فصلنامه مطالعات منابع انسانی
پیاپی 21 (پاییز 1395)

یکی از نهادهای مهم وتاثیرگذار در سرنوشت جامعه، نظام آموزش عالی است. دانشگاه ها و عناصر تشکیل دهنده آنها از جمله مدرسان، دانشجویان و ویژگی های رفتاری این دو نیز تاثیر بسزایی در نتایج فعالیت های نظام آموزش عالی می گذارند. این مقاله به بررسی میزان تاثیر سبک رفتار رهبری مدرسان بر رفتار انضباطی دانشجویان می پردازد. این تحقیق توصیفی و از نوع همبستگی است.ابزار گردآوری اطلاعات این تحقیق، پرسشنامه های محقق ساخته رفتار انضباطی و سبک رفتار رهبری می باشد. جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان دانشگاه افسری امام علی(ع) می باشد.یافته های پژوهش نشان داد بین سبک رفتار رهبری مدرسان ورفتارانضباطی دانشجویان همبستگی مثبت و معناداری وجود دارد و بیشترین سبک رفتار رهبری مدرسان در حوزه سبک رفتار رهبری مداخله گر قرار دارد. همچنین به لحاظ رفتار انضباطی بین دانشجویانی که مدرسان آنها، دارای سبک رفتار رهبری(مداخله گر، غیرمداخله گر وتعامل گرا)هستند، تفاوت معناداری وجود دارد و میانگین امتیاز رفتار انضباطی دانشجویانی که مدرسان آنها، دارای سبک رفتار رهبری تعامل گرا بوده اند بیشتر از دو سبک دیگر می باشد.

تمرکز پژوهش حاضر بر روی مدیران میانی صنعت بیمه در ایران می باشد. بر اساس فرضیات پژوهش از روش تحلیل عاملی، درخت تصمیم و تحلیل واریانس و نیز تست جهت تجزیه و تحلیل داده ها و اطلاعات مورد استفاده قرار گرفته است. نتایج به دست آمده از پژوهش نشان دهنده آن است که اشتراک گذاری کامل دانش مدیران میانی از چهار عنصر تشکیل شده است. همچنین یافته های پژوهش نشان می دهد که گروه های خبره اهمیت اشتراک گذاری دانش را در هفت گروه از ویژگی ها و شایستگی ها می دانند. همچنین تفاوت بین عناصر یافت شده به ویژگی های فردی و سازمانی وابسته می باشد. یافته های پژوهش حاضر به منظور توسعه رفتارهای اشتراک گذاری دانش در سطح سازمان ها مورد استفاده قرار می گیرد. همچنین نتایج این تحقیق می تواند جهت مقایسه رفتارهای اشتراک گذاری دانش در سطح سازمان های مختلف نیز سودمند می باشد.

شناسائی عواملی که موجب توانمندسازی کارکنان می گردد همیشه مورد توجه مدیران وسازمانها بوده است .اما توجه صرف به این عوامل و توانمند سازی کارکنان بدون در نظر گرفتن تاثیر آن بر عملکرد کلی سازمان ،گمراه کننده خواهد بود. مقاله حاضر به بررسی عوامل موثر بر توانمند سازی نیروی انسانی به منظور تعالی سازمانی در گمرک ایران می پردازد. در این پژوهش ابتدا با استفاده از منابع علمی و عقاید صاحبنظران توانمند سازی و با رویکرد تحلیل محتوا، عوامل موثر بر توانمند سازی کارکنان مورد شناسایی قرار گرفته و سپس تاثیر این عوامل بر روی توانمند سازی روانشناختی کارکنان سنجیده شده است. و در نهایت تاثیر توانمند سازی روانشناختی بر روی تعالی سازمانی مورد سنجش قرار گرفته است.برای انجام پژوهش از رگرسیون خطی ساده وچندگانه برای بررسی تاثیر متغیرها،از آزمون تی یک نمونه ای برای بررسی وضعیت موجود و از آزمون فریدمن برای رتبه بندی شاخص های تحقیق استفاده شده است. و در نهایت برازش مدل مورد سنجش قرار گرفته است.نتایج پژوهش نشان می دهد که از میان عوامل موثر بر توانمند سازی،عوامل فردی و سازمانی بر توانمند سازی روانشناختی کارکنان تاثیر معناداری داشته و توانمند سازی روانشناختی نیز بر تعالی سازمانی موثر بوده است. این امر می تواند مبنائی برای تدوین راهبردهای مناسب منابع انسانی در دستیابی به تعالی سازمانی باشد.

هدف اصلی پژوهش بررسی وضیعت حمایت سازمانی ادراک شده و رابطه آن با اعتمادسازمانی در دانشگاه بوعلی سینا همدان بود. جامعه آماری شامل کلیه کارکنان بودکه با استفاده از نمونه گیری تصادفی طبقه ای-نسبی تعداد260 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای گردآوری داده های مورد نیاز از دو پرسشنامه استاندارد حمایت سازمانی ادراک شده آیزنبرگر و همکاران (1986) و اعتماد سازمانی الونن و همکاران (2008) استفاده شد. برای به دست آوردن روایی پرسشنامه ها از روش روایی محتوایی و صوری استفاده شد. ضریب پایایی محاسبه شده هم به ترتیب77/0 و 95/0 برآورد گردید. برای تجزیه و تحلیل یافته های پژوهش از روش های آمار توصیفی و استنباطی نظیرآزمون کالموگروف-اسمیرونوف، ضریب همبستگی پیرسون، آزمونt و تحلیل رگرسیون یک متغیره استفاده گردید. یافته ها نشان داد: میزان حمایت سازمانی و اعتماد سازمانی در دانشگاه بوعلی سینا کمتر از حد متوسط می باشد. همچنین بین حمایت سازمانی ادراک شده و مولفه های اعتماد سازمانی رابطه مثبت و معنادار وجود دارد. علاوه بر این نتایج آزمون t بیانگر این شد که بجز دیدگاه کارکنان به لحاظ وضعیت استخدامی در میزان حمایت سازمانی ادراک شده که تفاوت معناداربود دربقیه موارد تفاوت معناداری مشاهده نشد.

این مطالعه به منظور بررسی رابطه ی سلامت سازمانی با توانمندسازی منابع انسانی کارکنان دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات انجام شد. ابزار مورد استفاده پرسشنامه بود که روایی آن توسط صاحب نظران تایید و پایایی آن توسط ضریب آلفای کرونباخ محاسبه شد. جامعه ی آماری این پژوهش مشتمل بر تمامی کارکنان استخدامی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران است. تعداد کل جامعه آماری 900 نفر است. حجم نمونه به کمک روش نمونه گیری جامعه محدود و با استفاده از نمونه برداری در دسترس تعیین گردیده است. در نتیجه نمونه مورد نیاز برای انجام این مطالعه 205 نفر از کارکنان رسمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران خواهد بود. برای تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS18 استفاده شد. نتایج بیانگر آن بود که تمامی ابعاد سلامت سازمانی دارای رابطه مثبت و معناداری با توانمندسازی کارکنان در سطح یک درصد بودند. به عبارتی می توان گفت که هرچه میزان سلامت سازمانی بالاتر بود، میزان توانمندی کارکنان افزایش می یابد. هم چنین، با توجه به نتایج تحلیل رگرسیون مشخص گردید که از میان ابعاد سلامت سازمانی، سه بعد روحیه، نوآوری و مشارکت در تصمیم گیری توانستند 71 درصد از واریانس کل مربوط به توانمندسازی منابع انسانی را تبیین نمایند.

با توجه به حجم بالای فارغ التحصیلان دانشگاهی و عدم وجود بازار کار برای همه ی افراد، کارآفرینی می تواند سهم مهمی در اشتغال افراد و نیز رشد و پیشرفت جامعه داشته باشد.در این پژوهش به شناسایی عواملی که بر قصد و نیت کارآفرینی دانشجویان مدیریت تاثیر گذار است پرداخته شده است. این پژوهش، پژوهشی کاربردی می باشد و از نوع پژوهش های توصیفی پیمایشی است. جامعه آماری این پژوهش را دانشجویان رشته مدیریت دانشگاه های دولتی شهر تهران تشکیل می دهند. روش نمونه گیری این پژوهش روش نمونه گیری در دسترس می باشد. پرسشنامه پژوهش با توجه به پژوهش های پیشین و بخشی از آن نیز توسط نگارندگان طراحی شد. روایی پرسشنامه با توجه به نظر کارشناسان و نیز تحلیل عاملی در نرم افزار SPSS تایید شد؛ و پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ مورد تایید قرار گرفت. پس از تجزیه و تحلیل داده ها به وسیله ی نرم افزار Amos Graphics مشخص شد انگیزه کارآفرینی، کارآمدی کارآفرینی و شبکه های اجتماعی بر قصد و نیت کارآفرینی تاثیر مثبت و معنادار دارند؛ همچنین این نتیجه به دست آمد که کارآمدی کارآفرینی و انگیزه کارآفرینی بر یکدیگر تاثیر مثبت و معنادار دارند.

با توجه به اهمیت نگرش های کارکنان در دستیابی به پیامدهای مطلوب سازمانی، هدف تحقیق حاضر بررسی تاثیر سلامت سازمانی بر نگرش های شغلی کارکنان شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی ایران می باشد. پس از انتخاب یکصدوشصت نفر از کارکنان شرکت یادشده به عنوان نمونه آماری تحقیق، از طریق توزیع پرسشنامه استاندارد داده های تحقیق گردآوری گردید. در این راستا از پرسشنامه رضایت شغلی اسمیت، پرسشنامه وابستگی شغلی وندنبرگ، پرسشنامه تعهدسازمانی میر وآلن، پرسشنامه رفتار شهروند سازمانی پودساکف و همکاران و پرسشنامه سلامت سازمانی هوی و همکاران استفاده شده است. به منظور آزمون فرضیات تحقیق از ضریب همبستگی پیرسون استفاده شده و نتایج گویای تایید رابطه معنادار و مثبت بین سلامت سازمانی و نگرش کارکنان می باشد. همچنین بخش دیگری از نتایج تحقیق گویای عدم تایید تفاوت معنادار بین وضعیت سلامت سازمانی در مدیریتهای مختلف شرکت ملی پخش فراورده های نفتی ایران می باشد.

از جمله درونمایه های قابل اعتنا در آثار ادب فارسی مقوله نظامیات است. مراد ما از نظامیات شامل آن اموری می شود که در آن به امر و رای نظامی پرداخته می شود. شاعران حکیم فارسی زبان آنجا که خواسته اند اثری حماسی بیافرینند یا حتی آنگاه که به آفرینش اثری غیر حماسی پرداخته اند از بذل توجه به این مهم غفلت نورزیده اند. یعنی در اندیشه های حکیمانه خود به مقولات جنگ و صلح و آنچه به این امور راجع است با دقتی زاید الوصف اهتمام ورزیده اند. نظامی گنجوی از سرآمدان عرصه ادبیات حکمی در ایران است. حجم آثار حکیم نظامی بسیار گسترده تر از آن است که بتوان موضوع نظامیات را عموما و نیز موضوع مقاله حاضر را اختصاصا در آثار او در کسوت یک مقاله بررسی کرد. بنابر این برای بجا آوردن حق مطلب با محدود کردن حوزه بررسی در آثار این حکیم پرآوازه تنها به یکی از آثار او یعنی کتاب اسکندرنامه آن هم بخش شرفنامه بسنده شد. و بررسی این موضوع را درکل اندیشه حکیم فرزانه گنجه به فرصتی دیگر محول گردید. نظامی در شرفنامه از مجموعه اسکندرنامه، اسکندر را فرماندهی آرمانی قلمداد می کند که دارای مجموعه ای از صفات ایجابی و نیز بری از صفاتی سلبی است. در این مقاله به این دو گونه صفات متعارض پرداخته شده است. صفاتی که تخلق بدانها اگر برای هر شهروند از مستحسنات شمرده شود قطعا برای نظامیان و بویژه فرماندهان نظامی از الزامات و بایسته های نظامیگری محسوب می شود.

اهمیت موضوع کیفیت زندگی کاری، سازمان ها را به انجام اقدامات سازمانی ترغیب نموده است. از مهمترین این اقدامات، به کارگیری فناوری های اطلاعاتی و ارتباطی است. در این پژوهش به بررسی تاثیر یکی از انواع فناوری های اطلاعاتی یعنی بانکداری الکترونیک بر کیفیت زندگی کارکنان پرداخته می شود. این تحقیق بر حسب هدف، توصیفی از نوع توصیفی- پیمایشی و از نظر نوع داده ها، کمی و از نظر نوع استفاده، تحقیقی کاربردی است. جهت جمع آوری اطلاعات از مطالعات کتابخانه ای و ابزار پرسشنامه استاندارد استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق شامل تمامی کارکنان شعبات بانک حکمت ایرانیان در شهر تهران به تعداد 320 نفر می باشد که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای و فرمول مورگان، 175 نفر به عنوان اعضای نمونه انتخاب شدند. نتایج حاصل از تحلیل داده ها با کمک آزمون ضریب همبستگی و ضریب تاثیر نشان داد که خدمات اطلاع رسانی، خدمات ارتباطی و خدمات تراکنشی بانکداری الکترونیکی بر کیفیت زندگی کارکنان تاثیر دارند. هم چنین خدمات اطلاع رسانی و خدمات تراکنشی به ترتیب دارای بالاترین و پایین ترین تاثیر بر کیفیت زندگی کارکنان بودند.

دانش منبع کسب مزیت رقابتی پایدار محسوب می شود و به منظور دستیابی سازمانها به چنین مزیت رقابتی، خلق دانش میتواند به عنوان یک فرصت جدید، مورد توجه قرار گیرد. در این تحقیق، اجتماعات کاری به عنوان یکی از مهمترین ابزارهای خلق دانش در یک سازمان آموزشی مدنظر قرار گرفتهاست.در راستای گسترش و توسعه این مبحث، ابتدا به طور جامع و فراگیرانه معیارهای موثر بر اجتماعات کاری با تمرکز بر خلق دانش مشخص و بررسی گردید و در نهایت 18 معیار به عنوان معیارهای موثر بر اجتماعات کاری که بر خلق دانش در سازمان های آموزشی موثرند، شناسایی گردید و در قالب پرسشنامه ای، در جامعه آماری شامل دانشجویان دانشگاه پیام نور تهران شمال توزیع شد و تحلیل های آماری با استفاده از نرم افزار SPSS انجام گرفت. بر مبنای تحلیل های آماری، عوامل کلیدی موفقیت اجتماعات کاری که در شش گروه« سازمان»، «بهینه سازی تعاملات»، «زیرساخت مناسب»، «ابزارهای حمایتی»، «استراتژی و اهداف» و «حمایت سازمانی» دسته بندی شدند، تاثیری فزاینده بر فرآیند خلق دانش در مطالعه موردی دارند که تاثیر عوامل «استراتژی و اهداف» و «سازمان» بر خلق دانش بسیار چشمگیرتر است. این تحقیق می تواند راهنمایی برای مراکزی آموزشی باشد تا با تغییراتی در ساختار و اهداف و استراتژی های خود بتوانند زمینه را برای تسهیل تشکیل اجتماعات کاری و فرایند خلق دانش برای دانشجویان خود فراهم آورند.