فهرست مطالب

پژوهش های مهدوی - پیاپی 25 (تابستان 1397)

فصلنامه پژوهش های مهدوی
پیاپی 25 (تابستان 1397)

  • بهای روی جلد: 295,000ريال
  • تاریخ انتشار: 1397/06/19
  • تعداد عناوین: 7
|
  • سیدمسعود پورسیدآقایی، هادی سلیمان مافی * صفحه 5
    در میان روایاتی که مربوط به ظهور و عصر ظهور است، اخباری یافت می شود که نظر به ایران و شهر های او دارد که در یک نگاه کلی ناظر به وقایعی است که در ایران یا از ایران، قبل و بعد از ظهور محقق خواهد شد. لکن با نگاه دقیق به روایات که مبتنی بر اصول حدیث شناسانه باشد،
    به این نتیجه می رسیم که از ایران قبل از قیام حضرت بقیه الله  قیامی شکل می گیرد که در نهایت به قیام حضرت حجت منتهی خواهد شد. اما این واقعه چقدر با ظهور فاصله دارد معلوم نیست ولی حتما متصل به ظهور است. در رابطه با وقایع پس از ظهور و نقش ایرانیان در آن برهه از ادله عام که ناظر به فضایل ایرانیان هستند، به نحو عام و کلی می توان برای ایرانیان در آن زمان هم، نقش به سزایی قائل شد اما به نحو خاص که کم و کیف نقش ایشان مشخص باشد، مطلبی علمی که مبتنی بر ادله متقن باشد نمی توان ارائه کرد.
    کلیدواژگان: ایرانیان، ظهور، پرچم های سیاه، اهل مشرق، خراسانی، فتح روم، یاران ولی عصر
  • زهیر دهقانی آرانی * صفحه 43
    بررسی علل رکود تمدن آغازین اسلامی و نیز عوامل جلوگیری از پیشرفت تمدنی جوامع مسلمان در حال حاضر، از دغدغه های بسیاری صاحب نظران مسلمان بوده است. در این میان برخی نویسندگان، مهدی باوری مسلمانان را از جمله علل رکود و مانع رشد تمدنی اسلام دانسته اند. در نظر ایشان عناصری که در مهدویت وجود دارد، باعث نوعی ایستایی و خودداری از فعالیت مثبت باورمندان به این عقیده شده و عملا راه تمدنی اسلام را _ در گذشته و آینده _ مسدود کرده است؛ علاوه بر آن که بستری مناسب برای سوء استفاده عده ای در جهت کسب منافع خویش ایجاد نموده است. نوشتار پیش رو با روش پژوهشی توصیفی تحلیلی بر آن است نشان دهد با تصویرسازی درست آموزه مهدویت و عناصر مهمی که بنابر منابع دینی غیرقابل انکار ، در دوران پس از ظهور امام مهدی در بستر جهانی شکل خواهد گرفت و نیز تعریف صحیح تمدن غایی اسلامی می توان همگرایی این دو موضوع را اثبات نمود و جامعه آرمانی مهدوی را الگویی مناسب برای تمدن درخشان و نهایی اسلام دانست.
    کلیدواژگان: مهدویت، تمدن اسلامی، منجی گرایی اسلامی، پیشرفت
  • عبدالرحمن باقرزاده * صفحه 69
    آینده بشریت دغدغه همه انسان ها و اعتقاد به منجی در آخرالزمان فصل مشترک همه ادیان آسمانی بلکه غیرآسمانی است. کسانی که از ستم گسترده جهان نگران بوده و همواره به دنبال روزنه امیدی برای برون رفت جهان از این وضع نامطلوب هستند، علاقمندانه در پی کشف زوایای زندگی منجی موعود برآمده و خواهان رفع ابهام از این باور عمومی می باشند. لذا محققان دینی خصوصا پژوهشگران شیعه، دائما در مقام تبیین این حقیقت والا برآمده و به معرفی موعود ادیان بر اساس باورهای مذهبی خود می پردازند. آشنایی با نسب آن نقطه روشنای امید بشری از جمله ضرورت های انکارناپذیر در این راستا می باشد. با عنایت به ضرورت مزبور، و به دنبال ادعای برخی از مشاهیر اهل سنت مانند ابن تیمیه، این سوال در اذهان خودنمایی می نماید که علاوه بر همنامی آخرین پیامبر آسمانی و آخرین منجی بشریت، آیا به راستی پدران آنان نیز همنام می باشند؟ ضرورت پیشگفته و سوال فوق، نگارنده را بر آن داشت تا با روش تحقیق کتابخانه ای به پژوهش در این موضوع پرداخته و حقیقت امر را با تکیه بر منابع معتبر عامه تبیین نماید که مقاله حاضر نتیجه پژوهش مزبور بوده و یافته های آن حاکی از عدم صحت انگاره فوق می باشد.
    کلیدواژگان: ابن تيميه، مهدي موعود (ع)، پدر پيامبر اسلام (ص)، پدر امام زمان (ع)، نفس زکيه
  • زهرا فرزانگان *، طاهره ماهروزاده صفحه 91
    عدالت اجتماعی در حکومت امام مهدی معیاری شاخص در مباحث مهدویت می باشد. چرا که احادیث فراوانی در آخرالزمان از گسترش عدالت به دست مهدی موعود سخن می گویند. عدالت فرهنگی یکی از ابعاد مهم ایجاد عدالت در اجتماع است که تحقق آن ساز و کار گسترده ای در عصر ظهور می طلبد. این مقاله با استفاده از منابع تفسیری و روایی با شیوه توصیفی و تحلیلی در پی تبیین زمینه های تحقق گسترش عدالت فرهنگی در عصر ظهور میباشد و نتایج ذیل حاصل شده است:ایجاد زمینه های لازم جهت برخورداری همگان از حقوق اساسی خویش در عرصه فرهنگ چون حق بهره مندی از حیات طیبه انسانی نیازمند رشد معرفتی بشر برای ارتقاء سطح ایمانی و اخلاقی خویش است؛ حکومت مهدوی با اولویت دادن به برنامه های فرهنگی مناسب جهت احیاء کتاب و سنت و انجام اصلاحات فرهنگی تمهیدات لازم برای رشد معرفتی انسان ها را فراهم نموده، بدین طریق گام بلندی در تحقق عدالت در عرصه فرهنگ برخواهد داشت.
    کلیدواژگان: حکومت مهدوي، رشد معرفتي، اصلاحات فرهنگي، عدالت فرهنگي
  • ام البنین حیدری امین *، فاطمه عسگرپور صفحه 113
    دوران ظهور حضرت ولی عصر دوران سختی و مواجهه با اقوام و گروه های مختلف فکری و عقیدتی، من جمله قوم یهود است. با توجه به تاریخچه زندگی قوم یهود و نقش آنان در ایجاد جنگ های مختلف، سوال این است که آیا این قوم لجوج با ظهور حضرت، تسلیم شده و دست از فتنه انگیزی بر می دارند یا هم چنان در جبهه باطل قرار داشته و به جنگ افروزی و مانع تراشی در برابر ایشان می پردازند؟ روایات مرتبط به وقایع پس از ظهور، بیانگرحضور موثر یهود در جبهه باطل و جنگ افروزی و فتنه انگیزی مداوم آنان و یاری رساندن به دشمنان امام به شیوه های گوناگون و نیز چگونگی مواجهه حضرت با ایشان است. این مواجهه به صورت های مختلف بیان شده، از جمله دعوت یهودیان به اسلام با اقامه دلیل و ایمان آوردن آنان، اخراج این قوم از شهر های عربی و پرداخت جزیه و در صورت مقاومت و فتنه انگیزی، مقابله و نبرد سختی با آنان شکل می گیرد. این اخبار مختلف حاکی از حضور طولانی مدت یهود و اقدامات گوناگون از ناحیه آنان پس از ظهور حضرت می باشد.
    همچنین از روایات برداشت می شود که همسویی خاصی میان دجال و یهود وجود دارد که در نهایت امام زمان (ع) با شکست دجال و تصرف این سرزمین وارد مسجدالاقصی می گردند.
    کلیدواژگان: ظهور، حضرت مهدی (ع)، یهود، دجال
  • رضا مهدیان فر * صفحه 135
    احادیث معصومین از رخدادهایی در آستانه ظهور خبر می دهند که به منظور در امان ماندن از آفات فتنه های آخرالزمان بازخوانی این روایات ضروری به نظر می رسد. برپایه این روایات افزون بر فتنه های عامی که در سراسر سرزمین های اسلامی به وقوع خواهد پیوست، فتنه های خاصی نیز در برخی شهرها از جمله در دمشق اتفاق خواهد افتاد که پرچم های سه گانه از جمله این آشوب ها هستند. اصهب، ابقع و سفیانی سه فرمانده شورشی و صاحبان این پرچم ها هستند که هر سه باطل بوده و اصهب و ابقع به دست سفیانی هلاک خواهند شد. مسلم بودن برافراشته شدن پرچم های سه گانه، باطل بودن هر سه آنها، وابستگی به بلوک شرق و غرب و نقش نداشتن شیعیان در درگیری های آنان تا زمان پی جویی و کشتار شیعیان از سوی سفیانی از جمله یافته های پژوهش حاضر هستند. در این نوشتار با روش کتابخانه ای و رویکرد توصیفی _ تحلیلی، با استناد به منابع معتبر روایی سعی در رمزگشایی از روایات مربوط به ابقع و اصهب داریم.
    کلیدواژگان: پرچم، اصهب، ابقع، سفیانی، دمشق، نشانه های ظهور