فهرست مطالب

پژوهش نامه معارف حسینی - سال چهارم شماره 13 (بهار 1398)

پژوهش نامه معارف حسینی
سال چهارم شماره 13 (بهار 1398)

  • بهای روی جلد: 250,000ريال
  • تاریخ انتشار: 1398/02/05
  • تعداد عناوین: 8
|
  • مصطفی صادقی، اسماء فرمانیان صفحه 7
    در تاریخ اسلام قیام های بسیاری صورت گرفته که مهم ترین آنها نهضت عاشوراست و پس از قرن ها در عرصه های مختلف همچنان ماندگار و پویاست. در حالی که دیگر قیام ها تنها در لابلای متون و کتب تاریخی باقی مانده و آثار سیاسی و اجتماعی مداوم و مستمری نداشته است. مقاله حاضر در پی بررسی این مسئله است که علل و عوامل این ماندگاری در مقایسه با دیگر قیام ها چیست؟ یافته پژوهش آن است که ویژگی های منحصر به فردی از قیام حسینی مانند منصوص بودن امامت آن حضرت و فاصله رفتارهای او با رهبران دیگر قیام ها موجب جاودانگی آن شده است.  
    کلیدواژگان: نهضت حسینی، قیام ها، ماندگاری، مقایسه
  • محمد جواد آقاباقری صفحه 33
    حماسه ی عظیم عاشورا با ویژگی های خاص خود و خالق آن که سراسر تجلی آموزه های قرآنی و اجرای وحی الهی است، برترین الگو برای هر انسان در ابعاد فردی و اجتماعی زندگی اوست. گذری بر این حرکت شور و شعورآفرین از مدینه و آغاز حرکت کاروان، تا بازگشت به مدینه و پایان حرکت کاروان، نمایشگاهی از درس ها، عبرت ها و زیبایی هایی را به منصه ی ظهور خواهد رساند که مجموعه ی آن ها، تشکیل دهنده ی الگویی کامل از سبک زندگی اسلامی برای هر عضوی از اجتماع خواهد بود. الگویی که عمل به آن، سیمای فرد و جامعه را دگرگون کرده و با شکوفایی و تسری فرهنگ اسلامی، زمینه سازی ظهور حضرت حجت عج الله تعالی فرجه الشریف را موجب خواهد شد. این پژوهش با شیوه ی کتابخانه ای و به صورت توصیفی تحلیلی در قالب دو بعد فردی و اجتماعی، به بیان و تحلیل برخی از شاخصه های فرهنگ ساز و الگو در سیره ی امام حسین علیه السلام در طول نهضت عاشورا می پردازد.  
    کلیدواژگان: سبک زندگی، قرآن، امام حسین (ع)، نهضت عاشورا، فرهنگ اسلامی
  • افسانه قربانی، عاطفه خانی، مهرناز گلی صفحه 57
    یکی از برهه های حساس تاریخ، واقعه خونین عاشوراست که خواص طرفدار باطل (امویان) آن را به راه انداختند. در این میان، از سویی، نقش خواصی که به دنیاطلبی،عافیت طلبی و مصلحت اندیشی نابخردانه، روی آوردند و از سویی دیگر، خواصی که شجاعانه به حمایت از امام حق برخاستند و در عرصه دفاع از ولی خدا استقامت کردند، در چگونگی شکل گیری نهضت عاشورا قابل تامل است ، بر این اساس عبرت های عاشورا و از جمله بررسی نقش افرادی که در این واقعه تاریخی تاثیرگذار بوده اند، روشنگر راه آینده خواهد بود ، در این نوشتار که با روش توصیفی – تحلیلی حاصل شد نشان می دهد که خواص و موضع گیری آن ها در حرکت توده مردم موثر بوده است در سیر کلی بحث و نگاه کلی به تاثیر گذاری خواص در واقعه عاشورا پرداخته شده است .
    کلیدواژگان: اباعبدالله الحسین، واقعه عاشورا، خواص
  • محمدرضا فخرروحانی، اعظم وفایی، زهرا کریمی صفحه 81
    یکی از حوادثی که در منابع تاریخی علمای اسلامی ثبت شده و در سال 61هجری قمری در سرزمین کربلا رخ داده است واقعه عاشوراست. این حادثه تاریخی نه تنها موردتوجه و علاقه تحقیقی مسلمانان واقع شده، بلکه نظر بسیاری از اندیشمندان غیرمسلمان و مستشرقین را نیز به خود جلب کرده است. می توان گفت پیش از یک قرن است که برخی از موسسات شرق شناسی به مباحث اسلامی ازجمله تبیین حادثه عاشورا و عزاداری امام حسین(ع) پرداخته اند. با بررسی های انجام شده دراین مقاله می توان به این نتیجه رسید که هرچند مستشرقان سبب آشنایی غیرمسلمانان با تمدن اسلامی، به ویژه عزاداری واقعه عاشورا بوده اند و به باورهای گوناگونی رسیده اند، ولی به نظر می رسد از ایرادات عمده کار مستشرقان، استناد آنان به منابع کمتر مورد اعتماد و بی توجهی به آثار بزرگان شیعه و زیارت نامه ها و ادعیه ائمه اطهار (ع) بوده است. روش کار در این پژوهش کتابخانه ای و پژوهشی بوده است.
    کلیدواژگان: عزاداری، واقعه عاشورا، مستشرقین، تمدن اسلامی
  • سینا میرشاهی صفحه 103
    در شکل گیری و رونق تاریخ نگاری عاشورا از ابتدا تا دوره معاصر، عوامل زیادی نقش داشته است. تاریخ نگاری عاشورا عامل حفظ و تداوم جریان نهضت حسینی تا دوره معاصر شده است. تاکید و تشویق ائمه (علیهم السلام) بخصوص امام سجاد(ع) در پاسداشت و نگهداری واقعه کربلا، بیشترین تاثیر را بر تاریخ نگاران عاشورا از ابتدا تا عصر حاضر داشته است. در قرون نخستین اسلامی و همچنین پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، تاریخ نگاری عاشورا بیشترین تاثیر را از خطبه ها و روایات امام سجاد (علیهم السلام) پذیرفته است. لذا این پژوهش به تاثیرپذیری تاریخ نگاری عاشورا از سیره تبلیغی و سیاسی امام سجاد (علیهم السلام)، از آغاز تا عصر حاضر می پردازد. این پژوهش با دیدی توصیفی تحلیلی به تاثیرپذیری تاریخ نگاری عاشورا از سیره امام سجاد (علیهم السلام) می پردازد.
    کلیدواژگان: واقعه کربلا، امام سجاد (ع)، تاریخ نگاری عاشورا، انقلاب اسلامی
  • محمدحسین مردانی نوکنده صفحه 123
    شاعران متعهد شیعی، تاریخ سرخ تشیع را در قالب زیباترین عبارات به نظم کشیده اند و با ذوق سلیم و طبع لطیف خویش، همنوایی و همراهی خود را با عاشوراییان اعلان داشته اندو ما در صدد نشان دادن و تبیین این موضوع مهم می باشیم. ادبیات عاشورا از کنار گاهواره حماسه آفرین عاشورا آغاز شد و با خون دل داغدیدگان این ماتم که هیچ گاه کهنه نمی شود تداوم یافت. با توجه اهمیت این بحث در این نوشتار تحلیلی به بررسی مساله نقش و جایگاه شعر و شاعری در ماندگاری حماسه عاشورا می پردازیم.هدف اصلی در این پروژه راز ماندگاری حماسه حسینی و قیام کربلا در قالب شعر و شاعری می باشد. روش این مقاله تحلیلی کتابخانه ای و با مراجعه به منابع معتبر و در هر قمست با تجزیه و تحلیل نویسنده ارائه شده است.به طور کلی سه نتیجه عمده از کل مقاله قابل استخراج است:شاعران حسینی با اشعار خویش باعث ماندگاری قیام کربلا و نهضت عاشورا شدند.اشعار حماسی واقعه کربلا ، عامل مهمی در ماندگاری و جاودانگی نهضت حسینی بوده است.خلوص و اراده باطنی شاعران به ابا عبدالله الحسین(ع) عامل دیگری در ماندگاری واقعه خونین کربلا بوده است.
    کلیدواژگان: شعر، حماسه عاشورا، حسین (ع)، قیام سرخ و جاودانگی
  • علیرضا شابدین صفحه 149
  • محمدرضا فخر روحانی صفحه 153
|
  • Dr. Mostafa Sadeqiyan, Asma Farmaniyan Page 7
    The Ashura movement has been the most salient of all movements in the history of Islam. This is why it is still fervently commemorated every year. This being so, other movements are just recorded in books and chronicles, with little sociopolitical and cultural effects. The present paper deals with a variety of reasons for the eternity of the Ashura episode. One of the main reasons is that the imamate of Imam al-Husayn had long been asserted in Islam, plus his exemplary conduct has since made it distinct from other political leaders.
    Keywords: The Husaynist movement, movements, eternity, comparison
  • Muhammad, Jawad Aqabaqeri Page 33
    The Husaynist movement has since provided mankind with a good role-model on individual and social levels. The various stages of this movement from its inception at Medina to up to the return of the aggrieved caravan back to Medina all contain several lessons and educative episodes that all together provide a good role-model for anybody. By extension, such a model would provide a ground for the re-appearance of the 12th Infallible Imam al-Mahdi. The present paper deals with some culture-building aspects of the Ashura episode.
    Keywords: Life-style, the Quran, Imam al-Husayn, Ashura, Islamic culture
  • Afsaneh Qorbani, Atefeh Khani, and Dr. Mehrnaz Goli Page 57
    The blood-drenched Ashura episode was certainly the most disgusting gesture that the Umayyads committed in history. There were two types of close companions of Imam al-Husayn, namely, those who gave preference to their transitory interests and kept aeay from this great movement, and those who sacrificed their lives and bravely supported Imam al-Husayn in the cause of Allah. A penetrating view of the personal traits and the contexts of both groups can well shed light on our path toward the future. In a word, the behavior of close companions exerted much influence on the masses around them. 
    Keywords: : Imam al-Husayn, Ashura, close companions
  • Dr. Muhammad, Reza Fakhr, Rohani, Azam Vafayie, and Zahra Karimi Page 81
    The Ashura episode took place at Karbala in 61 AH/680. It has since drawn the attention of not only Muslim scholars but also influenced non-Muslims researchers and Orientalists. By now, it has been more than a century that there are certain Orientalist research groups in the west that study various aspects of the event of Ashura and its impacts. Although Orientalists made chiefly non-Muslim communities acquinted with the event of Ashura, they have formed their iwn, idiosyncratic conceptions of this movement. There have been many drawbacks in their writings on Ashura, among them, their reliance on less authoritative sources, negligence of the prayerscand ziarat-texts issued by the Infallible Imams in favor of Imam al-Husayn and his companions.
    Keywords: Mourning, the Ashura episode, Orientalists, Islamic civilization
  • Sina Mirshahi Page 103
    Historigraphy and histories written on Ashura have since played a significant role in keeping the memory of this event alive in Muslims' historical memory. The Infallible Imams' and particularly Imam al-Sajjad's emphasis on safeguarding the memory of this event have proved actually significant and educative. Imam al-Sajjad's harangues and hadiths have since exerted much influence. The present paper studies this aspect of the Ashura episode.
    Keywords: The event of Sdhura, Karbala, Imam al-Sajjad, Ashura historiography, revolution
  • Dr. Muhammad, Husayn Mardani Nowkandeh Page 123
    Shitte poets who had a sense of religious committment have expressed the blood-drenched history of Shiism in the beautiful words and language of poetry. Their religio us commitment, coupled with a sense of expressing the instructive beauties they sensed got started from right the day of Ashura. This line of literature has never had any termination, nor does it seem so. Besides contributing to the eternity of Ashura on a literary level, their epics mirrored the awe-inspiring scenes of Ashura. Moreover, their ardent religious devotion to Imam al-Husayn and the rest of Ashura martyrs proves another reason for their being imprinted in the Shiite collective, historical memory. 
    Keywords: : Poetry, the Ashura episode, Imam al-Husayn, eternity