فهرست مطالب

مطالعات تاریخی جهان اسلام - پیاپی 7 (بهار و تابستان 1395)

نشریه مطالعات تاریخی جهان اسلام
پیاپی 7 (بهار و تابستان 1395)

  • بهای روی جلد: 40,000ريال
  • تاریخ انتشار: 1395/06/25
  • تعداد عناوین: 6
|
  • تحلیل استنادی و ترسیم شبکه هم تالیفی مجله مطالعات تاریخی جهان اسلام
    علی الله اکبری*، احمد عابدی صفحه 7
    هدف این تحقیق، بررسی وضعیت استناد و شبکه هم تالیفی مقاله های دو فصلنامه علمی و پژوهشی مطالعات تاریخی جهان اسلام طی سال های 1392-1394 (6 شماره) است. گرچه معمولا این نوع بررسی ها پس از چندین سال انتشار یک نشریه علمی صورت می گیرد، اما برای بررسی و ارزیابی فعالیت های انجام شده و کمک به نشریه برای برطرف کردن کاستی ها و تدوین برنامه های مناسب برای ارتقاء وضعیت علمی و محتوایی نشریه، این مطالعه و تحلیل انجام می گیرد. روش پژوهش تحلیل استنادی است و برای تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی و نرم افزار اکسل و برای ترسیم نقشه های هم تالیفی از نرم افزارهای نود.ایکس.ال و وی.او.اس.ویوور استفاده شده است. بررسی ها نشان داده اند که در شماره های (1-6)، 36 مقاله انتشار یافته که 16.7 درصد از مقالات را زنان و 83.3 درصد مابقی را مردان تالیف کرده اند. همه مقالات تالیفی بوده است و مقاله ترجمه ای وجود نداشت. از مجموع 66 نفر پدیدآور بیش ترین سهم در تولید و ارائه مقالات به رتبه استادیار با فراوانی 21؛ 30.3 درصد و کمترین آن به دانشجویان سطح چهار و استاد با فراوانی 2؛ 3.03 درصد اختصاص دارد. از بین 36 مقاله از 66 نویسنده، 63.9 درصد دو نویسنده(23 مقاله)، 25 درصد تک نویسنده( 9 مقاله) و 11.1 درصد بصورت سه نویسنده(4 مقاله) هستند. منابع و ماخذ این نشریه از بین 1158 مورد استناد، بیش-ترین استنادها از لحاظ زبانی؛ ابتدا زبان فارسی با فراوانی 735 (63.5 درصد )، سپس زبان عربی با فراوانی 281 (24.3 درصد) و زبان انگلیسی هم با فراوانی 99 (8.5 درصد) بیشترین استناد ها را به خود اختصاص داده اند. هم چنین میانگین تعداد استنادها به ازای هر مقاله برابر 32 است. (یعنی هر مقاله به طور میانگین از 32 منبع استفاده کرده است.) از بین نوع منابع و ماخذ؛ کتاب با فراوانی 969؛ (84 درصد)، سپس مجلات با فراوانی 127؛(11 درصد) و منابع الکترونیکی با فراوانی 45؛(4 درصد) بیشترین استناد را به خود اختصاص داده اند. هم چنین جامعه المصطفی(ص) العالمیه با فراوانی 25 درصد، دانشگاه اصفهان با 23.4 درصد و دانشگاه تهران با 10.9 درصد بیشترین میزان هم کاری را با این نشریه داشته اند. در این نشریه 4 عنوان خوداستنادی وجود دارد که بارانی، رجاء، زندیه و سجادی هر کدام با یک عنوان، این خوداستنادی ها را دارند. شماره دوم (پاییز و زمستان 92) با 3 عنوان خوداستنادی بیشترین میزان مقالات خود استنادی را به خود اختصاص داده است. بیش ترین میزان چگالی در شبکه هم تالیفی نویسندگان این نشریه به اصغر منتظرالقائم و محمدعلی چلونگر اختصاص دارد و پس از آن به ترتیب علی اصغر رجاء و محمدرضا بارانی چگالی بیش تری کسب کرده اند.
    کلیدواژگان: پژوهش نامه مطالعات تاریخی جهان اسلام، چگالی نویسندگان، تحلیل استنادی، ترسیم شبکه هم تالیفی
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • زمینه ها و علل تاسیس آموزشگاه توسط میسیونرهای امریکایی برای مسلمانان ارومیه در سال 1840 م/1255 ق
    موسی خاموشی*، حمید حاجیان پور صفحه 31
    میسیونرهای امریکایی در سال 1835م/1251ق وارد ارومیه شدند و تا پیش از سال 1840م/1255ق، حاضر به فعالیت در میان مسلمانان این شهر نبودند، اما در این سال، برای آنان آموزشگاهی تاسیس کردند. امریکایی ها تا پیش از سال 1840م/1255ق تحت حمایت دولت انگلستان بودند، اما در پی تیرگی روابط ایران و انگلیس، حمایت بریتانیا را از دست دادند. (تاریخچه) این پژوهش به واکاوی علل تاسیس آموزشگاه توسط میسیونرهای امریکایی برای مسلمانان ارومیه می پردازد. (مسئله) تاکنون پژوهشی مستقل در زمینه فعالیت میسیونرهای امریکایی در میان مسلمانان ارومیه صورت نگرفته است. (پیشینه) این پژوهش در پی پاسخ به این سوال است که چرا میسیونرهای امریکایی در سال 1840م/1255ق برای مسلمانان ارومیه آموزشگاه تاسیس کردند؟ (سوال) پس از تیرگی روابط ایران و انگلیس، آن ها در پی کسب امنیت در ایران به فکر جلب حمایت پادشاه و مقامات ایرانی افتادند. رقابت آنان با میسیونرهای فرانسوی نیز برای جلب توجه مقامات ایرانی بود. علاوه بر این، آنان شرایط تبلیغ در میان مسلمانان سایر شهرهای ایران را مناسب نمی دانستند. (فرضیه) پژوهش حاضر بر آن است تا به شیوه توصیفی- تحلیلی به بررسی علل تاسیس آموزشگاه مزبور بپردازد. (روش) این پژوهش در پی بررسی علل شروع فعالیت آموزشی امریکایی ها در میان مسلمانان ارومیه است. (هدف) تاسیس آموزشگاه برای مسلمانان ارومیه، تضمینی برای ادامه فعالیت میسیونرها بود. (یافته)
    کلیدواژگان: میسیونرهای امریکایی، آموزشگاه، مسلمانان، ارومیه، امنیت
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • کاربست روش پدیدارشناسی در مطالعات شیعی غربیان
    محمدرضا بارانی* صفحه 57
    شیعه پژوهی غربیان فرایند طولانی را پشت سر گذاشته و دیدگاه های آنان در این زمینه به ویژه در سده بیستم میلادی تحولات شگرفی داشته است. آثار آنان به دلیل برخورداری از روش های پژوهش نوین جایگاه بایسته ای پیدا کرده اند که چندان توجه پژوهشگران را جلب نکرده است.(پیشینه) بدین روی روش شناسی شیعه پژوهی غربیان از اهمیت زیادی برخوردار است. این نوشتار با در نظر گرفتن این پرسش که روش پدیدارشناسی در مطالعات شیعی غربیان چه جایگاهی دارد؟ (پرسش) به بررسی این روش در مطالعات شیعی آنان و مولفه های پدیدارشناسی دیوید پینالت خواهد پرداخت. (هدف) روش پدیدارشناسی، به گمان بسیاری، روشی همدلانه با مکتب تشیع است و نشان گر تاثیرپذیری غربیان از مطالعات شیعی قلمداد شده است. (فرضیه) به دلیل این که پینالت آثار فراوانی در این زمینه دارد و از سوی دیگر به شهرهای مختلفی در هند و کشورهای شبه قاره هند سفر کرده و روش پدیدارشناسی را دقیقا انجام داده است، با روش توصیفی و تحلیلی راهکارهای او در یکی از آثارش (روش) به بررسی راه ها و ابعاد مطالعات او در شناخت شیعه و کاربست روش شناسانه شیعه پژوهی او می پردازیم. (تبیین مسئله) مهمترین دست آورد تحقیق این است که برخلاف گمان بسیاری، روش پدیدارشناسی هم گرایانه نبوده است و بر اساس اهداف مشخص برای شناخت جایگاه و ظرفیت کنونی و آینده مذهب تشیع و جایگاه جامعه شناختی سنت-های شیعی انجام می گردد که نمونه آشکار آن در نوشته های پینالت موجود است. (یافته)
    کلیدواژگان: شیعه پژوهی، غربیان، مسشترقان، روش شناسی، پدیدارشناسی، دیوید پینالت، شبه قاره هند
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • نقش قدرت های فرامنطقه ای در واگرایی ایران و مصر در دوره جمال عبدالناصر طی سال های (1960- 1955 م)
    محمد علی چلونگر*، کبری شاه حسینی فارسی صفحه 89
    در مناسبات بین ایران و مصر در دوران جمال عبدالناصر طی سال های 1960 1995 صرف نظر از دلایل مختلف داخلی، به نظر می رسد قدرت های منطقه ای و بین المللی، نقش شایان توجهی را ایفا کرده اند. بعد از جنگ جهانی دوم و دوقطبی شدن جهان، دولت های ایران و مصر هر کدام به یکی از دو بلوک غرب و شرق ملحق شدند و روابط بین این دو ابر قدرت بر روابط ایران و مصر تاثیر گذارد. نوشتار حاضر درصدد بررسی نقش عوامل بیرونی در ایجاد موانع در مناسبات بین دو کشور ایران و مصر در دوران جمال عبدالناصر و نقش بازدارندگی ایالات متحده آمریکا و اتحاد جماهیر شوروی در این زمینه است. حاصل تحقیق آن است که چهار عامل در واگرایی روابط ایران و مصر طی سال های 1955 تا 1960تاثیرگذار بود. این عوامل عبارت هستند از عضویت ایران در پیمان بغداد، ملی شدن کانال سوئز توسط مصر که بخشی از صادرات و واردات ایران از طریق این کانال انجام می گرفت. اعلام دکترین آیزنهاور رئیس جمهور آمریکا در منطقه خاورمیانه و عادی شدن روابط ایران و مصر که در نهایت به قطع مناسبات سیاسی دو کشور منجر شد.
    کلیدواژگان: ایران، مصر، جمال عبدالناصر، آمریکا، شوروی
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • پیدایی امیرنشین شارجه؛ زمینه ها و علل
    عباس احمدوند* صفحه 109
    شارجه، یکی از شیخ نشین های امارات متحده عربی و پایتخت آن به همین نام و دومین شهر قلمرو قواسم و پایتخت حکومت دوم قواسم به رهبری شیخ سلطان بن صقر بوده است. در 1820/1235 انگلستان با شیخ سلطان و چهار تن دیگر از شیوخ عرب معاهده ای منعقد ساخت که بنابر یکی از مفاد آن، شارجه شیخ نشینی مستقل گردید. با این حال به دلیل موقعیت استراتژیک شارجه و تاثیرگذاری اش در امنیت راه های دریایی خلیج فارس، انگلستان همواره در امور داخلی آن دخالت کرده و این امیرنشین، فراز و فرودها، تنش های مختلفی را به خود دید. سرانجام در عصرشیخ خالدبن محمد قاسمی(1343ش/ 1965- 1350ش/1972) مانند دیگر امارت ها وارد مذاکرات اتحاد شد و در دوم دسامبر 1971/ 1391 به عنوان یکی از امارت های هفتگانه امارات متحده عربی استقلال یافت. از نظر جغرافیای سیاسی شارجه را باید ازهم گسیخته ترین امارت کشور امارات دانست که عملا با هر شش امارت دیگر و پادشاهی عمان، مرز مشترک دارد. در طول ایام ، قبایل و طوایف پرشماری به شارجه مهاجرت کرده اند که چون هیچ کدام مالک واقعی اراضی شارجه نبوده اند، پیوسته به نزاع با یکدیگر پرداخته اند؛ قیطاب و غافر مهم ترین قبایل ساکن در شارجه و قواسم(که خود را از نسل پیامبر(ص) برمی شمارند اما از بنی حواله اند)، عبادله؛ آل علی(که برخی از آنان ایرانی اند)؛ حواله؛ برخی تیره های بنی یاس چون: آل بوماهر(بومهیر) و مرار؛ مطاریش؛ نعیم؛ نقبیین؛ شرقیین؛ شویهیین؛ طناییج؛ زعاب؛ مناصیر و مزاریع نیز از دیگر طوایف ساکن در شارجه محسوب می شوند که اغلب حنبلی مذهب اند.
    کلیدواژگان: شارجه، امارات، قواسم، انگلستان
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • رویارویی دانشمندان مغرب و اندلس با غزالی و کتاب احیاء علوم الدین
    علیرضا روحی*، علی غفرانی صفحه 125
    ابوحامد محمد غزالی (505-450ق/1111-1014م) دانشمند برجسته مسلمان بود که با طرح اندیشه ها و دیدگاه های چالش برانگیز خود، واکنش های مختلفی را از سوی دانشمندان مناطق مختلف جهان اسلام برانگیخت و به برخی آثار و اندیشه هایش انتقاد شد. دیدگاه های غزالی در آثار گوناگونش به ویژه احیاءعلوم الدین به مغرب و اندلس نیز راه یافت و برخوردهای متفاوتی را در آن سرزمین ها که از لحاظ سیاسی زیر حکومت مرابطین قرار داشت، ایجاد کرد و عده ای به مخالفت با غزالی برخاستند. جمود فکری و تعصب شدید مرابطین و تاثیرگذاری دانشمندان متعصب و یکسونگر بر حکومت مرابطین، علی بن یوسف بن تاشفین فرمان روای مرابطی را بر آن داشت تا در سال 503 ق/1109م دستور سوزاندن کتاب احیاءعلوم الدین را صادر کند. مهم ترین علل برنتابیدن این اثر، وجود احادیث ضعیف یا مجعول، بیان اندیشه های اهل تصوف و توجه غزالی به علم اصول فقه بود. در عین حال برخی دانشمندان مغرب و اندلس به حمایت از غزالی و آثارش برخاستند و تلاش کردند اتهامات مزبور را پاسخ دهند.
    کلیدواژگان: غزالی، سوزاندن احیاءعلوم الدین، مرابطین، اندلس
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
|
  • Citation analysis and drawing compilation network in historical studies of Islam world journal
    Ali Allah Akbari*, Ahmad Abedi Page 7
    The goal of this research is study of the citation and compilation network on essays of
    scientific-research journal “historical studies of Islamic world” during the years 1392-1394(6
    issues). However, this kind of studies usually is done after publishing a scientific journal in
    several years, but our study is done to evaluate previous activities and to help removing defects
    and also designing suitable programs to improve scientific level of the journal.
    The approach of this research is citation analysis and for analyzing data, we have used
    descriptive statistics and excel software and for drawing compilation network, we use
    NODEXL3 and VOS viewer4 software. Studies have shown that in issues (1-6), 36 essays
    have published that 16.7% by women and 83.3% by men is written. All have been compilation
    without any translation. Out of 66 authors, the largest share in the production and
    presentation of articles belongs to assistant professor with a frequency of 21(30.3%) and
    the smallest share to the four level students and teacher with a frequency of 2(3.03%). Out
    of 36 articles from 66 authors, 63.9% two authors(23articles), 25% mono-author (9articles)
    and 11.1% tri-authors (4 articles). Resources and references of the journal are among
    1158 citations that the most of them in language point of view, belongs first to Persian with
    a frequency of 735(63.5%) second, Arabic with a frequency of 281(24.3%) and finally
    English with a frequency of 99(8.5%). The average of number of citations for each article
    is 32. (every article averagely has used 32 resources.
    In term of kind, books with a frequency of 969(84%), then journals 127(11%) and
    electronic resources 45(4%) are the most citations.
    Moreover, Almostafa University with a frequency of 25%, Isfahan University with
    23.4% and Tehran University with 10.9% have had the Most cooperation to this journal.
    There are 4 self-citations titles that belong to Barani, Raja, Zandiye and Sajjadi separately.
    The second issue (autumn and winter 92) with three titles self-citation, have had most
    self-citation articles.
    The highest density in compilation network of this journal, belongs to Montazer Al Ghaem
    and Mohammad Ali Chalungar and then to Ali Asghar Raja and Mohammad Reza Barani.
    Keywords: historical studies of Islam world research, authors density, citation analysis, designing compilation network
    Abstract View Paper Original: Persian
  • The reasons and grounds of establishing educational institute by American Missionaries for Oromia Muslims during the years 1840AD/1255AH
    Musa Kamushi*, Hamid Hajiyanpoor Page 31
    American Missionaries interred Oromia during the years 1835AD/1251AH and before 1840AD/1255AH, didn’t like to work among Muslims of the city, but established an educational institute for them. Americans before 1840AD/1255AH were supported by Britain, but after fading relations between Iran and Britain, they lost that support. (history) This study deals with looking into reasons of establishing educational institute by American Missionaries for Oromia Muslims. (proposal). Up to now, there would not been an independent research on the subject of American Missionaries(background). This research tries to answer the question that why American Missionaries established an educational institute for Oromia Muslims during the years 1840AD/1255AH. (question). After fading relations between Iran and Britain, they decided to attract king attention for achieving security in Iran. Their competition with French missionaries was also aimed at attracting the attention of Iranian officials. moreover, they did not consider the conditions of propaganda among Muslims in other cities of Iran suitable(hypothesis). The present study aims to investigate the causes of the establishment of the institute in a descriptive-analytical manner. (method). This research is looking for the reasons of beginning educational action among Oromia Muslims by Americans. (purpose). Establishment of institute for Oromia Muslims was a guarantee for missionaries to continue their activities. (found).
    Keywords: Americans missionaries, educational institute, Muslims, Oromia, security
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Application of Phenomenological Method in Shia Studies of the west) A random study of the phenomenological components of the David Pinault's research on Ashura in the subcontinent)
    Dr. Mohammadreza Barani* Page 57
    Shia studies by the west has crossed a long process and their sights has had wonderful changes in this subject especially in20th century. in the reason of having new research approaches, their works have had a good position that hasn’t attract researcher’s attention so much. (background) in this regard the west methodology of Shia studies has very importance. This written will deal with this method in their Shia studies and Phenomenological components of David Pinault, (purpose) regarding this question that what position methodology has in the west Shia studies(question). Phenomenological method in suppose of many, is a sympathetic way with Shiite school and represents the west impressibility of Shia studies(hypothesis). Because Pinault has many works in this context, and has travelled to different cities in India and countries of subcontinent and also has done Phenomenological method exactly, we deal with study of methods and dimensions of his studies in knowing Shia and methodological application on Shia studies with a descriptive- analytic manner(method). The most important gained of this research is that unlike thought of many, the phenomenological method has not been convergent and based on specific goals, it has been for Understanding the current situation and capacity and future of Shia and the sociological situation of Shiite traditions. (founding).
    Keywords: Shia studies, the west, Orientalists, methodology, phenomenology, David Pinault, subcontinent
    Abstract View Paper Original: Persian
  • The role of trans-national powers in the divergence of Iran and Egypt in the period of Gamal Abdel Nasser during the years(1955-1960AD)
    Dr. Mohammad Ali Chaloongar*, Kobra Shah Hoseini Farsi Page 89
    regional and international powers despite the various internal reasons, seem to have played a significant role in relations between Iran and Egypt in the era of Gamal Abdul Nasser in the 1960s. After the Second World War and the bipolarity of the world, both Iranian and Egyptian governments joined one of two blocs of the West and the East, and the relationship between these two superpowers affected the relations between Iran and Egypt. The present written seeks to study the role of external factors in creating obstacles in relations between Iran and Egypt during the era of Gamal Abdul Nasser and the role of restraint in the United States and the Soviet Union in this regard. The result of the study is that four factors influence the divergence of Iran- Egypt relations during 1955 to 1960. These factors include Iran’s membership in the Baghdad Accord, the nationalization of the Suez Canal (which was part of Iranian exports and imports) by Egypt. stating the president’s Eisenhower doctrine in the Middle East and the normalization of Iran-Egypt relations, which ultimately led to a cessation in political relations between the two countries.
    Keywords: Iran, Gamal Abdul Nasser, the USA, Soviet
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Coming up Sharjah emirate; grounds and reasons
    Abbas Ahmadvand* Page 109
    Sharjah is one of the emirates in UAE and its capital with the same name is the second city of Gavasem realm. Sharjah is Capital of the second rule of Gavasem by leadership of Sheikh Sultan ibn Saghar. In 1820/1235 England signed a contract with Sheikh sultan and other four people of Arab Sheikhs in which Sharjah became independent emirate. However, in the reason of strategic situation of Sharjah and its influence on safety of sea ways of Persian Gulf, England has always interfered in internal affairs of Sharjah and in the result, it has had many ups and downs and tensions. Finally, Sharjah in the period of Sheikh Khaled ibn Mohammad Ghasemi (1343/1965-1350/1972), like other emirates interred in union negotiations and in December 2, 1391/1971 became independent as one of the seven emirates of UAE. In political geography point of view, Sharjah should be known as the most dispersed emirate in Emirates which has a common border with all other six emirates and king of Oman. Over time numerous tribes have emigrated to Sharjah and because none have been real owner of Sharjah lands, they always have quarreled with each other: Gheitab and Ghafer, the most important tribes in Sharjah and Ghavasem (who consider themselves as prophet generation but they are from bani Havalah); Abadelah : Ali family (who some of them are Iranian); Havalah: some tribes of bani yas like: Bumaher(Bumahir) family and Marar; Matarish; Naeem; Naghbeen; Shargheen; Shovaiheen; Tanaeej; Za’ab; Manaseer and Mazaree’ are also from other tribes in Sharjah who often are Hanbali.
    Keywords: Sharjah, emirate, Ghavasem, England
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Encountering the Maghreb and Andalusian scholars with Ghazali and the book «ehya oloomeddin»
    Alireza Roohi*, Ali Ghofrani Page 125
    Abuhamed Mohammad Ghazali (450-505 AH/1014-1111AD), was a prominent Muslim scholar who persuade reactions of scholars from different parts of Muslim world, presenting his thoughts and controversial viewpoints and the result was criticizing some works and thoughts. Ghazali ideas in his different works specially “Ehya’ oloomeddin”, spread to the Maghreb and Andalusia and made different reactions in lands which were under rule of Morabetin, and some disagreed with him. Strong Prejudice among Morabetin and influence of fanatic scholars on Morabetin rule, led Ali ibn Yousef ibn Tashfin, the Morabeti ruler, issued the command of burning the book “ Ehya’ oloomeddin”. The most important reasons for not to tolerate this work, were weak and fake narrations, stating Sufism thoughts and Ghazali attention to the Jurisprudence. However, some scholars of the Maghreb and Andalusia, supported Ghazali and his works and tried to answer the above charges.
    Keywords: Ghazali, burning “Ehya oloomeddin”, Morabetin, Andalusia
    Abstract View Paper Original: Persian