فهرست مطالب

فصلنامه پژوهش های حفاظتی - امنیتی
پیاپی 9 (بهار 1393)

  • تاریخ انتشار: 1393/03/26
  • تعداد عناوین: 6
|
  • محمدعلی مهدوی راد، حسن صادقی* صفحات 1-22
    سازمان حفاظت اطلاعات در نظام اسلامی بر اساس مبانی فکری اسلام شکل می گیرد و در قالب آموزه های وحیانی بر محور توحید به انجام ماموریت و فعالیت می پردازد. تفاوت های ابعاد معرفت شناختی، هستی شناختی، انسان شناختی و ارزش شناختی در نظام های فکری و مکاتب مختلف، نتایج متفاوتی در ابعاد نظری و عملی به دنبال دارد. تبیین مفاهیم مستخرج از این ابعاد براساس مبانی فکری اسلام یکی از ضرورت های حوزه ی حفاظت اطلاعات است تا هم در جنبه ی نظری و هم در ابعاد تربیتی، آموزشی و عملیاتی برای کارکنان این حوزه ی حساس مورد استفاده قرار گیرد.
    یکی از نیاز های مهم حفاظت اطلاعات، فراهم نمودن علم و اطلاع صحیح و کافی برای انجام موفقیت آمیز ماموریت ها و وظایف خویش و همچنین توجه مستمر به آفات و آسیب های احتمالی ناشی از ماهیت وظایف و پرهیز از آن است. چگونه می توان به این مهم دست یافت؟ برای دست یابی به پاسخ، این پژوهش براساس زیرساخت های فکری اسلامی و روشمندانه، آن گونه که در علوم اسلامی مطرح است با بهره گیری از آیات قرآن کریم و احادیث معصومین(علیهم السلام) و به استناد تفسیر و تحلیل عالمان و کارشناسان حوزه ی تفسیر قرآن و حدیث به تحلیل «بصیرت» از دیدگاه ارزش شناسی اسلامی در ماموریت ها و فعالیت های حفاظتی مانند جمع آوری، واپایش امنیتی، پیگیری پرونده و... پرداخته است و اهمیت و نقش فکر و اندیشه، یاد خدا، پرهیز از غفلت، استغفار و توبه، دوری از گناه و دل کندن از آن را در فراهم کردن بخشی از لوازم مورد نیاز ماموریت های حفاظتی از یک سو و پرهیز از آفات و آسیب های احتمالی آن از سوی دیگر نمایانده است. بدین سان تحقق بصیرت براساس مفهوم و تفسیری که از منابع اصیل اسلامی قابل استنباط است برای کارکنان این حوزه ضروری دانسته شده است.
    کلیدواژگان: مبانی فکری، مبانی ارزش شناختی، حفاظت اطلاعات، بصیرت، افزایش علم
  • محسن مرادیان * صفحات 23-47
    یکی از مسائل مهم در تصمیم گیری اطلاعات می باشد و این موضوع در سازمان های اطلاعاتی به میزان چابکی آنها بستگی دارد لذا ضروری است مدیران این سازمان ها از میزان مورد نیاز سطح چابکی سازمان خود اطلاع داشته تا به همان میزان وقت و هزینه برای رسیدن به سطح چابکی مورد نظر صرف نمایند. بر همین اساس، تحقیق تلاش دارد به این سوالات پاسخ دهد که چابکی چیست و چگونه اندازه گیری می شود؟ چگونه می توان سطح نیاز به چابکی را در سازمان های اطلاعاتی محاسبه نمود؟ این تحقیق به روش موردی زمینه ای با هر دو رویکرد ژرفانگر و پهنانگر در چارچوب طراحی شده برای اندازه گیری سطح چابکی مورد نیاز توسط شریفی و مراحل پیشنهادی ملهم از روش «لین» و همکارانش انجام شده و نتیجه آن نشان می دهد که در سازمان اطلاعاتی مورد بررسی، سرعت تجزیه و تحلیل اطلاعات، بیشترین تاثیر و قابلیت بقاء فرایندها و کمترین اثر را در تعیین سطح چابکی مورد نیاز دارند.
    کلیدواژگان: چابکی، منطق فازی، رتبه عملکردی، اهمیت وزن، شاخص چابکی فازی
  • قاسم فولادی، علیرضا صابرفرد صفحات 49-70
    آمریکا مدعی شد عملیات آزادسازی کویت(1991) وحمله دوم به عراق(2003) با رویکرد تاثیرمحوری مبتنی برقدرت سخت(نظامی) انجام پذیرفته است واما از آن زمان به بعد آمریکا خود را با محیط پیچیده ای مواجه دید که در آن «مردم، فرهنگ و اعتقادات» نقش آفرینان کلیدی بودند‍‍‍‍؛ لذا آمریکا ناگزیر است برای خود، بین مردم مشروعیت لازم را کسب کرده و محیط امن و با ثباتی را به شکل دلخواه ایجاد نماید.
    در ادبیات نوین نظامی رصد، تحلیل و برآورد تهدیدات محیطی، ماهیتی جدید یافته و علاوه بر حوزه های نظامی دفاعی صرف، جنبه های سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی را نیز در بر می گیرد.این وظیفه خطیر در تقسیم بندی جدید وظایف عملیاتی، بر عهده سرویس های اطلاعاتی است.
    این تحقیق به دنبال بررسی تغییر و تحول ماهیت جنگ های آینده بر اساس «رویکرد تاثیرمحوری»، استخراج تهدیدات آینده این حوزه علیه ج.ا.ا، نقش سازمان های اطلاعاتی در مقابله با این تهدیدات و قابلیت های نوینی که می بایست در این سازمان ها ایجاد گردد(نوآوری)، می باشد.
    بر این اساس، در ابتدا به روش اکتشافی به مطالعه و تحلیل محتوای اسناد ارتش و راهبردهای امنیت ملی آمریکا پرداخته و تهدیدات متصور استخراج و در ادامه بر اساس نظر خبرگان، راهکارهای مقابله ای و ظرفیت هایی که می بایست در سازمان اطلاعاتی ج.ا.ا ایجاد گردد، تدوین شده است.
    کلیدواژگان: جنگ های آینده، مفاهیم عملیات مشترک، سازمان های اطلاعاتی، جنگ تاثیر محور
  • مریم پسنده* صفحات 71-94
    معنویت گرایی، تمنای فطری انسان هاست اما معنویت های نوظهور پاسخی مسخ شده به این تمنا می دهند. در دنیای امروز متاسفانه بسیاری از افراد مخصوصا قشر جوان جامعه به صورت ناخودآگاه و یا تحت تاثیر برخی از رفتارها و تبلیغات از علائم، نشانه ها یا رفتارهایی بهره می برند و یا شیوه زندگی خود را به سمت هایی سوق می دهند که متعلق به عرفان های نوظهور و انحرافی است. این فرقه ها آسیب های جبران ناپذیری وارد می کنند. از این رو مطالعه ی نقادانه و بررسی علل گرایش به آن ها به خصوص آن ها که در ایران فعال هستند ضروری است.
    هدف این پژوهش، بررسی علل گرایش به عرفان های نوظهور و بررسی مهم ترین دلایل و بسترهای اصلی گرایش به این فرقه ها در کشور ایران است. برای انجام این تحقیق پس از مصاحبه با خبرگان، پرسشنامه ای تنظیم و بین 40 نفر از خبرگان توزیع شد. تعداد 36 پرسش نامه جمع آوری و با استفاده از نرم افزار spss تجزیه و تحلیل آماری شد. ضریب آلفای کرونباخ 0/91 محاسبه و پایایی آن تایید شد. پاسخ دهندگان مهمترین علت گرایش به عرفان های نوظهور در ایران را بسترهای فرهنگی دانسته و ریشه های اعتقادی، سیاسی، بسترهای فردی و علل اجتماعی را به ترتیب در اولویت های بعدی قرار داده اند و تاثیر «عوامل اقتصادی» را رد کردند.
    آنچه مهم است این است که باید با نگاهی عمیق تر به این علل و عوامل؛ به فکر چاره ای برای مقابله با گسترش این عرفان ها و روشن ساختن اذهان عموم باشیم تا سطحی نگری نسبت به این موضوع باعث تباهی نسل نگردد.
    کلیدواژگان: عرفان های نوظهور، نحله های انحرافی نوظهور، عرفان کاذب، عرفان سکولار، جنبش های نوپدید دینی
  • مهرداد نجفی*، ضرغام رستمی صفحات 95-113
    امنیت زیرسیستم چندرسانه ای IMS) IP) به عنوان هسته اصلی شبکه های نسل آتی(NGN)، بسیار حیاتی و مهم است.IMS، یک نمونه معماری در پیاده سازی شبکه های نسل آتی است که به عنوان هسته اصلی NGN محسوب می گردد. با استفاده از این زیرسیستم، کاربران ثابت و سیار به راحتی می توانند به سرویس های مختلف دسترسی پیدا کنند. بنابراین موضوع تعیین تشخیص تهدیدات و آسیب پذیری های IMS بسیار مهم است. در حال حاضر برخی از نتایج تحقیقات در مورد پژوهش های امنیتی IMS وجود دارد، اما مبتنی بر یک مدل نظام مند نمی باشد. در این مقاله پس از تجزیه و تحلیل و استفاده از روش مدل سازی استاندارد TVRA به اهداف امنیتی مناسب دست یافته و از بین آن ها مدل های امنیتی جهت دارایی های مختلف IMS ارائه شده است. این مدل های امنیتی برای پژوهشگران و طراحان شبکه های نسل آتی بسیار موثر و حائز اهمیت خواهد بود.
    کلیدواژگان: آسیب پذیری، اهداف امنیتی، IMS، SIP، NGN
  • محمدصادق کریمی*، علی علیدوستی صفحات 115-146
    عرضه انرژی به بخشهای مختلف کشور، نیازمند عملکرد صحیح و کامل سیستم عرضه انرژی است. شناخت آسیب پذیری های سیستم عرضه انرژی و سیاستگذاری برای تداوم عرضه انرژی به بخشها و مناطق مختلف کشور نیازمند شاخص هایی برای ارزیابی وضعیت امنیت انرژی و آسیب پذیری انرژی سیستم عرضه انرژی کشور است. در اینجا شاخصی کمی و تجمیعی برای ارزیابی امنیت عرضه انرژی کشور طراحی شده است. این شاخص، ترکیبی از شاخص های ساده ارزیابی امنیت انرژی است که هر یک از این شاخص های ساده بعدی از ابعاد امنیت انرژی را مد نظر قرار می دهد. با استفاده از این شاخص وضعیت ایران با کشورهایی که از نظر اقتصادی مشابه ایران هستند مقایسه شده است. این مقایسه نشان می دهد ایران در میان کشورهای مشابه خود، وضعیت امنیت انرژی چندان مناسبی ندارد و سیستم عرضه انرژی آن آسیب پذیرتر از بسیاری از کشورهای هم رده اش است.
    کلیدواژگان: امنیت انرژی، سیستم عرضه انرژی، شاخص های تجمیعی