فهرست مطالب

مدلسازی اقتصادی - سال هشتم شماره 2 (پیاپی 26، تابستان 1393)

فصلنامه مدلسازی اقتصادی
سال هشتم شماره 2 (پیاپی 26، تابستان 1393)

  • تاریخ انتشار: 1393/04/11
  • تعداد عناوین: 7
|
  • صادق بختیاری*، سجاد محموداوغلی صفحات 1-20
    هدف این پژوهش برآورد مدل های دوپارامتری وایبل و سه پارامتری بتا، لگ نرمال، گاما و داگوم به روش حداکثر درست نمایی (MLE) به صورت سالانه با استفاده از اطلاعات مربوط به هزینه و درآمد خانوارهای ایرانی برای سال های 1390-1361 به وسیله زیر برنامه محاسبه گر بسته ی VGAM در نرم افزار R بوده است. مقایسه برازش مدل های یاد شده به وسیله معیار اطلاعات آکائیک (AIC) صورت گرفته است. نتایج نشان می دهد. در دوره ی1390-1361 با وجود فراز و نشیب های مقادیر این شاخص در میان خانوارهای کشور، میزان ضریب جینی روندی کاهنده داشته یعنی در واقع شدت نسبی نابرابری درآمد در کشور کاهنده، ولی میزان کاهش آن بسیار محدود بود. هم چنین براساس معیار اطلاعات آکائیک و هم چنین نمودارهای حاصل از توابع چگالی احتمال مشخص شد که تابع توزیع داگوم یک برازش گر خوب است. مقادیر برآورد شده پارامترهای بتا و دلتا در طول این سال ها روند صعودی و پارامتر آلفا روند نزولی دارد.
    کلیدواژگان: توزیع درآمد، توزیع داگوم، حداکثر درست نمایی
  • اسفندیار جهانگرد*، سعیده سرآبادانی تفرشی صفحات 21-36
    در این مطالعه عوامل اجتماعی و اقتصادی موثر بر شیوع بیماری سل در ایران مورد بررسی قرار می گیرد. در این باره از تابع مطلوبیت معرفی شده به وسیله «آمارتیا سن[1]» در سال1985 که به وسیله «روبینز[2]» و «کوکلیز[3]» در سال 2004 باز تعریف شده و به نام تابع تبدیل نامیده شد، استفاده می شود و برای کمی کردن فاکتورهای تاثیرگذار بر سلامتی ابتدا از متغیرهای سرانه مخارج بهداشتی، درآمد سرانه، درصد جمعیت متاهل، استعمال دخانیات، سرانه پزشک، پیراپزشک سرانه، سرانه تخت بیمارستانی، درصد بیکاری، سرانه مخارج آموزشی و سرانه مخارج ورزشی استفاده شده است، تا مهم ترین عوامل تاثیرگذار شناسایی گردند. داده های مورد استفاده در این مطالعه، داده های تابلویی 28 استان کشور طی سال های (1385-1380) می باشد. نتایج تخمین تابع نشان دادند که افزایش درآمد سرانه، سرانه مخارج بهداشتی، سرانه مخارج آموزشی، سرانه مخارج ورزشی، درصد متاهلین و کاهش میزان استعمال دخانیات تاثیر مثبتی بر کاهش ابتلا به بیماری سل در ایران خواهند داشت.
    کلیدواژگان: اقتصاد سلامت، سل، مخارج بهداشتی، مخارج آموزشی، رهیافت داده های تابلویی پویا
  • حسین اصغرپور، حسن عبدی * صفحات 37-55

    هدف اصلی این مقاله، بررسی تاثیر واردات فناوری و به کارگیری دانش آموختگان آموزش عالیبه صادرات زیربخش های صنعتی مواد غذایی و آشامیدنی ایران با استفاده از داده های تابلویی طی دوره 86-1379 است. یافته های تجربی تحقیق نشان می دهد که فناوری وارداتی و شاغلان آموزش عالیتاثیر مثبت و معنا داری بر صادرات صنعت مواد غذایی و آشامیدنی اقتصاد ایران داشته است. هم چنین متغیرهای تولید صنعتی و نرخ ارز واقعی دارای تاثیر مثبت و معنا دار و متغیرهای تقاضای داخلی و شاخص قیمت کالاهای صادراتی نیز دارای تاثیر منفی و معنا دار بر صادرات صنعت مواد غذایی و آشامیدنی بوده است. توصیه مهم سیاستی این مقاله آن است که زمینه جذب نیروی کار تحصیل کرده دانشگاهی در صنعت مواد غذایی و آشامیدنی کشور فراهم شود و با تسهیل ورود فناوری خارجی زمینه کاهش هزینه های تولید کالاهای صادراتی فرآهم آید.

    کلیدواژگان: صادرات صنعت مواد غذایی و آشامیدنی، واردات فناوری، دانش آموختگان آموزش عالی، داده های تابلویی
  • زهرا(میلا) علمی، اسمعیل ابونوری، سعید راسخی، محمد مهدی شهرازی* صفحات 57-73
    این مطالعه اثر تغییرات ساختاری در نوسانات بر انتقال تکانه و سرریز نوسان میان دو بازار طلا و سهام ایران را طی دوره ی زمانی 25/05/1392-05/01/1386 بررسی می کند. برای این منظور، ابتدا زمان هایی که تغییرات ساختاری در نوسانات رخ داده است با استفاده از الگوریتم متعارف مجموع مربعات تجمعی تکراری و هم چنین، الگوریتم اصلاح شده ی مجموع مربعات تجمعی تکراری به طور درون زا شناسایی شده و سپس این اطلاعات وارد فرآیند مدل سازی نوسانات می گردد. نتایج حاصل از کاربرد روش ناهمسانی واریانس شرطی تعمیم یافته ی دو متغیره در قالب تصریح غیر قطری بابا، انگل، کرافت و کرونر[1] نشان می دهد که انتقال تکانه ها و سرریز نوسانات میان بازارهای طلا و سهام ایران به صورت دو طرفه می باشد. هم چنین، بر اساس یافته ها، نادیده گرفتن و یا تعیین نادرست تغییرات ساختاری در نوسانات، محقق را در ارزیابی جهت سرایت تکانه و سرریز نوسان میان بازارهای طلا و سهام گمراه می سازد.
    کلیدواژگان: تغییرات ساختاری، نوسانات، انتقال تکانه، اثر سرریز، الگوریتم مجموع مربعات تجمعی تکراری
  • زهرا نصراللهی*، شهرام وصفی اسفستانی، سمیه نوری زاده صفحات 75-89
    تحلیل داده- ستانده زیست محیطی یکی از الگوهای مناسب برای بررسی روابط بین بخشی است. در این تحقیق با استفاده از روش های سهم مکانی الگوی اصلاح شده شبه لگاریتمی بخش تخصصی یا بومی، جدول داده- ستانده استان یزد برای سال 1385 استخراج شده و با استفاده از میزان مصرف انرژی و ضرایب انتشار، میزان انتشار آلاینده های محیط زیستی توسط هر بخش اقتصادی برآورد شد. نتایج محاسبات نشان می دهد در سال 1385 در استان یزد 26،984،133 تن گاز دی اکسیدکربن توسط بخش های اقتصادی انتشار یافته است که بخش ساخت فلزات اساسی، ساخت محصولات فلزی فابریکی به جز ماشین آلات و تجهیزات، با نزدیک به 40 درصد بیش ترین سهم از میزان انتشار آلایندگی استان را داشته و بررسی ضرایب مستقیم و غیرمستقیم نیز نشان می دهد که بخش حمل و نقل- انبارداری و ارتباطات، با 97/2 تن برای هر میلیون ریال تقاضا بالاترین میزان ضرایب انتشار را به خود اختصاص داده است.
    کلیدواژگان: آلودگی هوا، جدول داده- ستانده، فعالیت های اقتصادی
  • مهدی ادیب پور، رحیمه شیرآشیانی صفحات 91-106
    هدف این مقاله برآورد تابع تقاضای آب شهری استان گلستان با استفاده از تابع مطلوبیت استون-گری و با روش داده های تلفیقی برای دوره ی زمانی 90-1378 و تعیین حداقل آب مورد نیاز برای معیشت است. نتایج تحقیق نشان می دهد که کشش قیمتی تقاضای آب 26/0- کشش درآمدی 00095/0 و کشش متقاطع قیمتی2/0- است، بدین معنا که آب یک کالای ضروری و مکمل به شمار می آید. حداقل آب مصرفی مورد نیاز یک مشترک گلستانی نیز به میزان 687 لیتر در روز به دست آمد.
    کلیدواژگان: تقاضای آب شهری، تابع مطلوبیت استون گری، کشش تقاضای آب، استان گلستان
  • عطیه گرجی زاده، حسین شریفی رنانی* صفحات 107-125
    در یک اقتصاد مبتنی بر دانش، گسترش دانش و مهارت ها به نوآوری منجر می شود که این خود، سبب افزایش بهره وری، افزایش درآمدها و کاهش تورم و بیکاری خواهد شد. بنابراین، با توجه به اهمیت به کارگیری دانش در بهبود شرایط اقتصادی، مقاله حاضر تلاش کرده است اثر اقتصاد دانش بنیان بر کنترل تورم را در ایران با استفاده از داده های سری زمانی سالانه، طی دوره ی زمانی 1390- 1357 و با استفاده از مدل خود توضیحی با وقفه های گسترده (ARDL) مورد آزمون و تحلیل قرار دهد. نتایج نشان می دهد که بین محورهای مختلف اقتصاد دانش بنیان (آموزش و توسعه منابع انسانی، رژیم های اقتصادی و نهادی، زیر ساخت های اطلاعاتی و سیستم ابداعات و نوآوری) و تورم رابطه بلند مدت بر قرار بوده و تمام محورهای اقتصاد دانش بنیان به جزء شاخص آموزش تاثیر منفی و معنادار بر تورم دارند، در حالی که نتایج تاثیر مثبت شاخص آموزش و توسعه منابع انسانی بر تورم را نشان می دهد.
    کلیدواژگان: اقتصاد دانش بنیان، تورم، مدل خود توضیحی با وقفه های گسترده (ARDL)
|
  • Sadegh Bakhtiari*, Sajad Mahmoodoghli Pages 1-20
    In this paper, Weibull two-parameter and beta three-parameter models, Lognormal, gamma and Dagum are estimated by Maximum Likelihood Estimation (MLE) annually and using the data of Iranian Household income and expense during 1982-2011 via VGAM in R software package subprogram calculator. The comparison of these models will be done by Akaike Information Criterion (AIC). According to AIC and the charts of the probability density functions, it is clear that Degum distribution function has a good fit. Estimated parameters of beta and delta are increasing and alpha parameter is declining during these years.
  • Esfandiar Jahangard*, Saeedeh Sarabadani Tafreshi Pages 21-36
    In this paper, Weibull two-parameter and beta three-parameter models, Lognormal, gamma and Dagum are estimated by Maximum Likelihood Estimation (MLE) annually and using the data of Iranian Household income and expense during 1982-2011 via VGAM in R software package subprogram calculator. The comparison of these models will be done by Akaike Information Criterion (AIC). According to AIC and the charts of the probability density functions, it is clear that Degum distribution function has a good fit. Estimated parameters of beta and delta are increasing and alpha parameter is declining during these years.
  • Hosein Asgharpour, Hasan Abdi Pages 37-55

    This paper investigates the effects of technology imports and employing higher educated people on the export of food and beverages in Iran by using a panel data during 2000-2007. The empirical results show that the import of technology and use of higher education have a positive and significant effect on the export of food and beverages. In addition, domestic demand of industrial production and price index of export goods have negative and significant effects on the food and beverages export. An important policy recommendation is that this paper tries to attract college-educated workforces along the country to provide food and beverage industry and facilitate the entry of foreign technology to reduce the cost of production exports.

  • Zahra (Mila) Elmi, Esmaiel Aboonouri, Saeed Rasekhi, Mohamadmehdi Shahrazi* Pages 57-73
    This study investigates the effect of volatility structural changes on the shock transmission and volatility Spillover between gold and stock markets in Iran during 2007-2013. For this purpose, firstly, we will detect the time periods of structural breaks in volatility of gold and stock returns endogenously using the standard and modified iterated cumulated sums of squares (ICSS) algorithm. Then, this information incorporates to model the volatility process. The application of bi-variate GARCH model in off-diagonal BEKK parameterization suggest that shock transmission and volatility spillover between gold and stock markets is bidirectional in Iran. Also, based on the present research findings, ignoring or incorrect detection of structural breaks mislead the researcher about the direction of volatility transmission between gold and stock markets.
  • Zahra Nasrolahi*, Shahram Vasfi Esfastani, Somayeh Norizadeh Pages 75-89
    The experiences of developed countries represent that economic development emphasizing on the irregular use of environment would make serious problems on sustainable development. Economic activities are accompanied with the increase of energy consumption and emissions of greenhouse gas. By considering the importance of Economic activities in developing countries, the relationship between economic activities and pollution will be so important. Therefore, the aim of this study is to examine the linkage between Economic activities and air pollution using input-output table in Yazd province. Yazd province had 1.3% of total value added in 2006. The results show that the sectors by the highest pollution are basic metal production (40%) and transportation (35%).
  • Mehdi Adibpour, Rahimeh Shirashiani Pages 91-106
    The aim of this paper is to assess the demand function of municipal water for of Golestan province by adopting a pooling data model during 1999-2011 to determine the minimum requirement of water quite necessary for livelihood. The results indicate that the price elasticity of demand is -0/26, income elasticity of demand is 0/00095 and cross elasticity of demand is -0/2. Therefore, water is an essential and complementary commodity. The minimum requirement of water is 687 liters daily.
  • Atieh Gorjizadeh, Hosein Sharifi Renani* Pages 107-125
    In a knowledge-based economy, developing the knowledge and skills will lead to the innovation which in turn increase the productivity and revenue and reduce the inflation and unemployment. Due to the importance of applying the knowledgeto improve economic conditions, this paper has attempted to illustrate the effect of knowledge-based economy on the inflation in Iran by using annualtime series data during 1978-2011 applying Auto Regressive Distributed Lagmodel(ARDL) to test and analyze the data. The Research results show a significant correlation between the inflation rate and the knowledge based economy elements including education and human resource development, economic and institutional regime, innovation, infrastructure and information systems. The research also emphasize that this correlation will be negative in long-term for all elements except education and human resource development that it is positive. That is, by a knowledge-based economy, the inflation will be decreased in long run.