فهرست مطالب

مطالعات راهبردی سیاستگذاری عمومی - پیاپی 21 (زمستان 1395)

فصلنامه مطالعات راهبردی سیاستگذاری عمومی
پیاپی 21 (زمستان 1395)

  • تاریخ انتشار: 1395/12/28
  • تعداد عناوین: 18
|
  • سخن سردبیر
  • فاطمه عطااللهی*، رضا دهنویه، ام البنین آتشبهار صفحات 7-9
    قرن بیست ویکم، قرن مواجه با جریان عظیمی از رقابت در بازارهای ملی و بین المللی، تغییر شیوه ی زندگی، ظهور مسایل جدید در عرصه های اجتماعی و سیاسی و نیز بروز مسایل زیست محیطی می باشد که همه این موارد سازمان ها را مجبور نموده اند تا در قبال دنیای متلاطم، پیچیده و تهدیدکننده ی پیرامون خود حساس بوده و واکنشی در خور توجه نشان دهند. بیش از هر زمان دیگر، سازمانها بایستی سیستمی را برای پیش بینی مسایل نوظهور و نیز نشان دادن واکنش موثر و فعال به این مسائل، در خود تدارک و تعبیه ببینند. همانطور که عنوان شد سازمانها برای انجام امور روزمره و نیز دست زدن به ابتکارات و نوآوری ها، ناگزیر از آگاهی هر چه بیشتر و سریع تر نسبت به ماهیت محیط کنونی و آینده ی پیش روی خود می باشند. در میان تکنیک های مختلفی که برای این منظور وجود دارد می توان به تکنیک پویش محیطی اشاره نمود. پویش محیطی بستر بروز و تجلی توانمندی های سازمان می باشد و فرصت ها، منابع، تعاملات و سایر شرایط و زمینه های بقاء و نوآوری را برای سازمان فراهم می سازد. پویش محیطی به زعم برخی صاحبنظران، مساله اصلی مدیران ارشد در بسیاری از سازمان های امروزی می باشد. اهداف نظام پویش محیطی به صورت کلی شامل پیگیری اتفاقات و روندهای علمی، فنی، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی مهم برای سازمان، تعیین فرصتها و تهدیداتی که هر یک از این روندها برای سازمان به ارمغان می آورند.
    کلیدواژگان: اسکن محیطی، آینده پژوهی، سازمان
  • محمد فاضلی * صفحات 11-12
  • مقالات پژوهشی
  • زهره فنی*، لاله کاظمی صفحات 15-29
    از آنجایی که جامعه شهری، سیستمی پویا، پیچیده و با عدم قطعیت های زیادی است، نمی توان انتظار داشت با رویکردی صرفا عقلائی و بر پایه فرایندهای خطی برای آن برنامه ریزی نمود. این پژوهش با تحلیل سیستمی و با تاکید بر ضرورت شناسائی عوامل موثر بر راهبرد سیستمی، در پی استخراج ساختارهای شکل دهنده سیستم ها برای برنامه ریزی توسعه در سطح محله ای است. از نظر ماهیت، پژوهشی شناختی است و داده های مورد نیاز پژوهش شامل داده های کتابخانه ای و اسنادی، نتایج ادراک ساکنین و نظرات تصمیم سازان در امور مدیریت شهری است. با استفاده از روش تحلیل اثرات متقاطع و بر اساس ضریب اهمیت و همچنین عدم قطعیت آنها، همبستگی این عوامل با توسعه محله مورد بررسی قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان داد، از میان 30 عامل بررسی شده، چهار عامل نقش و عملکرد فرامحلی محله سنگلج و نبود محرک های نوسازی و فرسودگی بافت، عدم امنیت فضای محله و نبود خدمات تفریحی و رفاهی مناسب جهت گذران اوقات فراعت ساکنان بالاترین اثرگذاری و اثر پذیری را بر سیستم دارند. این عوامل محورهای اصلی شکل دهنده سناریوهای توسعه آتی محله سنگلج را تشکیل می دهند. نگارندگان این مقاله معتقدند فرایند آینده پژوهی مطرح در این پژوهش، در مقایسه با فرایندهای کنونی برنامه ریزی استراتژیک، بر پایه ارائه آلترناتیوهای ذهنی و بدون در نظر داشتن زمینه ها و عوامل کلیدی موثر بر ساختارهای هدایت کننده و اثر گذار بر محیط برنامه ریزی، درجه بالائی از واقع گرائی، پاسخگویی و انعطاف پذیری را دارد.
    کلیدواژگان: برنامه ریزی، تحلیل سیستمی، تحلیل اثرات متقاطع، سناریوسازی، محله سنگلج
  • سید محمد مقیمی، علی اصغر پورعزت، حسن دانایی فرد، حیدر احمدی* صفحات 31-52
    دستیابی به حکمرانی خوب و استقرار نظام تدبیر در حکومت، به یکی از مهم ترین مقاصد در جوامع و دولت ها تبدیل شده است. دستیابی به این مهم تا حد زیادی نیازمند تخصیص بهینه منابع به اهداف مرتبط با آن است. نظام بودجه ریزی بدان جهت که ابزاری برای تخصیص بهینه منابع مادی به سیاست ها و برنامه های هر کشور است، اهمیت غیرقابل انکاری در دستیابی به این مقصود دارد. بر این اساس، در پژوهش حاضر به دنبال شناسایی و تبیین مشخصات و مولفه های سیاست گذاری نظام بودجه ریزی خوب برای کشورمان هستیم که ارتقادهنده حکمرانی خوب باشد. مولفه هایی که در صورت انجام اصلاحات و حصول به آن ها در سیاست گذاری بودجه ای، زمینه تحقق حکمرانی خوب کشور را فراهم می آورد. برای تحقق این هدف، از روش تحقیق کیفی تحلیل تم بهره جسته ایم که با استفاده از آن، از سه منبع ادبیات نظری، مصاحبه با خبرگان و مطالعه تطبیقی کشورهای منتخب، مختصات سیاست گذاری نظام بودجه ریزی خوب را در قالب 8 مقوله و 61 تم مربوطه، استخراج و تبیین نموده ایم.
    کلیدواژگان: حکمرانی خوب، سیاست گذاری بودجه، بودجه ریزی خوب، تحلیل تم
  • علی سرزعیم * صفحات 53-69
    بحران های مالی به طور عام و بحران بانکی به طور خاص پدیده ای رایج و فراگیر در کشورهای توسعه یافته و کشورهای درحال توسعه هستند. این مقاله ضمن تعریف بحران بانکی و گزارش میزان شیوع آن در ادوار مختلف، سیاست های پولی و مالی که در کشورهای مختلف برای مقابله با بحران های بانکی اتخاذ شده را تشریح کرده و نشان می دهد که در افق زمانی کوتاه مدت و بلندمدت گزینه های مختلفی پیش روی سیاستگذاران قرار دارد. این سیاست ها شامل ممانعت از تبدیل سپرده ها (از بلندمدت به کوتاه مدت) یا ممانعت از خروج سپرده، سهل گیری نسبت به مقررات کفایت سرمایه، کمک نقدینگی اضطراری، تضمین دولتی سپرده ها، سیاست های معطوف به سازمان دهی مجدد بخش بانکی (و مالی) و سیاست ناظر بر تامین سرمایه برای بانک ها می شود. در ادامه نقش سیاست مالی در کنار سیاست پولی در مقابله با بحران بانکی مورد بررسی قرار گرفته است. در نهایت در مورد اثربخشی این سیاست ها و همچنین رابطه بده بستان میان آن ها نکاتی را بیان می کند.
    کلیدواژگان: بحران مالی، بحران بانکی، سیاست های کلان، مداخلات دولت
  • کامران داوری*، احمد قندهاری، بیژن قهرمان صفحات 71-86
    امروزه یکی از مهم ترین دغدغه های مدیران و برنامه ریزان کلان کشورها در بسیاری از نقاط دنیا تامین زیرساخت ها و بویژه تامین آب بوده که با توجه به کمبودهای شدید در بخش های مختلف منابع تامین، انرژی و اعتبارات یک عامل محدودکننده برای توسعه محسوب می شود. تامین نیازهای آبی برای مصارف مختلف در ایران از اساسی ترین چالش های پیش رو است. بر این اساس تامین آب از نقاط مختلف و اجرای پروژه های گوناگون، از راهکارهای جاری جهت رفع این چالش در کنار مدیریت غیر سازه ای بوده و میزان زیادی از اعتبارات و بودجه های ملی را به خود اختصاص داده است. در حال حاضر دشت مشهد به لحاظ تامین آب در حوزه آب های زیرزمینی و آب های سطحی دچار مشکل شده است. نشست زمین و کاهش حجم آبخوان دشت مشهد در کنار افزایش جمعیت این شهر، به همراه ورود زائران داخلی و خارجی و مهاجرت به این شهر در سال های اخیر بر مشکلات تامین آب شهر مشهد افزوده است. در این مقاله به صورت موردی به چالش ها و فرصت های طرح های تامین آب مشهد پرداخته شده است و همچنین روش منسجمی جهت ارزیابی ریسک ارائه شده است. به همین منظور در بخش اول مقاله، بر اساس روش بارش افکار، عوامل مخاطره آمیز در گزینه ‏های تامین آب مشهد بررسی و متوسط ریسک هر کدام از گزینه ها محاسبه شده است. نتایج نشان داد، گرچه کمترین مقدار متوسط ریسک مربوط به گزینه انتقال آب از هزار مسجد است؛ اما از دید کارشناسان گزینه انتقال پساب از غرب مشهد دامنه امکان بروز ریسک کمتری را نسبت به سایر گزینه ها دارا است. در واقع این نتایج نشان می دهد، استفاده از دامنه امکان ریسک برای اولویت‏بندی گزینه ‏ها (اتخاذ تصمیمات مدیریتی) می تواند بسیار مفید واقع شود. همچنین در انتهای مقاله گزینه های مختلف بر اساس پارامتر قیمت تمام شده پروژه، حجم انتقال آب هر پروژه، ریسک و ضریب بازچرخانی آب مجددا اولویت بندی شده اند.
    کلیدواژگان: دشت مشهد، انتقال آب، ریسک، عدم قطعیت، تامین آب
  • محمدقلی میناوند*، مختار جعفری صفحات 87-104
    هدف این مقاله ارائه انگاره ای نو برای قدرت است. این انگاره از بعد مکانی محدود به حوزه های انتخابیه نمایندگی مجلس است و جورچین های قدرت را ترسیم می کند؛ این تعریف از قدرت معطوف به ارتباطات سیاسی است و اگرچه از قدرت متکثر سخن می گوید اما با قدرت شبکه ای متفاوت است. کمیاب ترین منبع جامعه یعنی قدرت که خود می تواند ازنظر بازیگران سیاسی پیام ارتباطات پنهان باشد جورچین هایی متفاوت دارد. در این روبیک بهم ریخته، اشخاص به عنوان اضلاع قدرت و نماینده گروه ها و سازمان هایی هستند که قدرت را چیدمان می کنند. سطوح این روبیک از دیدگاه این مقاله عبارت اند از:1. ادارات دولتی و نیروهای انتظامی و امنیتی 2. نیروهای نظامی سپاه و ارتش 3. سازمان ها و ترجمان های تابعه قوه قضاییه ازجمله دادگستری و دادستانی 4. نماینده مجلس 5. امام جمعه به عنوان نماینده ولی فقیه 6. مردم و 7. فرمانداران به عنوان گشتاور یا محور روبیک. این مقاله به این پرسش پاسخ می دهد که ارتباطات سیاسی بازیگران به عنوان سطوح قدرت، چگونه انگاره مکعب روبیک را شکل می دهند؟ این مقاله با استفاده از روش کتابخانه ای و اسنادی در پژوهش به این نتیجه رسیده است که الگو قدرت در حوزه های انتخابیه نمایندگی مجلس از انگاره مکعب روبیک پیروی می کند سطوح این انگاره در تقسیم قدرت به تبع خواسته و داشته هایشان جورچین هایی متفاوت می آفرینند و خانه کوچک در هر سطح می تواند در سطحی دیگر جایی داشته باشد و معادلات را پیچیده تر کند. ویژگی متمایز این انگاره برای قدرت افزودن بعد فضایی و عمق ارتباطی به آن، چرخش خانه های سطح به عنوان داشته ها و بده بستان میان سطوح قدرت در راستای خواسته ها است.
    کلیدواژگان: قدرت، حوزه انتخابیه، ارتباطات سیاسی، مکعب روبیک
  • سید هادی زرقانی*، منصوره اسکندران صفحات 105-122
    امروزه رویکرد پیروی از روندهای جهانی شدن به دلیل تناقضات موجود در آن کمتر مورد پذیرش جوامع و کشورها قرارمی گیرد. درواقع با تشدید چالش هایی چون گسترش فقر، توسعه نیافتگی، جرم، آلودگی زیست محیطی، نزاع های قومی و مذهبی، جنگ و درگیری در مناطق مختلف جهان، نقش و جایگاه بازیگران محلی و بویژه شهرها هم ازلحاظ مکان فعالیت های اجرائی و هم ازلحاظ پتانسیل های نهفته نهادها و انجمن های جامعه مدنی واقع در آنها درکنار سایر بازیگران غیردولتی موردتوجه جدی قرارگرفته است. این رویکرد جدید، تحت عنوان «جهانمحلی سازی» مطرح شده است که بعنوان رویکردی ترکیبی از دو پدیده و فرایند محلی سازی و جهانی شدن مطرح است که درآن بازیگران محلی می توانند نقش مهم و موثری در مقابله با چالش های منطقه ای و جهانی همچون پیشگیری و مدیریت جنگ و منازعات، به جریان انداختن مذاکرات صلح، تلاش برای گسترش توسعه پایدار و کاهش فقر، افزایش همگرایی بین قومیت ها و ملت ها و مبارزه با بحران های زیست محیطی درمقیاس منطقه ای و جهانی داشته باشند. این پژوهش با روش توصیفی-تحلیلی و با استناد به منابع معتبر بدنبال پاسخ به این سوال است که براساس رویکرد جهانمحلی سازی، نقش آفرینی بازیگران سطوح محلی نیاز به چه بستر ها و عواملی دارد و جهانمحلی سازی چه آثار و پیامدهای اقتصادی، اجتماعی، سیاسی دارد؟ نتایج پژوهش نشان می دهد این رویکرد به شرط رعایت ملاحظات و الزامات اجرایی آن که شامل مواردی چون اصلاح دیپلماسی سنتی، تمرکز بر مسائل فرهنگی، حکمروایی شهری، دموکراسی و جامعه مدنی، مدیریت منابع و مکانیزم های مالی می باشد؛ می تواند در فراگیرتر شدن و یکپارچه سازی توسعه، صلح و امنیت و ایجاد فضای اقتصادی و سیاسی باثبات تری در سطح جهان نقش مهمی داشته باشد.
    کلیدواژگان: جهانمحلی سازی، توسعه، محلی گرایی، جهانی شدن
  • سید احمد فاطمی نژاد*، محمدرضا هاشمی صفحات 123-144
    نسبت منطقه گرایی و جهانی شدن از مسائلی است که طی سال های اخیر مورد توجه متفکران قرار گرفته است. یکی از مناطقی که از پتانسیل همگرایی منطقه ای برخوردار است آسیای مرکزی است. فروپاشی ابرقدرت شرق و استقلال کشورهای آسیای مرکزی را می توان به عنوان عصری نوین در این منطقه تلقی کرد که آنها را در معرض فرایندهای جهانی شدن قرار داد. در این میان ایران با توجه به ارتباطات تاریخی و قرابت جغرافیایی و فرهنگی با جمهوری های آسیای مرکزی، فرصت مناسبی را برای توسعه روابط با این کشورها بدست آورده است. البته کشورهای دیگر نیز تلاش می کنند تا نفوذ خود را در آسیای مرکزی گسترش دهند. سوال اصلی پژوهش حاضر این است که چگونه ایران و جمهوری های آسیای مرکزی می توانند نوعی جامعه بین الملل منطقه ای را تشکیل دهند؟ فرضیه ای که در پاسخ به پرسش بالا مطرح می شود این است که ایران و آسیای مرکزی از یکسو با تکیه بر زمینه ها و همگرایی های تاریخی(روابط گماین شافتی) و از سوی دیگر با طراحی روابط کارکردی(گزلشافتی) نوعی جامعه بین الملل منطقه ای را تشکیل می دهند. فرضیه بالا با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی مورد آزمون قرار می گیرد. یافته های این پژوهش نشان می دهد که با توجه به روابط فرهنگی ایران و جمهوری های تازه استقلال یافته که ریشه در تاریخ کهن این کشورها دارد و همچنین افزایش روابط کارکردی ایران و پنج کشور آسیای مرکزی پس از استقلال این جمهوری ها می توان نتیجه گیری کرد که ایران و جمهوری های آسیای مرکزی از توانایی بالقوه لازم برای تشکیل جامعه بین الملل منطقه ای برخوردار هستند.
    کلیدواژگان: ایران، آسیای مرکزی، جامعه بین الملل منطقه ای، گماین شافت، گزلشافت
  • علیرضا خسروی * صفحات 145-164
    فعال شدن گسل های هویتی در جهان توسعه یافته مساله جدایی طلبی را به مساله ای بین المللی مبدل ساخته که از این پس باید از جهانی شدن استقلال طلبی سخن به میان آورد.در سال های اخیر دو گرایش گریز از مرکز در دو سطح تحلیل منطقه ای(واگرایی در اتحادیه اروپا) و دولتی(استقلال خواهی در سطح واحدهای عضو اتحادیه اروپا)به شکل برجسته ای ذهن سیاستمدارن،محققین و صاحبنظران مباحث هویتی را درگیر خود ساخته است.در این مقاله با طرح این پرسش که محرک ها و علل اصلی فعال شدن گسل های هویتی در اروپا چیست؟ ،سعی می شود با مطالعه تطبیقی دو مورد از گرایشات استقلال طلبانی در اسکاتلند و کاتالونیای اسپانیا، با اقتباس از نظریه محاسبه عقلانی، به وارسی این فرضیه پرداخته شود که محدودیت های اقتصادی ناشی از بحران های مالی و اقتصادی در غرب، اصلی ترین علت فعال شدن گسل های هویتی،بسیج قومی وسیاسی شدن تعلقات قوم گرایانه و گرایشات واگرایانه در اروپا است.داده های گردآوری شده از دو مطالعه موردی صورت گرفته موید این نکته کلیدی است که در هر دو منطقه مذکور ، وضعیت و شاخص های اقتصادی نسبت به سایر مناطق هر دو کشور اسپانیا و بریتانیا، از شرایط مطلوب تری برخوردار است . بر این اساس، ظهور تمایلات جدایی طلبی در این مناطق برخلاف آنچه که در بسیاری از نظریات محلل تجزیه طلبی تاکید می شود نه ناشی از فقر و برخورداری کمتر آنها از مناطق دیگر، بلکه بالعکس است.
    کلیدواژگان: جدایی طلبی، استقلال خواهی، گسل های هویتی، اسکاتلند، کاتالانیا
  • وحید ذوالفقاری * صفحات 165-182
    ناکامی لندن در دستیابی به اهداف سیاست خارجی از مجرای کنسرت اروپا، بازاندیشی در رویکرد های همکاری با قدرت های بزرگ به مثابه برآیند انفعال جامعه ملل و تنزل سطح قدرت بریتانیا از موقعیت ابرقدرتی و امپریالیستی به قدرت بزرگ منجر به گشت و بازگشت رفتار رای دهی بریتانیا در شورای امنیت سازمان ملل گردیده است. رهایی از قید ایده آلیسم و تقلیل سطح و کیفیت نمایندگی لندن در شورای امنیت بر اساس منطق نظام پسااستعماری در عصر جنگ سرد و سمت گیری پراگماتیستی سیاست های رفتاری در نظام بین المللی نوین، رفتار رای دهی بریتانیا را دوچندان مقرون به تحلیل می نماید. بدین ترتیب، فهم رفتار رای دهی بریتانیا در شورای امنیت به عنوان اهتمام اصلی پژوهش جاری می باشد. تلاش برای تامین منافع ملی در سطح خرد، میانی و کلان بر اساس مکانیسم کنش گرایی حداکثری و مدیریت جهانی و بین الملل گرا به مثابه فرضیه اصلی پژوهش می باشد. به بیان دیگر، سنتز انترناسیونالیسم لیبرال و آتلانتیسم به عنوان منبع اصلی رفتار رای دهی لندن در شورای امنیت تلقی می شود. پژوهش جاری با روش شناسی تحلیلی- تطبیقی و تز امنیت و مسئولیت جمعی به آزمون فرضیه حاضر می پردازد.
    کلیدواژگان: سازمان ملل، رای وتو، بریتانیا، شورای امنیت، آتلانتیسم
  • سیروس امیرقدسی*، علی ملکی، سعید شوال پور صفحات 183-209
    بیش از 100 سال از کشف نفت در ایران می گذرد و اگرچه این صنعت نقشی تعیین کننده در اقتصاد کشور دارد، ایران هیچگاه در میان توسعه دهندگان تکنولوژی های صنعت نفت جهان نبوده است. این در حالی است که کسب و کار کشورها و شرکت های مطرح بین المللی نفت و گاز مبتنی بر توانمندی فنی و مهندسی و زیرساخت های قوی تکنولوژیکی است و نه صرفا فروش نفت خام.
    روش مطالعات تطبیقی یکی از روش های تشخیص نقاط ضعف جهت دستیابی به توانمندی فناورانه می باشد که در این نوشتار از آن استفاده شده. بنابراین، در این مقاله با رویکرد تاریخی و تحلیلی به بررسی روند توسعه تکنولوژی در صنایع نفت ایران و نروژ پرداخته شده و با توجه به موضوعاتی از قبیل: بهره برداری از پتانسیل موجود در صنایع در بدو تولد صنعت نفت، نقش و سیاست گذاری های دولت در ایجاد ساز و کارهای نهادی موثر در صنعت نفت، ایجاد ظرفیت های جذب تکنولوژی، انجام تحقیق و توسعه در صنعت نفت، ایجاد دانش توسط شرکت های پیمانکار نفتی، انتقال و توسعه تکنولوژی از طریق ساخت در صنعت نفت در چارچوب مطالعه تطبیقی بین این دو کشور؛ پیشنهاداتی به منظور بهبود توسعه تکنولوژیک صنعت نفت در ایران و به منظور افزایش مزیت رقابتی ارائه می گردد.
    کلیدواژگان: تکنولوژی، توسعه تکنولوژی، نفرین منابع، صنعت نفت
  • گزارش سیاستی
  • مریم سیدان * صفحات 213-227
    فارسی زبان ملی و رسمی ایران و از مهم ترین عناصر فرهنگی زندگی ایرانیان است. زبان و خط فارسی در عصر جدید با چند مسئله عمده روبروست. رواج نیافتن بسیاری از واژه های نوساخته، پراکندگی رسم الخط، دشواری های مربوط به گسترش زبان فارسی در جهان، و افت مهارت های نگارشی ایرانیان به ویژه نسل جوان از مهم ترین مسائل زبان فارسی امروز است. برای برطرف ساختن این مشکلات، چاره هایی اندیشیده شده است که از جمله آن ها تاسیس نهادهایی همچون فرهنگستان زبان و ادب فارسی و بنیاد سعدی، و فعالیت های تصمیم گیرندگان و پژوهندگان این نهادها است. گرچه چاره اندیشی ها تاحدودی موجب رفع بعضی مشکلات شده است، اما پاره ای ضعف ها و کاستی ها همچنان برجاست. سیاست گذاری کمک می کند کارهای صورت گرفته ارزیابی شود، ضعف ها و مشکلات شناسایی و راهکارهای تازه و کارآمد برای برطرف ساختن آن ها به سیاست گذاران عرضه شود. در این مقاله، چند راهکار سیاستی کلی و ساده اما کلیدی برای بعضی از مشکلات زبان فارسی در حوزه واژه گزینی، گسترش زبان فارسی، مهارت های نگارشی و دستور خط فارسی عرضه شده است.
    کلیدواژگان: زبان فارسی، سیاست گذاری، گسترش زبان، تقویت زبان
  • محمدصادق کریمی* صفحات 229-239
    توسعه صنعت نفت و نقش آن در پیشرفت ایران یکی از مهمترین پرسشهایی است که شاید بیشتر از پاسخ آن، نحوه تحقق آن مورد سوال است. این مقاله به دنبال بررسی بخش بالادستی صنعت نفت و چالشها و آسیبهای توسعه این بخش از صنعت است. در این مقاله سه هدف برای صنعت بالادستی نفت معرفی شده است: نفت به عنوان موتور محرکه پیشرفت، ایجاد شرکتهای نفتی بین المللی، تولید نفت و گاز به ویژه از میادین مشترک. ظرفیتهای کشور برای تحقق این اهداف در چهار دسته توانمندی های درون شرکتی شرکتهای داخلی، زیرساختهای قانونی و سیاستگذاری، ظرفیتهای تعامل با شرکتهای خارجی و ظرفیتهای حقوقی قراردادی معرفی شده اند. چالش موجود برای تحقق اهداف فوق عبارتند از چالش های مرتبط با برنامه ریزی، چالش های مرتبط با ساختار حاکمیتی، توانمندی شرکتهای داخلی، سرمایه انسانی و تحریمها و تعامل با شرکتهای خارجی. پیشنهادهای سیاستی نیز در در هشت دسته پیشنهادهای ساختاری، پیشنهاد برنامه جامع، شناخت و بررسی توانمندی های داخلی، تعامل با شرکتهای خارجی، تعامل با شرکتهای داخلی، زیرساختها، توصیه های کلی و توجه به سایر حوزه ها تبیین شده است.
    کلیدواژگان: صنعت نفت، بالادستی، چالش، ظرفیت
  • محسن شالباف* صفحات 241-250
    این مقاله استدلال می کند که اهمیت راهبردی منابع نفتی در سطح جهانی و داخلی کاهش یافته است و به این ترتیب نفت دیگر کالایی به اندازه گذشته مهم نیست. افزایش مقاومت اقتصاد ملی و جهانی نسبت به تغییرات عرضه نفت ایران از نشانه های این تحول است. تحولی دیگر افزایش خطر کاهش غیرمنتظره تقاضای نفت است، خطری که سایه آن همواره در سال های اخیر بالاسر این صنعت احساس شده است. درواقع نگرانی از امنیت عرضه در دهه های اخیر کم رنگ و نگرانی از امنیت تقاضا برجسته شده است. مفهوم اوج نفت نیز در این راستا بررسی و نظریه تازه ای درباره آن پیشنهاد شده است، نظریه ای برای یک تغییر پارادایم درباره این مفهوم و عطف توجه از ایده اوج عرضه به ایده اوج تقاضا. در نتیجه این تحولات تا حدود زیادی اهرم نفت به مثابه ابزار اعمال اراده سیاسی را از دست عرضه کنندگان خارج و به دست مصرف کنندگان سپرده است همچنین امنیت بلندمدت اقتصادی تولیدکنندگان و آینده بازار نفت ایشان را به چالش کشیده است. اما از سویی دیگر کشورهای داری منابع نفت ارزان را در مزیت رقابتی قرار داده است. این مقاله پیشنهادهایی برای این وضعیت تازه دارد.
    کلیدواژگان: اوج نفت، امنیت انرژی، اهمیت راهبردی منابع نفتی
  • آسیه حایری یزدی * صفحات 251-260
    انرژی یکی از عوامل اصلی توسعه هر کشور محسوب می شود و تعیین و اجرای راهکارهای مناسب در کلیه حوزه های مربوط به انرژی تسهیل کننده توسعه پایدار در کشور خواهد بود. یافتن راهکارهایی برای بهبود سبد حامل های انرژی در بخش حمل و نقل، به عنوان پر مصرف ترین بخش های انرژی کشور امری ضروری است. در این رهگذر استفاده از ابزار و چارچوب های سیاستگذاری نوین، که شرایط توسعه پایدار را مهیا می سازد پسندیده و مفید به نظر می رسد.
    توسعه پایدار بر سه ستون جامعه، اقتصاد، و محیط زیست استوار است، این نوشتار ضمن توجه به پیوستگی انرژی های مورد استفاده در بخش حمل و نقل از یک سو و پایداری توسعه کشور از سوی دیگر، بر لزوم تدوین سیاست گذاری کلان در این بخش تاکید می کند. علیرغم تشکیل نهادهایی در کشور برای سیاست گذاری در حوزه های انرژی و حمل و نقل مشاهده می شود اولا نسبت به ارکان سه گانه توسعه پایدار کم توجهی شده است و ثانیا نقش سیاست گذاری کلان به عنوان موضوعی راهبردی در دورنمای این نهادها به قدر کفایت استوار و سازمان یافته نیست. از این رو این نوشتار پیشنهاد تاسیس نهادی موقت تحت نام کارگروه های مطالعاتی را به وزارت راه و شهرسازی ارائه می نماید و این هدف را مد نظر دارد که در این کارگروه ها به ارزیابی فنی و اقتصادی، ارزیابی زیست محیطی و اجتماعی از منظر توسعه مطلوب و ماندگار، و نیز ارزیابی برنامه ریزی و مدیریتی سبد انرژی ترابری کشور پرداخته می شود.
    کلیدواژگان: حمل و نقل، توسعه پایدار، سیاست گذاری انرژی، حامل های انرژی
  • صفحات 261-268
    در آستان هی بیست و پنجمین سال ظهور کشورهای مستقل به جا مانده از اتحاد شوروی سابق نشست یک روزه با عنوان «تاسیس کشورهای مستقل مشترک المنافع از دیدگاه نمایندگان ایران در این کشورها » در مرکز بررس ی های استراتژیک ریاست جمهوری برگزار شد. در این نشست دلایل سراشیبی تند بخ شهای مختلف در اتحاد شوروی شناسایی و نیروهای پیشران در روند واگرایی واحدهای سیاسی و قومی برای جدا شدن از شوروی تبیین شد. در پایان نشست همچنین برای سیاس تگذاری مطلوب برای روابط ایران و کشورهای آسیای مرکزی و قفقاز پیشنهاداتی ارائه شد. مدیریت این نشست بر عهده عباس ملکی بود.
    کلیدواژگان: کشورهای مستقل مشترک المنافع، نشست، شوروی سابق
  • ترجمه
|
  • Fatemeh Ataollahi *, Reza Dehnavieh, Omolbanin Atashbahar Pages 7-9
    21st century Faced with the huge flow century of competition in national and international markets, lifestyle changes, the emergence of new issues in the field of social and political and also incidence environmental issues .That all these, forcing organizations to sensitive in contrast the world of turbulent, complex and threatening their environment and show a remarkable response. More than any other time, organizations must prepare system to anticipate emerging issues also active and effective response to these issues. Also handling of innovation, need to learn more and faster of the nature of the current environment and the future in front. Among the various techniques to accomplish these purpose. Environmental scanning techniques can be cited. Environmental scanning Provide context expression capabilities of the organization and opportunities, resources, interactions and other conditions and the areas of survival and innovation for the organization. According to opinion of some experts, environmental scanning is main issue for senior executives in many today, s organizations. Golas of environmental scanning system generally includes targets for follow-up events and scientific, technical, economic, social and political trends that these are important for organizations to determine the opportunities and threats that each of these bring to trends the organization
    Keywords: environmental scanning, Futurology, organization
  • Mohammad Fazeli * Pages 11-12
  • Zohre Fani * Pages 15-29
    Since the city is a dynamic complex system and it has many uncertainties, can not be expected to schedule for that only by rational approach and based on linear processes. This study used a system analysis with an emphasis on the need to identify the factors influencing the system, seek to understand and extract the structure of the system for development planning at the neighborhood level. In terms of methodology, the study of cognitive research. Data, including library data and documents and data related to the perception of residents and decision-makers. Using cross-impact analysis on the basis of important factors and uncertainties, examined the association of these factors with the development of the neighborhood. The results showed that, among the 30 factors examined, four trans-local roles and functions of Sanglaj and lack of incentives for burnout section's repairment, insecurity and lack of space for community recreation and social services for spending leisure time of residents have the highest impact and effectiveness on the system. These factors form the main axes of development scenarios neighborhood Sanglaj form. The authors of this article believe that the process outlined in this study a high degree of realism, responsiveness and flexibility compared to the current process of strategic planning on offering alternatives subjective and without considering the context and the key factors affecting structures and guidess impact on the environment is planned.
    Keywords: neighborhood planning, systemic analysis, cross-impact analysis, pre-arranged scenario, Sanglaj neighborhood
  • Heidar Ahmadi * Pages 31-52
    Achieving good governance in the country is one of the important purposes in societies and for governments around the world. To do this, they need to allocate resources to diverse goals effectively and efficiently. Since the budgeting system is the main means for allocating the resources to policies and plans in every country, its importance is undeniable for good governance. In this study, we are seeking to identify and describe the components of a policy making in Good Budgeting system for our country by which we meet good governance in our country. To meet this goal, we adopt a qualitative method called Theme Analysis by which we analyze data from three sources: the literature review, interview with experts, and comparative study budgeting system of selected countries. The result of our study is a good budgeting system that components in form of 8 categories and 61 related themes, That is followed.
    Keywords: Good Governance, Budgeting Policy Making, Good Budgeting, Theme Analysis
  • Ali Sarzaeem* Pages 53-69
    Banking crises is a widespread phenomenon in developed and developing countries. In this paper, a specific definition of banking crises is provided and accordingly it is shown how prevalent is systemic banking crises across the world. Then, the paper reviews short run and long run policies for confronting banking crises including Suspension of convertibility, Deposit freeze and/or bank holidays , Regulatory capital forbearance, Government guarantee of depositors, Liquidity support, recapitalization and bank restructuring. Subsequently it describes trade-offs between different approaches and reminds conditions for being effective. It is argued that for the containment of crises and resolution of crises, different sets of policies should be adapted. The role of introducing foreign bank to contain and restructure of banking sector is discussed. Finally it is argued that recently fiscal policy in addition to monetary policy has played an important role in crisis resolution as an effective policy tool. Last section concludes.
    Keywords: Banking crises, Financial Crises, Macroeconomic policy, government intervention
  • Bizhan Ghahraman, Kamran Davari * Pages 71-86
    Infrastructure supply is one of the most important concerns of managers and programmers in countries in many parts of the world, especially in the field of water supply that is determined as a main limiting factor for development due to severe shortages in various parts of Resources, Energy and funding. Today, water supply for various parts is the most basic challenges ahead in Iran. Accordingly, water transport from other regions and implementation of the projects is one of the solutions along with the nonstructural activities. These projects consume a huge part of the national budgets. Now, Mashhad plain has faced to serious challenges in surface and ground water resources besides population growing and water contamination. In this research, challenges and opportunities of Mashhad water supply projects are investigated and a consistent method for assessing the risk is presented. Therefore, it is perused risk factors in Mashhad water supply projects in the first part of this article, based on brainstorming, and the average of risk is calculated for each option. Results show, although Hezar Masjed project has the lowest risk, waste water transfer to the east of the plain for replacing with agricultural water has the lowst possibility domain of risk. In fact, Results say using a range of risk areas to prioritize options (managerial decisions) can be more helpful. The paper also re-prioritizes various options of water supply based on the parameters of the project cost, the volume of water for each project; risk factor and water are recycled index.
    Keywords: Mashhad plain, risk, uncertainty, water supply, water transport
  • Mohammad Gholi Minavand *, Mokhtar Jafari Pages 87-104
    This paper proposes a new notion for power. The Rarest power sources that can be hidden behind political messages. There are different puzzles of power in terms of political actors. In the unsorted Rubik of power the representative sides are Showed as individuals or organizations that have the power arrangement. The Rubik levels from the perspective of this research are: 1. Government offices and security forces and Army troops 2. 3. Lay out of the subsidiary organizations and the judiciary, including Justice and Attorney 4. Parliament as a representative of the Supreme Leader Amamjmh 5. 6. 7. governors as torque or driven Rubik's people. Therefore, this study answers the question that political connections cast as power levels, how ideas form the Rubik's Cube? on another level where it is and complicated equations. Distinguishing feature of this idea for the space and power of adding depth to its communication, rotation level homes as assets and trade-offs between power levels in line asked.
    Keywords: Power, Electorate Region, Political Communication, Rubic Cube
  • Hadi Zarghani * Pages 105-122
    Todays, society and states no longer accept following trends of globalization because of its contradictions. In fact, exacerbating challenges such as extension of poverty, underdevelopment, crime, environmental pollution, ethnic and religious conflict in different regions of the world, role of local actors especially cities alongside other nongovernmental actors have been considered seriously both in terms of place of administrative activities and hidden inner potentials of institutions and civil society associations in them. The new approach called "glocalization" has been proposed. It is a compound approach of two phenomena of localization and globalization in which local actors can play an effective and important role against regional and global challenges such as conflict prevention and management, peace negotiations initiation, efforts for sustainable development promotion and poverty reduction, convergence increasing between ethnicity and nations and environmental crises solving in regional and global scale. This study in analytical - descriptive method and according to reliable sources seeks to answer the question of what factors and grounds are needed by local actors to play their roles and what are the economic, social and political effects and consequences of glocalization?. Results of this study indicated this approach will have an important role to make more inclusive and integrated development, peace and security and develop more stable economic and political environment at the world, if administrative requirements of the approach including traditional diplomacy reforms, focusing on cultural issues, urban governance, democracy and civil society, resource management and financial mechanisms are considered.
    Keywords: Glocalization, Development, Localization, Globalization
  • Mohammadreza Hashemi, Ahmad Fateminejad* Pages 123-144
    Regionalization-globalization link has been investigated by thinkers in recent years. Central Asia is among regions which have regional-integration potential. Collapsing USSR and independence of Central-Asia countries could be imagined as a new era subjecting them to globalizing processes. Meanwhile, Iran has accessed appropriate opportunity to develop her relationships with Central-Asia countries. The article aims to study potentials of Iran and the countries in the deepening of their relations under the regional international society. Main question is how Iran and Central Asian could constitute a regional international society. It is assumed that they could constitute the society based on their historical integrations and increasing functional relationships. It seems that English School theory could be explaining in the case examined here. According to the theory, there are contrasting views of how an international society comes into being. Wight believes that an international society ‘will not come into being without a degree of cultural unity among its members.’ On the other hand, Bull assumes ‘a minimal desire for order’ is a basic requirement for international society. Lastly, regarding the cultural-historical relations between Iran and Central-Asia countries in one hand, and their increasing functional-economic interactions on the other hand, there are some grounds forming a regional international society.
    Keywords: Iran, Central Asia, Regional International Society, Gemeinschaft, Gesellschaft
  • Alireza Khosravi * Pages 145-164
    Although ethnic issues and the right of independence – advocacy by secessionist groups is usually said to be an outcome of globalization in third world countries , still the activated identity splits in developed nations has turned secessionism into an international issue to an extent that one might speak of the globalization of secessionism. Two centrifugal tendencies in the regional analysis level (divergence in the European Union) as well as national level (independence – advocacy within members of the European Union) have preoccupied minds of politicians, researchers and experts in recent years. Through bringing up the question on what are the driving forces and main causes of identity cleavages activation in Europe, and by a comparative study of two separatist tendencies in Scotland and Catalonia in Spain and adapting to the rational calculation theory, the authors tried to analyze the hypothesis that economic constraints stemming from financial and economic crisis in the West is the main cause of identity splits activation, ethnic mobilization, and politicization of ethnic attachments as well as divergence tendencies in Europe. The data gathered on the two case studies confirms the key point that in both regions, economic situation and indexes are in a much better shape than in other regions in Britain and Spain. Accordingly, despite and at the contrary to what many secessionisms – related theories emphasize on, the emergence of separatist tendencies in those regions has not been a result of their poverty and exclusion compared to other regions
    Keywords: Secessionism, independence advocacy, identity cleavages, Scotland, Catalonia
  • Vahid Zolfaghari * Pages 165-182
    London’s failure to meet the goals of foreign policy within the European Concert on the one side and revising the cooperative approaches with great powers due to dependency of the League of Nations and reduction of British imperialist power and plunging into moderate power on the other side has led to fluctuation of Britain’s voting behavior in the United Nations Security Council (UNSC). In fact, desisting from idealism and plummeting of its level and quality of representation in the SC during the cold war and pragmatist orientation in the new international order motivate the author to analyze the UK’s voting behavior in the UNSC. The main hypothesis for the above question is that Britain tries to survive the national interests at different levels based on maximalist activism and international management. In other word, the synthesis of liberal internationalism and Europeanism are the main sources of British voting behavior in the SC. The current paper will analytically- comparatively test the hypothesis according to the theory of collective security and responsibility.
    Keywords: United Nations, veto power, Britain, Security Council, Europeanism
  • Sirous Amirghodsi *, Ali Maleki, Saeed Shavvalpour Pages 183-209
    More than 100 years have passed since the discovery of oil in Iran. Although this industry has a decisive role in the country's economy, Iran has never been among the technology developers of world's oil industry. Also, after all these years Iran couldn’t stablish the ability to develop and commercialize new and applied technologies in oil and gas sector.
    Comparative study, emploeyed in this research, is one of the methods to understand weaknesses to achieve technogical capablities. So, in this article, by applying historical and analytical approach we try to study the technological development processes of Iran and Norway oil industries. Paying attention to subjects such as: exploit the existing potential of the industries at the birth of the oil industry, the role and policies of the government in creating effective institutional mechanisms in oil industry, building technological absorption capacities, research and development in oil industry, creating knowledge through oil contractor companies, technology transfer and development through manufacturing in oil industry within the framowrk of a comparative study of these two countries, some recommnedations will be offered to improve and facilitate the technological development of the oil industry in Iran and to enhance the competitive advantage.
    Keywords: technology, technology development, resource curse, oil industry
  • Maryam Seyedan * Pages 213-227
    The Persian Language is the official language of Islamic Republic of Iran. It is also one of major elements of Iranian culture. The Persian language is facing many challenges during modern world. The lack of distribution of new words which were made by National Academy of Persian Language and Literature among the ordinary peoples is main challenge. The writing skills also are depleted among Iran’s young generation.
    During recent decades, Persian Academy and Sa’adi Foundation were established. The main goal of these institutions refers to remove such problems and to enhance new strategies for expansion of Persian language in West Asia and all of the world.
    Still weaknesses and problems exist. This article is going to propose few policy recommendations to decision makers to remove problems and encourage peoples to be familiar more with pure Persian language advantages.
    Keywords: Persian Language, Policy, Language Development, Language Empowerment
  • Mohammad Sadegh Karimi * Pages 229-239
  • Mohsen Shalbaf * Pages 241-250
    The article argues the strategic importance of oil resources has faded in each internal or global scope and as result oil is not as important commodity as it was before. The increment in resistance of both national and world economy to the volatility of Iran’s oil supply indicates it is not such important either to Iran or to the world anymore. Another change is the upward risk of unprecedented plunge in oil demand, a risk which is always sensed in recent years. The worry about supply security has been declined while of demand security raised.
    The concept of peak oil is reviewed in this vein and a theory to a paradigm shift is proposed; a shift from the idea of supply peak to demand peak. As consequences of the changes the oil leverage as a tool in pursuing political will has been handed over from suppliers to the consumers. Moreover, economic security and future oil market have been challenged in long term. Yet, on the other hand, nations with cheap oil resources are gifted by an extra competitive advantage. The article gives policy recommendations to Iran over the new status.
    Keywords: peak oil, energy security, strategic importance of oil resources
  • Asieh Haieri Yazdi * Pages 251-260
    Energy is one of the country developing key factors. Determining appropriate strategies and accomplishment them in all related domains of energy utilization are facilitating elements for national sustainable development. Transportation as the final energy consumer is categorized in this study field. It is essential to find national policies for improving the basket of energy career in transpiration sector, as a dominant energy consuming sector around the country. It seems that tools and techniques of modern policy making can be fruitful in this aspect in order to provide suitable conditions for sustainable development.
    This article is going to analyze macro policy making in this sector as well as the correlation of energy used in transportation sector in one side and sustainable development in another side.
    Technical and financial evaluations including environmental analysis in the overview of desired and endurable development are essentially required and must be rousted by strategic planning and managerial arts.
    Keywords: Transportation, Sustainable Development, Energy Policy, Energy Careers