فهرست مطالب

مطالعات آموزشی و آموزشگاهی - پیاپی 6 (پاییز 1392)

فصلنامه مطالعات آموزشی و آموزشگاهی
پیاپی 6 (پاییز 1392)

  • تاریخ انتشار: 1392/07/25
  • تعداد عناوین: 6
|
  • مقاله پژوهشی
  • جواد پورکریمی*، سید محمد میرکمالی صفحات 9-30
    پژوهش حاضر، با هدف بررسی نقش رهبری تحول آفرین مدیران و توانمندی اعضای هیات علمی دانشگاه تهران صورت گرفته است. روش پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه گردآوری داده ها توصیفی از نوع پژوهش های رگرسیونی است. جامعه آماری شامل کلیه اعضای هیات علمی پردیس علوم اجتماعی و رفتاری دانشگاه تهران می باشد، که تعداد آن ها برابر با 315 نفر می باشد و از این تعداد 152 نفر از طریق نمونه گیری طبقه ای به صورت تصادفی انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه بود که پرسشنامه توانمندی روان شناختی (اسپریتزر و میشرا، 1997) و پرسشنامه رهبری تحول آفرین (باس و آولیو، 1997) برای این منظور استفاده شد. روایی ابزارها از نوع روایی محتوایی و پایایی آن از طریق ضریب آلفای کرونباخ (برای هر پرسشنامه به ترتیب؛ 77/0 و 79/0) بدست آمد. نتایج نشان داد رهبری تحول آفرین مدیران و توانمندی روان شناختی اعضای هیات علمی بالاتر از متوسط بوده و از نظر آماری نیز معنی دار است. همچنین همبستگی مثبت و معنی داری بین رهبری تحول آفرین و توانمندی اعضای هیئت دانشگاه تهران وجود دارد. نتایج رگرسیون چندگانه نیز نشان داد که مولفه های رهبری تحول آفرین شامل؛ ویژگی های آرمانی، رفتار آرمانی، انگیزش الهام بخش، ترغیب ذهنی و ملاحظات فردی قابلیت پیش بینی توانمندی اعضای هیات علمی دانشگاه تهران را دارا می باشند.
    کلیدواژگان: رهبری تحول آفرین، توانمندی روان شناختی، اعضای هیئت علمی، دانشگاه تهران
  • محمود اکرامی صفحات 31-54
    پژوهش حاضر با هدف تعیین عوامل سازنده سرمایه فکری در دانشگاه صورت گرفته است. برای این منظور از پرسشنامه محقق ساخته 57 ماده ای بر پایه مقیاس 4 درجه ای استفاده گردید. حجم نمونه با توجه به مفروضه های تحلیل عاملی 500 نفرکفایت می کرد، ولی تعداد 700 پرسشنامه با روش متداول بین دانشجویان به عنوان بخشی از مشتریان و ذی نفعان، توزیع و درنهایت پاسخنامه های 592 نفر که از هر لحاظ کامل و بی نقص بود وارد محاسبات آماری گردید. اعتبار نهایی آن با استفاده از فرمول آلفای کرونباخ برابر 96/0 برآورد گردید. برای رواسازی پرسشنامه از تحلیل مولفه های اصلی باچرخش واریماکس استفاده شد. برای پاسخ به پرسش پژوهش (سرمایه فکری از چه عواملی اشباع می شود)، از مدل تحلیل عاملی اکتشافی استفاده گردید. برونداد اولیه نشان داد که دترمینان ماتریس همبستگی 00001/0 عددی غیرصفر، و مقدارKMO برابر 968 /0، و نتیجه آزمون کرویت بارتلت به مقدار 738/17257 نیز همچنان از لحاظ آماری در سطح کمتر از 00001/0 معنادار است. پس از حذف ماده 9، در برونداد نهایی عامل های استخراج شده با روش PC با استفاده از شیوه واریماکس دوران داده شد. در نهایت 5 عامل؛ سرمایه ساختاری، سرمایه انسانی، سرمایه ارتباطی، نوآوری و بهره وری برای سرمایه فکری استخراج شد. این عامل ها روی هم 5/49 درصد از کل واریانس سرمایه فکری را پوشش می دهد.
    کلیدواژگان: سرمایه فکری، سرمایه ساختاری، سرمایه انسانی، سرمایه ارتباطی، نوآوری، بهره وری
  • بابک ضیاء*، سید رسول حسینی، مجید وقار موسوی صفحات 55-77
    در ادبیات کارآفرینی گفته شده است که دانش و مهارت کارآفرینی را می توان آموخت و آن را در محیط مناسب توسعه داد از این رو آموزش نقش مهمی در توسعه فرهنگ کارآفرینی دارد. پژوهش حاضر به بررسی نتایج حاصل از اجرای آموزش های کارآفرینی در تعدادی از دبیرستان های کار و دانش شهرستان بجنورد پرداخته و بر مبنای پیشینه تحقیق مدلی را برای ارزیابی کیفیت این آموزش ها ارائه می کند. این تحقیق از نوع روش، توصیفی- پیمایشی بوده و داده ها از طریق پرسش نامه و مصاحبه گردآوری شده اند. یافته های پژوهش نشان می دهد آموزش کارآفرینی با تکیه بر سه سازه؛ ایجاد مهارت های کارآفرینی، ایجاد اشتیاق برای انجام فعالیت های کارآفرینانه و پرورش ویژگی های شخصیتی کارآفرینانه در دانش آموزان خواهد توانست به میزان قابل توجهی بر ایجاد قصد کارآفرینانه در دانش آموزان تاثیر مثبت داشته باشد. همچنین دو متغیر توانایی های مدرسین و امکانات کمک آموزشی، رابطه میان آموزش کارآفرینی و ایجاد قصد کارآفرینانه در دانش آموزان را تعدیل می نمایند.
    کلیدواژگان: آموزش کارآفرینی، توانایی مدرسین، اشتیاق کارآفرینانه، قصد کارآفرینانه
  • شهنام آزادمرد*، محمدباقر کجباف، سالار فرامرزی، هوشنگ طالبی صفحات 79-98
    پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی آموزش مبتنی بر هوش موفق و روش آموزش مرسوم بر بازده های شناختی و عاطفی یادگیری دانشجو معلمان صورت گرفته است. 112 نفر از دانشجو معلمان دانشگاه فرهنگیان اردبیل به روش نمونه گیری هدفمند برای انجام پژوهش انتخاب شدند. این پژوهش مبتنی بر یک طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه های معادل یا هم ارز بود. داده ها از طریق دو آزمون عملکرد تحصیلی محقق ساخته و آزمون سنجش نگرش مک کوچ و سیگل (2003)، که هر دو دارای روایی و پایایی قابل قبولی بودند، گردآوری و با روش تحلیل کواریانس چند متغیری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج پژوهش نشان داد آموزش مبتنی بر هوش موفق و روش آموزش مرسوم در بیشتر بازده های شناختی و عاطفی یادگیری (درک، مهارت تحلیل، مهارت خلاق، مهارت عملی، ادراک خود تحصیلی، و نگرش به استاد و کلاس) تفاوت معنی داری دارند. اما در نگرش به دانشگاه، انگیزش/خودنظم دهی و ارزش گذاری هدف ها تفاوت معنی داری ندارند. یافته های تحقیق را می توان در آموزش و تربیت دانشجومعلمان مورد استفاده قرار داد و آن را در استانداردهای آموزشی دانشجو معلمان در نظر گرفت.
    کلیدواژگان: بازده های شناختی، بازده های عاطفی، هوش موفق
  • محمد بخت، مجتبی بذرافشان مقدم*، رضوان حسین قلی زاده صفحات 99-114
    هدف اصلی این پژوهش بررسی رابطه بین انتقال دانش دبیران با عملکرد گروه های آموزشی می باشد. جامعه آماری مورد مطالعه در این پژوهش کلیه دبیران مقطع متوسطه دوم شهر مشهد می باشد به تعداد 5598 نفر که در نهایت تعداد 360 نفر از آنان به عنوان نمونه نهایی با روش نمونه گیری خوشه ایچندمرحله ای انتخاب شد. روش پژوهش، توصیفی و طرح پژوهش، همبستگی می باشد. برای گردآوری اطلاعات از پرسشنامه انتقال دانش که بر اساس مدل نوناکا ساخته شده و همچنین از فرم ارزیابی عملکرد اداره کل آموزش و پرورش استفاده شد. تحلیل داده ها نشان داد که بین انتقال دانش ضمنی دبیران با عملکرد گروه های آموزشی رابطه مثبت و معنادار وجود دارد و همچنین بین میزان انتقال دانش در گروه های آموزشی تفاوت معنادار وجود دارد و درعین حال بین جنسیت و انتقال دانش رابطه معنی دار وجود دارد. درحالیکه بین انتقال دانش و متغیرهای سابقه خدمت و مدرک تحصیلی دبیران رابطه معنی داری مشاهده نشد.
    کلیدواژگان: مدیریت دانش، انتقال دانش، دانش صریح، دانش ضمنی، عملکرد گروه های آموزشی
  • احمد اعتمادی، مهتاب چنگایی* صفحات 115-139
    این پژوهش برای بررسی اثربخشی مداخله معنوی/ مذهبی بر کیفیت زندگی دانشجو معلمان زن انجام شد. پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با پیش آزمون و پس آزمون و گروه کنترل بوده و مقیاس کوتاه کیفیت زندگی سازمان جهانی بهداشت (نسخه فارسی) به عنوان ابزار مورد استفاده قرار گرفت. برای اجرا 30 نفر از دانشجو معلمان دانشگاه فرهنگیان به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب و در دو گروه 15 نفره آزمایشی و کنترل گمارده شدند. از هر دو گروه پیش آزمون به عمل آمد. سپس برای گروه آزمایش 8 جلسه آموزش گروهی مهارت های معنوی/ مذهبی ارائه و از هر دو گروه پس آزمون به عمل آمد. داده ها با استفاده از نرم افزار 18spss تحلیل شد. یافته ها نشان داد با کنترل نمره پیش آزمون در سطح معنی داری (05/0 P>) بین نمرات کیفیت زندگی دو گروه تفاوت معناداری وجود داشته و مداخله معنوی/ مذهبی بر کیفیت زندگی دانشجومعلمان اثر بخش بوده است. در بین خرده مقیاس های کیفیت زندگی نیز نمرات سلامت جسمانی و سلامت روانی دو گروه تفاوت معنی دار داشته و می توان نتیجه گرفت مداخله معنوی/ مذهبی بر سلامت جسمانی و روانی دانشجومعلمان زن اثر بخش بوده است. در دو حیطه روابط اجتماعی و محیط زندگی بین دو گروه تفاوت معناداری مشاهده نشد.
    کلیدواژگان: معنویت، مداخله معنوی، مذهبی، کیفیت زندگی، دانشجو معلمان
|
  • J. Purkarimi*, M. Mirkamali Pages 9-30
    This study aims to investigate the transformational leadership role of managers and capabilities of the academic members of Tehran University. In this applied descriptive study, 152 academic members of Tehran University’s Social and Behavioral Science Pardis were selected from among 315 professors based on stratified random sampling. Data were collected through Bass & Ovolio (1997) transformational leadership questionnaire and Spreitzer & Mishra(1997) Psychological Empowerment questionnaire which their reliability confirmed through Cronbach Alpha formula ( for each questionnaire r= 0.77& 0.79, respectively). Findings revealed that transformational leadership of managers and psychological empowerment of academic members of the university are higher than average and there is a positive significant relationship between them. Multiple regression analysis shows that transformational leadership components including ideal traits, ideal behavior, inspirational motivation, intellectual encouragement, and individual considerations can predict the capabilities of the academic members of Tehran University.
    Keywords: Transformational leadership, Psychological empowerment, Academic members, Tehran University
  • M. Ekrami Pages 31-54
    This study aims to determine the constructive factors of intellectual capital at universities. To collect required data, valid, reliable, researcher-made and 57- item questionnaires were administered among 592 participants (according to factor analysis assumptions), who were selected from students as part of customers and stakeholders. Through Cronbach Alpha formula (r=0.96) and main components analysis with Varimax rotation, reliability and validity indices were confirmed, respectively. Exploratory factor analysis model were used to answer what factors saturate the intellectual capital? The primary outcome showed that the correlation matrix determinant (in less than 0.00001) is not zero, the amount of KMO is 0.968, and Bartlett's sphericity test result is statistically significant (in less than 0.00001). Finally, structural capital, human capital, communicational capital, innovation and efficiency as five factors which totally cover 49.5 percent of the intellectual capital variance, extracted from intellectual capital.
    Keywords: Intellectual capital, Structural capital, Human capital, Communicational capital, Innovation, Efficiency
  • B. Ziyae*, R. Hosseini, M. Mosavi Pages 55-77
    According to the entrepreneurship literature, entrepreneurial knowledge and skills can be taught and developed in proper environment. Therefore, Training plays an important role in development of entrepreneurial culture. This study aims to examine the results of entrepreneurship training in a number of vocational schools in Bojnoord city and deliver a model for assessing the quality of the provided training based on research background. In this descriptive-survey study data were collected through questionnaires and interviews. Findings revealed that entrepreneurial training can affect positively on creating the entrepreneurial intention in students based on three structures; creating entrepreneurial skills, build enthusiasm for entrepreneurial activities, and fostering entrepreneurial personality traits in students. Moreover; abilities of teachers and educational facilities moderate the relationship between entrepreneurship training and entrepreneurial intention in students.
    Keywords: Entrepreneurship training, Teacher's ability, Entrepreneurial Enthusiasm, Entrepreneurial intention
  • Sh Azadmard*_M. B Kajbaf_S. Faramarzi_H. Talebi Pages 79-98
    This study aims to compare the efficiency of successful intelligence-based education and conventional education on cognitive and affective efficiency of student teachers’ learning. To this end, 112 participants were selected from among student teachers of Ardabil Farhangian University based on purposeful sampling. Data were collected through an academic performance researcher-made questionnaire and McCoach DB, Siegle D. Attitude Test (2003) which are both valid and reliable and were analyzed via multivariate covariance analysis. Findings revealed that there is a significant relationship between the efficiency of successful intelligence-based education and conventional education on cognitive and affective efficiency of student teachers’ learning (perception, analysis skills, creative skills, practical skills, self-educating perception, and attitude to the teacher and class); but in attitude to the university, There is not any significant relationship between motivation/ self-regulation and target valuation. It is concluded that findings are considerable in training the student teachers and improving the educational standards.
    Keywords: Cognitive efficiency, Affective efficiency, Successful intelligence
  • M. Bakht, M. Bazafshanmoghaddam*, R. Hoseingholizade Pages 99-114
    This study aims to investigate the relationship between knowledge transfer in secondary school teachers and performance of the departments. In this paper 360 participants were selected from among 5598 teachers of the second grade of secondary school in Mashhad based on multistage cluster sampling. In this descriptive, correlational study, data were collected through a Knowledge transfer questionnaire which is based on Nonaka Model and performance assessment form of Education General Administration. Findings revealed that there is a positive significant relationship between implicit knowledge transfer of teachers and departments’ performance. Moreover, there is significant relationship among departments in level of knowledge transfer. Although there is not any significant relationship between knowledge transfer and some variables like work experience and educational degree, but it is vice versa in gender as another variable.
    Keywords: Knowledge management, Knowledge transfer, Explicit knowledge, Implicit knowledge, Department performance
  • A. Etemadi, M. Changaie Pages 115-139
    This study aims to investigate the effectiveness of spiritual/ religious intervention on life quality of female student teachers. In this quasi-experimental study, 30 participants were selected from student teachers of the Farhangian University through in available sampling and were divided equally in two groups as an experimental and control. Data were collected through pretest, posttest and WHOQOL- BREF (World Health Organization Quality of Life).To this end; both groups were given a pre-test, Then experimental group received 8 sessions of spiritual / religious skills training, and finally both groups were tested. Obtained data were analyzed via SPSS software. Findings revealed that there is a significant relationship (p>0/05) between the life quality of experimental and control groups. Spiritual/ religious intervention was effective on life quality of female student teachers, and there is not any significant relationship between two groups in social relationships and life environment. Moreover; through significant relationship between physical and mental health of two groups in life quality subscales, it can be concluded that spiritual/ religious intervention affect on physical and mental health of female student teachers.
    Keywords: Spiritual, Spiritual, religious intervention, Life quality, Student teachers