فهرست مطالب

مطالعات ادبیات تطبیقی - پیاپی 41 (بهار 1396)

نشریه مطالعات ادبیات تطبیقی
پیاپی 41 (بهار 1396)

  • تاریخ انتشار: 1396/03/24
  • تعداد عناوین: 7
|
  • احمدرضا یلمه ها، مسلم رجبی صفحات 9-35
    عبدالوهاب بیاتی و سهراب سپهری به عنوان دو شاعر پرآوازه ادبیات معاصر عربی و فارسی، و پرچمدار مکتب ادبی رمانتیسم با توجه به شرایط فردی و اجتماعی زمانه خود و با گریز از آن زمان، بخش عمده شعرشان را آمیخته با غصه، حسرت و دلتنگی برای گذشته نموده اند. در این پژوهش با مطالعه توصیفی- تحلیلی دفترهای شعری سپهری و بیاتی، به بررسی و مقایسه چگونگی نمود این اندیشه شعری در شعر این دو شاعر پرداخته شده است. نتایج نشان می دهد که این دو شاعر در مضامین نوستالژیک، دوری از سرزمین، معشوق و اجتماعی با هم اشتراکاتی دارند.
    کلیدواژگان: نوستالژی، سهراب سپهری، عبدالوهاب بیاتی، دوری از سرزمین، دوری از معشوق
  • محبوبه فهیم کلام، پریسا قبادی اصل صفحات 37-57
    «شعر مصور» نوعی شعر است که در آن واژگان نقش بسزایی در ترسیم تصویر ایفا می کنند و خواننده با کنار هم نهادن و تلفیق کلمات، شعر را باز می آفریند. در این گونه شعر، نحوه چینش اجزای آوایی و واژگانی شعر و چگونگی قرار گرفتن مصراع ها، تصویری را به نمایش می گذارد که بیانگر محتوای شعر یا صور خیال آن است. در این مقاله بر آن ایم به مقایسه تطبیقی نمونه های مختلف شعرهای تصویری ادبیات کهن و معاصر فارسی و فرانسه(به ویژه کالیگرام های گیوم آپولینر) بپردازیم و با بررسی و مقایسه ویژگی های شعری و مضمونی این نوع شعر، به تاثیرپذیری متقابل شعر مصور فارسی و فرانسه در دوره های مختلف اشاره کنیم.
    کلیدواژگان: شعر تصویری، خوش نویسی، قیس الرازی، گیوم آپولینر، کالیگرام
  • حسین آریان، مهدی رضا کمالی بانیانی، محمدعلی نقدی صفحات 59-81
    آذربایجان سرزمین بسیاری از داستان های عاشقانه است و «خسرو و شیرین»، «اصلی و کرم»، و«محمد و پری» نمونه های نابی از این داستان هاست. «اصلی و کرم» از جمله داستان های عاشقانه در سرزمین نظامی است که به زبان ترکی در میان مردم آذربایجان رایج است و شباهت های زیادی با داستان «لیلی و مجنون» دارد. داستانی که مردمان آذربایجان با آن زندگی می کنند و همچون «لیلی و مجنون» که نماد عشق اند، «اصلی و کرم» در ادبیات آذربایجانی نماد عاشقانه ها هستند. در این مقاله به بررسی تطبیقی بین دو اثر «لیلی و مجنون» در فارسی و «اصلی و کرم» در ترکی پرداخته شده است.
    کلیدواژگان: لیلی مجنون، اصلی و کرم، نظامی، ادبیات آذربایجانی، تطبیق
  • الخاص ویسی، آزاده عبادی صفحات 83-97
    هنجارگریزی یکی از موثرترین روش های برجسته سازی زبان و آشنایی زدایی در شعر است که بسیاری از شاعران از آن بهره برده اند. در شعر معاصر، نیما نقش زیادی در پایه ریزی این هنجارگریزی ها داشته است و پیروان وی نیز از این روش بسیار استفاده کرده اند. این پژوهش سروده های دو شاعر معاصر حسین پناهی و منوچهر آتشی را از نظرگاه آشنایی زدایی و هنجارگریزی مورد بررسی قرار می دهد. از آن روی که شاخصه اصلی شعر هر دو شاعر کاربست شگرد یادشده است، و نیز هر دو شاعر جنوبی بوده و از فرهنگ و ادب و گویش فولکلور خطه جنوب ایران در شعر خود استفاده کرده اند و اینکه هر دو از شاعران موج نو به شمار می آیند، سروده های آن ها برای تطبیق و بررسی انتخاب شدند.
    کلیدواژگان: برجسته سازی، فرمالیسم، هنجارگریزی، شعر، پناهی، آتشی
  • سودابه صادقی، میثم زارع صفحات 99-120
    جلال آل احمد روشنفکر، و نویسنده رمان «نقرین زمین» در دهه چهل است که دگرگونی ساختارهای اجتماعی- اقتصادی و نیز آشفتگی اخلاقی و معنوی مردم جامعه را در قالب جامعه روستایی در حال گذار از سنت به مدرنیته به رشته تحریر درآورد. از طرف دیگر جان اشتاین بک نویسنده اخلاق گرا و منتقد سرسخت آمریکایی در اوج فاجعه ای از تاریخ آمریکا به نام رکود بزرگ رمانی به نام «خوشه های خشم» را نگاشت. در این مقاله تلاش می گردد ضمن تعریف درون مایه، درون مایه های مشترک، ورود مدرنیته به جامعه سنتی، برخورد جامعه با مدرنیته و تاثیر مدرنیته و در پایان بیکاری و استثمار به عنوان نتایج لا ینفک ورود مدرنیته مورد بررسی قرار گیرد.
    کلیدواژگان: جامعه، ادبیات، مدرنیته، جلال آل احمد، جان اشتاین بک
  • فریده سلامت نیا، سعید خیرخواه برزکی صفحات 121-138
    این مقاله به شیوه تحلیلی و کتابخانه ای در صدد پاسخگویی به این سوال اصلی است که چه تفاوت ها و شباهت هایی در حوزه اندیشه فروغ و نازک الملائکه است؟ فروغ را نماینده تمام عیار شعر ادبیات زنانه دوره معاصر ایران می شناسند و نیز؛ نازک الملائکه به عنوان پایه گذار شعر نو در ادبیات عرب و نوع خاص آن، یعنی ادبیات زنانه شناخته شده است. علاوه بر زبان و احساس زنانه، مهم ترین ویژگی شعر فروغ و نازک، پژواک و انعکاس زمانه هر دو شاعر در شعرشان است که به صورت استعمار ستیزی، فقر ستیزی، تقدیر گرایی، حدیث نفس، روایتگری، مرد ستیزی، حیرت، اسطوره، گرایش به شب، آنیمیسم، آرمان گرایی نمود پیدا کرده است. هرچند که در بیان برخی مسائل تفاوت هایی در اندیشه و بیان آن ها مشاهده شد.
    کلیدواژگان: زن، شعر، ایران، عراق، فروغ، نازک، اجتماع
  • شهلا حاج طالبی، سید محمد امیری صفحات 139-157
    متنبی و صائب دو شاعر بزرگ حکمت سرا می باشند و دیوان این دو، سرشار از مفاهیم عمیق حکمی و اخلاقی است؛ این مفاهیم با استناد به روابط فرهنگی دو زبان، دائما بین شاعران عربی و فارسی در آمد و شد و تبادل اند. از آنجا که کثرت استعمال مثل و ارسال مثل در دیوان صائب و متنبی فراوان است و نیز با توجه به اینکه هر دو شاعر در حوزه امثال سائره شهره اند و در زمینه های حکمی و اخلاقی نیز اشتراکاتی دارند، این پژوهش سعی دارد امثال سائره و ارسال مثل را در دیوان این دو شاعر به صورت تطبیقی بررسی نماید و به این نتیجه برسد که صائب در بیان ارسال مثل و تمثیل موفق تر از متنبی عمل نموده است و این به دلیل بهره جستن وی از تمثیل و تشبیه و استعارات زیبا و بی بدیل در قالب اسلوب معادله است.
    کلیدواژگان: امثال و حکم، دیوان شعر، مضامین مشابه، صائب، متنبی، سبک هندی
|
  • Ahmad Reza Yalameha, Moslem Rajabi Pages 9-35
    Abd al-Wahhab al-Bayati and Sohrab Sepehri – as two famous Arabic and Persian poets – are known as the pioneers of romanticism school according to their personal and social conditions; they ignored the time and combined most part of their poetries with sadness, sigh and missing the past. The present paper studies the abovementioned poet's poetries in descriptive – analytical method and compares their thoughts in their poetries. The results show that both poets have commonalities in nostalgia, homesickness, beloved and social issues.
    Keywords: nostalgia, Sohrab Sepehri, Abd al-Wahhab al-Bayati, homesickness
  • Mahboubeh Fahim Kalam, Parisa Qobadi Asl Pages 37-57
    "Pictorial poetry" is a kind of poetry in which the lexicon (words) play an important role in depicting the images and the reader recreates the poetry by juxtaposition and word combination. In this kind of poetry the type of clipping of vocal and lexical as well as clipping the verses are shown which express the poetry content or its imagery. This paper attempts to study various samples of ancient pictorial poetries, Persian and French contemporary (especially Guillaume Apollinaire calligrams) poetries comparatively in order to point out the mutual effects of pictorial poetries of French and Persian in different eras.
    Keywords: pictorial poetries, calligraphy, Qeis Al Razi, Guillaume Apollinaire, calligram
  • Hossein Aryan, Mehdi Reza Kamali Baniani, Mohammad Ali Naqdi Pages 59-81
    Azerbaijan is the origin of many lovely stories; "Khosro & Shirin", "Asli & Karam" and "Mohammad & Pari" are great samples of these stories. "Asli & Karam" is one of the lovely stories in Nezami's hometown which is common in Turkish language among Azerbaijani people and is of many similarities with Leili & Majnoon who are symbols of love. "Asli & Karam" are also symbol of love in Azerbaijani literature. The present article studies "Asli & Karam" in Turkish and Leili & Majnoon in Persian comparatively.
    Keywords: Leili, Majnoon, Asli, Karam, Nezami, Azerbaijani literature, comparison
  • Elkhas Veisi, Azadeh Ebadi Pages 83-97
    Norm – deviation is one of the methods for marking and defamiliarization of the poetry which has been applied by many poets. In the contemporary poetry, Nima Youshij played vital role in founding the norm – deviation and had many followers. The present research studies and surveys two poet's poetries – Hossein Panahi & Manouchehr Atashi – from norm – deviation and defamiliarization point of view since they were both poets criteria and they both were from south of Iran and have applied south's culture, literature and folklore; hence both were contemporary, their poetries are studied comparatively.
    Keywords: marking_formalism_norm – deviation_Poetry_Panahi_Atashi
  • Soudabeh Sadeghi, Meisam Zare Pages 99-120
    Jalal Al-e-Ahmad was an intellectual and author of The Curse of the Earth novel in forty decade who composed his works by changing the economic – social structures disorders as well as ethical tangles and passed the tradition towards the modernity. On the other hand John Steinbeck – the American moralism tough critic – wrote The Grapes of Wrath in the worst days of America called America's Great Depression. The present article tries to define the common motifs, the manifestation of modernity to the traditional society, the impact of the society with modernity and the effect of the modernity.
    Keywords: society, literature, modernity, Jalal Al-e-Ahmad, John Steinbeck
  • Farideh Salamat Nia, Saeid Kheirkhah Barzaki Pages 121-138
    The present paper attempts to answer a main question: what are the similarities and differences between Forugh Farrokhzad and Nazik al-Malaika's thoughts in analytical and librarian method. Forugh is known as an absolute representative of feministic poetry in Iran and Nazik al-Malaika also is known as the founder of modern poetry in Arabic literature and especially feministic literature. Additionally to feminine language and emotion, the most important feature of Forugh and Nazik al-Malaika's poetry is the echo of the period of their living which fight against poverty, anti – colonialism, appreciation, manophobia, animism, idealism and etc. could be felt a lot.
    Keywords: woman, Poetry, Iran, Iraq, Forugh, Nazik al-Malaika
  • Shahla Haj Talebi, Seyyed Mohammad Amiri Pages 139-157
    Motenabbi and Saeb are two famous poet and philosopher and their divans are full of ethical and philosophical concepts. These concepts are continuously in interaction with between Arabic and Persian poets by citing the relationship between two languages. Since the frequency of simile's application in both works can be seen a lot, the present paper tries to study their divans comparatively and comes to the conclusion that Saeb were more successful in applying the similes than Motenabbi and this is because of his creativity in applying unique and beautiful similes and metaphors.
    Keywords: Amsal, Hekam, poetry divan, similar concepts, Saeb, Motenabbi, Indian method