فهرست مطالب

بصیرت و تربیت اسلامی - پیاپی 2 (زمستان 1383)

نشریه بصیرت و تربیت اسلامی
پیاپی 2 (زمستان 1383)

  • 228 صفحه،
  • تاریخ انتشار: 1383/12/20
  • تعداد عناوین: 22
|
  • محسن رحمانی تبار صفحه 1
  • مدیریت و توسعه
  • سید محمد اعرابی صفحه 7

    این مقاله به بررسی مفهوم استراتژی پرداخته، بدین معنی که استراتژی چیست و مفهوم لغوی آن از کجا آمده است؟ همچنین به بررسی تاکتیک‌های استراتژی، ابعاد استراتژی، معیار اثربخشی استراتژی پنج پی
    (p5) برای استراتژی که عبارتند از:

    1- استراتژی به مثابه طرح
    2- استراتژی به مثابه الگو
    3- استراتژی به مثالبه جایگاه یابی
    4- استراتژی به مثابه چشم انداز
    5- استراتژی به مثابه مفهوم
    پرداخته و انواع مختلف استراتژی ها را مورد بررسی قرار داده است.

    کلیدواژگان: استراتژی، تاکتیک، اثربخشی، نوآوری، رهبری، امنیت، تمرکز
  • مریم (مهرگان) منصوری صفحه 15

    موضوع مورد مطالعه در این مقاله، بررسی مدیریت راهبردی و نقش آن در سازمانها می باشد و اینکه راهبرد چیست؟ و مدیریت راهبردی به چه معناست؟ همچنین در این مقاله راهبردهای مدیریت، مورد بررسی قرار گرفته که این راهبردها عبارتند از :

    1-راهبرد مدیریت منبع انسانی
    2-راهبردهای جذب و نگهداری
    3-راهبرد انگیزش
    4-راهبرد بهسازی و آموزش منابع انسانی
    5-راهبرد توسعه سازمانی
    6-راهبرد پاداش
    7-راهبرد روابط کارکنان
    8-راهبردهای تامین،الزام و تعهد نسبت به تحول
    9-راهبرد کارمند یابی
    10-راهبرد نگهداشت
    11-راهبردهای بهبود نرخ نگهداشت
    12- راهبردهای آموزش
    13- راهبرد توسعه مدیریت
    14- راهبرد کوچک سازی

    کلیدواژگان: راهبرد، فرآیند، ساختار، تکنولوژی، پاداش، فرهنگ، سازمان، منابع انسانی، آموزش، توسعه، بهسازی، تعارض، جذب
  • عباس محمدزاده صفحه 27

    در این مقاله استراتژیهای عمده تحول سازمان برای رفع نارساییهای موجود در عملکرد و بازده مطرح گردیده و ذکر شده است که اگر تصمیم بر آن باشد که سازمانهای اداری دستخوش تحول گردند، تشخیص موارد ذیل بسیار مهم است :

    1-به هر مجموعه اجتماعی نمی توان اطلاق سازمان نمود و نظریه های سازمانی را در مورد آن صادق دانست.
    2- متون مربوط به تحول سازمان در سه بخش عمده قابل تقسیم هستند: بهبود سازمان، نظریه سازمان و طراحی سازمان
    3- اساسا نظریه سازمان بر« نظریه اقتضا» استوار است ، اما از نظریات دیگری نیز بهره می برد که از آن جمله می توان از « نظریه سیاسی» نام برد.

    کلیدواژگان: سازمان، توسعه، استراتژی، عملکرد، تغییر، اقتضا
  • دیوید کارنسون ترجمه: اصغر شفیعی نیک صفحه 43

    امروزه مدیران رشد بسیاری از سازمانها وقت، انرژی و منابع مالی قابل توجهی را صرف تدوین استراتژی و تعیین راهبردهای اساسی سازمانهای خود می‌کنند ولی اکثر آنها از عدم اجرای مطلوب استراتژیهای خود سخن می گویند. در این مقاله که به روش ارزیابی متوازن اشاره نموده، بیان می دارد که می توان این روش را در قالب پنج اصل در سازمان پیاده کرد تا بتوان به استراتژی سازمانی دست پیدا کرد. پنج اصل مزبور در این مقاله شرح داده شده اند.

    کلیدواژگان: استراتژی، سازمان، تحول، روش، سیستم، کارکنان، مدیر
  • مرضیه عبدالهی صفحه 51
  • ترجمه: محمد حکاک صفحه 57

    در این مقاله بحث دید استراتژیک از دیدگاه بورت نانوس تعریف شده که او دید را به واقع گرا، قابل اعتبار، آینده جاذب برای سازمان تعریف کرده است ، بطوریکه در آن موضوعاتی از قبیل: دید تعهد و انرژیهای افراد را جذب می کند،دید به زندگی کاری معنا می بخشد، دید استانداردهای عالی را برقرار می سازدو دید پل ارتباطی حال با آینده است، مطرح می گردد، همچنین به خصوصیات دید خوب، توسعه دید و اجرای دید در سازمان از طریق بیانیه‌های مطرح شده در این مقاله می پردازد و در آخر هم نتیجه گیری از بحث و فرمولی برای راهبری دید در نظر گرفته شده است.

    کلیدواژگان: دید استراتژیک، واقع گرایی، قابل اعتبار، جاذب، آینده، ارزش ها، توسعه
  • مهدی صانعی صفحه 67

    از آنجاییکه فشارهای عصبی ناشی از محیط کاری و کار، تاثیرات زیان آور فیزیولوژیکی و روانشناختی برکارکنان سازمان ها دارد و نه تنها سلامت آنان را به خطر می اندازد بلکه مساعدت و همکاری آنها را در رابطه با تولید سازمان نیز به گونه ای نامطلوب تحت تاثیر قرار می دهند. لذا آگاهی از استرس مرتبط با شغل برای مدیران بسیار مهم می باشد. استرس مزمن منجر به نتایج ناگوار فیزیکی و روانی بر افراد می شود. استرس علت اصلی ترک خدمت، غیبت و کم کاری است و تاثیری نامطلوب بر اثربخشی دارد. استرسهای حاد، نیروی انسانی سازمان را ضایع نموده و هدف سازمان را دستخوش تزلزل می نماید. در این مقوله الگویی همه جانبه جهت شناخت عوامل استرس زا عرضه می شود.

    کلیدواژگان: استرس، سازمان، اثربخشی، رهبری، واکنش، توازن، ارتعاش، تکنولوژی، تعارض، توسعه
  • فرزاد بزرگی صفحه 83

    با گسترش و پیچیدگی اهداف، فرآیندها و ساختار سازمانی در صحنه رقابت، سازمان هایی می توانند به بقای خود ادامه دهند که نسبت به انتظارات و خواسته های مشتریان و ذی نفعان، پاسخگو باشند همچنین به سودآوری و ثروت آفرینی به عنوان شاخص‌های کلیدی و برتر سازمانی توجه کنند.
    مدل تعالی با محور قرار دادن کیفیت تولید (کالا یا خدمات) و مشارکت همه اعضای سازمان، می تواند رضایت مشتری را جلب و منافع ذی نفعان را فراهم نموده و در عین حال، یادگیری فردی و سازمانی را با تکیه بر خلاقیت و نوآوری تشویق و ترویج دهد.
    در این مقاله سعی شده است اصول و مبانی این مدل و وظایف کارکردهای هریک از اجزای مدل، توصیف و سپس به این موضوع معطوف شده است که چگونه با استفاده از معیارهای توانمند ساز، مسیر فعالیت هدایت می شود و حلقه‌های ارتباطی تشکیلات سازمان، اجرا کنندگان، مشتریان و ذی نفعان به یکدیگر متصل می شوند و در اثر این هماهنگی و یکپارچه سازی، کارآیی و اثربخشی افزایش می یابد و در نهایت روش خود ارزیابی چگونه می تواند ما را در شناسایی فرصت ها و انجام اقدامات اصلاحی برای بهسازی و بهبود مستمر کمک نماید.

    کلیدواژگان: مدل تعالی، توانمندی، نتایج، نوآوری، یادگیری، ارزیابی
  • الهیات و معارف اسامی
  • مجید عارف صفحه 95

    از نظر قرآن عوامل متعددی وجود دارد که آسیب پذیری فرهنگی را امکان پذیر می سازد، البته نمی توان ادعا کرد که فقط عوامل گفته شده به آسیب پذیری فرهنگی می انجامد، ممکن است از عوامل دیگری هم بتوان سخن گفت که به طور مستقیم و غیر مستقیم در پیدایش آسیب پذیری فرهنگی موثر باشند، اما بدون تردید عوامل ذکر شده از موثرترین عوامل در ظهور این پدیده فرهنگی هستند. این که سهم هر یک از عوامل در پیدایش آسیب پذیری به چه اندازه است و یا آنکه هریک از عوامل با پدیده گفته شده رابطه ای علی دارند یا نه و یا میان آنها رابطه ای تعاملی برقرار است یا نه؟ موضوعی است که در این مقاله به آن پرداخته خواهد شد.

    کلیدواژگان: فرهنگی، آسیب پذیری، پیدایش، نیاز، هدایت، اجتماعی، سعادت
  • الهیات و معارف اسلامی
  • مریم صانع پور صفحه 109

    از آنجا که مباحث اخلاقی از مهمترین مسایل جهان امروز می باشد در این مقاله به بررسی مباحث اخلاق و رابطه آن با دین پرداخته شده است . کانت دایره اخلاق و دین را چون سایر فیلسوفان اخلاق غیر دینی، جدا از یکدیگر و متباین تلقی کرده، زیرا خدای او خدای سوبژکتیو و ذهنی بود در حالیکه خدای اسلام در عین تعین، تشخیص و تعالی از رگ گردن به انسان نزدیکتر است ، در همه جا با اوست و به هر چه انجام می دهد بیناست. او در عین بطون و خفا دارای ظهور است و در عین تعالی از هر چیزی به انسان نزدیکتر است . زیرا او هر روز در کاری است. چنانچه اگر تیر می اندازی این تو نیستی، بلکه خداست که تیر می اندازد، بنایراین چنین خدایی در همه شیون حیات مخلوقات خود حضور دارد و لذا دایره اخلاق نمی تواند از دایره دین جدا باشد و این مقاله این موضوع را مورد بحث و بررسی قرار می دهد.

    کلیدواژگان: دین، اخلاق، ارزش، تعالی، جامعه، حقانیت
  • ارتباطات
  • محمد سلطانی فر صفحه 119

    این مقاله به بررسی ویژگیهای جامعه اطلاعاتی می پردازد، بنابراین ویژگی های جامعه اطلاعاتی امروز جهان، موقعیت و ابعاد آن ، خطوط اصلی این پژوهش و در واقع اهداف اصلی آن را تشکیل می دهند. اهداف راهبردی در نگارش این مقاله عبارتند از:-بررسی و شناخت ویژگیهای جامعه اطلاعاتی (بررسی و شناخت نقاط ضعف، نقط قوت، موانع ومشکلات، فرصتها و تهدیدات آن)
    -بررسی جوانب، ابعاد و ویژگیهای جامعه اطلاعاتی، آن هم به شکل مرتبط با بخش های مختلف اعم از: سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، آموزشی و... و مورد نیاز برای کاربری تکنولوژیهای اطلاعاتی و ارتباطی در جامعه اطلاعاتی
    -تعریف پروژه های تحقیقی متمرکز روی ساختار اطلاعاتی، ارتباطی،اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در راه دستیابی به جامعه اطلاعاتی مطلوب
    بدیهی است دستیابی به راهکارهای علمی و کاربردی، همسو با برنامه ریزیها و سیاستگذاریهای آتی کشور، در کلیه زمینه های سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، ارتباطی و... در راس کلیه اهداف این مقاله قرار دارند، تا به مدد نتایج این پژوهش بتوان پیشنهاداتی عملی جهت ارگانها و سازمانهای مرتبط ارایه داد.

    کلیدواژگان: سیاست، فرهنگ، جامعه، اقتصاد، یادگیری، اطلاعات، معاشرت
  • ارتباطات و اطلاعات در مدیریت مجازی / مهندسی دوباره مدیریت و سازمان در عصر ارتباطات و اطلاعات
    شهناز هاشمی صفحه 133

    دراین مقاله سعی شده است به بحث درباره مدیریت مجازی و اهمیت و نقش آن در سازمانها و نقش ارتباطات و اطلاعات و تاثیرآن در مدیریت مجازی پرداخته شود. همچنین دیدگاه های خرد و کلان این فن آوری و ویژگیها و آثار مطلوب اجرای آن و نگرش مدیریت منابع اطلاعات در ساختار اداری و مهندسی مجدد مدیریت در سازمان و عوامل تاثیرگذار بر نوع سیستم اطلاعاتی مورد نیاز مدیریت مجازی، مورد بررسی قرار گیرد.

    کلیدواژگان: مدیریت مجازی، تصمیم گیری، سازمان، مهندسی مجدد، ارتباط، ساختار
  • ژاکی لتانگ ترجمه: ابراهیم رفیعی مجدآبادی صفحه 141

    در این مقاله به نقش ارتباطات و اطلاعات در حیطه روابط عمومی و وابستگی ارتباطات و اطلاعات به یکدیگر و اهمیت هر کدام در مقابل دیگری پرداخته و روابط عمومی را که با توجه به اقتضای زمان،یک روابط عمومی اطلاع مدار است و اینکه روابط عمومی اطلاع مدار شامل یک روابط عمومی اطلاع یاب، اطلاع شناس و اطلاع رسان است را مورد بررسی قرار داده است .

    کلیدواژگان: ارتباط، اطلاعات، انفجار، تبادل اطلاعات، توزیع پیام، سنجش افکار، دانش
  • محمدباقر محسنی صفحه 149

    در این مقاله سعی شده است که به معرفی فن آوری و تجهیزات نوین و نقش آن در روابط عمومی پرداخته شود. از جمله این فن آوری‌ها می توان به اینترنت، پست الکترونیکی، ماهواره، فاکس، تلفن گویا، برد الکترونیکی و... اشاره کرد که نقش بسزایی در برقراری ارتباط ما بین کشورها و سازمانهای مختلف دارد و از طریق این امکانات است که می توان به اطلاعات روز دنیا دسترسی و بهره برداری لازم را انجام داد.

    کلیدواژگان: اطلاع رسانی، روابط عمومی، فن آوری، اینترنت، پست الکترونیکی، مجله الکترونیک، فاکس برگردان، کنفرانس، بانک اطلاعاتی، برد الکترونیکی، تلفن گویا، سامانه اطلاع رسانی، ماهواره
  • مینا خشنودی مطلق صفحه 157

    در این مقاله به موضوع روابط عمومی و نقش آن در ایجاد تفاهم و گفتگو پرداخته شده است . ابزارهای روابط عمومی برای تحقق گفتگو و تفاهم شامل ارتباطات سیاسی، جامعه مدنی، عرصه عمومی و افکار عمومی می باشد. براین اساس روابط عمومی می تواند یک ارتابط دو سویه برقرار کند.روابط عمومی برای ایجاد تفاهم و گفتگو نیازمند داشتن اطلاعات و شناخت از عملکردهای پیشین واحد روابط عمومی است. نخستین کاری که یک روابط عمومی پیش از پذیرفتن مسئولیت، باید انجام دهد،کسب اطلاعات و شناخت جامع از فعالیتها و عملکردهای واحد روابط عمومی است. روابط عمومی یکی از ضروری ترین و حیاتی ترین بخش های هر سازمان است که به فعالیت می پردازد و هدفش ایجاد کانالهای ارتباطی در درون و بیرون مجموعه است.

    کلیدواژگان: روابط عمومی، تاثیر، گفتگو، سازمان، افکار عمومی، ارتباط سیاسی، جامعه، حقوق، توسعه
  • محمدتقی نمازی صفحه 163

    این مقاله سعی برآن دارد که به مقوله تبلیغ و اهمیت و نقش آن در روابط عمومی سازمانها بپردازد و تبلیغات را براساس هدفهای رفتاری و حوزه کار تقسیم بندی نموده و ملاک های تاثیر تبلیغ، مکانیزم تحلیلی آن و انگیزش و سلسله مراتب نیازهای مازلو و همچنین اصول و قواعد تبلیغ و استراتژی های تبلیغی را مورد بررسی قرار دهد

    کلیدواژگان: تبلیغ، کارایی، موفقیت، ترغیب، سازمان، استراتژی، اقنا، ضد تبلیغ
  • تعلیم و تربیت
  • روح الله ابراهیم نژاد صفحه 173

    آموزش یکی از ارکان اساسی رشد و توسعه سازمانها می باشد، سازمانها برای اینکه نیروی انسانی کارآمدی در اختیار داشته باشند باید برنامه هایی در جهت آموزش کارکنان خود تهیه و تدوین نمایند. در این مقاله سعی شده به مفاهیم اساسی آموزش، تعریف آن، ضرورت آموزش و بهسازی منابع انسانی و ویژگیهای اساسی آموزش در سازمان پرداخته شود. همچنین اهداف و برنامه های آموزشی منابع انسانی، مزایای آموزش نیروی انسانی و فرآیند آن مورد بررسی قرار گرفته و در ادامه به نیاز سنجی آموزشی، ضرورت ها و روش های آن پرداخته شده است.

    کلیدواژگان: آموزش، بهسازی، منابع انسانی، سازمان، نیروی انسانی، نیازهای آموزشی
  • داوود دعاگویان صفحه 183

    در این مقاله کوشش شده است تا در ابتدا برخی از مفاهیم و تیوریهای یادگیری و همچنین عواملی که بر آن تاثیرگذارده، مورد بررسی قرار گیرد. در این راستا، ابتدا چند تعریف از یادگیری بعمل آمده و پس از بررسی اهداف آموزشی، تیوریهای یاد گیری به همراه مدیریت آموزشی و روش ها و فنون درسی، تشریح و مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرند.

    کلیدواژگان: یادگیری، اهداف آموزشی، تئوری، انگیزش، تعلیم و تربیت، نظم، مدیریت آموزشی، نقش اجتماعی، هنجار اجتماعی، الگوی فرهنگی
  • میرشجیل پیدایی صفحه 199

    در این مقاله شیوه ها و فرآیندهای علمی ارزشیابی آموزشی مورد بررسی قرار گرفته و به جوانب گوناگون تجربه هایی که حاوی بهترین شیوه‌های طرح ریزی می باشد اشاره شده است . لازم به ذکر است که این شیوه ها به هیچ وجه به عنوان طرحهای لازم الاجرا که قادر به پاسخگویی به همه برنامه ها باشد توصیه نمی شود، بلکه در شرایطی که برنامه آموزشی آماده اجرا باشد با استفاده از این اصول و الکوهای کلی می توان دستورالعمل وبرنامه رزشیابی را تدوین نمود.

    کلیدواژگان: ارزشیابی آموزشی، برنامه ریزی، ارزش، سازمان، الگوی ارزشیابی، فرآیند، استراتژی، هدف
  • معرفی
  • صفحه 211
  • صفحه 215