فهرست مطالب

فصلنامه مطالعات میان فرهنگی
پیاپی 31 (تابستان 1396)

  • تاریخ انتشار: 1396/05/14
  • تعداد عناوین: 6
|
  • مقاله پژوهشی
  • محسن نیازی، عباس صدری، سجاد سرحدی*، سجاد مرادی صفحات 9-39
    امروزه فن آوری رسانه ای به عنوان یکی از مهم ترین عوامل تغییر، چنان با زندگی مردم در جوامع مختلف عجین شده است که رویگردانی و بی توجهی به آن، اختلالی عظیم در جامعه و ابعاد مختلف اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی آن به وجود می آورد. اینترنت نیز به عنوان یکی از دستاوردهای بزرگ بشر در عرصه تکنولوژی ارتباطی از این قضیه مستثنی نیست و از آغاز پیدایش، تاثیر شگرفی بر زندگی بشر در جوامع مختلف، اعم از جوامع پیشرفته و کشورهای توسعه نیافته گذاشته است. سوال اصلی پژوهش حاضر این است که پژوهش های پنج سال اخیر ایران در حوزه اعتیاد به اینترنت به لحاظ گفتمانی در چه مفصل بندی قرار دارد؟
    روش تحقیق پژوهش حاضر تحلیل متن می باشد. جامعه آماری پژوهش حاضر مقاله هایی است که در حوزه اعتیاد به اینترنت در ایران از سال 1389 تا 1394 چاپ شده است. روش نمونه گیری به صورت اشباع نظری است. حجم نمونه 20 مقاله می باشد. نتایج پژوهش نشان داده است که مسئله اعتیاد به اینترنت بیشتر مورد واکاوی و تحلیل از سوی علوم پزشکی و روانشناسی است و علوم اجتماعی و علوم ارتباطات مورد انکار گفتمانی قرارگرفته اند. همچنین نتایج نشان می دهد که عموما این پدیده به مثابه نوعی بیماری نگریسته می شود. فردی کردن مسئله اعتیاد به اینترنت و جداکردن آن از زمینه های اجتماعی پدیده، از دیگر ویژگی های این پژوهش ها در ایران است.
    کلیدواژگان: اعتیاد به اینترنت، آنومی، همبستگی اجتماعی، گفتمان، پزشکینه شدن
  • مهدی خیراندیش، سلیمه لطیفی جلیسه* صفحات 41-65
    این تحقیق به شناسایی پیامدهای هوش فرهنگی با استفاده از رویکرد فرا تحلیل می پردازد. تحقیق حاضر از نظر هدف، توصیفی و از نظر نوع استفاده، کاربردی است. جامعه آماری تحقیق، شامل 70 پایان نامه ی کارشناسی ارشد، دکترا و تحقیقات هوش فرهنگی بود که تعداد 23 مورد با استفاده از روش نمونه گیری غیرتصادفی هدف مند به عنوان نمونه وارد فرایند فراتحلیل شدند.پایایی شناسایی از طریق توافق داوران در انتخاب تحقیق ها و طبقه بندی آنها، پایایی کدگذاری از طریق توافق داورها در مورد استفاده از مفاهیم خاص برای کدگذاری متغیرها و پایایی سطح معنی داری و اندازه اثر از طریق توافق در محاسبات اندازه اثر در بین دو فرا تحلیل گر به دست آمد. یافته های پژوهش نشان داد از میان 18 متغیر، اندازه اثرهای 0.1-0.3، بین 0.3-0.5 و 0.5 و بیشتر به ترتیب کم، متوسط و زیاد فرض می شود. هم چنین نتایج نشان داد متغیر های بهره وری، کیفیت زندگی کاری و سرمایه اجتماعی دارای بیشترین اندازه اثر هستند و متغیر های حل مشکل، رهبری تحول آفرین و هوش هیجانی دارای کمترین اندازه اثر هستند.
    کلیدواژگان: هوش فرهنگی، فراتحلیل، پیامدها
  • مهدی نوریان*، روح الله آدینه صفحات 67-91
    حق دسترسی و مشارکت فرهنگی، مصداق عینیت یافته تنوع فرهنگی مورد نظر یونسکو است. بشر، که با تفکر از غیر خویش بازشناخته شده، به موجودی با سرشت مدنی شهرت یافته است، خواسته یا ناخواسته ماهیت فردی و اجتماعی اش از طریق فرهنگ به یکدیگر مرتبط گردیده است، اما برخی مصادیق متعارض این حق با احکام شریعت اسلامی، فرضیه عمومیت مشروعیت آن را با این پرسش مواجه نموده است که آیا با وجود شریعت اسلامی، مشروعیت عام حق دسترسی و مشارکت فرهنگی میسر است؟ پژوهش حاضر با رویکرد استدلالی و استفاده از روش قیاس منطقی از نوع غیر مستقل عقلی پس از مفهوم شناسی فرهنگ و نسبت سنجی میان برخورداری فرهنگی با مفهوم فرهنگ، به اثبات تلازم میان زندگی انسان و زندگی اجتماعی او از یکسو و تلازم میان فرهنگ و زندگی اجتماعی انسان از سوی دیگر پرداخته و از این طریق عمومیت مشروعیت حق برخورداری فرهنگی را اثبات نموده است، سپس با توجه به شاخصیت شریعت اسلامی در باز شناخت موارد مشروع از نامشروع و براساس نگاه غایی به اجزاء ملازمه، هدفمندی خلقت از نگاه قرآن را دلیلی دیگر بر مشروعیت حق مذکور برای تمامی افراد بشر دانسته است. آنگاه در پایان با استناد به آراء فقهاء امامیه از طریق مصداق یابی تاییدی دیگر بر صحت فرضیه پیش گفته ارائه نموده است.
    کلیدواژگان: حقوق بشر، تنوع فرهنگی، دسترسی و مشارکت فرهنگی، برخورداری فرهنگی، مشروعیت
  • علی آذریان*، باقر ساروخانی، مهرداد نوابخش صفحات 93-115
    هدف اساسی پژوهش حاضر، تعیین رابطه بین عوامل اجتماعی و میزان قوم گرایی شهروندان شهر تبریز می باشد. در ارتباط با متغیرهای تحقیق، به لحاظ نظری از دیدگاه های اسمیت، تامپسون، جنکیز،گیدنز،...، استفاده شده است. روش تحقیق پیمایشی بوده و ابزار اندازه گیری پرسشنامه بسته پاسخ می باشد. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل شهروندان زن و مرد شهر تبریز می باشد که با استفاده از فرمول کوکران حجم نمونه به تعداد 400 نفر و به روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی انتخاب شده اند. پس از جمع آوری پرسشنامه ها، اطلاعات لازم توسط نرم افزار spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. جهت آزمون فرضیات نیز به تناسب سطح متغیرها، از آزمون ضریب همبستگیr پیرسون، تحلیل رگرسیون استفاده شده است. بر اساس نتایج تحقیق، میانگین قوم گرایی در بین شهروندان شهر تبریز 54/74 می باشد که نشان می دهد به نسبت بالایی از پاسخ دهندگان پایبند هویت ملی و ارزش های ملی خود می باشند. نتایج تحلیل رگرسیون چند متغیره نشان می دهد، متغیرهای شبکه های ماهواره ای، شبکه های اجتماعی و رسانه ها 8/22 درصد تغییرات متغیر تعلق پذیری ملی را تبیین می کنند.
    کلیدواژگان: تعلق پذیری ملی، رسانه ها، تلویزیون، ماهواره، قوم گرایی
  • محمد حرفتی سبحانی لیل آبادی*، موسی پیری صفحات 117-142
    هدف پژوهش حاضر تحلیل محتوای کتاب های تفکر و سبک زندگی دوره متوسطه اول، برحسب میزان توجه به مولفه های سرمایه فرهنگی بود. با توجه به اینکه کتاب های تفکر و سبک زندگی کتاب های جدیدالتالیفی هستند که در راستای تقویت مهارت های تفکر و پرورش عادات اصیل اجتماعی و فرهنگی وارد عرصه کتاب های درسی گشته اند، ضرورت بررسی جایگاه مولفه های سرمایه فرهنگی در آنها بیش از پیش احساس می شود. جامعه آماری این پژوهش شامل محتوای تمامی کتاب های تفکر و سبک زندگی دوره اول متوسطه در سال تحصیلی 95-94 بوده و برای بالابرن تعمیم پذیری پژوهش، نمونه آماری با جامعه آماری یکسان در نظر گرفته شد. ابزار پژوهش شامل سیاهه تحلیل محتوای محقق ساخته سرمایه فرهنگی برحسب نظریه بوردیو بود که جهت برآورد روایی ابزار از روایی محتوایی استفاده شد. پایایی سیاهه تحلیل نیز از طریق روش اسکات برابر 54/89 درصد محاسبه شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها در گام نخست از سنجش فراوانی و سپس برای برآورد باراطلاعاتی و ضریب اهمیت مولفه ها و مقوله ها از روش آنتروپی شانون استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد که در بین مولفه های سرمایه فرهنگی، مولفه نهادینه که سبب رسمیت بخشیدن نهادی به سرمایه فرهنگی تجسم یافته و بهره مندی ازاثرات و پاداش آن در جامعه شود از کمترین میزان توجه برخوردار بوده، مولفه عینیت یافته توجه تا اندازه ای مطلوب را داشته و مولفه تجسم یافته که بیشترین ارتباط را با با اصول و محورهای کتاب های تفکر و سبک زندگی دارد جایگاهی درخور ندارد. گذشته از این در بخش مقوله ها نیز نوعی ناهمگونی به چشم می خورد و مقوله های گرانمایه ای نظیر موسیقی، محیط مجازی، شبکه های اجتماعی، توجه به مفاخر و مفاهیم میهنی و شرکت در جشنواره ها و مسابقات علمی و فرهنگی و کسب مدارک ادبی، هنری و ورزشی هیچ جایگاهی در کتاب های یاد شده ندارند.
    کلیدواژگان: سرمایه فرهنگی، کتاب های تفکر و سبک زندگی، دوره اول متوسطه، تحلیل محتوا
  • ارسلان قربانی، حسین سفاری* صفحات 143-162
    ژاپن در سال های پس از انقلاب اسلامی، بر خلاف قرابت های سیاسی و فرهنگی دیرین با ایران با تحریم های طراحی شده آمریکا ضد ایران همکاری کرد. در مقابل ایران تلاش کرد، با نادیده گرفتن هژمونی آمریکا و استفاده از مزایای نسبی خود به توسعه روابط با ژاپن بپردازد اما در این راه موفق نبود. مقاله ارتباط این مساله را با ساختار هژمونیک روابط بین الملل و نقش هویت ها در تحولات بین المللی بررسی می کند. در تبیین این رابطه با چارچوبی برخاسته از نظریه سازه انگاری، الگویی هویتی از تعامل سه کشور آمریکا ژاپن و ایران ترسیم کرده ایم. بر اساس این الگو ژاپن در تقسیم بندی دوگانه هویتی به عنوان یک «ما» در کنار آمریکا از نزدیک شدن به ایران به عنوان «دیگری» خودداری کرده است. پرسش این است که چگونه رویکرد هویتی ژاپن تحت تاثیر هژمونی آمریکا بررفتار این کشور در عرصه سیاست خارجی تاثیر گذاشته است؟ فرضیه مقاله این است که رویکرد پذیرنده هژمونی برخاسته از هویت سیاسی و بین المللی ژاپن، عامل اصلی همراهی توکیو با تحریم های اعمال شده آمریکا ضد ایران بوده است. روش پژوهش در این مقاله توصیفی- تحلیلی و ابزار گرد آوری داده ها فیش برداری کتابخانه ای و اینترنتی از منابع مربوط به سیاست خارجی هر سه کشور ژاپن، آمریکا و ایران بوده است.
    کلیدواژگان: هویت، هژمونی، ژاپن، ایران، آمریکا
|
  • Pages 9-39
    Today, the media technology as one of the most important change agendas, has been so much ingrained in people's lives in different societies that ignorance and neglecting it would cause a great disturbance in society and different social, cultural, political and economic aspects of it. Internet as one of the great achievement of mankind in the field of communication technology is no exception and has had a profound impact on human life in different societies, including advanced societies and undeveloped countries, from the beginning of time. The main question of the current study is that the researches of the last five years in Iran in the field of addiction are in which articulation according to their discourse.
    The method of this research is text analysis. Its statistical society is the articles which have been published between 2010 to 2015 in the field of internet addiction. The sampling method is theoretical saturation. Sample size is 20 articles. The results show that the issue of internet addiction has been analyzed more by medical science and psychology and social science and communication science have been discourses ignorance. Also they show that this phenomenon is generally considered as a disease. Individualizing the internet addiction issue and isolating it from other social contexts of the phenomenon are another feature of these researches in Iran.
    Keywords: internet addiction, anomy, Social Solidarity, discourse, Medicalization
  • Pages 41-65
    This study deals with the identification of cultural intelligence consequences using meta-analysis approach . The purpose of this study based on goal is descriptive and type of use is applied. The study population included 70 dissertations, Thesis and cultural intelligence research that 23 sample selected using non-random purposefully method for meta-analysis. The identification reliability via the agreement of the Referees in selecting the researches and Their categorization, The Coding Reliability was obtained via The agreement of the Referee on the use of specific concepts to variables Coding and significance and Effect size Reliability was obtained via an Agreement on effect size calculation between two meta-analyzer. Findings showed that among 18 variables, 8 variable has a high effect size (more than 0/5), 4 variable has a low effect size (between 0/1 – 0/3) and 10 variable average effect size(0/3 – 0/5). The results showed that the variable of productivity, quality of work life and social capital had the greatest effect size. And problem solving, transformational leadership and emotional intelligence had the lowest effect size.
    Keywords: cultural intelligence, meta-analysis, consequences
  • Pages 67-91
    The right of access and cultural participation is objectified instances to cultural diversity in UNESCO Point of view. Human who is distinguished from non-self and is known as a civil nature, intentionally or unintentionally his individual part and social part is linked through culture, but some instances of this right have conflicted to Islamic rules, Pervasive legitimacy is placed in question that Are there Islamic law, the Pervasive legitimacy of access and cultural participation right is possible. This research with argumentative approach and using postulate based on religious reasons (independent reasoning), so after concept of culture and estimate the ratio between Culture and Cultural utilization, prove the the interdependence between human life and social life in one hand and the other between culture and social life of human, then In this way, has proved Pervasive legitimacy of right of Cultural utilization. Then, according to Islamic law recognized the legitimate from the illegitimate typicality and based on Targeted look at parts of correlativity, Purposefulness of creation according to the Quran is another reason for the mentioned right for all people. Then finally, through referring to Shiite jurist's judicial decree, approved accuracy of previous hypothesis.
    Keywords: human rights, cultural diversity, access, cultural participation, Cultural utilization, Legitimacy
  • Pages 93-115
    The main objective of this research is to determine the relationship between social factors and the ethnicity tendency of Tabriz citizens. Theoretically, the views of Smith, Thompson, Jenkis, Giddens etc have been used to determine the relationship bertween the variables. This is a survey method and a closed-ended questionnaire was used as a measurement tool. The statistical population of the present study includes the male and female citizens of Tabriz. Using Cochran's formula, 400 people were selected as sample size by stratified random sampling method. After collecting questionnaires, the data were analyzed by SPSS software. In order to test the hypotheses, according to the level of variables, Pearson correlation coefficient test and regression analysis were used. Based on the results of the research, the ethnicity tendency of Tabriz citizens is 74.54, which indicates that a high proportion of respondents adhere to their national identity and national values. The results of multivariate regression analysis show that the variables of satellite networks, social networks and media could explain 22.8% of the variability of the national accountability variable.
    Keywords: National Accountability, media, television, satellite
  • Pages 117-142
    The purpose of the present research was the studying the degree of attention paid to components of the cultural capital in the first secondary school Thinking and Life Style textbooks. the present study is an applied and according method is quantitative that were used descriptive and content analysis research method due to the nature of study.The population included in all content of first secondary schoolThinking and Life Style textbooks during 2015-2016 school year. The sample was equal population. The tool of research included in the self mode content analysis check-list cultural capital with regard to Bourdieu's theories that for estimate check-list validity, were used content validity. Reliability through scott method was calculated for l 89/45 percent . Frequency measurement method and Shannon entropy were used for data analysis. The findings study showed that the institutionalized component has the least degree of attention. Objectified component has sufficient coefficient Partially While the embodied component in spite The most relevant in Thinking and Lifestyle books No rightful place.
    Keywords: Content analysis, cultural capital, schoolThinking, Life Style textbooks, First secondary school