فهرست مطالب

سازمان های بین المللی - سال سوم شماره 2 (پیاپی 7، تابستان 1398)

فصلنامه سازمان های بین المللی
سال سوم شماره 2 (پیاپی 7، تابستان 1398)

  • تاریخ انتشار: 1398/06/20
  • تعداد عناوین: 7
|
  • سید محمد موسوی دهموردی*، وحید بزرگی صفحات 5-35

    الحاق به سازمان جهانی تجارت منافع سرشاری برای اقتصاد داخلی و تجارت خارجی جمهوری اسلامی ایران دارد. از این رو، ایران در سال 1375 تصمیم به عضویت در این سازمان بین المللی تجاری گرفته و طی سه دهه گذشته در این راه تلاش کرده است، اما به دلیل وجود برخی مشکلات داخلی و مخالفت های خارجی (عمدتا آمریکا) نتوانسته است به این هدف دست پیدا کند. هنوز هم عده ای در داخل مخالف الحاق به سازمان جهانی تجارت بوده و معتقدند دست کم در کوتاه مدت این امر به ضرر منافع اقتصادی و تجاری کشور است. کمبود دیپلمات های مجرب و متخصص نیز از دیگر مشکلات این مسیر است؛ هرچند در دهه اخیر افراد بسیاری توسط نهاد های مسیول تحت آموزش قرار گرفته اند، اما همچنان فقدان دیپلمات های متخصص و مجرب اقتصادی و تجاری که توان مذاکره در سطح بین المللی را داشته باشند از مشکلات دیپلماسی اقتصادی جمهوری اسلامی ایران در طی کردن فرایند الحاق به سازمان جهانی تجارت است. در این پژوهش سعی شده است تا با روش توصیفی- تحلیلی به بررسی اقدامات جمهوری اسلامی ایران در زمینه الزامات دیپلماسی اقتصادی برای الحاق به سازمان جهانی تجارت پرداخته شود.

    کلیدواژگان: سازمان جهانی تجارت، جمهوری اسلامی ایران، الحاق، دیپلماسی اقتصادی
  • علی اکبر کیانی صفحات 37-70

    موضوع نهادهای بین المللی از مباحث اصلی مطالعات بین الملل است. به واقع، هر نهاد بین المللی ازجمله بازیگران عرصه جهانی در نظر گرفته می شود، اما کمتر نظیر دیگر بازیگران، قابلیت های عملیاتی این نهادها در فرایند تغییرات درونی مورد توجه قرار می گیرد. به خصوص این ضعف به خاطر دشواری کمی سازی این بعد از مباحث مرتبط با نهادهاست. عموما در مطالعات مربوط به اشارات کیفی که از برداشت های شخصی و حسی تحلیلگر نشیت می گیرد، به این موارد بسنده می شود. با توجه به اهمیت گروه های همکاری در حکمرانی جهانی، در این مطالعه درصدد پاسخ به این پرسش کلیدی هستیم که: دقیقا مقدار تغییر عملکرد نهاد بین المللی مورد نظر ما یعنی گروه پنج در فرایند گسترش تا گروه بیست چقدر بوده است؟ برای پاسخ به این پرسش در تحقیقی کاربردی با استفاده از روش های ریاضی به استخراج معادله ای دست می یابیم و با استخراج داده های مرتبط از بانک جهانی به ارزیابی نتایج می پردازیم. این الگو در مورد همه نهادهای بین المللی کاربرد دارد و در این مطالعه، بالاترین کارایی برای گروه هفت و کمترین برای گروه هشت به دست می آید.

    کلیدواژگان: نهادهای بین المللی، گروه پنج، گروه بیست، ارزیابی عملکرد، کمی گرایی
  • محمدرضا مجیدی، یاسر نورعلی وند صفحات 71-99

    مقاله حاضر با طرح این پرسش که چرا اتحادیه اروپا باوجود موفقیت در زمینه همگرایی اقتصادی نتوانسته است چندان در زمینه همگرایی سیاسی- امنیتی و دستیابی به صدای واحد در عرصه بین المللی موفق باشد؛ با تقسیم بندی چالش های پیش روی سیاست خارجی و امنیتی مشترک اتحادیه اروپا به سه دسته چالش های ساختاری، داخلی و خارجی درصدد پاسخگویی به این پرسش برآمده است. در پاسخی کوتاه می توان گفت بررسی چالش های موجود نشان می دهد که مهم ترین مانع پیش روی تحقق کامل سیاست خارجی و امنیتی مشترک اتحادیه اروپا در درجه نخست، به اصرار و تاکید کشورهای عضو به حفظ ساختارهای دولت ملی همچون حاکمیت ملی و منافع ملی بازمی گردد. نتیجه تاکید بر حفظ ساختارهای دولت ملی در عرصه فراملی، وضعیت منحصربه فردی است که اتحادیه اروپا را میان یک ساختار کنفدرال و فدرال معلق گذارده است. این ساختار سیال، کاملا در جریان تصمیم گیری در حوزه های مختلف سیاست گذاری خود را نشان داده است. باوجود تاثیرگذاری سایر عواملی که در مقاله ذکر شده است، تضاد میان رویکردهای ملی (حاکمیت ملی و منافع ملی) و فراملی (تحدید حاکمیت ملی و تعدیل منافع ملی به منافع مشترک) در سطح اتحادیه اروپا مهم ترین مانع تحقق کامل سیاست خارجی و امنیتی مشترک است.

    کلیدواژگان: اتحادیه اروپا، سیاست خارجی و امنیتی مشترک، حاکمیت ملی، منافع ملی و منافع مشترک
  • رکسانا نیکنامی صفحات 101-130

    امروزه شکاف شمال- جنوب در اروپا، مهم ترین مسئله ای است که کشورهای عضو اتحادیه اروپا با آن درگیر هستند؛ به گونه ای که این شکاف، روند همگرایی در اروپا را نیز، تحت تاثیر قرار داده است. درحقیقت شکاف شمال- جنوب، عصاره ای از شکاف های کلاسیک اروپایی با عنوان شرقی- غربی ، پیر- جوان ، قاره محور- آتلانتیک محور و درنهایت توسعه نیافته- کمتر توسعه یافته است. اینکه این شکاف از کجا در اتحادیه اروپا شکل گرفت، چه ابعادی داشته و در چه سطوحی مطرح است؟ و اینکه بحران اقتصادی حوزه یورو چه نقشی در این شکاف دارد؟ مهمترین پرسش هایی است که این مقاله در چارچوب نظریه حکمرانی درصدد پاسخ به آنهاست. در این راستا، شکاف شمال- جنوب در اتحادیه اروپا در سه سطح بررسی شده است. در سطح ملی؛ ضعف ساختاری جنوب، ، فساد اقتصادی و سیاسی جنوب، شکاف در حکمرانی، سطح نابرابر تولید ناخالص و تفاوت های مذهبی و فرهنگی داخلی میان کشورهای شمال و جنوب اروپا ازجمله عوامل اصلی موجد این شکاف است. در سطح منطقه ای؛ اختلاف میان فرانسه و آلمان، بحران اقتصادی حوزه یورو و سیاست های ریاضت اقتصادی مهمترین عوامل موثر بر شکاف شمال و جنوب است و در سطح بین الملل؛ دو عامل جهانی شدن و بحران جهانی سبب تعمیق شکاف شمال و جنوب شده اند.

    کلیدواژگان: شکاف شمال- جنوب، اتحادیه اروپا، بحران اقتصادی، بحران بدهی، قومیت، فساد سیاسی، حکمرانی
  • حسین مفیدی احمدی، سیدعلی اصغر کاظمی زند، کیهان برزگر صفحات 131-157

    این مقاله در پی بررسی تغییر رویکرد ترکیه نسبت به کردها در فرایند الحاق این کشور به اتحادیه اروپا است. به نظر می رسد اروپایی شدن ترکیه از مهم ترین عوامل عادی شدن مسئله کردها در این کشور باشد. عادی شدن مسئله کردها، طیف گسترده ای از تغییرات، به ویژه خارج شدن این مسئله از دستور کار مسایل امنیتی؛ بازتعریف مفهوم شهروند ترکیه ای که خاصیت درون گذارانه تری برای کردها دارد؛ ایجاد فرصتی جدید برای گروه هایی که راه حل های صلح جویانه برای منازعه کردها دارند و درونی شدن تدریجی ارزش هایی همچون حقوق بشر و چندفرهنگ گرایی را شامل می شود. برای آزمون این فرضیه، نگارندگان با بهره گیری از ادبیات اروپایی شدن تلاش می کنند تا ضمن بررسی مواجهه اتحادیه اروپا با مسئله کردها در جمهوری ترکیه، به تاثیر فرایند الحاق ترکیه به این اتحادیه بر عادی شدن تدریجی مسئله کردها با توجه به سازوکارهای اجباری، تواناسازی، تکوینی و امنیتی زدایی اتحادیه اروپا بپردازند. در ضمن نویسندگان مقاله بر این باورند که عادی شدن مسئله کردها به همراه کمتر شدن نقش اتحادیه اروپا در این روند در سال های اخیر، یکی از دلایل امکان برخورد سخت با کردهای جدایی طلب در ترکیه بوده است.

    کلیدواژگان: اروپایی شدن، اتحادیه اروپا، ترکیه، عادی سازی، مسئله کردها
  • حجت مهکویی، حسن باویر صفحات 159-187

    بعد از جنگ جهانی دوم، به ویژه از دهه 1960 میلادی، کشورها به اهمیت همکاری بین المللی در چارچوب سازمان های منطقه ای پی بردند و بحث همکاری های منطقه ای از اهمیت بیشتری برخوردار شد. توسعه همکاری ها در قالب سازمان های منطقه ای همواره به عنوان رهیافتی برای خروج از بحران های بین المللی از یک سو و همکاری و هماهنگی کشورها در قالب سازمان های منطقه ای در جهت افزایش توان رویارویی با مسایل جدید دنیای امروزی از سوی دیگر، مطرح می باشند. منطقه گرایی ضمن توسعه همکاری های اقتصادی به همگرایی سیاسی و امنیتی نیز منتج می شود و می تواند با ارایه راه حل های صلح آمیز برای بحران های موجود یا بحران های احتمالی موجب تحکیم صلح و امنیت در منطقه شود. سازمان همکاری های اقتصادی (اکو) در چارچوب شرایط ایجاد یک همکاری منطقه ای با اهدافی مانند ارتقای شرایط برای توسعه اقتصادی پایدار اعضا، گسترش و افزایش تجارت درون منطقه ای و بین المللی، فراهم آوردن شرایط برای ادغام تدریجی با اقتصاد جهانی، ارتقای همگرایی فعالیت های بخش عمومی و حضور اعضا و تحکیم ارتباطات گردشگری، در سال 1984 جانشین سازمان همکاری عمران منطقه ای شد. نتایج این پژوهش نشان می دهد که سازمان های منطقه ای، به ویژه سازمان همکاری های اقتصادی (اکو) نقش سازنده ای در کاهش چالش های منطقه ای و همگرایی اعضا داشته است.

    کلیدواژگان: سازمان های منطقه ای، همگرایی، سازمان همکاری های اقتصادی (اکو)
  • داریوش اشرافی، امیرحسین نوربخش، میثم باقری مقدم قهرمانلو صفحات 189-214

    حقوق بین الملل به عنوان نظمی حقوقی، به علت فقدان قدرت اجرایی متمرکز، از نظام های حقوق ملی و داخلی یا درون سازمانی متمایز می شوند. متاسفانه در مورد حمایت بین المللی از حقوق بشر نیز، ضعف اساسی محسوس است. آن بخش از قواعد حقوق بشر که رعایت می شوند با آن بخش از قواعدی که در این زمینه توسط جامعه بین المللی به عنوان قواعد لازم الاجرا پذیرفته شده، فاصله زیادی دارد. در جهانی که حقوق بشر مدام و به شیوه های گوناگون نقض می شود، رسیدگی به این نقض ها و تعقیب و مجازات ناقضان حقوق بشر به ویژه در قاره آفریقا که جولانگاه بسیاری از جنگ های داخلی و رفتارهای ناقض حقوق بشر است، به دغدغه ای جهانی و مهم تبدیل شده است. آیین دادخواهی فردی یا همان حق شکایت، یکی از عوامل موثر در حمایت از حقوق اساسی بشر و تضمینی برای رعایت آن از سوی جوامع ملی و بین المللی می باشد. در این مقاله سعی می شود چگونگی طرح شکایت فردی در دادگاه آفریقایی حقوق بشر به عنوان یکی از دو سازوکار موجود در سطح قاره آفریقا با توجه به اساسنامه و اصول رسیدگی مندرج در اسناد معاهده ای آن مورد بررسی قرار گیرد.

    کلیدواژگان: : نظام آفریقایی حقوق بشر، دادگاه آفریقایی حقوق بشر، کمیسیون آفریقایی حقوق بشر، حمایت از حقوق بشر، دادخواهی فردی
|
  • Sayed Mohammad Mousavi Dehmourdi, Vahid Bozorgi Pages 5-35

    International Institutions, though one of key global actors and topics of International Studies, are rarely studied by focusing on the internal processes of change. A justification for lack of research could be the challenges in quantifying internal changes and processes. Hence, the proliferation of qualitative takes relying on personal analysis. Given the importance of cooperation groups in global governance, this article asks what is the degree of change in the process of expansion of G5 into G20? Utilising quantitative and mathematical methods, the study offers an equation based on data provided by the World Back. The equation proves a model to analyse track-records, which seemingly suggests highest performance by G7 and lowest for G8

    Keywords: World Trade Organization, Islamic Republic of Iran, Accession, National Consensus, Economic Diplomacy
  • Aliakbar Kiani Pages 37-70

    International Institutions, though one of key global actors and topics of International Studies, are rarely studied by focusing on the internal processes of change. A justification for lack of research could be the challenges in quantifying internal changes and processes. Hence, the proliferation of qualitative takes relying on personal analysis. Given the importance of cooperation groups in global governance, this article asks what is the degree of change in the process of expansion of G5 into G20? Utilising quantitative and mathematical methods, the study offers an equation based on data provided by the World Back. The equation proves a model to analyse track-records, which seemingly suggests highest performance by G7 and lowest for G8.

    Keywords: International Institutions, G5, G20, Performance Evaluation, Quantification
  • Mohammad Reza Majidi, Yasser Nooralivand Pages 71-99

    By investigating the security-political divide within the European Union despite the economic integration, the article suggests structural, internal and external challenges are preventing the EU to echo one voice in international level. The most important challenge in achieving the Common Foreign and Security Policy is Member States’ insistence on national structures such as national sovereignty and nation interests. In maintaining national structures on supra-national level, European Union is suspended between two different structure: confederate and federal. The indeterminate and fluid structure manifests itself in process of decision-making across different policy-making arenas. Achieving EU’s Common Foreign and Security Policy is prevented by contradiction between the national approach (encompassing national sovereignty and national sovereignty) and the supra-national approach (limiting national sovereignty and compromising national interest for sake of common interest).This article tries to analyze the issue that why EU notwithstanding in the field political and security convergence in the international arena?

    Keywords: The EU, Common Foreign, Security Policy (CFSP), National Sovereignty, National Interests, Common Interests
  • Roxana Niknami Pages 101-130

    The North-South divide in Europe is one of the most pressing challenges facing members of the European Union, influencing the process of integration within the Union. The North-South divide manifest the classic European divides such as East and West, old and young, Continent-oriented or Atlantic-oriented, and not developed-less developed. How did this divide emerge? What are the extent of it? Within the framework of governance theory, the article assesses the divide at three levels: first, structural deficiency amongst the south, political and economic corruption, gap in governance, unequal GDP and cultural-religious differences manifests themselves at national level. At regional level, the differences between France and Germany, the Euro crisis and ensuing austerity measures have affected the North-South divide. Internationally, globalisation and global crisis (es) deepened the divide.

    Keywords: North-South Chaos, European Union, The Economic Crisis, Debt Crisis, Ethnicity, Political Corruption, Governance
  • Hossein Mofidi Ahmadi, Ali Asghar Kazemi, Kayhan Barzegar Pages 131-157

    This paper aims to investigate the change in Turkey's approach towards the Kurds in the process of its accession to the European Union accession process. Europeanisation of Turkey is one of the most important factors in normalisation of the Kurdish issue by removing it from the security agenda and re-defining Turkish citizenship. It provided new opportunity for groups who are seeking peaceful solutions to the Kurdish conflict, leading to internalisation of Human Rights values and multi-culturalism. To test this hypothesis, we rely on literatures on Europeanisation to investigate EU’s policy on Kurds in the Republic of Turkey and assess the influence of Turkey’s accession process on normalisation of the Kurdish issue given EU’s compulsory, emancipatory, and de-securitisation processes. Normalisation of the Kurdish issue coupled with reduced role of the EU in past few years also suggest possibility of harsh encounter against Kurdish separatists.

    Keywords: Europeanisation, European Union, Kurdish Issue, Normalisation, Turkey
  • Hojat Mahkooyi, Hossan Bavir Pages 159-187

    After World War II, particularly since 1960s, international cooperation gained prominence within the framework of regional organizations by elevating regional cooperation. Expansion of cooperation through regional organizations are deemed as an approach to exit from international crisis, and to multiply power in facing new issues of today’s world. Regionalisation leads to development of economic cooperation, political and security harmonisation. It can reinforce regional peace and security by providing peaceful solutions for existing regional conflicts or potential ones. The Economic Cooperation Organisation (ECO) replaced the Regional Development Cooperation Organisation with aims of improving conditions for sustainable developments of members, expansion of regional and international trade, facilitating gradual integration with global economy, increased integration amongst public sector of member states and expanding tourism. This article highlights ECO’s role in reducing regional challenges and further integration between member states

    Keywords: Regional Organizations, Convergence, Economic Cooperation Organization (ECO), Member Governments
  • Darioush Ashrafi, Amirhossein Nourbakhsh, Meysam Bagheri Moghadam Ghahremanloo Pages 189-214

    The lack of centralised enforcement power distinguishes international law, as a legal order, with national, domestic or even inter-organisational legal systems. The lack of enforcement is evident as a major flaw in international protection of Human Rights. A huge gap exists between the the implemented Human Rights norms and those accepted to be enforceable by the international community. In a world marked with myriad of Human Rights abuses, investigating abuses and ensuing prosecution and punishment of violators of Human Rights is now a global concern, especially in Africa where range of civil wars and treatments contrary to Human Rights are witnessed. The individual right to petition and complaint is one of the guarantors in protection of human rights. This article assesses this right at the African Court on Human and People’s Rights based on its constitution, mandate and jurisdiction outlined in its founding document.

    Keywords: African System of Human Rights, African Court of Human Rights, African Commission of Human Rights, Supporting Human Rights, Individual Petition