فهرست مطالب

پژوهش های مهدوی - پیاپی 10 (پاییز 1393)

فصلنامه پژوهش های مهدوی
پیاپی 10 (پاییز 1393)

  • 160 صفحه، بهای روی جلد: 295,000ريال
  • تاریخ انتشار: 1394/02/01
  • تعداد عناوین: 8
|
  • سیدمسعود پورسیدآقایی، سیدمحسن کاظمی*، محمد حلفی صفحه 5
    نوشتار فرارو، تاملی در یکی از آیات مرتبط با حکومت جهانی صالحان است. از این رو، با تکیه بر واژگان و ترکیب های نحوی و بلاغی به کار رفته در آیه و نیز بهره گیری از سیاق آیات، در تلاش است آن چه مورد استناد فریقین قرار گرفته را به محک نقد بیازماید. بدین منظور، به تبیین معنای واژگان پرداخته و پس از ارائه گزارشی کوتاه از دیدگاه های مفسران فریقین، به نقد و بررسی دیدگاه ها و دلایل می نشیند. برآیند چنین رویه ای اثبات میراث بری تمام زمین توسط بندگان خاص خدا در پایان تاریخ است.
    کلیدواژگان: موعودگرایی، وراثت صالحان، بشارت ظهور، پایان تاریخ
  • محمد مهدی حائری پور* صفحه 27
    جریان مهدویت در اسلام با مسئله نجات مستضعفان پیوند دارد و یکی از بسترهای طرح مهدویت در قرآن کریم، همین مسئله است. بنابراین بررسی و واکاوی دقیق مسئله نجات مستضعفان در قرآن به این حقیقت رهنمون می شود که نجات مستضعفان در ادوار مختلف بر اساس سنت قطعی الهی رقم خورده است. در نتیجه در آینده اسلام و برای مستضعفان مسلمان در آینده نیز همین سنت جاری خواهد بود و جریان مهدویت _ که همان حاکمیت اسلام و نجات نهایی مسلمانان از استضعاف تاریخی است _ بر اساس همین سنت قرآنی معنا یافته و تحقق می یابد.
    کلیدواژگان: استضعاف، مستضعفان، مستکبران، امام مهدی (ع)، سنت الهی، قرآن، مسلمانان
  • مجید احمدی کچایی* صفحه 61
    این پژوهش در پی ارائه نگرشی تحلیلی از کتاب ارزشمند الغیبه شیخ طوسی است. در این مسیر سعی شده پس از تحلیل زمان شناختی نگارش سلسله غیبت نگاری شیعه، به این کتاب توجهی ویژه شود و بسترشناسی آن مورد بازخوانش قرار خواهد گرفت. شیخ طوسی این اثر را در هشت فصل تدوین کرده است. وی در این مسیر با استفاده فراوان از دو عنصر عقل و نقل سعی داشته با هم آوازی میان این دو مهم به تحلیلی روان شناختی از پدیده غیبت توجه دهد. از جمله مهم ترین مواردی که وی از دیدگاه عقلی به پدیده غیبت توجه داشته، لزوم امامت با توجه به باورهای عقلی بوده است و توجه به زندگی وکلای اربعه امام دوازدهم از دیگر مباحث ارزنده کتاب یادشده به شمار می آید. در عین حال، کتاب الغیبه خود دارای کاستی هایی چندی است که مرسل بودن بسیاری از روایات را از آن جمله می توان شمرد.
    کلیدواژگان: شیخ طوسی، الغیبه، غیبت نگاری، بسترشناسی
  • محمدصابر جعفری* صفحه 83
    این نوشتار با این پرسش که «مبانی انسان شناسی مهدویت چیست؟» به بررسی یکی از مبانی مهم مهدویت می پردازد. پژوهش ذیل در پی تبیین اضطرار به وحی و اضطرار به حجت حی به روش تحلیلی است. انسان مرکب از جسم و روح و دارای دو عالم شهود و غیب است. او دارای مبدا و معاد، هدف دار و سیال مضطر به وحی است که برایش راه را از بیراهه تبیین کند و مضطر به حجت و ولی خدا (نبی و امام) است تا معصومانه وحی را اخذ و ابلاغ و تبیین کند و عملا الگوی مسیر و بشیر و نذیر باشد، بلکه به سمت هدایت گری مدیریت کند. تکلیف مداری و مسئول بودن انسان و وابسته بودن تغییر به دست و اراده انسان، موضوعی دیگر است که حرکت و تلاش برای تحقق جامعه موعود و اطاعت پذیری و همراهی از ولی خدا را با خود به همراه دارد.
    کلیدواژگان: انسان شناسی، مهدویت، اضطرار به وحی، اضطرار به حجت الهی، مسئولیت و رسالت انسانی
  • علی نقی فقیهی*، شعله امیری، فاطمه شریفی صفحه 101
    این نوشتار، با هدف تبیین هویت اخلاقی فرد منتظر و بررسی راهکارهای پرورش آن در نوجوانان انجام شده است. با شکل گیری هویت اخلاقی منتظر، درک فرد از منش اخلاقی خویش در ابعاد شناختی، عاطفی و عملکردی با مفهوم انتظار پیوند می یابد و بستری مناسب برای تعالی اخلاقی فرد فراهم می آورد. روش پژوهش حاضر توصیفی _ تحلیلی بوده و داده های گردآوری شده از طریق فرم های فیش برداری از منابع مرتبط با موضوع، توصیف و تحلیل شده است. در این نوشتار ضمن تبیین مفهوم هویت اخلاقی فرد منتظر، راهکارهای تسهیل کننده پروش هویت اخلاقی نوجوانان در خانواده، محیط آموزشی و رسانه بررسی شده است.
    کلیدواژگان: هویت اخلاقی، انسان منتظر، نوجوانان، خانواده، محیط آموزش، رسانه
  • منصور نیک پناه* صفحه 127
    باور به حضرت مهدی و منجی آخرالزمان برای مسلمانان از شاخص ترین وجوه اعتقادی به شمار می آید. اشتراک در این عقیده بین همه فرق اسلامی امری بارز و مشهود است. از این رو متهم کردن شخصیت یا فرقه ای به اعتقاد نداشتن به این اصل اصیل اسلامی، پذیرفتنی نیست، مگر این که چنین فردی را یا ناآگاه قلمداد کنیم یا غرض ورزی و جهت گیری را در قضاوتش دخیل بدانیم. مثلا این که شخصی همچون اقبال لاهوری با آن شور مذهبی و حساسیت دینی با اتهام انکار مهدویت رانده شود، امری ثقیل و ناپذیرفتنی به نظر می رسد. در این نوشتار، ضمن بازگو کردن اعتراضی که به اقبال وارد شده، با استناد به آثارش _ به ویژه آثار اردوی او _ درصدد پاسخ دادن به این اعتراض خواهیم بود.
    کلیدواژگان: مهدویت، اقبال لاهوری، انکار مهدویت، اشعار اردو، عبدالکریم سروش
  • منیره قضاوی* صفحه 135
    مسئله ظهور منجی و پیامدهای آن از آموزه های کلیدی عهد جدید _ کتاب مقدس مسیحیان _ است. از منظر این کتاب، جهان در آستانه بازگشت منجی، وضعیتی متزلزل و پرآشوب را تجربه می کند و با بازگشت او تحولات و دگرگونی هایی در عالم ایجاد می شود. بازگشت مسیح به عنوان موعودی نجات بخش با دو هدف «داوری» و «برقراری ملکوت خداوند» صورت می گیرد و جهان روشنی را نوید می دهد. در آستانه پایان یافتن جهان، حکومت هزار ساله مسیح که با بازگشت او به وجود می آید، با قیامی که علیه وی برپا خواهد شد به پا یان خواهد رسید. در این نوشتار، وضعیت جهان در فاصله ظهور منجی تا پایان تاریخ از منظر عهد جدید مورد بررسی قرار گرفته است.
    کلیدواژگان: منجی، بازگشت مسیح، آخرالزمان، داوری، ملکوت خداوند، عهد جدید
  • چکیده مقالات به عربی
    صفحه 153