فصلنامه نقد کتاب هنر
پیاپی 11 (پاییز 1395)

این جلسه به همت انجمن ادبی پیرسوک در نگارخانه قلب شهر در مجتمع سیتی سنتر اصفهان و با دعوت از سیامک دل زنده، نویسنده کتاب، برگزار شد. کارشناسان حاضر در پنل به ترتیب آقایان علیرضا ارواحی، احسان روح الامین، مرتضی بصراوی بودند و مدیریت پنل بر عهده سرکار خانم سمیه سمسار بود.
در ابتدای جلسه، سیامک دل زنده گفتاری کوتاه در رابطه با بخشی از مطالب کتاب به همراه نمایش اسلاید ارائه کرد و پس از آن، کارشناسان به بیان نظرات خود و طرح سوال در رابطه با کتاب پرداختند.

کتاب نشانه شناسی در پوشاک زنان ترک و کرد در ایران، نوشته معصومه محمدی سیف در سال 95 توسط نشر جامعه شناسان، روانه بازار شده است. محمدی سیف که فارغ التحصیل رشته علوم اجتماعی در مقطع کارشناسی ارشد است، نخستین کتاب خود را با موضوع نشانه شناسی پوشاک، تالیف نموده است. این کتاب، مشتمل بر پنج فصل است و پس از معرفی لباس های سنتی دو قوم کرد و ترک آذری به شرح تغییرات و تحولات پوشاک هر دو قوم و دلایل آن پرداخته است. مولف در پایان، راهکارهایی برای احیای هنرهای سنتی و پوشاک بومی، ارائه می نماید. علیرغم آنچه از عنوان کتاب برمی آید، این کتاب نه تنها از انسجام و چارچوب صحیحی برخوردار نیست، بلکه مولف با وجود جمع نمودن اطلاعات و داده های فراوانی که به تنهایی می توانند مفید واقع شوند، نتواسته است به این اطلاعات، سر و سامان داده و از آن ها در جهت نشانه شناسی، بهره کافی ببرد. این مقاله به معرفی و نقد و بررسی این کتاب از دو منظر صوری و محتوایی، می پردازد.

کتاب هنر خودآموختگان، هنر فطری، تالیف سیده راضیه یاسینی با نگاهی به تاریخ هنر درصدد یافتن ریشه ها، خاستگاه هنر فطری و ایجاد پیوند فطرت با آثاری است که امروزه با نام «هنر خودآموخته» از آن ها یاد می شود. «اثر پیش رو، گام اولیه ای است که در جهت تبیین مفهوم هنر فطری خودآموختگان و مباحث نظری مرتبط با این هنر برداشته می شود» (ص. 18). این گفتار را می توان هدف اصلی مولف دانست؛ البته در ادامه، عنوان شده است: «در این کتاب، اهداف متعددی به طور هم زمان تعقیب شده است ازجمله: شناسایی گونه های مختلف این هنر و تاریخچه آن ها، همچنین معرفی شماری از هنرمندان خودآموخته از اواخر سده 18 تا دوران معاصر، همراه با مروری بر سرگذشت و آثار ایشان که زمینه تحلیل مولفه های زیبایی شناسانه منحصربه فرد هنرهای فطری را فراهم می آورد» (ص. 18).
بررسی مطالب کتاب، انسجام مباحث و چگونگی پیوند آن ها با اهداف مولف در این مقاله مورد توجه قرار می گیرد تا مشخص شود گام اولیه ای که مولف محترم عنوان نموده تا چه اندازه محکم و مستدل است و می تواند سنگ بنایی برای تالیفاتی از این قبیل باشد.

یکی از کتاب های مجموعه «مبادی مباحث کارشناسی طراحی گرافیک در ارتباط تصویری» را مسعود سپهر تالیف کرده است. در این مقاله با نگاهی پرسش محور، میزان کارآمدی کتاب در نقل آسان مطالب مفید و جدید و همچنین توانایی آن در جذب مخاطب به مباحث تئوریک و مبانی حرفه گرافیک، سنجیده شده است.

کتاب شاهنامه نگاری در ایران، مجموعه مقالاتی از سید عبدالمجید شریف زاده است که اخیرا از طرف انتشارات سوره مهر، وارد بازار کتاب شده است. این کتاب، تجمیع مقالات پراکنده ای در موضوع شاهنامه و شاهنامه نگاری در ایران است که سابقا در مجلات مختلف به چاپ رسیده بوده است.
این گفتار با معرفی نویسنده و کتاب به نقاط ضعف و قوت اثر در دو بخش محتوایی و ظاهری، می پردازد.

شناخت تهران از نظر تاریخی و اجتماعی و تشخیص محیط جغرافیایی و تحقیق فرهنگی، سیاسی، اقتصادی، هنری، اجتماعی و... به دلیل سرعت توسعه همه جانبه آن، بسیار دشوار است. تهران تا چند قرن پیش، تنها یکی از روستاهای اقماری ری محسوب می شد اما توسعه و آبادانی اش با تسلط ایل قاجار بر کشور آغاز گردید. تاج گذاری آقامحمدخان در تهران (1209 ه.ق) و توجه سایر شاهان این دوره به توسعه شهری، باعث از بین رفتن حصار صفوی و ساخت حصار قاجاری شد. علی الحال، امروزه مکان یابی از دروازه های شهری که در دوره پهلوی نخست نابود شدند در تعیین حدود حصار بلدیه، اهمیت بسزایی دارد و همین امر در شناخت تاریخ شهری تهران، اهمیت دوچندان پیدا کرده است. بایستی اذعان داشت که از دیرباز تا اواخر قاجار، دروازه ها و فضای پیرامون آن ها از فضاهای مهم شهری در ایران به شمار می آمدند و به سبب موقعیت و نقش ارتباطی خاصی که داشتند، امکان استقرار و جریان سازی برای برخی از فعالیت های اجتماعی، اقتصادی و امنیتی بودند؛ البته همه دروازه های (اصلی، فرعی) شهر با خصوصیات کالبدی و کارکردی یکسان نبودند. در معماری دروازه های اصلی شهری، عناصر تزئینی مانند میل ها و سردرهایی با اشکال متنوع، طاق نماهای متعدد، گلدسته، منقوش و مزین به کاشی کاری نفیس به وفور استفاده می شد که تاکیدی بر نقش هویتی دروازه ها بود. در این مقال کوتاه، نگارنده می کوشد نگاهی اجمالی بر کتاب فوق و بررسی نقاط قوت و ضعف آن داشته باشد.

کتاب حافظیه و شعر گدار به قلم ویکتور دانیل Victor Daniel و گلنار تاجدار در چارچوب فعالیت های جاری مرکز پژوهشی «معماری مرحله تحول» در سال 1395 به چاپ رسیده است. این کتاب، شرح و تحلیلی از باغ/ مزار حافظیه در شیراز است. از آنجا که صورت نهایی این اثر، نتیجه طرح آندره گدار André Godard، باستان شناس و معمار فرانسوی است، نویسندگان، تاویل و رمزگشایی از معماری موجود را محور اصلی کتاب قرار داده اند؛ هرچند در این راستا از مرور مفصل تاریخچه این محل از حیث مکان تاریخی آرامگاه لسان الغیب هم چشم پوشی نکرده اند. با این قصد، مولفین، روایتی از حافظیه را ارائه می دهند که در دو پرده تصویر شده است. در این دوگانه، پرده نخست «قسمت و مقصود» کتاب تلقی شده و پرده دوم که به مرور تاریخی این اثر می پردازد، «مکمل و پاسخگوی سوالات احتمالی» انگاشته شده است. با این شرح، بخش نخست که با رویکردی تاویلی، قصد آشکار کردن زوایای پنهان این اثر را دارد، همانندی هایی را میان بیان معمارانه گدار و بیان شاعرانه حافظ، تصویر می کند. این کتاب از یک سو به آن سبب که یک تک نگاری معماری است و از سوی دیگر به سبب شیوه خاصی که در بخش نخست از تحلیل اثر ارائه می کند، شایان بررسی عمیق تر و ارزیابی سبک شناختی است.

مقاله حاضر به بررسی اندیشه های بودریار Baudrillard به طور کل و نظریات متاخر او در کتاب چرا همه چیز تاکنون ناپدید نشده؟، به شکل ویژه می پردازد. این که چگونه اعتقاد بودریار به گسست مابین مدرنیته و جهان پسامدرن، به بسط ایده هایی درباره سوبژکتیویته و به بیان بهتر، نظریه ای ابژه محور، می انجامد؛ و این که چگونه بودریار، تلاش می کند سازوکارهای وضعیت موجود را از خلال این ناپدید شدن انسان به مثابه سوژه مدرنیته و چگونگی استیلای ابژه ها بر جهان پسامدرن، توضیح بدهد. مورد خاصی که برای شرح دیدگاه های بودریار درباره این گسست مدرنیته و پسامدرنیته، مورد توجه او قرار می گیرد، تباین عکاسی آنالوگ و دیجیتال است. او با برشمردن چگونگی از بین رفت ارتباط عکاسی با امر واقعی و به تعبیر خود او غیاب امر واقعی، عکاسی دیجیتال را به مثابه نمونه ای موردی از کل فرایندی در نظر می آورد که در خلال آن، تکنولوژی و به طور کل، تمام ایده های مدرنیته، امر واقع را می بلعد و باعث ناپدید شدن آن و در ادامه، ناپدید شدن انسان می شود.

اسطوره به روایت تصویر، خلاصه ای از مهم ترین مضامین اسطوره ای جهان را گردآورده است. این مجموعه خوش خوان و فشرده با همراهی ده ها تصویر نمادین از اساطیر سراسر جهان، مخاطب را به گوشه گوشه جهان اسطوره ها می برد و حوزه دور از هم و بدون بده بستان فرهنگی را در کنار هم می نشاند و با هم آشتی می دهد.

مجموعه شش جلدی از فروست «درونمایه های هنر معاصر» که هر جلد آن در اصل، ترجمه فصلی از کتابی بزرگ تر است، می کوشد تعریفی کلی از دامنه گسترده هنری به دست دهد که از آن با عنوان کمابیش ابهام آمیز «هنر پست مدرنیستی» یاد می کنیم؛ تعریفی که از همان ابتدا به وضوح درمی یابیم بناست دفاعی تمام عیار باشد از حقانیت این هنر. با آنکه هر فصل (در نسخه فارسی، هر کتاب) مجموعه را چند نویسنده به طور مستقل نوشته اند، برخی پی رنگ ها، فرضیات و استدلال ها به شکل های گوناگون در جلدهای مختلف آن تکرار شده است. متن حاضر، می کوشد با نگاهی به برخی از این استدلال ها، وجهی از کاستی های این اثر را آشکار کند.

این نوشته به بررسی کتاب نظریه های هنری قرن بیستم، اثری از جیمز ماتسن تامسون Thompson James Matheson (1926 2015) می پردازد. این کتاب برای اولین بار در سال 1990 به چاپ رسید. در این کتاب به نظریه های هنری مهم قرن بیستم، پرداخته شده است. هر بخش با مقدمه ای از مولف، درباره محتوای کلی و اندیشمندان مهم آن نظریه آغاز شده و سپس متن های مهم اندیشمندان در بخش مربوط به آن نظریه، آورده شده است، در انتهای هر فصل نیز مقالات و کتاب های دیگری برای مطالعه بیشتر به خواننده معرفی شده است. کتاب، به 8 بخش تقسیم شده است که به نظریه بیان، فرمالیسم، روان شناختی، جامعه شناختی، نشانه شناسی و ساختارگرایی، اگزیستانسیالیسم و پدیدارشناسی، پسا ساختارگرایی و رویکرد تحلیلی/ زبان شناختی می پردازد. در پایان کتاب، واژه نامه انگلیسی فارسی برای کمک به مخاطب فارسی زبان، آورده شده است.

کمیک استریپ ها یا به شکل مصطلح، کمیک ها، مجموعه ای از تصاویر دنباله دار هستند که معمولا در صفحه های روزنامه، مجله یا کتاب، داستان یا مطلبی را روایت می کنند. کمیک استریپ ها و رمان های گرافیکی در فرهنگ رایج کتاب خوانی جهان به پدیده هایی بسیار متداول و تاثیرگذار تبدیل شده اند. در این مقاله، سعی شده است با نگاهی گذرا به تاریخچه کمیک ها بر ضرورت توجه متخصصان و پدیدآورندگان به این گونه ادبی مهم، تاکید شود.
اولین بخش این نوشته به بررسی نقاشی و هنرهای سنتی ایرانی برای نشان دادن نقاط مشترک میان آن ها با هنر دنباله دار و کمیک استریپ های مدرن اختصاص دارد. مهم ترین تشابه میان تصویرسازی های سنتی و کمیک های مدرن، نقش تعیین کننده زمان و تلاش برای نشان دادن گذر آن و سیر اتفاقات با تکنیک های بصری مشابه است. در قسمت دوم، نگاهی گذرا خواهیم داشت بر تاریخچه و سیر تحول کمیک استریپ ها در نشریات و کتاب های کودکان ایران قبل از انقلاب؛ سپس به کمیک استریپ و جایگاه آن در ادبیات کودکان پس از انقلاب خواهیم پرداخت. در بخش پایانی نیز اشاره ای گذرا خواهد شد به یکی از معدود منابع نظری تالیف/ ترجمه در باب کمیک استریپ ها در ایران؛ چراکه برای درک این رسانه بصری/ ادبی، بسیار ضروری است که به منابع تاریخی و نظری، دسترسی وجود داشته باشد.

تاکنون تالیفات ارزشمندی در زمینه تاریخ خط فارسی صورت گرفته است و پژوهشگران ایرانی و خارجی، سال هاست در مورد زبان و خطوط ایران باستان و میانه به تحقیق پرداخته و سیر تحول و آثار برجای مانده از آن را معرفی نموده اند؛ اما متاسفانه شاهد تالیفات چندانی در زمینه تاریخ خوشنویسی ایران نبوده ایم. پراکندگی آثار و منابع این حوزه را می توان دلیل مهجوریت آن قلمداد کرد و نیز آثار مجعول و ساختگی بسیاری که در طول تاریخ به وجود آورده اند که سبب گمراهی پژوهشگران و ابهام بخش هایی از تاریخ این هنر گردیده و به بررسی سیر تحول آن، خدشه وارد کرده است. با این وجود در سال های اخیر، شاهد تالیفات انگشت شماری در زمینه تاریخ خوشنویسی هستیم که سعی در روشن سازی قلمرو زمانی و مکانی این هنر و تقسیم بندی دوره های خوشنویسی ایرانی داشته اند. لازم به ذکر است که یافتن قطعات، مرقعات و آثار ارزشمند و مطرح از گوشه و کنار جهان و همچنین آثار غیر کاغذی چون سکه ها و مهرها که جلوه ای از هنر خوشنویسی بوده اند، می تواند بررسی ها و سیر تحول تاریخ خوشنویسی را دگرگون و تکمیل سازد.
با توجه به ضرورت پرداختن به تاریخچه خط و خوشنویسی، در نگاه اول، انتظار می رود کتاب حاضر با چنین عنوانی، مورد توجه و استقبال پژوهشگران قرار گرفته باشد؛ در حالی که برخی کاستی ها و اشکالات که در ادامه این گفتار خواهد آمد، آن را از حوزه رقابت با کتب برجسته و منابع دست اول این حوزه، دور کرده است.

همان طور که از اسم کتاب پیدا است، الکینز Elkins در چهارفصل کوتاه، می کوشد ابعاد این پرسش را (بر سر نقد هنری چه امده؟) طرح کرده و به آن جواب های مقدماتی بدهد. فصل نخست با عنوان «نقد هنری: نوشتار بدون خواننده» خاطرنشان می کند که باوجود شکوفایی نقد هنری، انبوه متون تولیدشده، خوانندگان درخور نمی یابند. سپس در فصل دوم «نقد هنری چقدر یکپارچه است؟» می کوشد با تقسیم بندی انواع نقد در هفت دسته به اشکالات موجود در هریک اشاره کند. در فصل سوم، «هفت راه غیرعملی» در برابر هر دسته، بن بست ها و طرح های اصلاحی ناممکن را برمی شمرد و درنهایت در موخره با ارائه سه تز کلی، می کوشد به پرسش نخست جواب های اولیه ای بدهد.

با نگاهی به کارنامه سید علی کاشفی خوانساری به راحتی می توان فهمید او پژوهشگر و نویسنده ای است که دغدغه نوجوانان را دارد و به همین خاطر در سال 93 به عنوان بهترین منتقد ادبی در تقدیر از خادمان نوجوانان که کمیسیون آموزش مجلس و اداره ارشاد استان تهران برگزار کردند، برگزیده شده است. با این که او فارغ التحصیل مهندسی عمران است، اما دل مشغولی اش، شعر، داستان، نمایش و سینماست. تاکنون بیش از دویست مقاله و یادداشت تخصصی در حوزه ادبیات کودک و نوجوان و قریب هزار اثر مطبوعاتی منتشر کرده است. همچنین از وی 77 عنوان کتاب در حوزه مسائل نظری ادبیات کودک و نوجوان، تاریخ ادبیات و مطبوعات کودکان ایران و ادبیات دینی منتشر شده است. او در حال حاضر صاحب امتیاز و مدیرمسئول چندین نشریه، سایت خبری و فصلنامه است که به طور تخصصی، مربوط به کودکان و نوجوانان هستند.
نگارنده در مراسم رونمایی کتاب حاضر، می گوید: «سینمای کودک و نوجوان را یک موضوع میان رشته ای می داند که رشد و تعالی آن نیازمند تعامل میان هنرمندان و نویسندگان است»؛ و خود در راستای همین تعامل این کتاب را به رشته تحریر درآورده است.

با توجه به روند رو به رشد تولید علم، انتشار کتاب شناسی های تخصصی در حوزه های موضوعی گوناگون، امری مهم و ضروری محسوب می شود که می تواند با پوشش مناسب بر منابع منتشر شده در یک حوزه، علاقه مندان و پژوهشگران آن حوزه را از سردرگمی نجات دهد. با رواج تهیه این نوع کتابشناسی ها بررسی دقیق این آثار به لحاظ ساختار و اصول قواعد کتاب شناسی، ضروری به نظر می رسد. به همین جهت در این مقاله، تلاش شده تا به بررسی کتابشناسی نمایشنامه های نوین فارسی (از مشروطه تا سال 1390) که جزو منابع مرجع محسوب می شود، پرداخته شود.

کتاب حاضر، یکی از مهم ترین پژوهش های منتشر شده در چند دهه اخیر در زمینه تحولات کتاب آرایی ایران در مکتب هنری شیراز از آغاز سده هشتم تا اواسط سده نهم هجری قمری است که از سوی پژوهشگر برجسته هنر اسلامی و رئیس کتابخانه و موزه چستربیتی دوبلین Chester Beatty Library، خانم دکتر الین رایتElaine Wright انجام پذیرفته است.
این اثر ارزشمند برای نخستین بار با نگاهی جامع و دقیق، روند تحولات هنر کتاب آرایی ایران در مکتب شیراز (شامل خوشنویسی، مینیاتور و تذهیب) را در محدوده جغرافیای فارس و در گستره زمانی 150 ساله، مورد بررسی قرار می دهد و در این رهگذر با ارائه نمونه هایی کمیاب و شاخص از انواع مصحف قرآنی، نسخ شاهنامه و انواع کتب ادبی و دیوان اشعار استنساخ شده را بر اساس سیر تاریخی، معرفی و تجزیه و تحلیل می نماید.

بیش از یک قرن از شکل گیری مجموعه های هنر اسلامی در جهان می گذرد؛ اما مسائل اساسی همچون مفهوم «هنر اسلامی» و چگونگی شکل گیری، ساختار و رویکرد موزه های هنر اسلامی در ایران و جهان، همچنان موضوعاتی پر مناقشه و جالب توجه به شمار می آیند. در همین راستا کتاب هنر اسلامی و موزهIslamic Art and the Museum ، یکی از مهم ترین منابع مطالعاتی در این زمینه است.
کتاب با 29 مقاله خواندنی، موضوعات گوناگونی همچون چگونگی پیدایش مجموعه ها و روند دگرگونی، نوسازی و تاسیس تعدادی از مهم ترین موزه ها، مجموعه ها و تالارهای هنر اسلامی در مهم ترین موزه های جهان در نخستین دهه قرن 21 را ثبت کرده و دلایل و مسائل پشت پرده این تحولات را شرح می دهد.

کتاب حاضر، کاتالوگ جدیدترین نمایشگاه در زمینه هنر اسلامی در جهان است که توسط موزه متروپلیتن نیویورک Metropolitan Museum of Art با محوریت هنر عهد سلجوقیان برگزار گردیده. این نمایشگاه که به لحاظ پژوهشی، نوع آثار نمایش داده شده (کمیاب و کمتر دیده شده) و شیوه برگزاری و چیدمان آثار، یکی از موفق ترین نمایشگاه های چند دهه اخیر در زمینه هنر و تمدن اسلامی است، به کوشش شیلا کنبی Sheila Canby (پژوهشگر برجسته) و تیمی از همکاران (کیوریتورهای) بخش اسلامی موزه متروپلیتن، سامان یافته و علاوه بر نمایش آثاری از گنجینه این موزه، نمونه های شاخصی از آثار هنر دوران سلجوقی را از معتبرترین مجموعه های هنری دنیا زیر یک سقف، گردآوری کرده است.

رضا سیدحسینی در جلد اول کتاب مکتب های ادبی در مورد دوره باروک Baroque این گونه می نویسد: «باروک نه یک مکتب یا نهضت ادبی مشخص و معین است و نه از نظر تاریخی و جغرافیایی به زمان و مکان معینی محدود است. بلکه عنوانی است که از اواخر قرن نوزدهم، نوگرایان به یک رشته قالب های جمال شناختی در قرون گذشته که حالاتی خاص و غیر عادی داشته اند، اطلاق کردند. این کلمه در رشته های مختلف هنری از معماری و مجسمه سازی گرفته تا نقاشی و ادبیات و موسیقی و سینما بکار می رود. کلمه در اصل از جواهرساز به مروارید نامنظم و یا به سنگی که تراش نامنظم خورده باشد اطلاق می شد». در همین کتاب و در ادامه به ویژگی های دوره باروک، این گونه اشاره می شود: «حرکت دسته هایی از فرشتگان، قدیسینی که لباسهایشان مانند بادبان متموج است، انواع شخصیت ها در حال پرواز یا سقوط و در حال از دست دادن تعادلشان بر روی شیروانی ها یا طارمی های خمیده؛ و همه اینها نمادهای حرکت و عدم توقف است» (سیدحسینی، 1391: 37).

«خرسک» یکی از قدیمی ترین نمونه های دست ساخته زیراندازی است که به لحاظ پرزهای بلندش، مسمایی در نام خود با نام «خرس» دارد و «خرسک» یا «خرس کوچک» نام گرفته است. این مفرش ساده بافت و ساده نقش، به این لحاظ که از پرز و رج شمار کمی برخوردار است، قابلیت بالایی در ارائه نقش و طرح های پیچیده ندارد و بکارگیری سه تا هشت پود در رج شمار آن، باعث شده نرمی خاصی داشته باشد. بر همین اساس، نقش ها بیش از آنکه ریزه پردازانه، حالتی شناخته شده آن گونه که در دست بافته های شهری سراغ داریم به خود بگیرند، نقاشانه و با سطوح وسیع، لکه های رنگی خاصی را می مانند بسان سطوح رنگی سمبلیست ها و هنرمندان تجریدی؛ اما با این همه، خرسک یک دست بافته ابتدایی و نسبتا زمخت است.
بررسی شیوه ساخت و طرح و رنگ خرسک، پیگیری مبتدا و مراحل تکامل ساخت و طرح و نقش دست بافته ها را تسهیل می گرداند. خرسک و تکامل طرح و نقش آن در دست بافته های دیگری همچون گبه و قالی، که به نوعی فرزندان آن محسوب می شوند، نشان می دهد سیر تحول ساخت صناعتی دست بافته در تکامل نقش و طرح، موثر است و البته خود صناعتگری و سیر تحول و تکامل آن نیز موجب تکامل ذائقه زیبایی شناختی بشر و لذا زیباتر و چشم نوازتر شدن محصولات شده است؛ برای مثال، تکامل و توسعه تکنیک بافت، ظرافت یافتن تار و پود و تعدد رج شمار به عنوان یک قابلیت، تکامل نقوش و ریزه پردازی ها و مانورهای تصویری جزئی نگرانه را ممکن کرده است.
بنابراین همیشه تکامل ارزش های بصری هم عنان تکامل صنعت بوده و لذا تکامل صناعی، مجال و محمل بروز سلیقه های زیبایی شناختی شده و این دو، در هم سرشته شده اند.
این تحقیق مختصر و موجز، بیشتر به علت عدم آگاهی قاطبه مخاطبان از ویژگی های عمومی این محصول، ضمن معرفی مختصات عمومی این واژه و دست بافته، قصد برشمردن ارزش های هنری و ظرفیت های زیبایی شناختی آن را به طور مجمل داشته و سعی دارد به زیبایی های آن در حدی بپردازد که توجه پژوهندگان حوزه هنرهای صناعی را برای تحقیق بیشتر معطوف دارد و بازتولید آن را در کاربردها و بر کارکردهای جدید موجب گردد.

امروز فلسفه فیلم، زیرشاخه ثابت فلسفه هنر معاصر است. اگرچه فیلسوفان از نخستین پژوهشگرانی بودند که مطالعه درباره این فرم هنری نو را در دهه های آغازین سده بیستم گسترش دادند، درخت فلسفه فیلم تا نوزایی آن در دهه 80 میلادی، چندان نبالید. دلیل های بسیار برای رشد اخیر این حوزه هست ولی همین گفته در اینجا بس که دگرگونی ها در فلسفه دانشگاهی و نقش فرهنگی فیلم ها در کل، فیلسوفان را واداشت تا فیلم را به سان یک فرم هنری هم ارز فرم های هنری سنتی تر چون تئاتر و رقص و نقاشی به شمار آوردند. از پیامدهای این موج بزرگ علاقه به فیلم به سان موضوعی برای دراندیشیدن فلسفی، جای گرفتن فلسفه فیلم به عنوان حوزه ای مهم در پژوهش زیبایی شناسی است.
مدخل «فلسفه فیلم» [دانشنامه فلسفه استنفرد] پیرامون شماری از مقوله های اساسی فلسفه فیلم شکل گرفته است. این نوشته ها با تصویر کردن دامنه دل مشغولی های مورد توجه درون فلسفه فیلم به جست وجوی جنبه متفاوت فیلم به سان یک رسانه هنری می پردازد.