فهرست مطالب

پژوهش های مهدوی - پیاپی 18 (پاییز 1395)

فصلنامه پژوهش های مهدوی
پیاپی 18 (پاییز 1395)

  • 168 صفحه، بهای روی جلد: 295,000ريال
  • تاریخ انتشار: 1395/11/10
  • تعداد عناوین: 8
|
  • حسین متقی، سید محمدرضا طباطبایی صفحه 5
    پیشگویی های آخر الزمان در ادیان ابراهیمی یهودیت، مسیحیت و اسلام جایگاه ویژه ای دارد. این پیشگویی ها در ذات خود بر محور مشترکی بنا شده است که کارکرد آن بشارت به صالحان مبنی بر رفع ظلم و ستم و جایگزینی عدالت و وراثت صالحان در دوره پایانی دنیاست. اما از این رهگذر اختلافاتی هم وجود دارد که توسط جریان هایی خاص برای مخدوش کردن چهره رحمانی منجیان عالم و موعودهای جهانی، ایجاد می شود. مقاله حاضر به بررسی پیشگویی های آخر الزمان از این منظر می پردازد.
    کلیدواژگان: آخرالزمان، عصر ظهور، پیشگویی، یهودیت، مسیحیت، اسلام
  • محمد مهدی لطفی، محسن شریعتی صفحه 27
    گفتمان وحدت بین اسلام و مسیحت به عنوان دو آیین ابراهیمی و پرجمعیت جهان، نیاز به بن مایه دارد. هرچند از موضوع منجی و مسائل پیرامون آن، در تحقق این بن مایه وحدت، یاد می شود اما در این جستار، یکی از علائم ظهور (دجال) با روش توصیفی _ تحلیلی مورد بررسی قرار می گیرد. اگرچه تصور هر یک از دو مکتب، در پیشینه و پسینه دجال در بعضی موارد متفاوت است، اما می توان به نقاط مشترکی درباره دجال در آیین اسلام و مسیحیت اشاره نمود که از جمله مهم ترین آنها، حتمیت تحقق دجال در ظرف آخرالزمانی، ضدیت و تقابل با منجی، ادعای مسیحایی و الهی داشتن است. موضوع دجال در طول تاریخ دیانت مسیحیت و اسلام مطرح بوده و حتی افرادی را مصداق دجال، شمرده اند.
    دجال کارکرد منفی و گمراه کنندگی دارد و برای این هدف خود، به هر روش و اهرمی تمسک می جوید و همواره سرابی برای پویندگان راه حقیقت و خاری در مسیر هدایت بشریت است. مهم ترین شاخصه و صفت او دروغگویی است و سرانجامش نابودی به دست منجی (مسیح یا مهدی) می باشد، تا زمینه برپایی حکومت صالحان و ملکوت الهی فراهم آید.
    کلیدواژگان: دجال، مسیحیت، اسلام، آنتی کرایست، وحش
  • ندا سلیمانی فر، رضا مهدیان فر، بنفشه منوچهری صفحه 43
    حضرت مسیح (ع) به تصریح روایات اسلامی، یکی از پیامبران الهی هستند که در عصر ظهور و در ایجاد حکومت عدل جهانی حضرت ولی عصر نقشی اثرگذار ایفا کرده و آن حضرت را در ساخت آرمانشهر بشری کمک می کنند.
    با بررسی که در آیات کتاب مقدس انجام شد مشخص گردید که منجی بشارت داده شده توسط حضرت عیسی که با القابی همچون روح راستین، پسر انسان، فارقلیط و... آمده است شخصی غیر از خود حضرت عیسی می باشد. هم چنین از بررسی برخی آیات این کتاب که به همراهی عیسی واین منجی بشارت داده شده می توان حکم به همراهی حضرت عیسی وموعود آخر زمان داد. با تطبیق ویژگی های منجی آخرزمان در آیات کتاب مقدس بر روایات اسلامی به طور قاطع می توان گفت که مقصود از منجی بشارت داده شده توسط حضرت عیسی همان مهدی موعود امام دوازدهم شیعیان است.
    کلیدواژگان: مهدی موعود، عیسی، پسر انسان، فارقلیط، بارقلیط
  • علیرضا آرام صفحه 59
    مقاله پیش رو با این پرسش به جریان افتاده که «آیا مفهوم انتظار موعود، جایگاهی در منظومه فکری شایگان خواهد یافت؟» در مسیر پاسخ به این سوال، ابتدا با روش توصیفی _ تحلیلی، طرحی مستند را از سیر اندیشه شایگان ارائه کرده و در ادامه با تمرکز بر حفره ها و کاستی های اندیشه او، انتظار طرح اندیشه موعود را در این منظومه فکری نشان می دهیم. اجمالا به نظر می رسد شایگان با پذیرش مدرنیته و ضمن گرایش همزمان به نگرش اشراقی، در پی جبران اصلی ترین کاستی دنیای مدرن، یعنی رنگ باختگی و دست ساخته شدن معنویت، برآمده است. اما نوسان موجود در مبانی معرفتی او، نتایج ارائه شده از سوی این متفکر را از حد توصیه و تعارف فراتر نبرده است. با این حال، رجوع شایگان به مفهوم انتظار _ به عنوان یک چشم انداز دینی، عرفانی، اخلاقی و اجتماعی _ فرضی است که تحقق آن، ضمن سازواری با سایر اجزاء اندیشه شایگان، زبان او را برای سخن گفتن
    با مخاطبین خود گویاتر کرده و طرح ارائه شده از جانب وی را پربارتر خواهد ساخت.
    کلیدواژگان: بت های ذهنی، سنت و ایدئولوژی، افسون زدگی، اسطوره زدایی، بازگشت به شرق، انتظار موعود
  • صدیقه توکلی صفحه 81
    قرآن در آیات متعددی از وقوع فتنه در زندگی انسان ها خبر داده است. پیامبر اسلام و اهل بیت طاهرین آن حضرت نیز فتنه هایی را برای امت اسلام پیشگویی کرده اند که از صدر اسلام آغاز و تا ظهور حضرت مهدی ادامه دارد. خداوند متعال به وسیله این فتنه ها _ که توسط عوامل دشمن در اجتماع مسلمانان و به خصوص در جامعه شیعی با انگیزه های شوم به وجود می آید _ مومنین را در ایمان و ولایت مداری مورد آزمون و امتحان قرار می دهد. اهل بیت راهکارهای مختلفی برای در امان ماندن از فتنه ها و رهایی از عواقب هلاک کننده آن ها برای امت بیان داشته اند که قرآن نیز بر آن ها صحه می گذارد؛ این راهکارها تحت دو عنوان کلی تمسک به دین و بصیرت قابل دسته بندی است. توجه و تمسک به این عوامل تنها راه نجات از فتنه هاست.
    کلیدواژگان: فتنه، آخر الزمان، نجات از فتنه
  • قنبرعلی صمدی صفحه 119
    مساله آخرالزمان و حوادث آینده تاریخ، از جمله موضوعاتی است که در فرهنگ ادیان بزرگ دنیا، به ویژه پیروان ادیان ابراهیمی از اهمیت و برجستگی ویژه ای برخوردار است و عقاید مربوط به آخرالزمان بخشی از باور مشترکی است که به نحوه ای با زندگی آینده جوامع بشری ارتباط دارد. توجه به مساله آخرالزمان و سیر تحولات آینده، از آن جهت بایسته است که آگاهی از آن می تواند در چگونگی عبور از فتنه ها و دشواری های این عصر، تاثیر داشته باشد، از این رو، با توجه به اهمیت و تاثیرهای فراگیر حوادث آخرالزمان، این موضوع در احادیث رسیده از پیامبر اکرم و ائمه معصومین انعکاس وسیعی پیدا کرده است و در آن رویدادهای فردای تاریخ پیشگویی شده است تا چراغ راه ما در رویکرد به آینده باشد. این نوشتار، با تکیه بر روایات و پیشگویی های عبرت آموز پیشوایان معصوم، به بررسی وضعیت جوامع آخرالزمان از ابعاد مختلف دینی، اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و امنیتی می پردازد.
    کلیدواژگان: آخرالزمان، پیشگویی، وضعیت، فتنه ها، زنان و مردان، جامعه جهانی
  • میثم خلیلی، سیدمحسن موسوی، فائزه زارعین صفحه 143
    مراجعه به تفاسیر معتبر و روایات صحیح الإسناد، پرده از مراد الهی در آیات مجمل بر می دارد. از جمله این آیات، آیه 38 سوره حجر و 81 سوره صاد است که در این مقاله از آن به آیه «یوم الوقت المعلوم» تعبیر می شود. در این آیات، مهلت درخواستی ابلیس از خداوند تا روز قیامت جهت اغوای بندگان، مقید به روزی معلوم می شود. مصداق «یوم-الوقت المعلوم» در طول تاریخ تفسیر مورد اختلاف است. انطباق یوم-المعلوم به روز قیامت، نفخ صور اول، رجعت نبی مکرم و ظهور حضرت حجت مهم ترین آرای مطرح شده مفسران در بیان مصداق این روز می باشند. با توجه به قرائن قرآنی و تفسیری و هم چنین روایات صحیح السند از ناحیه ائمه هدیمصداق «یوم الوقت المعلوم» نمی تواند روزی جز ظهور حضرت حجت باشد؛ که مرگ ابلیس و رهایی مجتمع انسانی از گناه و شر در این روز محقق می شود. بررسی های صورت گرفته در این جستار که با روش توصیفی- تحلیلی به نگارش درآمده نیز موید این مطلب است که: مراد از «یوم الوقت المعلوم» یاد شده در آیات قرآن، روز ظهور حضرت مهدی است؛ و سایر دیدگاه های مطرح شده دارای اشکالات سندی و محتوایی می باشند.
    کلیدواژگان: یوم الوقت المعلوم، یوم القیامه، نفخ صور اول، رجعت، روز ظهور، ابلیس