فهرست مطالب

سیاستهای مالی و اقتصادی - سال ششم شماره 22 (تابستان 1397)

فصلنامه سیاستهای مالی و اقتصادی
سال ششم شماره 22 (تابستان 1397)

  • تاریخ انتشار: 1397/06/02
  • تعداد عناوین: 7
|
  • محسن نظری فارسانی *، بهرام حکمت صفحات 7-45
    استان خوزستان ازجمله استان های بسیار غنی کشور است، اما جهت دستیابی به رشد و توسعه پایدار باید برای این منابع برنامه ریزی صورت گیرد. بنابراین، لازم است که با برنامه ریزی صحیحی سعی بر آن شود که بخش های اقتصادی که باعث سرعت بخشیدن به توسعه استان شده و محرک بیشتری در رونق استان هستند، شناسایی شده و در این بخش ها سرمایه گذاری شود تا رشد اقتصادی استان را افزایش دهد. جهت این کار سعی می شود ابزار برنامه ریزی که ارتباطات بین بخش های اقتصادی استان را بیشتر مشخص می کند، به کار گرفته و آن ابزار برنامه ریزی مناسب، جدول داده – ستانده منطقه ای است که از روش جدول تلفیقی داده ستانده منطقه ای (GRIT) استخراج می شود.
    کلیدواژگان: جدول داده - ستانده، GRIT، استان خوزستان، سرمایه گذاری، جدول داده - ستانده، سرمایه گذاری
  • محمد شریف کریمی ، معصومه دورباش * صفحات 47-68
    از مهم ترین وظایف اقتصادی دولت ها کنترل وضعیت نابرابری درآمد است؛ به این ترتیب دولت ها باید به منظور کاهش نابرابری، چگونگی تغییرات درآمدهای افراد جامعه را با استفاده از ابزارهای موجود تجزیه وتحلیل کنند. توزیع درآمد و تلاش در راستای بهبود آن، یکی از مهم ترین مسائلی است که دولت ها با آن مواجه هستند. توزیع درآمد از عوامل مهمی تاثیر می پذیرد. لذا هدف از این مقاله بررسی تاثیر مالیات های مستقیم و غیرمستقیم بر توزیع درآمد در 27 استان منتخب کشور، در دوره زمانی 1394- 1385 با استفاده از روش گشتاورهای تعمیم یافته است. نتایج حاصل از برآورد مدل نشان می دهد که مالیات های مستقیم با ضریب جینی رابطه مثبت دارد؛ بدین معنی که وضعیت توزیع درآمد بدتر می شود و رابطه مالیات های غیرمستقیم با ضریب جینی منفی است، یعنی وضعیت توزیع درآمد بهتر است؛ که این نتیجه بر لزوم توجه به مالیات های غیرمستقیم تاکید دارد. از سوی دیگر تولید ناخالص داخلی دارای اثری منفی و معنادار بر نابرابری درآمد است. همچنین اثر شاخص قیمت کالاها و خدمات مصرفی بر توزیع درآمد، مثبت و معناداری است.
    کلیدواژگان: مالیات های مستقیم، مالیات های غیرمستقیم، ضریب جینی، روش گشتاورهای تعمیم یافته
  • بهاره معدنیان * صفحات 69-92
    در این مطالعه به بررسی ارتباط بین نااطمینانی تورم و تورم تولیدکننده و مصرف کننده در قالب یک الگوی پویا پرداخته شده است. بدین منظور از اطلاعات ماهانه شاخص قیمت تولیدکننده و مصرف کننده از سال 1369 تا 1395 استفاده شد. در مطالعات متعددی رابطه بین تورم و نااطمینانی تورم با استفاده از مدل های GARCH مورد بررسی قرار گرفته و نااطمینانی تورم را به عنوان یکی از عوامل موثر بر تورم مورد بررسی قرار داده اند. در این مطالعه از الگوی نوسانات تصادفی در میانگین (SVM) استفاده شده است که نسبت به الگوی GARCH از نظر معیارهای خوبی برازش الگو بهتر بوده و نااطمینانی تورم را دقیق تر محاسبه می کند. همچنین از علیت گرنجر و الگوی VAR برای تحلیل شوک ها و تابع واکنش به ضربه استفاده شد. نتایج مطالعه نشان می دهد که ارتباط متقابل و اثرپذیری مثبتی بین نرخ تورم و نااطمینانی تورم بین تولیدکننده و مصرف کننده وجود دارد. بنابراین برای کنترل تورم پیشنهاد می شود که به سیاست های کنترل تورم تولیدکننده پرداخته شود تا تاثیر سیاست های کنترل نرخ تورم بیشتر باشد.
    کلیدواژگان: نااطمینانی تورم، مدل نوسانات تصادفی (SV)، مدل VAR، تابع واکنش به ضربه
  • مهشید شاهچرا *، احمد مشعل صفحات 93-122
    شبکه بانکی به عنوان زیربنای اصلی اقتصاد در کشورها همواره تحت تاثیر عوامل مختلف داخلی و خارجی قرار دارد. یکی از عوامل بسیار موثر داخلی در کارکرد درست این شبکه، کیفیت اعتباردهی است؛ زیرا عدم رعایت این مهم سبب افزایش نسبت های مطالبات معوق، کاهش سودآوری، کاهش سپرده گذاری به سبب ترس از دست رفتن سرمایه و درنتیجه بحران ناشی از سپرده گذاری معکوس به جهت سلب اطمینان از توانایی شبکه بانکی در عودت پس اندازها می شود. این تحقیق تلاش دارد تا کیفیت اعتباردهی شبکه بانکی کشور را با استفاده از عواملی مثل رشد نسبت های وام دهی و ریسک اعتباردهی که از نسبت های مالی چون نسبت مطالبات معوق سرچشمه می گیرند بررسی کند. با استفاده از روش اقتصادسنجی به کمک گشتاورهای تعمیم یافته (GMM) این نتیجه به دست آمده است که ارتباط معناداری میان متغیرهای موصوف به عنوان متغیرهای مستقل و رشد اعتباردهی در کوتاه مدت و بلندمدت برقرار است. مطابق با نتایج به دست آمده، یک رابطه مثبت و معنادار میان سودآوری بر اساس بازدهی دارایی ها و بازدهی حقوق صاحبان سهام بر کیفیت اعتباردهی بانک ها وجود دارد. همچنین مطابق نتیجه های حاصله از جدول متغیر وابسته مطالبات معوق ما شاهد رابطه منفی و معناداری بین نسبت کفایت سرمایه و مطالبات معوق هستیم؛ زیرا افزایش در کفایت سرمایه به دلیل اینکه کاهش وام دهی و درنتیجه ریسک اعتباری را در بر دارد، سبب کاهش مطالبات معوق می شود. بنابراین کفایت سرمایه بیشتر سبب افزایش در کیفیت اعتباردهی خواهد شد. توجه به کیفیت دارایی ها با در نظر گرفتن ریسک می تواند کمک شایانی به مدیریت بانک ها و بهبود مدیریت ریسک در بانک ها کند. بانک ها با کنترل کیفیت دارایی و تعیین میزان کیفیت دارایی های بانکی می توانند با مدریت ریسک بهتر شرایط باثبات تری در بازارهای مالی و اقتصادی داشته باشند و نقش موثر خود را در اقتصاد دنبال نمایند.
    کلیدواژگان: کیفیت اعتباردهی، بانک، مطالبات معوق، رشد اعتباردهی، گشتاورهای تعمیم یافته
  • پروانه سلاطین، نیلوفر غفاری صومعه، سمانه محمدی* صفحات 123-158
    حاکمیت قانون یکی از اصول مهم سیاسی و حقوقی است که بشر از دیرباز در پی تحقق آن بوده است. حاکمیت قانون احترام عملی دولت و شهروندان به هنجارهایی است که روابط فی مابین آن ها را تنظیم می کند؛ به عبارت دیگر حاکمیت قانون دامنه اعتماد شهروندان به قوانین و میزان وفاداری آن ها به قوانین را اندازه گیری می نماید. حاکمیت قانون در مسائل مربوط به بودجه و به طور کلی مدیریت مالی سبب شفافیت می شود و با حفظ قانون مداری و افزایش سطح رضایتمندی با بالا رفتن درآمد مالیاتی، کسری بودجه دولت ها را کاهش می دهد. از سوی دیگر تصویب و اجرای قوانین، هزینه هایی را به دولت ها تحمیل می کند که سبب افزایش کسری بودجه می شود. در این راستا هدف اصلی این مقاله بررسی میزان تاثیرگذاری عوامل موثر (رشد اقتصادی، سرمایه انسانی، حاکمیت قانون، تورم و درجه آزادی اقتصادی) بر کسری بودجه با تاکید بر حاکمیت قانون در گروه کشورهای منتخب درآمد متوسط است. مطالعه حاضر از نظر هدف یک تحقیق کاربردی و از نظر روش تحقیق و شیوه نگرش پرداختن به مسئله توصیفی و استنباطی است. نتایج حاصل از برآورد مدل به روش اثرات ثابت و گشتاور تعمیم یافته در گروه کشورهای منتخب در دوره زمانی 2013-2002 با استفاده از اطلاعات آماری بانک جهانی نشان داد که رشد اقتصادی، سرمایه انسانی، حاکمیت قانون، تورم و درجه آزادی اقتصادی تاثیر مثبت و معناداری بر کسری بودجه در گروه کشورهای منتخب دارد.
    کلیدواژگان: رشد اقتصادی، سرمایه انسانی، حاکمیت قانون، تورم، درجه آزادی اقتصادی، کسری بودجه، داده های پانل
  • اکبر امینی مهر، غلامرضا مرکباتچی * صفحات 159-188
    با افزایش حجم کالاهای تجاری و متنوع شدن شکل تجارت بین الملل، کنترل های گمرکی سنتی نمی تواند برای جامعه تجاری خلق ارزش کند و راه برون رفت از این وضعیت، استفاده از شیوه های نوین مبتنی بر مدیریت خطر است. معرفی حسابرسی پس از ترخیص، بازتاب یک رویکرد متفاوت از کنترل های گمرکی است که منجر به کاهش زمان و هزینه ترخیص کالا از گمرک می شود. تحقیق حاضر با هدف تهیه یک نقشه راه ملی، سعی دارد با تمرکز بر سیستم حسابداری فعالان اقتصادی، حسابرسی پس از ترخیص کالا در گمرک ایران را با استفاده از روش معادلات ساختاری، مدل سازی کند. جمع آوری دادها و بررسی تناسب مدل به روش مصاحبه ساختاریافته با 30 نفر از خبرگان انجام گرفت و تحلیل داده ها تحت نرم افزار آموس صورت پذیرفت. برای بررسی تناسب و سنجش نیکویی برازش مدل از معیار اصلی کای مربع و چهار شاخص مکمل استفاده شد. نتایج حاصل حاکی از آن است که مدل پیشنهادی از برازش قابل قبولی برخوردار بوده و علاوه بر تایید پایایی سازه های مدل، رابطه بین متغیرها معنادار است. همچنین لازم است حسابرسی پس از ترخیص کالا مبتنی بر استانداردهای ملی حسابرسی انجام گیرد.
    کلیدواژگان: مدل، حسابرسی، ترخیص، گمرک
  • ابوالقاسم گل خندان * صفحات 189-217
    هدف اصلی این پژوهش، بررسی تاثیر دوره های تجاری بر نابرابری درآمد در ایران طی دوره ی زمانی 1394-1348 است. به این منظور نخست یک مدل با حضور متغیرهای اساسی موثر بر نابرابری درآمد در کنار متغیر دوره های تجاری طراحی شده است. سپس دوره های تجاری توسط سه فیلتر: هودریک پرسکات (HP) ، باکستر کینگ (BP) و کریستیانو فیتزجرالد (CF) استخراج شده اند. در آخر نیز رابطه بلندمدت بین متغیرهای مدل به وسیله روش خودرگرسیون با وقفه های توزیعی (ARDL) برآورد شده است. نتایج حاکی از تاثیر منفی دوره های تجاری بر شاخص های نابرابری درآمد در ایران است؛ به این معنا که در دوره های رونق اقتصادی، نابرابری درآمد کاهش و در دوره های رکود اقتصادی این نابرابری افزایش یافته است. بر این اساس لزوم به کارگیری سیاست های مناسب، به خصوص در دوران رکود اهمیت بسیاری دارد؛ تا بتوان از این طریق آسیب پذیری طبقات پایین جامعه را در این دوران کنترل کرد. بر اساس سایر نتایج، متوسط سال های تحصیل شاغلان و سهم مخارج دولت از تولید ناخالص داخلی، اثر برابرگر و درآمد سرانه و تورم، اثر نابرابرگر در توزیع درآمد در ایران داشته است.
    کلیدواژگان: نابرابري درآمد، دوره هاي تجاري، فيلترينگ، خودرگرسيون با وقفه هاي توزيعي (ARDL)، ايران
|
  • Bahram Hekmat, Mohsen Nazari farsani * Pages 7-45
    Among the Iranian provinces, Khuzestan is a very rich one. However, planning of this region’s resources is a prerequisite to achieving sustainable growth and development. Therefore, identifying growth prone sectors with a good planning and investing in those sectors is essential for acceleration of the development process in the province. For this purpose, we use the regional Input-Output table as a planning tool to determine the link between economic sectors in the province. In this paper the regional Input-Output table that is extracted from of generation of regional input-output table (GRIT) method.
    Keywords: input-output table, GRIT, Khuzestan province, Investment
  • Mohammad Sharif Karimi Dr , Masoume Dourbash * Pages 47-68
    Controlling of income inequality is one of the most important economic tasks of governments. In order to reduce the income inequality, governments should analyze people's incomes change. The distribution of income and efforts to improve it are the most important issues that governments face them. The income distribution is impacted by important factors. The aim of this study is to evaluate the effects of direct and indirect taxes on income distribution in 27 selected provinces of Iran during the period 2006-2015 with using Generalized Method of Moments (GMM) regression. The estimation results show that direct tax has a positive relationship with the Gini coefficient, which means that the income distribution situation becomes worse with an increase in the direct tax. Besides, the indirect tax has a negative relationship with the Gini coefficient, i.e., increase in the indirect tax lead to the income inequality become better. These findings emphasize the importance of the indirect tax. Moreover, GDP has a significant and negative effect on the income inequality. The consumer price index affect significantly and positively income inequality
    Keywords: Direct Taxes, Indirect Taxes, Gini Coefficient, GMM
  • Bahare Madanian * Pages 69-92
    This study examines the relationship between inflation and inflation uncertainty of producers and consumers using a dynamic model. For this purpose, the monthly producer and consumer price index data is used for the period of 1991 to 2016. Findings of several studies which examine the relationship between inflation and inflation uncertainty with using GARCH models show that the uncertainty of inflation is as one of the factors influencing inflation. In this study, I use the SVM model, which presents a more accurate estimation of uncertainty than the GARCH model. The Granger causality and VAR model was used to analyze the shocks and impulse response function. The results show that there are positive interactions between inflation and inflation uncertainty between producer and consumer indexes. So in order to inflation control policies be more effective, policymakers should set some control policies on the producer inflation
    Keywords: inflation uncertainty, stochastic volatility (SV), VAR, impulse response function
  • Mahshid Shahchera*, Ahmad Mashal Pages 93-122
    The banking system as an essential foundation for the economy is affected by various factors both internal and external. Loan quality is one of the factors affecting the proper functioning of the system. Because the low quality of loans leads to rise in the ratio of non-performing loans and reduce profitability. Moreover, this can cause to withdrawals by clients that are rooted in fear of losing money and finally lead to a crisis due to a high level of uncertainty in deposits repayment by the banks. In this study, we evaluate the effects of some factors such as loan growth rate and credit risk of which measured by Non-Performing Loan ratio on loan quality in the banking system. We also examine the effect of macroeconomic variables on the loan quality. The results of GMM estimation came to the conclusion that there is a significant relationship between the independent variables and loan growth rate and NPL in the short and long term. According to the results, the relationship between return on asset and the loan quality is significant and positive. Additionally, the findings show a negative and significant relationship between capital adequacy ratio and NPL. Accordingly considering asset quality plays a key role in banks risk management.
    Keywords: Loan quality, bank loans, credit growth, GMM
  • Akbar Aminimehr , Gholamreza Morakabatchi * Pages 159-188
    Customs have an important role in the supply chain. With increasing in traded goods and diversification of the international trade, controls of traditional customs cannot create value for the business community. Implementation of Post-Clearance Audit (PCA) is a part of the customs' modernization strategy. Introducing PCA reflects a different approach to customs' control, as it has the effect of offering an immediate release of goods or reduced release time. This study attempts to provide a national roadmap by modeling of PCA and its utilization effects in the Islamic Republic of Iran Customs have been considered. We used Structural Equation Modeling (SEM) to construct a conceptual model and used AMOS software to estimate model parameters and assessment of its validation, too. We tested goodness of model fit by Chi-square index. The results indicated that the conceptual model was valid and according to the model, PCA should be performed on a national auditing standards foundation. By application of a PCA, standards-based approach, Customs would be able to target their resources more effectively and work in partnership with the business community to improve compliance levels and facilitate trade. Thus, capacity building of human resource, identification of Authorized Economic Operator (AEO) and their relevant indexes, are our suggestions.
    Keywords: Model, Audit, Clearance, Customs
  • Abolghasem Goolhkandan * Pages 189-217
    The main objective of this study is to evaluate the effect of business cycles on income inequality in Iran during the period 1969-2015. For this purpose, firstly, a model has been designed with the presence of fundamental variables affecting income inequality the business cycles variable. Then, business cycles have been extracted by three filters: Hodrick Prescott (HP), Baxter King (BP) and Cristiano Fitzgerald (CF). Finally, long-term relationship between the variables of model is estimated by Auto Regressive Distributed Lags (ARDL) method. The results show the negative impact of business cycles on income inequality indexes in Iran; in the sense that in periods of economic expansion reduced the income inequality and in periods of recession, this inequality, increased. Accordingly, it is important to apply appropriate policies, especially during the recession, in order to control the vulnerability of the lower classes of society during this period. According to other results, Average years of education of employees and the share of government spending in GDP have equalizer effect and income per capita and inflation have unequalizer effect in income distribution for Iran.
    Keywords: Income Inequality, Business Cycles, Filtering, Auto Regressive Distributed Lags (ARDL), Iran