فهرست مطالب

مطالعات قرآنی - پیاپی 1 (بهار 1389)

فصلنامه مطالعات قرآنی
پیاپی 1 (بهار 1389)

  • تاریخ انتشار: 1389/02/08
  • تعداد عناوین: 9
|
  • فهیمه احمدی، منیر اسادات پور طولمی صفحات 11-27
    عبادت که اصلی ترین وظیفه بنده در برابر پروردگارش است مصون از آسیبها و بلایا نیست. این مقاله به آسیب شناسی عبادت از دو جنبه درونی و بیرونی می پردازد . ملاک این تقسیم بندی، فرد عبادت کننده است، از آن حیث که آسیب از جانب خود اوست یا عواملی خارج از حوزه وجودی او. مراد از عوامل درونی پرداختن به نقاط ضعف علمی عبادت از قبیل بیان فلسفه و آداب ظاهری و باطنی برخی عبادات است که ناآگاهی از آنها موجب آسیب زدن به عبادات و در نتیجه قبول نشدن آنها به درگاه خداوند می شود. همچنین نقاط ضعف اخلاقی فرد عبادت کننده از دیگر آسیبهای عبادت است. آسیب پذیری از عوامل بیرونی از حیث تکوینی و غیر تکوینی دسته بندی می شوند. آسیبهای تکوینی عبادت یعنی آنچه در خلقت و خارج از وجود هر فرد به عبادات او آسیب وارد کند، یعنی شیطان، نحوه عمل و تاثیر او در عبادات و چگونگی ایجاد مصونیت در مقابل آن. مراد از آسیبهای غیر تکوینی چیزی است که انسانها فراهم آورده اند از قبیل عوامل سیاسی، فرهنگی و اقتصادی که هر یک می تواند آسیبی بر پیکره عبادات وارد کند.
    کلیدواژگان: عبادت، آسیب شناسی، ضعفهای اخلاقی، نقایص علمی، عوامل تکوینی، عوامل غیر تکوینی
  • سیده زهرا اعتصامی، سوسن آل رسول صفحات 29-54
    برخی از سوره های قرآن کریم دارای سرآغاز مشترک اند، به گونه ای که با همان نام شناخته می شوند. سور هفتگانه مسبحات، از این جمله است. مسئله این تحقیق، یافتن مشترکات هفت سوره مسبحات، یعنی سوره های اسراء، حدید، حشر، صف، جمعه، تغابن و اعلی است که همه آنها با تسبیح آغاز شده اند. در این نوشتار سعی شده است ضمن خوشه چینی از خرمن فضل و اندیشه مفسران و صاحب نظران علوم قرآنی، برخی مضامین مشترک موجود در این سور مبارکه نمایان شود. از جمله مضامین مشترک اصلی در این هفت سوره، تسبیح، اسماءالحسنی و رسالت است. از طرفی آیات سور مسبحات گویای اصول پنجگانه دین است. این آیات با تکیه بر پنج اصل توحید، نبوت، عدل، امامت و معاد، فروع دین را نیز معرفی و وظایف اخلاقی شخص را نسبت به خدا، خود، افراد جامعه و خانواده اش بیان می دارد.
    کلیدواژگان: مسبحات، رسالت، اصول دین
  • حسین جمالی زاده صفحات 55-74
    با تامل در منابع اصیل اسلامی درمیی ابیم اسلام به کار و تلاش بهای زیادی می دهد، تاثیر و نقش آن را در زندگی مادی و معنوی بشر جدی م یداند و آن را رکنی از ارکان حیات م یشمارد که اگر مختل شود در سایر شئون نیز اثر م یگذارد. به عبارت دیگر، اسلام تلاش برای امرار معاش و نیز کار در راه تولید برای رفع نیاز خود و دیگران را وظیفه های م یشمارد که موجب قرب خداوند و از عوامل مهم تامی نکننده سعادت در دنیا و آخرت است و سیره معصومان و تمامی انبیا، اولیا و صالحان نیز موید آن است.
    کلیدواژگان: اقتصاد، مالکیت، کار، کاپیتالیسم، ثروت
  • مجید خزاعی صفحات 75-83
    یکی از جهات مهم در بحث دیه ماهیت حقوقی آن است که آیا پرداخت دیه از باب مجازات است یا از باب ضرر و زیان و خسارتی که به مجنی علیه وارد شده است، یا اینکه دارای هر دو جنبه است و ماهیت دو گانه دارد. نکته دیگر این است که آیا روشن شدن ماهیت حقوقی دیه دارای آثار عملی در احکام خواهد بود یا نه و اگر دارای آثار است باید دید چرا در کتابهای فقهی درباره آن بحث و گفت وگو نشده است و اگر اثر و نتیجه ای در حکم ندارد باید جهت فروعاتی که بر روشن شدن بحث شده است راه چاره ای جست و جو کرد. در این مقاله دلایل خسارت بودن و مجازات بودن دیه را بررسی می کنیم و سرانجام به آثار و راه حلهای ارائه شده برای مسائل مربوط به آن می پردازیم.
    کلیدواژگان: دیه، دلایل مجازات، قتل عمد، قتل و جرح
  • ابوالقاسم رادفر صفحات 87-100
    یکی از راه های پیشرفت علمی و فرهنگی هر ملتی انتقال دانشها و معارف بشری از راه ترجمه علمی است. همواره مللی که به نحو شایسته این گونه عمل کرده اند شاهد فرهنگ و دانش تخصصی والا و ارزشمندی بوده اند.
    تاریخ تمدن ملتهای بزرگ جهان چون ایران، یونان، چین و هند گویای این واقعیت است. حتی درباره بهره گیری کشورهای اروپایی از فرهنگ و تمدن مشرق زمین، نقش ترجمه بسیار چشمگیر است.
    قرآن یکی از معروف ترین کتابهای جهانی با عمق و محتوای بسیار والا همواره مورد استفاده ملل مختلف به ویژه مسلمانان سراسر جهان بوده است و هنوز هم هیچ ملتی از مسلمانان و حتی برخی کشورهای غیر اسلامی خود را بی نیاز از آن نمی دانند. بنابراین، ترجمه آن از گذشته های دور به زبان فارسی و دیگر زبانها شروع شده است و روز به روز نیز بر تعداد ترجمه ها و تحقیقات پیرامون آن افزوده می شود. از این رو کتابهای فراوانی در زمینه علوم قرآنی و ترجمه آن به زبانهای گوناگون وجود دارد. حتی برخی از مترجمان زبانهای دیگر، به ویژه اردو زبانان که بیشترین تعداد ترجمه های قرآن را در زبان خود دارند از ترجمه منظوم قرآن دست برنداشته اند و از گذشته های دور ترجمه های مختلف کامل یا جزئی از قرآن به دست داده اند که مقاله حاضر به معرفی تعدادی از آنها می پردازد.
    کلیدواژگان: قرآن، ترجمه، زبان اردو، ترجمه منظوم، بررسی
  • صدیقه عمادی استرابادی صفحات 101-123
    در میان خصایص اخلاقی نبی اکرم(ص) اخلاق نیکو و عفو و گذشت از بارزترین و مهم ترین عوامل پیشبرد اهداف مسلمانان در صدر اسلام است که در همه اعصار و در مواجهه با همه اقوام، ملل و گروه ها کاربرد داشته و منشا اثر بوده است. به همین جهت رهاورد هم آغوشی رحمت و صلابت در وجود مقدس پیامبر(ص) را در واقعیت عینی برچیده شدن بساط جنگ و دشمنی از جزیرة العرب و گسترش اسلام در بخش بزرگی از دنیای آن روز در اندک زمان به وضوح می توان دید، زیرا در جایی که اساس دین ثابت است نرمش می تواند در موفقیت تبلیغ موثر باشد، درحالی که صلابت و قاطعیت لازمه اجرای احکام و حدود الهی است که به دین برمی گردد و سستی در این عرصه سبب سست بنیادی حیات اجتماعی و فروپاشی ارزشهای اخلاقی، اعتقادی و مانند آن می شود.
    کلیدواژگان: پیامبر(ص)، خلق عظیم، رحمت و صلابت، عفو و گذشت، آراستگی
  • محمد علی لسانی فشارکی صفحات 125-136
    تفسیر اثری در جهان اسلام، بویژه در مکتب تشیع، پیشینه ای تاریخی دارد، که درخور پژوهش هایی گسترده، وعمیق می باشد.در این میان دو تفسیر اثری شیعی برجسته که نخستین آن البرهان، اثر سیدالبحرانی، ودیگری نورالثقلین، اثر شیخ الحویزی است، برای همه اهل تحقیق آشنا می باشد.هر دو مفسر یاد شده از بزرگان مفسرین قرن یازدهم بشمار می آیند.پس از این دو، مدتی مدید در حدود سه قرن یا بیشتر، این رویکرد متوقف شد، تا اینکه سرانجام در آسمان تفسیر اثری شیعی، سومین ستاره پدیدار شد، وبا ظهور خود، به برهان استوار رهنمون گشت، وبا انوار استدلالی خود، سرآمد جهانیان شد.این تفسیر المیزان نام دارد که بکوشش مفسر بزرگ، علامه سیدمحمد حسین طباطبایی رحمه الله علیه، مدون گردید.نویسنده این مقاله بر آن است این تفسیر بزرگ را که به گفته پیشینیان، همچون خورشید نیمروز است، مورد بررسی قرار دهد.
    کلیدواژگان: المیزان، علامه طباطبایی، تفسیر قرآنی قرآن، تفسیر اثری، شیوه های تفسیر، تفسیر موضوعی
  • رحمان مجازی صفحات 137-148
    جریمه عبارتست از دست یازیدن به کاری یا ترک آن، که مجازاتی امنیتی یا تربیتی، که قانون حدود آنرا تعیین می کند، بدنبال داشته باشد.در این پژوهش پدیده جرم ومجازات از منظر حقوقی بررسی می شود، سرانجام راه کارهایی جهت عدم رویداد جنایات پیشنهاد می گردد. با توجه به فزونی شیوع مواد مخدر در میان جوانان، وپایین آمدن سن ابتلای به اعتیاد، وبا توجه به اینکه سیگار، ومواد مخدر، از مهمترین دلایل مرگ در دنیا بشمار می رود، درحالیکه می توان در برابر این آفت اجتماعی ایستاد، پر واضح است که شناخت عوامل سوق دهنده، وتشویق کننده به سیگار ومواد مخدر، وتلاش جهت حذف این عوامل، مهمترین راه کار پیشگیری از این پدیده ها می باشد.خانواده اولین نهادیست که فرزندان را در آغوش خود می گیرد، والگویی بسیار مناسب برای آنان بشمار می آید، وسزاوار است تلاش هایی فرهنگی وگام هایی استوار، جهت معالجه این پدیده های منفی اجتماعی، از نهادهایی کوچک همچون خانواده صورت گیرد.
    کلیدواژگان: جریمه، مجازات، عوامل اجتماعی، عوامل اقتصادی، قتل عمد، سرقت، مواد مخدر
  • مهدی ممتحن صفحات 149-163
    امامت یکی از رحمتهای الهی است که برای بشر در نظر گرفته شده و پروردگار منان بارها ارزش والای آنان را در آیات قرآن کریم به شکلی واضح و قرینه دار بیان کرده است که اهل علم می توانند آن را درک کنند. اهل بیت افراد عادی بودند که به این مقام رسیدند، آن گونه که پیامبرگرامی فرمود: «انما انا بشر مثلکم یوحی الی انما إلهکم اله واحد». ائمه علیهم السلام همه یک درجه و یکسان نبودند و هر کدام مقامی خاص داشتند. خداوند نعمت وجود اهل بیت و اهل عصمت را به انسان عطا کرده است تا هرگز از راه هدایت دور نشود.
    کلیدواژگان: قرآن، امامت، هدایت، آیه تطهیر، شعر
|
  • Fahime Ahmadi, Moniro Al Sadat Pour Tolami Pages 11-27
    Worship is the human’s main duty for his Creator, God and is not safe from dangers. The present article studies the pathology of worship from two aspects; internal and external. The criterion of this division is the human itself. By internal factors we mean the scientific weak points of worship such as philosophy expression as well the human’s ethical weak points. The diagnostic trauma of worship means any trauma outside of his existence-the Satin. Non-diagnostic traumas are the ones which are created by the human being themselves such as political, cultural and economical factors.
    Keywords: worship, diagnostic factors, non, diagnostic factors, ethical weak points
  • Seyede Zahra Etesami, Soosan Ale Rasool Pages 29-54
    Some of Quran’s Suras have common beginnings since they are known with that name. mosabbahat heptagon suras are of this kind. The present article tries to find commonalities of these seven suras- Asra’, Hadid, Hashr, Saf, Jom’e, Taghabon and A’la. All the seven suras begin with tasbih (gratefulness). The verses of the mentioned suras are the indicators of religion’s 5 principles-Theism, Prophecy, Justice,Pontificate and Resurrection.
    Keywords: Mosabbahat, Religion's principles, prophecy
  • Hosein Jamali Zadeh Pages 55-74
    Contemplation in Islamic sources the importance and value of work and working from Islam’s point of view would be clarified; it insists on its crucial role in life and knows it as a principle for living. In case of tribulation, other elements would be damaged as well. In other words, attempting for life and living and working in order to produce and meet the needs is known as a duty by Islam which causes a close relationship with God. The Prophet and other Imams did the same in order to make such relation.
    Keywords: ransom, punishment reasons, intentional murder, murder, mayhem
  • Majid Khazaie Pages 75-83
    One of the most important aspects of ransom is its legal nature; whether the ransom payment is because of its punishment nature or of its wreck or both ones. The other point is that the legal nature of ransom would have functional effects in commandment and if yes it should be argued that why there is no discussion in juridical books. The present article attempts to study the reasons of ransom wrecks and punishments and finally surveys on the offered solutions for the related issues.
    Keywords: ransom, punishment reasons, intentional murder, murder, mayhem
  • Abolghasem Radfar Pages 87-100
    One of the scientific and cultural progression ways is the transference of human knowledge and studies among all nations. The nations which have done so were witnesses of valuable culture and knowledge. The Holy Quran is one of the most famous references which has been used by various nations because of its precious content; thus its translation into Persian and other languages has been started a long ago. The translators and even the Urdu people did not stop versified translation of Quran. The present article studies some of these versified translations.
    Keywords: Quran, translation, Urdu language, versified translation, Study
  • Sedighe Emadi Estar Abadi Pages 101-123
    Good conduct, forgivness and mercy, as the most supreme Islamic values, hold a specific place in the life of the Holy Prophet(s). When portraying the prophet’s face, the Qur’an introduces his character as a land for the growth of mercy and rigour. This is because where, the foundation and bases of flexibility can be effective in attaining religion are stable success. At the same time, rigour and determinism is necessary for executing the divine pirinciples and sanctions which are rooted in religion. Any weakness in this field results in the weakness of the basis of social life, an increase in criminal acts and misdemeanour, and the annihilation moral and religious values. Now, if the young generation follows the glorious the conduct of Holy Prophet(s), they will succeed in having a happy and prosperous life.
    Keywords: The Holy Prophet(s), good conduct, mercy, rigour, forgivness
  • Mohammad Ali Lesani Fesharaki Pages 125-136
    Interpretation or Tafsir has a historical record in Islam. Two Shia Tafsirs among those are of significant importance; one is Al Borhan by Al Bahrani and the other is Nour Al Thaghalein by Sheikh Al Havizi. Both interpreters (Mofassers) were familiar and lived in eleventh century. Their approaches had been stop for about three centuries and then another Shia work appeared; called Tafsir Al Mizan which was written by a great interpreter (Mofasser), Mohammad Hossein Tabatabaei. The present article attempts to study this great writing.
    Keywords: Al Mizan, Tabatabaei, methods of interpretation (tafsir), subject interpretation (tafsir)
  • Rahman Majazi Pages 137-148
    Penalty means committing a crime or quitting one followed by an educational or safety punishment determined by law. The present article attempts to study the penalty phenomena and the suggested ways to prevent it. Since the drug and the cigarette are the most common causes of death in the world, diagnosing the motivating factors and attempting to remove them are the most important ways to prevent.
    Family is also an important factor and symbol for the youth.
    Keywords: penalty, Punishment, Economical Factors, Social Factors, Drug, theft
  • Mahdi Momtahen Pages 149-163
    Pontificate is one the God’s mercies which has been considered for human; God has elaborated Pontificate frequently in the Holy Quran and mentions that the people of science would understand and perceive it. Ahl-e Beit were common people who have reached such positions. They did not have the same degree and were not in the same position. He has shown the path to the human by Ahl- Beit in order to prevent perversion.
    Keywords: Quran, Imamate, guidance, the verse of purification, Poem