), Buy Back Contract, Make, Buy, Production, Probit Model
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.