فهرست مطالب

علوم خبری - پیاپی 21 (بهار 1396)

فصلنامه علوم خبری
پیاپی 21 (بهار 1396)

  • بهای روی جلد: 140,000ريال
  • تاریخ انتشار: 1396/03/25
  • تعداد عناوین: 7
|
  • مجتبی عطارزاده* صفحه 11
    به دلایل ساختاری، در اکثر دوران تاریخی، کشور ایران با دولت های مقتدر، متمرکز و خودکامه و به عبارت دیگر دولت حداکثر، رو به رو بوده است و این دولت ها نیز با پیگیری برنامه هایی، نه تنها افزایش ضریب امنیتی را باعث نشده اند بلکه کشور را نیز از دستیابی به توسعه درون زا بازداشته اند.
    از آنجا که بدون مشارکت در زندگی جمعی، تحقق اهداف بلندی چون توسعه و امنیت اساسا ممکن نیست، بنابراین کارکرد اصلی نهادهای پرمخاطبی چون رسانه های جمعی، کمک به شکل گیری علایق جمعی، احساس برخورداری از قدرت و توانایی اصلاح و تغییر مناسبات اجتماعی و عادلانه کردن و تفاهمی کردن این مناسبات با هدف افزایش سطح قاعده امنیتی است.
    دراین بین مطبوعات با ایفای کارکرد آموزشی خاص خود قادر به تبیین این مهم برای دولت ها هستند که می توان بعضی از اختیارات و مسئولیت های شهروندان را بر عهده گروه های خودگردان منتخب آنها گذاشت، بدون آنکه اقتدار اساسی دولت دچار آسیب شود. برای دولت ها باید روشن شود که افزایش مشارکت اجتماعی شهروندان در قالب گروه های حرفه ای و انجمن های داوطلبانه ضرورتا در تقابل با سیاست دولت ها نیست. این گروه ها نه تنها در تقابل یا مخالفت با آن گروه اجتماعی که قدرت حاکم به آن سپرده شده و به طور اخص دولت خوانده می شود نیستند، بلکه دولت فقط وقتی می تواند وجود داشته باشد که این گروه ها وجود داشته باشند، بدون گروه های ثانوی اقتدار سیاسی هم وجود ندارد.
    دراین راستا مطبوعات محلی چونان یکی از پشتوانه ها و ابزارهای توسعه فرهنگی، قادر به ایفای نقش بسزائی هستند. این نشریات با پرکردن خلاهای اطلاعاتی مطبوعات مرکزی را در امر اطلاع رسانی، با توجه به گستردگی جغرافیایی کشور از نظر طرح اطلاعات محلی و پرداختن به فرهنگ و تاریخ نواحی مختلف، چهره ها و شخصیت های برجسته و یا برطرف کردن نواقص و کاستی های موجود، می توانند به رشد و تعالی فرهنگی مطبوعات کشور کمک کنند. ازسوی دیگر، مطبوعات محلی می توانند با بازتاب توانمندی های منطقه درکنار نارسائی های موجود، اعتماد مردم محلی را تقویت نموده و از این رهگذر حس همبستگی را در بین مردم آن منطقه جهت حل مشکلات برانگیزندو با تقویت انسجام اجتماعی در میان آنها باعث شکل گیری زیربنای محکمی جهت توسعه همه جانبه منطقه شوند. این مطبوعات علاوه بر ترویج مسائل فرهنگی باعث سودآوری های اقتصادی در منطقه نیز شده و موجبات اشتغال عده ای از افراد مستعد را فراهم آورده و همچنین می توانند با تحت پوشش قرار دادن بخش های مختلف یک استان و جمع آوری و ارسال اخبار و اطلاعات متفاوت، موجب مطرح شدن مسائل این مناطق در سطح کشور شده و با اقدام به هنگام مسئولان کشوری، از امنیتی شدن مسائل سیاسی و اجتماعی جلوگیری کنند.
    کلیدواژگان: مطبوعات، قدرت ملی، قومیت، امنیت ذهنی، وفاق جمعی
  • امید علی مسعودی صفحه 31
    رسانه های جمعی نقش بسیار مهمی در شکل گیری افکار عمومی در جوامع دارند.اهمیت این نقش نه در مراجعه تعداد زیاد مخاطبان به رسانه ها بلکه در میزان اعتماد اجتماعی است که مخاطبان به رسانه دارند.افکار عمومی زمانی تحت تاثیر یک خبر قرار می گیرد که به آن رسانه اعتماد داشته باشد. بخش های خبری رسانه های تصویری مانند تلویزیون به دلیل فراگیری در جامعه و سرعت انتقال مطالب؛ علاوه بر شیوه ارائه می بایست شاخص های اعتمادسازی انبوه مخاطبان را رعایت کنند وگرنه با بی اعتمادی تماشاگران خبر وکاهش تدریجی تعداد آن ها در طول زمان رو به رو خواهند شد.
    در این مقاله برای شناخت عوامل اعتمادسازی، به بررسی دلایل کاهش میزان اعتماد مخاطبان برنامه های خبری سیمای جمهوری اسلامی در سال های 1383 و 1387 پرداخته شده است. در سال 1388 افزایش اعتماد مخاطبان تحت تاثیر مناظره های سیاسی انتخابات ریاست جمهوری، تاکید دوباره ای بر نقش عوامل اعتمادساز در رسانه ملی داشت. با انجام روش فرا تحلیل از چهار تحقیق مرتبط با اعتماد به اخبار سیما، شاخص های متعددی برای سنجش اعتماد ارائه می شود که در این میان: صحت و درستی خبر، مرتبط بودن موضوع خبر با نیازهای خبری مخاطبان، جامعیت خبر، بی طرفی، احساس تعلق اجتماعی، توجه به نخبگان و ارائه جذاب مهمترین نقش را در ایجاد اعتماد بین بینندگان اخبار سیمای جمهوری اسلامی نشان می دهند.
    کلیدواژگان: اعتماد، رسانه ملی، مخاطبان، برنامه های خبری، شاخص های اعتماد، صحت، جامعیت، سانسور
  • حسن مجیدی*، هادی البرزی صفحه 51
    خبر و تحلیل های روزنامه های جریان های مهم سیاسی کی هان (اصول گرا)، شرق (اصلاح طلب) و ایران (اعتدال گرا) با استفاده از روش تحقیق تحلیل گفتمان رویکرد وندایک در خصوص دهمین انتخابات مجلس شورای اسلامی و پنجمین انتخابات مجلس خبرگان در بازه زمانی (1 مهر تا 10 اسفند ماه 1394) مورد بررسی قرار گرفت. در این تحقیق پژوهشگران پس از استخراج مهم ترین کار ویژه های گفتمانی این روزنامه ها به مقایسه آنها با یکدیگر پرداختند. هر یک از این روزنامه ها که متعلق به یک جریان سیاسی بودند، به دنبال آن بودند که گفتمان خود را در مقابل دیگری تبیین کنند، اما گفتمان دو روزنامه ایران و شرق تقریبا در مقابل گفتمان روزنامه کی هان قرار می گرفت. هر چند هر دو روزنامه شرق و ایران خود را اصلاح طلب و اعتدال گرا و تا حدودی دارای تفاوت گفتمانی معرفی می کردند اما به طور کلی هر دوی آنها دگر خود را اصول گرایان معرفی می کردند.
    روزنامه شرق و ایران چشم انداز اصلاح طلبان و اعتدال گرایان را در انتخابات آینده مجلس پیروزی در صورت مشارکت حداکثری مردم می دانست و روزنامه کی هان هم چشم انداز اصول گرایان را برای پیروزی در صورت ائتلاف حداکثری و لیست واحد عنوان می کرد. پس از اعلام نتایج انتخابات روزنامه ایران مجلس آینده را مجلسی معتدل و روزنامه شرق با پیروزی قاطع لیست امید و اصلاح طلبان و روزنامه کی هان با پیروزی چشمگیر «اصول گرایان» و شباهت نداشتن مجلس دهم به مجلس ششم بازنمایی کرد.
    کلیدواژگان: تحلیل گفتمان، اصلاح طلب، اعتدال گرا، اصلاح طلب، انتخابات مجلس، انتخابات خبرگان
  • رحیم خستو*، مرضیه حدادی، عمار اسلامخواه صفحه 73
    دانشمندان علوم اجتماعی، تا کنون تصور می کردند که گسترش استفاده از شبکه های اجتماعی، می تواند نقش بسیار مثبتی در افزایش شتاب جنبش های اجتماعی ایفا کرده و درصد موفقیت آنها را به نحو چشمگیری با فراخوان های گسترده ی توده ی مردم در مقابل دولت تضمین کند. هرچند در گذشته نخبگان جنبش ها با استفاده از شبکه های اطلاع رسانی سنتی با سرعت کم و هزینه بالا به بسیج عمومی مردم می پرداختند، ولی با روی کار آمدن رسانه های جدید، گسترده و در دسترس عموم علاوه بر سرعت بسیار بالا در اطلاع رسانی هزینه های این امر نیز به طور چشم گیری کاهش پیدا کرد. اما استفاده از این رسانه ها، در بعضی موارد مسیر جنبش اجتماعی را تغییر داده و خود به عنوان آفت نمود پیدا کرده است. نمونه مورد بررسی این پژوهش جنبش سبز ایران در انتخابات ریاست جمهوری 1388 است که با گذر زمان به جای اینکه رسانه های جدید به فراخوان بیشتر و بسیج مردمی کمک کنند، خود به عاملی منفی در به نتیجه رسیدن اهداف جنبش تبدیل شده است. یکی از سایت های اشتراک گذاری محتوا در سال های 88 سایت بالاترین بود. این سایت علاوه بر اینکه مکانی برای اشتراک گذاری اخبار مهم توسط کاربران فعال ایرانی به شمار می آمد به طور ضمنی شبکه ای اجتماعی مابین کاربران و اخبار منتشر شده در خود ایجاد می کرد. در این مقاله بر روی ویژگی ها و ساختار رفتاری شبکه اجتماعی نهفته در سایت بالاترین پرداخته می شود. برای این منظور ابتدا اخبار منتشر شده در بازه ی زمانی مورد مطالعه این پژوهش، 19خرداد تا 22 بهمن 1388 جمع آوری شده و سپس توسط یکی از ابزارهای تحلیل شبکه اجتماعی، گراف حاصل شده از مجموعه داده واقعی از این شبکه ترسیم شده است. با مطالعه الگوی رفتاری اشتراک گذاری اخبار بر روی این شبکه اشتراک خبر و نیز تطبیق آن با وقایع در محیط حقیقی تاثیر منفی رسانه های اجتماعی بر جنبش های اجتماعی تایید گردید.
    کلیدواژگان: اینترنت، شبکه های اجتماعی، جنبش اجتماعی، تحلیل شبکه اجتماعی، سایت بالاترین
  • یوسف خجیر* صفحه 109
    این مقاله درصدد بررسی میزان استفاده، نوع شبکه، برنامه و انگیزه استفاده جوانان شهر اندیشه از شبکه های ماهواره ای فارسی زبان خارج از کشور و رابطه بین میزان استفاده و انگیزه آنان است. با توجه به موضوع چارچوب نظری این پژوهش براساس نظریه استفاده و رضامندی تدوین شده است.
    این پژوهش از نوع توصیفی استنباطی و روش آن پیمایشی است. جامعه آماری این پژوهش جوانان 15-29 سال شهر جدید اندیشه (واقع در غرب استان تهران) است که بر اساس آخرین سرشماری مرکز آمار ایران، 56 هزار و 760 نفر هستند. حجم نمونه این پژوهش از طریق فرمول کوکران 382 نفر بوده است. روش نمونه گیری این پژوهش ترکیبی (نمونه گیری خوشه ایمتناسب با حجم جامعه و نمونه گیری اتفاقی) است. گردآوری اطلاعات این پژوهش از دو تکنیک مطالعه کتابخانه ای و بررسی اسنادی و تکنیک پرسشنامه او پردازش داده ها به وسیله نرم افزار SSPS انجام شده است. ‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬
    یافته ها نشان می دهد که 8/68 درصد از ماهواره استفاده می کنند. در بین استفاده کنندگان میزان استفاده در حد متوسط و میانگین استفاده 2 ساعت و 40 دقیقه است و بیشتر شب ها و به همراه خانواده از این شبکه ها استفاده می کنند، بیشترین شبکه مورد استفاده GEM و Manoto است، بیشترین برنامه مورد استفاده علمی و فیلم و سریال و مهم ترین انگیزه استفاده انگیزه عاطفی است.
    کلیدواژگان: فرهنگ، رسانه، شبکه های ماهواره ای خارج از کشور، میزان استفاده، محتوای برنامه، انگیزه
  • محمدرضا رسولی*، علی اصغر کیا، حمید سلیمی صفحه 127
    روابط عمومی الکترونیک که از جدیدترین تکنولوژی های ارتباطی به بهترین وجه در وظایف ارتباطی خود بهره می گیرد، روابط عمومی الکترونیک را زائیده انقلاب اطلاعات می دانند و در واقع اگر تحول الکترونیک رخ نمی داد، روابط عمومی الکترونیک نیز مطرح نمی شد. روابط عمومی الکترونیک را از نیازهای جامعه اطلاعاتی امروزی به شمار می آورند. از جمله مکان هائی که مجهز به روابط عمومی الکترونیک است و پاسخگوئی مخاطبان فراوانی نیز است، روابط عمومی های دو بخش علمی کشور یعنی سازمان مرکزی دانشگاه آزاد اسلامی و دانشگاه علامه طباطبائی است، محقق در پی دست یابی به تفاوت های موجود در عملکرد روابط عمومی الکترونیک این دو واحد علمی به پیمایش با ابزار پرسشنامه با میزان اعتبار 800. با روش تمام شمار پرداخته است. جامعه آماری این تحقیق، پرسنل واحد روابط عمومی دانشگاه علامه طباطبائی (25 نفر) و پرسنل سازمان مرکزی دانشگاه آزاد اسلامی و دفتر آزمون (70 نفر) است.
    یافته های پژوهش نشان می دهد، تفاوت در میان عملکرد این بخش وجود دارد و میان میزان تحصیلات، امکانات مورد استفاده، استفاده از پیشنهادهای مخاطبان، نحوه اطلاع رسانی، کیفیت وب سایت های این دو بخش و عملکردشان رابطه معنادار وجود دارد. همچنین علاوه بر تفاوت، مشابهت ها میان عملکرد این دو واحد روابط عمومی وجود دارد.
    کلیدواژگان: روابط عمومی، دانشگاه آزاد اسلامی، دانشگاه علامه طباطبائی
  • رحمان سعیدی* صفحه 149
    وسایل ارتباط جعی در جوامعی با اقتصاد آزاد دارای دو نقش متضاد هستند از سویی این وسایل عامل مهم انتقال اطلاعات و عقاید و اندیشه های انسانی هستند و نقش تعیین کننده ای در ارتقای افکار عمومی دارند و به عنوان زبان گویای جامعه بایستی عمل کنند و از سوی دیگر به عنوان یک موسسه اقتصادی مانند هر موسسه اقتصادی دیگر دغدغه تامین هزینه های مالی و سودهی در فعالیت ارتباطی را دارند و ناگریز در خدمت صاحبان سرمایه از طریق نشر آگاهی های تجاری هستند و به طور دائم مردم را به خرید و مصرف هرچه بیشتر کالاهای غیر ضروری تشویق وترغیب می کنند و از این رهگذر به ترویج فرهنگ مصرف می پردازند. از اینرو ازدیدگاه صاحبنظران نیز به تبلیغات تجاری که از طریق رسانه ها پخش و منتشر می شود با دو دیدگاه تئوریک مراجهیم نخست دیدگاه انتقادگرا که با نگرش انتقادی به تبلیغات تجاری می نگرند و آن را همزاد نظام سرمایه داری و ابزار تحقق و ثبات این نظام می دانند مانند هورکهایمر، آدرنو و ماکوزه و دیدگاه دیگر مربوط به کارکردگراها است که بر نقش مثبت تبلیغات تجاری تاکید دارند و آن را وسیله ایجاد اشتغال و رونق اقتصادی می دانند و به قول «ویلیام لیس» تبلیغات سبب تطبیق افراد با تغییرات اجتماعی و توسعه اجتماعی می گردد. سوال اساسی در این پژوهش آن است که چگونه می توان این پارادایم را حل کرد یا حداقل امکان فعالیت رسانه با این دو نوع عملکرد یا شاید هدف متضاد را فراهم ساخت. ضمن بررسی نقشی که رسانه ها از جمله تلویزیون در ایجاد سبک زندگی و فرهنگ سازی دارند و با توجه به پژوهش های انجام شده پیشنهاد شده است رسانه ها اولا برای پخش آگهی ها گزینش داشته باشد ثانیا بیشتر بر سبک زندگی قشرها و طبقات متوسط جامعه تاکید نماید تا به جای ترویج فرهنگ مصرف، گرایش به سمت تبلیغ کالاهای فرهنگی باشد تا بر خلاف وضع موجود از توسعه فرهنگ مصرف جلوگیری یا حداقل این امر تعدیل گردد.
    کلیدواژگان: فرهنگ مصرف، جامعه مصرفی، سبک زندگی، رسانه
|
  • Mojtaba Attarzadeh* Page 11
    For structural reasons, in most historical times, Iran has been facing with powerful, focused and authoritarian states, in other words a majority government, and pursuing plans of these governments also not only did not increase the security factor, but also it has also prevented the country from achieving endogenous development.
    Because without participation in public life, achieving high goals such as development and security is not fundamentally possible, therefore, the main function of high-end institutions, such as mass media, is helping to formulate collective interests, feeling of power and ability to reform and change social relations, and fair and understanding these relationships with the aim of increasing the level of the security rule.
    In between, without the fundamental authority of the state being damaged, some of the powers and responsibilities of the citizens can be left to their elected deputies. For governments, it must be made clear that increasing the social participation of citizens in the form of professional groups and voluntary associations, is not necessarily in opposition to government policy. These groups are not only opposed to those social groups dominated by power and specifically called the state, but also the government can only exist when there are these groups.
    In this regard, local press as one of the foundations and tools of cultural development, are able to play a significant role. These journals given the geographical extent of the country and addressing the culture and history of various regions, faces and prominent personalities or fixing existing deficiencies by filling central press's information gaps, can contribute the cultural growth of the country's press.
    This press, in addition to promoting cultural issues, has also brought economic benefits to the region and has provided employment for some of the talented people. they can also raised the issues of these areas throughout the country by covering different parts of a province and collecting and sending different news and information, thus with the action of the country's authorities, preventing the security of political and social issues.
    Keywords: Press, national power, ethnicity, mental security, collective consensus
  • Dr. Hassan Majidi*, Hadi Alborzi Page 51
    News and analysis of the Iran major political movement newspapers( Keyhan, Shargh and Iran ) were studied about tenth election of the Islamic Parliament and the fifth election of the Secretariat Assembly of Experts for leadership in 23 September until 2 October .The method was used in this research was discourse analysis of Vendike's approach. In this research, the researchers after extracting the most important discursive subjects of these newspapers, compared them with each other. Each of these newspapers, which belonged to a political movement, sought to explain their discourse against each other. The discourse of the two newspapers ( Iran and shargh) was almost against the discourse of the Keyhan newspaper. Although both the Shargh and Iran newspapers described themselves reformist and moderate. These two newspapers have somewhat Discourse Difference; they generally introduced themselves opposite of principlist movement.
    The Shargh and Iran newspapers knew the victory perspective of reformists and moderates in the future parliamentary elections if the maximum participation of the people were realized.The Keyhan newspaper also called the principlist movement perspective for victory in the event of a maximum coalition and a single list .After the announcement of the Iranian election results, the Iran Newspaper represented next parliament a moderate parliamentary and the Shargh newspaper represented the decisive victory of Omid List and the reformists . The Keyhan newspaper represented the election with dramatic victory of principlist and the lack of tenth Parliament similarity to the sixth Parliament.
    Keywords: Discourse Analysis, Reformist, Moderator, principlist, Parliament Elections, fifth election of the Secretariat Assembly of Experts for leadership
  • Dr-Rahim Khastoo*, Marziyeh Haddadi, Ammar Eslamkhah Page 73
    Social scientists have ever imagined expanding the use of social networks, play a very positive role in accelerating social movements and guarantee Significantly the percentage of their success with massive calls from the masses against the government. Though in the past elite of movements using traditional information networks with low speed and high cost had mobilized people publicly, but with the arrival of new, extensive and available media, in addition to the very high speed of informing, the costs was also significantly reduced. But in some cases. the use of these media has changed the path of social movement and has found itself as a pest. The sample of this study is Green Movement of Iran in the 2009 presidential election in wich instead of the new media will help to call for more and mobilize the people, has become a negative factor in the achievement of the goals of the movement. One of the content sharing sites in the 88s, is Balatarin. This site, in addition to being a site for sharing important news by active Iranian users, implicitly created a social network between users and news published on its own. This article focuses on the social networking features and behavior of the site. For this purpose, the news published in the period of study of this research has been collected and then by one of the social network analysis tools, the graph derived from the real data set of this network is depicted. By studying the pattern of sharing news on this network as well as its adaptation to events in the real environment, negative impact of social media on social movements was confirmed.
    Keywords: Internet, Social Networking, Social Movement, Social Network Analysis
  • Yousef Khojir* Page 109
    This article attempts to investigate the use, type of network, program and motivation of using Andishe city youth from foreign Persian language satellite networks and the relationship between their use and motivation. Regarding the subject of the theoretical framework, this research is based on the theory of use and gratification.
    This research is descriptive and inferential and its method is survey. The statistical population of this study is young people aged 15-29 years old, Andishe city that number is 56,760. The sample size of this study was 382 by the Cochran formula.The sampling method of this research is combined (cluster sampling proportional to community size and accident sampling).
    Findings show that 68.8% of the satellites are used. The use rate is moderate and the average usage is 2 hours and 40 minutes. The largest network used by GEM and Manoto. The most used program is science and film and serial and the most important motive is the use of emotional motivation.
    Keywords: culture, media, satellite networks, Usage, Program Content, Motivation
  • Dr. Mohammareza Rasuli*, Dr.Ali Asghar Kiya, Hamid Salimi Page 127
    Electronic’s Public relations utilizes the latest communications technology to best utilize its communication tasks. Electronic’s Public relations is the source of the information revolution. In fact, if electronic evolution does not occur, then electronic public relations would not have occurred. Electronic public relations is considered by the needs of today's intelligence community Among the places equipped with electronic’s public relations, the public relations of the two branches of science is the central organization of Islamic Azad University and Allameh Tabatabai University. The researcher sought to find the differences in the performance of these two scientific units in the electronic public relations. The survey was conducted using a questionnaire tool with a credit score of 800. The total number of questionnaires was used. The statistical population of this research is the personnel of the Public Relations Unit of Allameh Tabatabai University (25 people) and the personnel of the Central Organization of Islamic Azad University and the Office of Exams (70 people).
    Research findings indicate that there is a difference between the performance of these sections. There is a meaningful relationship between the level of education, the facilities used, the use of audience suggestions, the way of information, the quality of the websites of these two sectors and their performance. In addition to the difference, there are similarities between the performance of these two public relations units.
    Keywords: PR, Central Organization of the Islamic Azad University, Allameh Tabatabai University
  • Dr. Rehman Saeedi* Page 149
    Communication tools in societies with a free economy have two opposing roles. Meanwhile, these tools are the key to the transfer of human information and beliefs and play a decisive role in promoting public opinion and they should act as the language of the community, on the other hand, as an economic institution, it is a concern to provide financial and operating costs for communication activities and are inevitably at the service of the owners of the capital through the publication of commercial advertisements and constantly encourages people to buy and use as much as possible unnecessary goods and thereby promote the culture of consumption.
    In commercial that are broadcast and distributed through the media, we have two theoretical views. First, a critique of criticism that views a commercial attitude with a critical view and it is a conjunction of the capitalist system and instruments of the realization and stability of this system, such as Horkheimer, Adreno and Maciej. Another view is that of functionalists, who emphasize the positive role of commercial advertising, and they see it as a means of creating employment and economic prosperity.
    The fundamental question in this study is how this paradigm can be solved. According to researches, it is suggested that the media first choose to broadcast advertisements secondly, it emphasizes the style of life of the circles and the middle classes of society & instead of promoting a culture of consumption, it tends to promote cultural goods to prevent or at least modify the development of consumption culture contrary to the current situation.
    Keywords: Consumer culture, lifestyle, media