فهرست مطالب

مجله تولید و فرآوری محصولات زراعی و باغی
سال هفتم شماره 2 (تابستان 1396)

  • تاریخ انتشار: 1396/06/19
  • تعداد عناوین: 10
|
  • ارزیابی تحمل به تنش خشکی در جو زراعی و وحشی براساس صفات فیزیولوژیک و شاخص های تحمل
    محمد براتی، محمد مهدی مجیدی*، مریم صفاری، آقافخر میرلوحی، خلیل زینلی نژاد صفحات 1-18
    تنش خشکی یکی از مهم ترین عوامل کاهش تولید گیاهان زراعی در دنیا محسوب می شود. اجداد وحشی گیاهان زراعی به علت پراکندگی در شرایط اقلیمی و محیطی متنوع، سازگاری بالایی با تنش های محیطی مثل خشکی دارند. در این مطالعه 21 ژنوتیپ شامل 10 ژنوتیپ جو زراعی و 11 ژنوتیپ جو اسپانتانئوم (Hordeum vulgare ssp. spontaneum) (نزدیک ترین خویشاوند جو) در سه محیط رطوبتی از نظر عملکرد دانه، شاخص های تحمل به تنش (STI و YSI) و تعدادی از صفات فیزیولوژیک در مزرعه دانشگاه صنعتی اصفهان طی سال های زراعی 1392 - 1391 و 1393 - 1392 ارزیابی شدند. در هر سه محیط رطوبتی تنوع بالایی بین و درون دو گروه ژنوتیپ زراعی و وحشی از نظر عملکرد دانه و شاخص های STI و YSI مشاهده شد. تفاوت زیادی نیز بین ژنوتیپ ها برای صفات فیزیولوژیک وجود داشت. همچنین واکنش بسیار متفاوتی از ژنوتیپ ها به محیط های رطوبتی مختلف برای همه صفات مشاهده شد. ژنوتیپ های جو زراعی با عملکرد بالا از نظر شاخص STI متحمل تر بودند، ولی میانگین شاخص پایداری عملکرد در شرایط تنش (YSI) در ژنوتیپ های جو اسپانتانئوم در مقایسه با ژنوتیپ های جو زراعی به طور معنی داری بیشتر بود که نشان می دهد این ژنوتیپ ها از سطوح تحمل به تنش بالایی برخوردارند. از بین صفات فیزیولوژیک، تفاوت معنی داری بین دو گروه جو زراعی و وحشی برای صفات محتوای آب نسبی و پرولین مشاهده گردید که نشان دهنده اهمیت این دو صفت در تفاوت تحمل به تنش در ژنوتیپ های وحشی و زراعی می باشد. نتایج حاصل از محاسبه شاخص های STI و YSI منجر به شناسایی ژنوتیپ های متحمل به تنش خشکی در هر سطح تنش گردید. بیشتر این ژنوتیپ ها از نمونه های جو اسپانتانئوم بودند که می توانند در تلاقی با ارقام پر عملکردی مانند ریحان 03 در برنامه های اصلاحی جهت افزایش تحمل به تنش خشکی استفاده شوند.
    کلیدواژگان: کلروفیل، پرولین، شاخص STI، خویشاوند وحشی
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • اثر تنش شوری بر رشد، عملکرد و برخی ویژگی های فیزیولوژیک ارقام سورگوم علوفه ای
    سید عبدالرضا کاظمینی*، مژگان علی نیا صفحات 19-31
    ببه منظور بررسی اثر تنش شوری بر رشد، عملکرد و برخی ویژگی های فیزیولوژیک ارقام سورگوم علوفه ای، آزمایشی به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در سال 1393 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شیراز انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل سه سطح شوری آب آبیاری ((4/0) شاهد، 7 و 14 دسی زیمنس بر متر) به عنوان فاکتور اصلی و سه رقم سورگوم علوفه ای (پگاه، اسپیدفید سفید و قرمز) به عنوان فاکتورفرعی در نظر گرفته شدند. تنش شوری باعث کاهش معنی دار ویژگی های ارتفاع بوته و سطح برگ شد. بیشترین وزن خشک علوفه در تمام سطوح شوری متعلق به رقم پگاه بود. نتایج نشان داد که با افزایش شوری در دو رقم پگاه و اسپیدفید قرمز فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانت از روند افزایشی معنی داری برخوردار بود، به طوری که در رقم پگاه با افزایش شوری به 14 دسی زیمنس بر متر در مقایسه با شاهد، آنزیم های سوپراکسیددیسموتاز، پراکسیداز و کاتالاز به ترتیب به میزان1/2 ، 5/4 و 8/2 برابر افزایش نشان داد. با افزایش شوری تا سطح 14 دسی زیمنس بر متر در مقایسه با شاهد، نسبت سدیم به پتاسیم در اندام هوایی ارقام اسپیدفید سفید، قرمز و پگاه به ترتیب به میزان 7/10، 8/6 و 7/1 برابر افزایش یافت و در ریشه ارقام مذکور به ترتیب به میزان 6/9، 1/8 و 7/4 برابر افزایش نشان داد. با توجه به نتایج به نظر می رسد یکی از مکانیزم های تحمل به شوری در رقم پگاه، جذب و انتقال کمتر سدیم به اندام هوایی در مقایسه با دو رقم دیگر باشد که در نتیجه این شاخص می تواند، به عنوان یکی از معیارهای مهم در ارزیابی تحمل به شوری در گیاه سورگوم مطرح شود.
    کلیدواژگان: فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانتی، وزن خشک علوفه، نسبت سدیم به پتاسیم
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • ارزیابی قدرت هیبرید تعدادی از هیبریدهای خیار از تیپ تازه خوری
    فاطمه مرادی پور، جمالعلی الفتی*، یوسف حمیداوغلی، عاطفه صبوری، بهمن زاهدی صفحات 33-46
    خیار یکی از مهم ترین محصولات کشاورزی از نظر سطح زیر کشت و اهمیت اقتصادی است و تولید بذر هیبرید در این گیاه اهمیت فراوانی دارد. از این رو شناخت ترکیبات والدینی برتر یکی از مهم ترین مراحل در برنامه های اصلاحی تولید بذر هیبرید است. یکی از پارامترهای بسیار مفید در برآورد عملکرد، میزان هتروزیس و یافتن والدینی است که بیشترین هتروزیس در نتاج آنها مشاهده شود. این مطالعه با هدف بررسی میزان هتروزیس تعدادی از هیبریدهای خیار از تیپ تازه خوری از نظر عملکرد کل، اجزای عملکرد و برخی ویژگی های کیفی انجام شد تا بهترین ترکیب ها برای تولید بذر هیبرید ایرانی خیار از تیپ تازه خوری معرفی گردند. مواد گیاهی مورد استفاده در این مطالعه 45 هیبرید خیار به همراه یک هیبرید تجاری ایرانی به نام گیلان دو محصول شرکت وارش برکت گیلان و یک هیبرید وارداتی محصول شرکت PS هلند بودند که در مزرعه پژوهشی دانشگاه لرستان در طی سال های 1394 - 1393 کاشته شدند. تجزیه واریانس صفات مختلف اختلاف معنی داری را بین تمام ژنوتیپ های مورد آزمایش نشان داد. مقایسه میانگین برای صفات مختلف نشان داد که هیبرید B10 × A4 دارای بیشترین عملکرد کل و عملکرد بازارپسند است و هیبرید A0 B12 ×بیشترین عملکرد نوبرانه را دارا بود. بررسی میزان هتروزیس نسبت به والد برتر برای صفات عملکرد کل و عملکرد بازارپسند نشان داد که هیبرید های B10 × A11 و B10 × A4 بیشترین هتروزیس نسبت به والد برتر، هتروزیس نسبی و هتروزیس استاندارد را دارا بودند. هیبرید B12 × A0 و هیبرید× B10 A15 به ترتیب بیشترین هتروزیس نسبی و هتروزیس نسبت به والد برتر را به ترتیب برای عملکرد نوبرانه و زمان تا ظهور اولین گل ماده دارا بودند. نتایج حاکی از تنوع بالایی بین هیبریدهای مورد بررسی بود که از این تنوع در برنامه های تلاقی به منظور تولید ارقامی با صفات مطلوب می توان استفاده نمود.
    کلیدواژگان: هتروزیس، خیار تیپ تازه خوری، عملکرد، غالبیت
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • ارزیابی عملکرد اقتصادی و کارایی مصرف نور در کشت مخلوط و خالص ذرت و پنبه تحت تاثیر سطوح مختلف نیتروژن
    روح الله مرادی*، علیرضا کوچکی، مهدی نصیری محلاتی صفحات 47-59
    به منظور بررسی قابلیت کشت مخلوط ذرت و پنبه جهت بهبود کارایی مصرف نور، آزمایشی یکساله بصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار در مزرعه تحقیقاتی کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد اجرا شد. تیمارها شامل نیتروژن خالص در چهار سطح (صفر، 50، 100 و 150 کیلوگرم در هکتار) و آرایش کاشت نیز در 3 سطح (کشت خالص ذرت، کشت خالص پنبه و کشت مخلوط یک ردیف در میان پنبه و ذرت) بود. در طی دوره رشد، صفات شاخص سطح برگ، میزان تولید ماده خشک و عملکرد اقتصادی اندازه گیری شد. با افزایش سطوح نیتروژن، عملکرد اقتصادی ذرت و پنبه افزایش معنی داری یافت. عملکرد اقتصادی هر دو گیاه در کشت خالص به دلیل تراکم بوته بیشتر، بالاتر از مخلوط بود. شاخص سطح برگ و میزان تابش فعال فتوسنتزی جذب شده طی فصل رشد در تیمار مخلوط بالاتر از کشت خالص دو گیاه ذرت و پنبه بود و با افزایش سطوح کودی مورد استفاده، این صفات در کلیه تیمارها افزایش نشان داد. نسبت برابری زمین بر حسب تابش در کلیه سطوح کودی بالاتر از 1 بود، که نشان‏دهنده نقش مثبت کشت مخلوط در جذب تابش نسبت به کشت خالص دو گونه بود. بطور کلی، نتایج نشان داد که در هر دو گیاه ذرت و پنبه، کارایی مصرف نور در کشت مخلوط بالاتر از کشت خالص دو گونه بود. همچنین، در تمامی تیمارها، گیاه ذرت دارای کارایی مصرف نور بالاتری نسبت به پنبه بود. بنظر می رسد که استفاده از کشت مخلوط می تواند راهکار مناسبی برای استفاده بهتر از منابع باشد.
    کلیدواژگان: جذب نور، تشعشع فعال فتوسنتزی، نسبت برابری زمین، جذب نسبی
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • تاثیر تاریخ و روش های مختلف کاشت بر صفات کمی و کیفی پنبه رقم ورامین
    حمیدرضا مهرآبادی* صفحات 61-72
    استفاده از نشاء پنبه به ویژه زمانی که کاشت با تاخیر صورت می گیرد، سبب بهره مندی بیشتر گیاه از نور، دما و آب در کل دوره رشد گیاه شده، رشد و عملکرد محصول را افزایش می دهد. لذا به منظور ارزیابی تاثیر کاشت نشایی بر صفات کمی و کیفی پنبه، تحقیقی با استفاده از آزمایش کرت های یک بار خرد شده و در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با تاریخ های مختلف کاشت به عنوان کرت های اصلی و دو روش کاشت (کاشت نشاء30 روزه و کاشت بذر) به عنوان کرت های فرعی در چهار تکرار طی سال های 1388 و 1390 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی کاشمر انجام گرفت. نتایج نشان داد با تاخیر در کاشت تمامی صفات به جز عملکرد، به طور معنی داری در سال نخست کاهش یافت. همچنین روش کاشت نشائی سبب افزایش غیر معنی دار عملکرد به میزان 9 درصد درمقایسه با کاشت بذر شد. در سال دوم تاخیر در کاشت سبب کاهش معنی دار اجزاء عملکرد و عملکرد (به میزان 6/35 درصد) پنبه شد. کاشت نشاء پنبه 30 روزه موجب افزایش معنی دار 9/33 درصدی عملکرد وش گردید. نتایج نشان داد با تاخیر در کاشت، کاهش عملکرد در روش کاشت نشائی کمتر از روش کاشت بذر بود. کیفیت الیاف بجز صفت طول الیاف با تاخیر در کاشت کاهش پیدا نمود. با این وجود کاشت پنبه به صورت نشاء سبب بهبود صفات کیفی الیاف در تاریخ های دیر کاشت شد.
    کلیدواژگان: پنبه، نشاء کاری، تاریخ کاشت، کیفیت الیاف، عملکرد وش
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • تاثیر کاربرد منابع مختلف کلسیمی بر فعالیت آنتی اکسیدانی، آنزیمی و خصوصیات کیفی سیب (Malus domestica)
    میرحسن رسولی صدقیانی*، محمد مقدس گرانی، ساناز اشرفی سعیدلو، ابراهیم سپهر صفحات 73-87
    به منظور بررسی تاثیر نمک های مختلف کلسیمی در بهبود فعالیت آنزیمی و خصوصیات کیفی سیب قرمز، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی اجرا گردید. درختان سیب با نمک های CaCl2، CaO،Ca-EDTA و Ca(NO3)2 با غلظت 7/0 درصد در 5 فاصله زمانی 20 روزه از اواخر خرداد (فندقی شدن میوه ها) تا اوایل مهر ماه محلول پاشی شدند. میوه ها پس از برداشت به مدت 150 روز در سردخانه در شرایط استاندارد نگهداری گردیدند. نیتروژن، فسفر، پتاسیم، کلسیم، منیزیم، آسکوربیک اسید، مواد جامد محلول، سفتی میوه، اسیدیته کل، فعالیت آنزیم کاتالاز و میزان فعالیت آنتی اکسیدانی کل در زمان برداشت، 50، 100 و 150 روز پس از برداشت اندازه گیری شدند. نتایج نشان داد که اثر محلول پاشی بر میزان فعالیت آنزیم کاتالاز، آنتی اکسیدان کل، pH، مواد جامد محلول، اسیدیته کل، کلسیم، سفتی و آسکوربیک اسید معنی دار بود. به طوری که در پایان دوره انبارمانی، مقدار کلسیم در تیمارهای محلول پاشی شده با کلات کلسیم، کلرید کلسیم، نیترات کلسیم و اکسید کلسیم در مقایسه با شاهد به ترتیب 5/77، 5/27، 3/22 و 1/10 درصد افزایش نشان داد. فعالیت آنزیم کاتالاز در تیمار محلول پاشی شده با کلات کلسیم در پایان دوره انبارمانی نسبت به شاهد 8/91 درصد افزایش یافت. بالاترین مقدار آسکوربیک اسید نیز در پایان دوره انبارمانی 150 روزه، در تیمار محلول پاشی شده با کلات کلسیم، (mg 100 g Fw-1) 04/6 بود. به طورکلی چنین استنباط می شود که محلول پاشی با Ca-EDTA در مقایسه با سایر نمک های کلسیمی می تواند در بهبود و حفظ بسیاری از خواص کیفی میوه و افزایش فعالیت آنزیمی و آنتی اکسیدانی، در طول دوره انبارمانی تاثیر معنی داری داشته باشد.
    کلیدواژگان: کلات کلسیم، آنزیم کاتالاز، انبارمانی، سفتی
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • روند تغییرات صفات فیزیولوژیک ذرت متاثر از آبیاری تاخیری و سیدروفور باکتریایی
    ساناز صرافی، آرمان آذری*، روح الله صابری ریسه، علی اکبر محمدی میریک صفحات 89-102
    به منظور بررسی اثر کاربرد سیدروفور باکتریایی بر کشت دوم ذرت (SC645) در شرایط تنش خشکی، آزمایشی به صورت طرح اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در تابستان سال 93 در دانشگاه ولی عصر رفسنجان به اجرا درآمد. زمان نمونه برداری به عنوان عامل اصلی، پنج سطح (در فاصله بین دو آبیاری) و عامل فرعی، شامل فاکتوریل دور آبیاری (دو سطح 75 (شاهد) و120 میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس آ) و کاربرد سیدروفور (در دو سطح عدم کاربرد (شاهد) و کاربرد سیدروفور) بود. کاربرد سیدروفور به صورت دوبار محلول پاشی (غلظت 2 در هزار) و مصرف با آب آبیاری (20 کیلوگرم در هکتار) صورت گرفت. تاخیر در آبیاری سبب کاهش و کاربرد سیدروفور سبب افزایش کلروفیل a، b و کارتنوئید شدند. فاصله گرفتن از زمان انجام آبیاری و نیز تاخیر در آبیاری و کاربرد سیدروفور سبب تجمع پرولین، قندهای محلول و ساکارز گردیدند. با فاصله گرفتن از زمان آبیاری، تاخیر در آبیاری و عدم کاربرد سیدروفور، میزان پراکسیداسیون چربی های غشائی افزایش یافت. در مجموع روند تغییرات صفات از میزان فراهمی رطوبت خاک تبعیت کامل داشت و با فاصله گرفتن از انجام آبیاری، نوسان ها در مقدار صفات بیشتر می شد. انجام آبیاری هیچگاه سبب یکسان شدن صفات در دو سطح آبیاری نشد که نشان می دهد در کوتاه مدت اثرات تنش خشکی با انجام آبیاری جبران نمی شود. سیدروفور باکتریایی سبب تقویت قابلیت تنظیم اسمزی و ظرفیت فتوسنتزی گیاه شده و در کاهش اثرات تنش خشکی موثر است.
    کلیدواژگان: سیدروفور، تنش خشکی، ذرت
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • امکان سنجی کاربرد علف کش سیکلوکسیدیم به منظور کنترل علف های هرز در ذرت (Zea mayze)
    مجید عنابستانی، ابراهیم ایزدی دربندی*، مهدی راستگو، میرستا ویداکویچ صفحات 103-115
    به منظور بررسی امکان کنترل شیمیایی علف های هرز در ذرت متحمل به علف کش سیکلوکسیدیم، آزمایشی در سال زراعی 93 و در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل کاربرد علف کش های رایج در ذرت (نیکوسولفورون (Nicosulfuron)، فورام سولفورون (Foramsulfuron) ارادیکان (Eradicane) و توفودی + ام سی پی آ(2، 4-D+ MCPA)) در دزهای توصیه شده و همچنین تیمارهای مربوط به کاربرد علف کش سیکلوکسیدیم همراه با علف کش دایکامبا + تریتوسولفورن در دز توصیه شده و کاهش یافته و به صورت کاربرد خرد شده و کامل بودند. براساس نتایج آزمایش تیمارهای کاربرد علف کش سیکلوکسیدیم در مقادیر بیش از 150 گرم ماده موثره در هکتار به همراه کاربرد علف کش مخلوط دایکمبا + تریتوسولفورون کارایی بهتری نسبت به سایر تیمارهای کاربرد علف کش داشتند. به طوری که بهترین تیمار از لحاظ کنترل علف های هرز مربوط به کاربرد علف کش سیکلوکسیدیم به مقدار 150 و 300 گرم ماده موثره در هکتار در مرحله 3 تا 4 برگی ذرت + کاربرد علف کش مخلوط دایکمبا + تریتوسولفورون به ترتیب به مقدار 100 و 50 گرم ماده موثره در هکتار در مرحله 5 تا 6 برگی ذرت بود که به طور متوسط منجر به کاهش حدود 85 درصدی تراکم و زیست توده علف های هرز شد و ضعیف ترین تیمار مربوط به تیمار کاربرد علف کش ارادیکان به مقدار 1/4 کیلوگرم ماده موثره در هکتار به صورت پیش رویشی + کاربرد علف کش توفوردی + ام سی پی ای به مقدار 1012 گرم ماده موثره در هکتار در مرحله 6 - 5 برگی ذرت بود که کارایی آن در کنترل علف های هرز حدود 55 درصد بود. در بررسی نتایج حاصل از تاثیر تیمارهای آزمایشی بر عملکرد دانه و زیست توده ذرت نیز بالاترین و کمترین عملکرد بدون اختلاف معنی داری با سایر تیمارهای کاربرد علف کش، به ترتیب در تیمارهای مذکور حاصل شد. براساس نتایج این آزمایش کاربرد علف کش سیکلوکسیدیم به همراه علف کش مخلوط دایکمبا + تریتوسولفورون در ذرت متحمل به آن به خصوص از منظر مدیریت پایدار علف های هرز و به ویژه مدیریت بانک بذر علف های هرز و مخاطرات زیست میحطی کنترل شیمیایی علف های هرز پیشنهاد می شود.
    کلیدواژگان: تراکم علف های هرز، دایکامبا، نیکوسولفورون، فورام سولفورون، تریتوسولفورون، وزن خشک علف های هرز
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • تجزیه خصوصیات ویژه پوموشیمیایی برخی از ژرم پلاسم های زردآلو گزینش شده از منطقه خلخال
    سعید پیری*، رضا غلامی، شاهرخ پیری، شهرام مهری، شهریار عینی زاده صفحات 117-131
    به منظور بررسی خصوصیات پوموشیمیایی 20 ژنوتیپ برتر زردآلو در منطقه خلخال واقع در استان اردبیل مطالعه ای طی سال های 1393 - 1392 انجام گردید. در این پژوهش پارامترهای فیزیکی (وزن، رنگ گوشت و پوست) و پارامترهای شیمیایی (میزان مواد جامد محلول و اسیدیته) ارزیابی شد. براساس نتایج به دست آمده از این پژوهش تغییرات زیادی در مجموعه ژنوتیپ های ارزیابی شده زردآلو مشاهده گردید. در پارامترهای فصل متورم شدن جوانه، وزن میوه و هسته، فصل برداشت، عملکرد میوه، میزان مواد جامد محلول و اسیدیته تغییرات وسیعی مشاهده شده بود. وزن میوه ژنوتیپ ها به طور نسبی کم بود، فقط چهار ژنوتیپ وزن میوه بیشتر از 39 گرم داشتند. میوه ها درکل دارای رنگ زمینه پوست مایل به زرد و رنگ گوشت کرم بودند. نتایج نشان داد که وزن میوه و وزن هسته همبستگی خوبی داشتند (575/0=r)، اما وزن میوه هیچ همبستگی با میزان TSS و اسیدیته نشان نداد. TSS با اسیدیته همبستگی بسیار بالا و منفی (954/0-=r) داشت. فصل متورم شدن جوانه گل با فصل برداشت به طور زیادی همبستگی (857/0=r) داشت. نتایج حاصل از تجزیه مولفه های اصلی (PCA) برای مطالعه همبستگی در میان صفات پومولوژیکی و فنولوژیکی و برای تفسیر روابط میان ژنوتیپ ها نشان داد که در میان ژنوتیپ های محلی زردآلو تغییرات ژنتیکی بالایی وجود داشت. به طوری که برخی از ژنوتیپ های امیدبخش با خصوصیات ویژه پومولوژیکی و فنولوژیکی از قبیل BG2، KG1، SG6 و EG1 در این مجموعه وجود داشت که می توان از این ژنوتیپ های محلی زردآلو برای اصلاح آینده زردآلو از این ناحیه مورد بهره برداری قرار داد.
    کلیدواژگان: اسیدیته، ژنوتیپ، پومولوژیکی، فنولوژیکی، تجزیه به مولفه های اصلی
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • مقایسه اثرات جیبرلین و پاکلوبوترازول بر میزان سدیم، پتاسیم، ترکیبات فنلی و فعالیت برخی آنزیم های مسیر سنتزی آن در گیاه سورگوم شیرین (Sorghum bicolor) تحت تنش شوری
    علی اکبر احسانپور*، امیر حسین فرقانی، عباس المدرس صفحات 133-149
    تنش شوری یکی از مهم ترین عوامل محدود کننده رشد و تولید گیاهان در سراسر جهان محسوب می شود. امروزه استفاده از تنظیم کننده های رشد به منظور افزایش مقاومت گیاهان به شوری گسترش یافته است. در این مطالعه اثر جیبرلین و پاکلوبوترازول (بازدارنده جیبرلین) در کاهش اثرات شوری بر گیاه سورگوم شیرین ارزیابی شد. بدین منظور پس از جوانه زنی، گیاهان با محلول غذایی هوگلند در چهار سطح شوری همراه با پاکلوبوترازول (μM17) و جیبرلین (μM17) به مدت 12 روز تیمار شدند. نتایج نشان داد که بالاترین سطح تنش شوری بدون تیمار هورمونی، وزن تر و خشک ساقه را به ترتیب 44 و 22 درصد کاهش درحالی که وزن تر (46%) و خشک (16%) ریشه افزایش یافت. گیاهان تیمار شده با μM17جیبرلین و پاکلوبوترازول در شرایط شوری شاخص های فوق را به ترتیب در ساقه و ریشه بهبود بخشیدند. تیمار پاکلوبوترازول با افزایش غلظت پتاسیم در ریشه و انتقال چشم گیر آن به ساقه اثرات منفی شوری را نسبت به گیاهان شاهد کاهش داد، اما جیبرلین میزان انتقال سدیم به ساقه را در mM150 شوری، 39% افزایش داد. پاکلوبوترازول در تنش شوری با افزایش فعالیت آنزیم PAL ترکیبات فنلی را در اندام هوایی افزایش داد، بنابراین جیبرلین و پاکلوبوترازول با انتقال مواد به ترتیب به سمت ساقه و ریشه امکان ایجاد مقاومت به شوری را ایجاد نمودند. به نظر می رسد تیمار پاکلوبوترازول با گسترش رشد ریشه ای، ایجاد تعادل یونی بهتر در ریشه و افزایش ترکیبات فنلی نقش موثرتری در مقاومت به شوری دارد.
    کلیدواژگان: تنظیم کننده های رشد، مقاومت به شوری، تعادل یونی، بازدارنده جیبرلین، PAL، TAL
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
|
  • Evaluation of Drought Tolerance Indices and Physiological Traits in Cultivated and Wild Barley
    Mohammad Barati, Mohammad Mahdi Majidi, Maryam Safari, Aghafakhr Mirlohi, Khalil Zeinalinejad Pages 1-18
    Drought stress is one the most limiting factors for crop production worldwide. The wide ecological and environmental dispersion of crop wild relatives, generates a high potential of their adaptive diversity to abiotic stresses such as drought. In this study 21 (including 10 cultivated and 11 wild barley (Hordeumvulgaressp. spontaneum))genotypes were evaluated under three soil water conditions for grain yield, drought tolerance indices (STI and YSI) and some physiological traits during two growing seasons(2012-2013 and 2013-12014). High genetic variation was observed for grain yield and STI and YSI indices between and within cultivated and wild barley groups of genotypes. Differences were also observed between the genotypes for physiological traits. Different responses of the genotypes to different levels of drought stress were also observed for all of the measured traits. The high-yielding varieties were more tolerant based on STI index, but the average of yield stability under stressed conditions (YSI) was significantly higher in the wild barley group of genotypes comparing to cultivated ones, indicating a high level of drought tolerance in wild genotypes. Among physiological traits, significant differences were observed for relative water content and proline content between cultivated and wild barley genotypes, showing the importance of these two traits in different response of the two genotypic groups to drought stress. The STI and YSI indices identified the most drought tolerant genotypes at different soil moisture levels. The tolerant genotypes were mostly belonged to wild barley. These genotypes can be used in breeding programs by crossing them with high-yielding varieties such as Reihan 03 for increasing drought tolerance of cultivated barley.
    Keywords: Proline, Chlorophyll, STI index, Wild relatives
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Effect of Salinity Stress on Growth, Yield and Some Physiological Traits of Forage Sorghum Cultivars
    Seyed Abdolreza Kazemeini*, Mozhgan Alinia Pages 19-31
    In order to evaluate the effect of salinity stress on growth, yield, and some physiological traits of forage sorghum cultivars, an experiment was conducted as split-plot based on a randomized complete block design with four replications at experimental farm of College of Agriculture, Shiraz University at 2014 growing season. Treatments were three levels of saline irrigation water (0.4 as control, 7 and 14 dS/m) and three sorghum cultivars (Pegah, White speedfeed and Red speedfeed) as main plots and subplots, respectively. Results showed that salinity stress decreased plant height and leaf area. Pegah cultivar showed the highest forage dry weight in all salinity treatments. Activity of antioxidant enzymes including superoxide dismutase, peroxidase and catalase significantly increased with increasing salinity levels in Pegah and Red speedfeed cultivars. In salt-stressed Pegah these enzymes activity increased 2.1, 4.5, and 2.8 times, respectively in comparison to control. With increasing salinity levels, shoot sodium/potassium ratio of White speedfeed, Red speedfeed, and Pegah cultivars increased 10.7, 6.8, and 1.7 times, respectively whereas root sodium/potassium ratio of the cultivars increased 9.6, 8.1, and 4.7 times, respectively. It seems that the lower absorption of sodium was the major mechanism of salinity tolerance in Pegah and can be an important criterion to evaluate sorghum salinity tolerance.
    Keywords: Antioxidant enzymes activity, Forage dry weight, Sodium, potassium ratio
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Hybrid vigor estimation in some fresh Cucumber Hybrids
    Fatemeh Moradipour, Dr. Jamal-Ali Olfati*, Dr. Yousef Hamidoghli, Dr. Atefeh Sabouri, Dr. Bahman Zahedi Pages 33-46
    Since cucumber is one of the most economically important horticultural crops, production of hybrid seeds is very important for obtaining a profitable fruit yield. Detecting the best combination of the parents is one of the most important stages in each breeding program. By selecting parents with high heterosis in their progenies, breeders will be able to generate hybrids with high yield. This study was, thus, undertaken to examine heterosis effect on yield, yield components, and some qualitative characteristics in some fresh cucumber fruit hybrids and to select the best cross. Eighteen cucumber hybrids along with a standard national hybrid “Guilan 2” generated by VBG Company and a standard international hybrid 'PS' were planted in the Research Field of Lorestan University, Khoramabad, Iran, during 2013-2014. There were significant differences between genotypes for all measured characteristics. The mean comparison for different traits showed that B10×A4 hybrid had the highest total and marketable fruit yield and B12×A0 hybrid had the greatest early fruit yield. The greatest high parent heterosis, mid-parent heterosis and standard heterosis were belonged to B10×A11 and B10×A4 hybrids, for total fruit yield and marketable fruit yield, respectively. The greatest mid-parent heterosis and high parent heterosis were also related to B12×A0 and B10×A15 hybrids, for early fruit yield and time to first female flower appearance, respectively. Since there were notable differences between studied hybrids in terms of a number of examined traits, they can be used in crossing programs with the aim of releasing suitable hybrid cultivars.
    Keywords: Heterosis, Fresh type Cucumber, Yield, Dominant
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Evaluation of economical yield and radiation use efficiency of maize and cotton in sole and ‎intercropping systems as affected by different levels of Nitrogen
    Dr Rooholla Moradi*, Dr A. Koocheki, Dr M. Nasiri Mahallati Pages 47-59
    In order to study the potential of maize-cotton intercropping for improving radiation use efficiency (RUE), an experiment was conducted as a factorial arrangement based on completely randomized block design with three replications at experimental filed of Ferdowsi University of Mashhad. The experimental treatments were nitrogen in four levels (0, 50, 100 and 150 Kg N ha-1) and planting pattern in three levels (maize and cotton sole cropping and maize/cotton intercropping). LAI, dry matter and yields of maize and cotton were measured during the growing season. The results showed that economical yields of maize and cotton were significantly increased as affected by increase in N level. Economical yields of both crops in sole cropping were higher than intercropping system due to higher plant density. LAI and intercepted PAR in intercropping system were higher than sole cropping, and the traits were improved by increasing N levels. In all the N levels, LERPAR was greater than one, which represents the positive role of intercropping on radiation intercept compared to sole cropping. In general, the results showed that RUE in intercropping system was higher than sole cropping of the two species. Also, maize had higher RUE in comparison with cotton in all the experimental treatments. It seems that the intercropping system can be considered an appropriate approach for efficient use of resources.
    Keywords: Light absorption, PAR, LER, Partial interception
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Effect of Different Planting Dates and Methods on Quantity and Quality Traits of Varamin Cotton Cultivar
    Hamid Reza Mehrabadi* Pages 61-72
    In the case of delayed planting of cotton, using cotton plantlets may lead to a better acquisition of light and water throughout the plant growth and hence an enhanced plant growth and yield. Therefore, in order to evaluate the effect of transplanting method on cotton quantitative and qualitative traits, a 2-year field research was carried out using a split plot design experiment with different planting dates as main plot and two planting methods (planting 30 days old plantlet and seed sowing) as subplot based on randomized complete block design with four replications at Agricultural and Natural Resources Research Station of Kashmar, east of Iran during 2009 and 2011. All traits except yield were decreased significantly with a delayed planting in the first year and transplanting method led to a non-significant increase (9 percent) in yield, compared to seed sowing. A delayed planting reduced mean yield (35.6 percent) and its components significantly in the second year. Planting of 30-days old cotton plantlets increased the yield (33.9 percent) significantly. The amount of reduction in yield due to delay of planting was lower in transplanting method compared to the seed sowing method. Fiber quality attributes were decreased in a delayed planting, except fiber length. Nevertheless, planting of cotton by transplanting method improved the fiber quality attributes in late planting dates.
    Keywords: Cotton, Fiber quality, Planting date, Seed cotton yield, Transplant
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Effect of Different Calcium Sources Application on Antioxidant, Enzymatic Activity and Qualitative Characteristics of Apple (Malus domestic)
    Dr. Mirhassan Rasouli-Sadaghiani*, Mohammad Moghaddas Gerani, Sanaz Ashrafi Saeidlou, Dr Ebrahim Sepehr Pages 73-87
    In order to determine the effect of different Ca sources, in improving enzymatic activity and some qualitative properties of red apple (Malusdomestica) an experiment was carried out in a completely randomized design. Apple trees were sprayed 5 times with CaCl2, CaO, Ca-EDTA and Ca(NO3)2 salts with an interval of 20 days from late June until early October. After harvesting fruits were kept in cold storage at standard condition for 150 days. Nitrogen, phosphorus, potassium, calcium, magnesium, ascorbic acid, total soluble solids, firmness, total acidity, catalase enzyme activity and total antioxidant activity at harvest time, 50, 100 and 150 days after cold storage were measured. The results showed that the effect of foliar application on catalase enzyme activity, total antioxidant, pH, soluble solids, total acidity, calcium, firmness and ascorbic acid was significant. At the end of storage period, calcium amount of fruits at the presence of Ca-EDTA, CaCl2, Ca(NO3)2 and CaO treatments increased by 77.5, 27.5, 22.3 and 10.1 percent, respectively. Catalase enzyme activity in Ca-EDTA treatment increased 91.8 percent after 150 days of storage compared to control. At the end of the storage period, the highest content of ascorbic acid was found in Ca-EDTA treatment (6.04 mg per 100 g FW). It is concluded that spraying of apple fruit with Ca-EDTA can improve and maintain most fruit qualitative properties and increase enzymatic and antioxidant activity during storage time.
    Keywords: Calcium chelate, Catalase enzyme, Storage, Firmness
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Changes trend of physiological characteristics in maize as influenced by delaying irrigation and bacterial siderophore
    Sanaz Sarrafi, Arman Azari*, Rouhollah Saberi Riseh, Ali Akbar Mohammadi Mirik Pages 89-102
    To study the effect of bacterial siderophore on the second crop of maize (SC645) under drought stress conditions, a split-factorial experiment, arranged in a randomized complete block design with three replications was conducted in Faculty of Agriculture, Vali-e-Asr University of Rafsanjan at summer 2014. Sampling time was considered as main factor. Five samplings were performed after imposing the irrigation treatments. The factorial combination of two irrigation intervals (75 (unstressed control) and 120 mm evaporation from Class-A pan) and two siderophore application treatments (with and without application) were considered as sub factors. The foliar application of siderophore (2000 mg l-1) was applied two times. In addition, 20 kg siderophore ha-1 was applied with irrigation. The chl a, b and carotenoids decreased with delay in irrigation while increased with siderophore application in each irrigation. Also, proline, soluble sugars and sucrose accumulated with increasing irrigation intervals and delay in irrigation. Increase in intervals and delay in irrigation without siderophore application resulted in an increase in membrane lipid peroxidation. The trend of changes in traits was significantly influenced by the availability of soil moisture, and modifications in the above-mentioned trait values were observed with delays in irrigation. Irrigating (rewatering) of plants subjected to water deficit stress did not improve their traits values compared with the unstressed control, indicating that short-term effects of drought would not recover by irrigation. Bacterial siderophore enhances the ability of osmotic adjustment and photosynthetic capacity and is effective in ameliorating the harmful effects of drought.
    Keywords: Delayed irrigation, Maize, Osmotic adjustment, Siderophore
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Feasibility of Cycloxydim Herbicide Application in Maize (Zea mays) Weed Control
    Majid Anabestani, Dr. Ebrahim Izadi-Darbandi*, Dr. Mehdi Rastgoo, Dr. Mirceta Vidakovic Pages 103-115
    In order to study chemical weed control in cycloxydim tolerant maize (CTM) using cycloxydim herbicide, an experiment was carried out in a randomized complete block design with three replications during 2014. Treatments included conventional corn herbicides application (Nicosulforun, Foramsulfuron, Eradican and 2, 4-D MCPA) in their recommended doses and combined treatment of cycloxydim (dicamba tritosulfuron) at their recommended and reduced doses which were used as split and complete application. Results showed that application of combined treatment of cycloxydim (dicamba tritosulfuron) with more than 150 g a.i. ha-1 was more effective in weeds control as compared with other herbicide treatments. The highest weed control was observed in cycloxidim application at 300 and 150 g a.i. ha-1 in 3-4 leaf stage of corn plus application of dicamba tritosulfuron at 100 50 g a.i. ha-1 in 5-6 leaf stage of corn, leading to 85% decrease in weed density and biomass. The lowest weed control was observed in Eradican application at the rate of 4.1 kg a.i. ha-1 2,4- D MCPA 1012 g a.i. ha-1 at 5-6 leaves stage of corn, as it led to only 55% weed control. The effect of herbicide application treatments on corn grain yield and biomass were not significant, however the highest and the lowest yield were observed in above mentioned treatments, respectively. It could be concluded that application of cycloxidim in CTM, particularly when sustainable weed management and weed seed bank management and environmental hazards of chemical weed control are concerned, is recommended.
    Keywords: Weed Density, Dicamba, Nicosulforun, Foramsulfuron, Tritosulfuron, Weed dry weight
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Analysis of Pomological and Chemical Attributes of Apricot (Prunus armeniaca L.) Genotypes Selected from Khalkhal Region
    Saeid Piri*, Reza Gholami, Shahrokh Piri, Shahram Mehri, Shahriar Einizadeh Pages 117-131
    The experiment was carried out to study pomochemical properties of twenty superior genotypes of apricot
    (Prunusarmeniaca L) during two consecutive growing seasons (2013-2014) in the Khalkhal valley, south of Ardabil province (Iran). Physical parameters (weight, flesh, skin and color) and chemical parameters (total soluble solids content and acidity) were evaluated using Principal Component Analysis (PCA) and cluster analysis Ward Method. The results indicated a high variability in the set of the evaluated apricot genotypes based on bud break season, fruit and pit weight, harvest season, fruit yield, total soluble solids (TSS), and total acidity. Most of the genotypes had a relatively small fruit size; only four had a fruit weight >39 g. In general, fruits had yellowish skin ground color and cream flesh color. There was a high correlation between fruit and pit weight(r = 0.575), but fruit weight was not correlated with TSS content and acidity. There was a high negative correlation between the TSS and total acidity (r = -0.954). Bud break season was highly correlated with harvest season (r = 0.857). The results indicated the presence of great genetic variability among local genotypes, and there was promising genotypes with appropriate pomological and phenological characteristics. Genotypes such as BG2, KG1, SG6 and EG1 deserve to be exploited for the future apricot conservation and breeding programs.
    Keywords: Acidity, Genotype, Pomology, Phenology, Principal component analysis
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Comparative Effects of Gibberellin and Paclobutrazol on Na and K Content, Phenolic Compounds and the Activity of Some Enzymesin its Biosynthesis Pathway in Sweet Sorghum (Sorghum bicolor) under Salt Stress
    Dr Ali Akbar Ehsanpour*, Amir Hosein Fhrghani, Abbass Almodaress Pages 133-149
    Salinity is one of the most important restricting factors for plant growth and production around the world. The use of plant growth regulators has been expanded for improving salt tolerance in recent decades. In this investigation the effect of gibberellic acid (GA) and paclobutrazol (GA inhibitors) were evaluated for ameliorating negative effects of salt stress in sweet sorghum. After germination, the plants in 4 levels of salinity were cultured in Hoagland solution then seedlings were treated by GA and paclobutrazol (PBZ) for 12 days. The results showed that the highest level of salinity without hormone treatment reduced the fresh and dry shoot weight by 44 and 22%, respectively, and increased the fresh (46%) and dry (16%) root weight. Treating Plants with 17 Mm GA and PBZ led to improvement of the above traits in the
    salt–stricken plants. PBZ treatment decreased negative effects of salinity and increased potassium (K) content in roots and its transfer from root to shoot. Whereas, translocation factor of sodium was increased about 39% by GA treatment at the presence of 150mM salt. PBZ enhanced phenol content in shoots by increasing PAL activity. Therefore, GA and PBZ improved salt tolerance by transferring some ions toward shoot and root respectively. It seemed that, PBZ has an effective role in salt resistance by increasing of root growth, phenol content and maintaining the ionic balance.
    Keywords: Plant growth regulators, Salt tolerance, Ionic balance, GA inhibitor, PAL, TAL
    Abstract View Paper Original: Persian