فهرست مطالب

نشریه زیست شناسی کاربردی
سال بیست و دوم شماره 2 (پاییز و زمستان 1388)

  • تاریخ انتشار: 1388/11/13
  • تعداد عناوین: 7
|
  • مرجان ابراهیمی پور، فروغ پاپهن، اشرف جزایری صفحه 1
    امروزه مشخص شده است که ماهیان مرکب کاربرد وسیعی در زمینه های مختلف دارند با این وجود اطلاعات کمی در مورد بیولوژی آن ها در آب های ایران وجود دارد. به همین دلیل در این مطالعه سعی شده است که اطلاعاتی در زمینه تعداد کروموزوم ها در گونه غالب ماهیان مرکب (ماهی مرکب ببری) در آب های جنوب کشور در منطقه بحرکان ارائه شود. خور بحرکان یکی از مهم ترین مناطق صیادی در قسمت شرقی استان خوزستان است. در این منطقه صیادان به وسیله تورهای ترال و گرگور اقدام به صید آبزیان می نمایند. در بررسی حاضر مشخص شد ماهی مرکب ببری (Sepia pharaonis) دارای 48 کروموزوم است (2n = 48). اکثر پلاک های متافازی شمارش شده در دامنه 42 تا 56 قرار داشتند. مرفولوژی کروموزوم ها نشان دهنده وجود انواع کروموزوم های متاسانتریک، تلوسانتریک و آکروسانتریک بود. به علاوه در تمامی پلاک ها همواره تعدادی میکروکروموزوم مشاهده شد.
    کلیدواژگان: ماهی مرکب ببری، Sepia pharaonis، کاریوتایپ، دریای بحرکان، خلیج فارس
  • فریبا هادیان، علی اکبر احسانپور، عباس المدرس صفحه 9
    در مطالعه حاضر با توجه به اهمیت گیاه سورگوم شیرین اندامهای مختلف گیاه شامل قطعات برگ، ریشه و بذر بالغ از گیاهان رشد یافته در شرایط کشت این ویترو در محیط کشت MS روی محیط کشت های حاوی ترکیب مختلفی از هورمونهای IBA، NAA، 2،4-D، Kinetin، کشت گردید. در بین قطعات کشت شده تنها بخشهای تازه روئیده از بذر بالغ جوانه زده روی محیط کشت حاوی 2،4-D و Kinetin توانست پس از 1 تا 3 ماه کالوس تولید کند.
    کلیدواژگان: کالوس، سورگوم شیرین، کشت در شیشه
  • حمیدرضا اسماعیلی، زینب غلامی، طلعت حجت انصاری، سمیه باغبانی صفحه 18
    اتولیت یا سنگریزه شنوایی عناصر اسکلتی نسبتا سختی هستند که حاوی مواد معدنی و آلی بوده و در سر ماهیان قرار دارند. این سنگریزه ها سه جفت بوده و به نام های ساژیتا، لاپیلوس و آستریسکوس خوانده می شوند. در پژوهش حاضر ریخت شناسی سنگریزه ی شنوایی 13 گونه ماهی از 12 جنس، 4خانواده و 4 راسته ی مختلف (کپور ماهی شکلان، سوف ماهی شکلان، اردک ماهی شکلان، کفال ماهی شکلان) مورد بررسی و مطالعه قرار گرفت است. نتایج نشان داد که شکل، اندازه و ساختار سنگریزه های شنوایی در ماهیان مورد مطالعه دارای تنوع می باشد. تنوع شکلی هر سه نوع سنگریزه خاص گونه ای است. در این پژوهش مشخص گردید که در خانواده کپورماهیان Cyprinidae)) سنگریزه شنوایی آستریسکوس و در خانواده های گاو ماهیان (Gobiidae)، کفال ماهیان Mugilidae)) و اردک ماهیان (Esocidae) سنگریزه ساژیتا بزرگتر از دو سنگریزه دیگر می باشد. علاوه بر این تنوع شکلی بالایی (گرد، دایره ای، تخم مرغی و مربعی شکل) در اتولیت آستریسکوس تمام گونه های 4 خانواده مورد مطالعه دیده می شود. از این تنوع شکلی اتولیت ممکن است در بررسی های تاکسونومیکی، دیرین شناسی و بررسی رژیم و عادات غذایی مهره داران مختلف آبزی مثل پستانداران، پرندگان و ماهی ها استفاده شود.
    کلیدواژگان: اتولیت، تاکسونومی، ریخت شناسی، حوضه خزر
  • فهیمه قره خانی، ناصر قائمی، سید عباس شجاع الساداتی صفحه 28
    در فرآیند تولید لاکتیک اسید به روش تخمیر، اسید تولید شده اثر مهارکنندگی بر سلول ها داشته و از تولید بیشتر اسید جلوگیری می نماید. لذا با به کارگیری تکنیک های مختلف از جمله اضافه کردن کربنات کلسیم، سود و تخمیر استخراجی درجا سعی شده از این اثر جلوگیری شود، ترکیب محیط کشت بر میزان محصول دهی* و راندمان موثر است که محیط سنتزی p2 به علت نیاز میکرو ارگانیسم مورد استفاده (لاکتوباسیلوس دلبروکی) به مقادیر کم عنصرهایی مانند آهن و منگنز محصول دهی و راندمان بالاتری داشت. با استفاده از سیستم تثبیت سلولی و با تغییر دادن پارامتر هایی مانند نسبت، اندازه مهره و وزن خشک اولیه سلول سعی گردید محصول دهی افزایش یابد. حداکثر محصول دهی (g/L.h 75/3) در =، اندازه مهره mm 1 ×3 × 3 و وزن خشک اولیه سلول 47/24 حاصل شد. ماتریسهای مختلف از نظر پایداری ارزیابی شد که با توجه به ترکیب محیط کشت و نوع سویه، ماتریس اگار نسبت به ماتریس سدیم الژینات و الژینیک اسید پایداری بیشتری (20 روز) نشان داد. اثر رقیق کننده های مختلف از نظر سمیت کل و سمیت در سطح مولکولی بر روی سویه بررسی شد و معلوم شد که ترکیباتی مانند روغن زیتون، روغن پارافین ودکانول بهترین رقیق کننده ها می باشند، اما حلال های فوق درصد استخراج پائینی را در استخراج لاکتیک اسیدنشان می دهند و رقیق کننده هایی با پلاریته بیشتر درصد استخراج بالاتری را نشان می دهند لذا با انحلال آمین نوع سوم در حلال های فوق درصد استخراج بالا برده شد.دکانول با 15% تری اکتیل آمین به عنوان یک رقیق کننده در تخمیر استخراجی در جا استفاده شد، چون رقیق کننده فوق سمیت در سطح مولکولی نداشته و درصد استخراج بالایی را نیز دارا می باشد.
    بازیافت دوباره لاکتیک اسیدبا اسید کلریدریک و سود انجام شد که با استفاده از سود 276/99% بازیافت حاصل شد در حالی که با اسید کلریدریک تنها 60% لاکتیک اسیدبازیابی گردید.
    کلیدواژگان: تخمیر استخراجی، تولید لاکتیک اسید، تثبیت، لاکتوباسیلوس دلبروکی، سیستم دو فاز مایع حلال آلی، آب
  • مسعود شیری، علی اشرف محرابی، فرج الله شهریاری، عبدالرضا باقری صفحه 44
    یکی از موثرترین اقدامات جهت اصلاح گیاهان زراعی بررسی ساختار ژنتیکی آنهاست. در این تحقیق تنوع ژنتیکی تعداد 25 جمعیت گندم اینکورن از دوگونه تریتیکوم بوئتیکوم و تریتیکوم اورارتو جمع آوری شده از استان های غربی و شمال غربی ایران با استفاده از 12 جفت نشانگر ریزماهواره بررسی گردید. 12 جفت آغازگر از 2 تا 14 آلل و در مجموع 87 آلل در بین 25 ژنوتیپ تکثیر کردند که متوسط تعداد آلل ها به ازای هر جفت آغازگر 25/7 بود و محتوای اطلاعات چند شکلی از 37/0 تا 92/0 و میانگین 72/0 به دست آمد. تجزیه خوشه ایبه روش UPGMA و با ضرایب تشابه دایس و جاکارد انجام گردید. بر اساس دندروگرام ترسیم شده ژنوتیپ های گونه تریتیکوم بوئتیکوم در استان لرستان و گونه تریتیکوم اورارتو در استان کرمانشاه بیشترین تنوع را داشتند. این مسئله موید این است که به احتمال فراوان استان لرستان خاستگاه اصلی گونه تریتیکوم بوئتیکوم و استان کرمانشاه خاستگاه اولیه گونه تریتیکوم اورارتو می باشد. به طور کلی جمعیت های مورد بررسی گندم اینکورن در استان های غربی تنوع بیشتری در مقایسه با جمعیت های مربوط به استان های شمال غربی نشان دادند.
    کلیدواژگان: تریتیکوم اورارتو، تریتیکوم بوئتیکوم، تنوع ژنتیکی، نشانگر های ریز ماهواره
  • حمیده سپهری زرندی، زهرا سرکوهی، شیما محمدی نژاد صفحه 54
    این روزها کمتر ساختمانی است که در گوشه وکنار آن آلودگی به سوسکها وجود نداشته باشد. سوسکها بطور مستقیم در انتقال بیماری ها نقشی ندارند با این حال بعلت سکونت و رفت و آمد در داخل فاضلابروها(swage)، بسیار آلوده بوده و از آنجا که غذای بلعیده شده را مجددا برمی گردانند و مدفوع خود را همه جا پخش می کنند لذا در تماس با مواد غذایی می توانند باعث آلودگی (contamination) و متعاقب آن موجبات بیماری های عفونی مانند اسهال، وبا و... شوند. با توجه به اینکه استفاده از حشره کشهای شیمیایی ضررهای بسیار دارد، در این پژوهش جهت مبارزه بیولوژیک با سوسک حمام از قارچ باواریا بازیاناBeauveria bassiana)) استفاده گردید که نتیجه آزمایش در مورد قارچ مثبت و بسیار خوب تلقی گردید.
    کلیدواژگان: سوسک حمام، قارچ باواریا بازیانا، مبارزه بیولوژیک
  • مریم زنجیربند، روحا کسری کرمانشاهی، ناصر گلبانگ صفحه 60
    باکتری های نمک دوست نسبی گروه هتروژنی از میکروارگانیسم ها را تشکیل می دهند و قادر به رشد در دامنه ی نسبتا وسیعی ازغلظت نمک سدیم کلراید هستند. باکتری های مذکور با تجمع غلظت بالایی از ترکیبات آلی سازگاری دهنده اسمزی (Compatible Solute) یااسمولیت ها، تعادل اسمزی را ایجاد می کنند.
    برای جداسازی باکتری های نمک دوست نسبی نمونه گیری از آب خلیج فارس و بخش های مختلف کارخانه ی چرم سازی انجام شد. نمونه ها در محیط کشت اختصاصی نمک دوست ها غنی سازی شد و باکتری ها به روش استریک یلیت جداسازی و خالص سازی شدند. برای بررسی اثر غلظت های مختلف نمک سدیم کلراید و حضور یا عدم حضور املاح گوناگون بر رشد آن ها، از روش کدورت سنجی و دستگاه خواننده ی الایزا استفاده شد.
    در این پژوهش 8 باکتری از کارخانه و 8 سویه از آب خلیج فارس جداسازی شد. مطالعات فنوتیپی و بیوتیپی گسترده ای روی این باکتری ها انجام شد.
    در بررسی وضعیت نمک دوستی باکتری های جداسازی شده، 10 نمونه از باکتری های جداسازی شده نمک دوست بودند. نتایج این تحقیق همچنین موید این است که مورفولوژی و واکنش گرم بر وضعیت نمک دوستی و رشد باکتری های جداسازی شده در غلظت های متفاوت نمک سدیم کلراید اثر می گذارد. نتایج بررسی اثر املاح موجود در محیط کشت اختصاصی نمک دوست ها بر روی رشد باکتری های شناسایی شده نشان داد حضور املاح سبب بهبود رشد آن ها می شود.
    کلیدواژگان: باکتری های نمک دوست نسبی، نمک NaCl، املاح، کدورت سنجی
|
  • M. Ebrahimipour, F. Papan, Drs. A. Jazayeri Page 1
    Nowadays it is recognized that cuttlefish have extensive function in different basis. Despite this, there is some information about biology of cuttlefish in Iranian waters. In this study it is tried to obtain information about number of chromosomes in Sepia pharaonis in the waters of soutern country in Bahracan region. Bahracan is one of the important fishing ground in eastern part of Khuzestan province. In this area fishermen hunt aquatic animals with trawl and gargoor.Chromosomes preparations of the Cuttlefish Sepia pharaonis were studied using conventional Gimsa staining. The numbers of diploid chromosomes (2N) of Sepia pharaonis were 48 and most of the metaphase plackes were in a range of 42 to 56.
  • F. Hadian, A. A. Ehsanpour, A. Almodares Page 9
    In the present study, based on the importance of sorghum plant different explants including leaf, root segments and mature seed fron in vitro grown plant on MS medium were cultured on the same medium containing Kinetin, 2,4-D, IBA and NAA. Among explants only segments from germinated seeds were able to produce callus after 1-3 months.
  • H.R. Esmaeili, Z. Gholami, T. Hojat Ansari, S. Baghbani Page 18
    Otoliths or ear stones are hard skeletal elements having mineral and organic substances in the head of fishes. There are three pairs of otoliths which are called sagitta, lapillus and asteriscus. In the present research work, otoliths of 13 fish species from 12 genera, 4 families and 4 orders (Cypriniformes, Perciformes, Esociformes and Mugilliformes) were studied. Results showed that shape, size and structure of otoliths in studied fishes are diverse and species specific. It was revealed that asteriscus otolith in Cyprinidae and sagitta in Gobiidae, Mugillidae and Esocidae are the biggest otoliths. There were variations in shapes of astersiscus (round, oval and square) in all four families. These variations could be used in taxonomic studies, paleontology and study of food and feeding habits of aquatic vertebrates such as mammals, birds and fishes.
  • F. Gharekhani, N. A. Ghaemi Shojae, S. A. Sadaty Page 28
    In order to reduce the inhibitory phenomena of the produced lactic acid CaCO3, NaOH and in situ extractive fermentation system. were usedMeanwhile by optimumization of the used culture medium and cell immobilized system and by changing some parameters such as gel/medium ratio, bead size، weight of initial dry cell to provide high productivity. as a result, the maximum productivity was 3. 75 g L-1h-1 in 2/5 = gel/medium، 3×3×1 mm3 and the weight of initial dry cell was 24. 47g L-1 the matrix of agar, alginic acid and Na alginate were studied in respect of stability that owing to compound culture medium and strain, the agar matrix showed higher stability (20 days) The effect of different diluents was studied in respect of exertion of general toxicity and toxicity in molecular level on strain. Also the distribution coefficient and extraction percentage of diluents along with trioctylamine (15%v/v) and the effect of amine increase with diluents decanole were studied. Since decanol Lacked toxicity on molecular level and solvent 15% v/v، trioctylamine plus decanol owing to lower molecular toxicity and the percentage of extraction was relativity good and the solvent was recognized suitable in the cells immobilized and in situ extractive fermentation system. The back extraction of lactic acid was carried out by NaOH and HCl. by NaOH about 99. 276% lactic acid and by HCl about 60% of Lactic acid was recovered.
  • M. Shiri, A. A. Mehrabi, F. Shahriary, A. Bagheri Page 44
    Analysis of genetic diversity is an important and effective strategy in crop development. In this research 12 polymorph microsatellite markers used to study of genetic diversity structure of 25 accession of diploid einkorn wheats in two species (Titicum boeoticum and T.urartu) collected from west and Northwestern Regions of Iran. Totally 87 alleles amplified by 12 pairs of SSR primers used in this study. Allele number of different loci was varied from 2 to 14 alleles and 7.2 alleles per locus in average. Calculated polymorphism information content for SSR loci was in the range of 0.37 to 0.92. Similarity coefficients calculated by Dice and Jacard functions used for cluster analysis of accessions with UMGMA algorithm. Results showed further genetic distance in genotypes originated from western provinces than others. The most genetic diversity observed in Lorestan and Kermanshah for boeoticum and urartu populations respectively, probably the center of origin of these einkorn wheats in Near-East.
  • H. Sepehri Zarandi, Z. Sarkuhi, Sh.Mohamadi Nejad Page 54
    Nowadays there are few buildings without the contamination of beetles. The beetles do not directly transmit the disease, though there are very unhygienic due to their existence in the swage system and since they bring up the swallowed food and spread their faecal everywhere, therefore being in touch with food can cause food contamination and consequently infection disease such as diarrhea, cholera, etc.Taking into consideration the harmful effects of chemical insecticide, in this research in order to biological control of bath beetles, Beauveria bassiana has been used. The result shows the positive effect of fungus.
  • M. Zanjirband, R. Kasra Kermanshahi, N. Golbang Page 60
    Moderately halophilic bacteria constitute a heterogeneous physiological group of microorganisms and able to grow in extensive rang of sodium chloride salt. These bacteria accumulate high concentration of compatible solutes to cope with the osmotic stress.For isolation of moderately halophilic bacteria environmental samples were collected from the Persian Gulf and various sites of a tannery factory. Samples were enriched in selective media for halophils, and bacteria were cultured with streak plate method. For investigation effect of various concentrations of NaCl salt and presence of various salts on their growth, microtitre plate method was used. In this investigation, 8 bacteria from of different parts tannery factory and 8 bacteria from the Persian Gulf were isolated. Phenotypic and biotipic studies were accomplished on these bacteria. In investigation on situation of halophili on isolated bacteria, 10 samples were halophile. Studies determined that morphology and Gram-Reaction affected on halophili and growth of isolated bacteria. Results indicated that their growth districted in presence of various salts and improved by another salts.