فهرست مطالب
مجله جامعه شناسی نهادهای اجتماعی
پیاپی 7 (بهار و تابستان 1395)
- تاریخ انتشار: 1395/05/28
- تعداد عناوین: 8
-
-
صفحات 9-35پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان احساس عدالت سیاسی و عوامل مؤثر بر آن در میان دانشجویان یا نسل سوم انقلاب به انجام رسیده است. در این راستا، مهم ترین نظریات جامعه شناسی مرتبط با عدالت سیاسی اجمالا مورد بررسی قرار گرفت و در نهایت عدالت سیاسی با توجه به نظریه برابری سیاسی کلمن تعریف و شاخصسازی گردید. سپس با الهام از مباحث روانشناسی - اجتماعی، احساس عدالت سیاسی جزیی از نگرش سیاسی فرد تلقی گردید و در ادامه، متغیرهای مستقل تحقیق با استناد به نظریات جامعهپذیری سیاسی استخراج و فرضیات تحقیق ارائه گردید. این پژوهش به روش پیمایش و با نمونهای 370 نفری از دانشجویان دانشگاه یزد به روش نمونه گیری خوشه ایچندمرحله ای به انجام رسیده است.یافته های این تحقیق حاکی از آن است که 93 درصد از پاسخگویان احساس عدالت سیاسی متوسط رو به پایین را تجربه می کنند. نوع دینداری فرد با ضریب رگرسیون استاندارد 476/0 بیشترین تاثیر را بر احساس عدالت سیاسی داشته است. همچنین تاثیر متغیر مستقل سوگیری ایدئولوژیک بر احساس عدالت سیاسی با ضریب 25/0 معنادار شناخته شد. در مجموع، متغیرهای مستقل تحقیق توانستند حدود 39 درصد از تغییرات متغیر وابسته یعنی احساس عدالت سیاسی را تبیین کنند.کلیدواژگان: عدالت سیاسی، احساس عدالت سیاسی، انواع دینداری، سوگیری ایدئولوژیک
-
مشکلات نوجوانان و ارتباط آن با نهاد خانواده مورد مطالعه: رابطه تعارضات والدینی و سلامت روان نوجوانانصفحات 37-66نوجوانی را می توان مهمترین دوره ی زندگی هر فرد دانست که ویژگی های رشدی آن می تواند بر اختلالات روانی- رفتاری فرد در آینده اثر بگذارد. به دلیل آن که بخش وسیعی از ساختار جمعیتی ایران را نوجوانان و جوانان تشکیل می دهند توجه به مسائل آنها حائز اهمیت است. از این رو این پژوهش به بررسی تاثیر اختلافات و درگیری های درون نهاد خانواده و والدین بر سلامت روان نوجوانان پرداخته است. در این پژوهش از روش پیمایش استفاده شده است. نمونه مورد مطالعه در این پژوهش 600 نفر از دانش آموزان دبیرستان های شهر شیراز هستند که به صورت تصادفی چند مرحله ایی انتخاب شده اند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه است. در این تحقیق پاسخگویان به پرسشنامه 28 سوالی سلامت عمومی (GHQ) پاسخ دادند. نتایج بدست آمده حاکی از آن است که درآمد خانواده، رفتار والدین با فرزندان در خانه و خارج از خانه و تعارضات والدین بر سلامت روان فرزندان تاثیر دارد. در نهایت مدل تحقیق توانست 41 درصد از تغییرات متغیر وابسته را تبیین نماید.کلیدواژگان: تعارضات نهاد خانواده، سلامت روان، نوجوان، شهر شیراز
-
صفحات 67-91این مقاله، ابعاد جمعیت شناختی و اقتصادی-اجتماعی مرتبط با مناسبات بین جوانان و جنسیت را در پنج بخش اصلی مورد مطالعه قرار داده است: آموزش و تحصیلات، بهداشت و سلامت، اقتصاد و اشتغال، تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات، وضعیت جوانان و جنسیت در منطقه خاورمیانه با تاکید بر ایران. در این مطالعه از روش ترکیبی مبتنی بر بررسی اسنادی و تحلیل داده های ثانوی بر پایه داده های سازمان ملل متحد استفاده شده است. مطابق یافته های این تحقیق، اگرچه تفاوتهای جنسیتی در عرصه های گوناگون آموزشی بهداشتی اقتصادی اجتماعی در میان نسل معاصر جوانان در مقایسه با نسل های پیشین کاهش یافته است، بااین حال دختران و زنان جوان کماکان از امکانات پایین تری در این عرصه ها برخوردارند. یافته های این تحقیق نشان داده است که هم در جهان و هم در ایران جوانان در حدود یک پنجم کل جمعیت را تشکیل می دهندکه تقریبا نیمی از آنها را دختران شامل می شوند. تعداد جمعیت جوان در تمامی جوامع، منعکس کننده طیف وسیعی از نیازمندی ها و نیز توانمندی ها در عرصه های گوناگون است. این امر به طور بالقوه فرصتی طلایی موسوم به «پنجره جمعیت شناختی فرصت» محسوب می شود که باید در برنامه ریزی ها و سرمایه گذاری های ملی و بین المللی مبتنی بر مطالعات و تحقیقات علمی نیز کانون اصلی توجه واقع گردد.کلیدواژگان: جوانان، جنس، ابعاد جمعیت شناختی و اقتصادی اجتماعی، خاورمیانه، ایران
-
صفحات 93-120امروزه بسیاری از برنامه های توسعه ی اجتماعی و اقتصادی سازمان های دولتی و غیردولتی با هدف تقویت زمینه های اجتماعی و حمایت از خانواده و ازدواج تدوین شده است. طرح «شکوفه های عشق» در جهت توسعه و تقویت ازدواج پایدار جوانان شهر تهران با مشارکت تشکل های مردم نهاد، از سال 1386 تاکنون به اجرا در آمده است. هدف کلی پژوهش حاضر، ارزیابی و مطالعه ی اثربخشی این طرح در ابعاد مختلف، بر اساس الگوی سیپ، (CIPP)، است. مطالعه ی پیش رو، با روش پیمایش تلفنی انجام شده و جامعه ی آماری آن را کلیه ی زوج های جوان شرکت کننده در طرح شکوفه های عشق در سال 1392 تشکیل می دهند. در این راستا برای حصول اعتبار، از روش صوری و نمونه گیری و برای کسب پایایی، از آزمون آلفای کرونباخ بهره برده ایم. طبق یافته های حاصل از مراحل و مکانیسم ارزشیابی (زمینه، درون داد، فرایند و برون داد)، با تکیه بر دو.. استراتژی آموزشی مشاوره ای و مادی مالی برنامه ریزی، اولویت ارائه ی خدمات به جوانان عبار ت است از: خدمات مشاوره ای، برگزاری کارگاه های آموزشی، برگزاری همایش های سراسری ازدواج، توسعه و استفاده از سالن های یاس، تهیه ی جهیزیه ی رایگان یا ارزان قیمت، ارائه ی وام ازدواج.کلیدواژگان: خانواده، الگوی سیپ، سیاست های تحکیم خانواده، طرح شکوفه های عشق
-
صفحات 121-149هدف مطالعه حاضر بررسی ارتباط میان میزان دین داری و احساس امنیت اجتماعی در میان ساکنان مناطق حاشیه ای شهر کاشان است. چهارچوب نظری پژوهش، متکی بر تلفیقی از نظریات مکتب محیط اجتماعی فرهنگی، نظریه فضاهای قابل دفاع نیومن و نظریه آنومی دورکیم و برخی دیگر از نظریات مرتبط با حوزه موضوع می باشد. روش تحقیق، پیمایش بوده و داده ها با استفاده از ابزار پرسشنامه از طریق مصاحبه با 384 نفر از حاشیه نشینان شهرستان کاشان در سال 1394 جمع آوری شد. ارزیابی یافته ها در بعد توصیفی نشان دادند که میزان دینداری حجم نمونه مورد بررسی در سطح متوسط رو به بالا اما میزان احساس امنیت اجتماعی آن ها در سطح بسیار پایین قرار دارد؛ به طوری که بالغ بر71% از افراد از احساس امنیت اجتماعی پایینی برخوردار بودند. نازل ترین سطوح احساس امنیت، مرتبط با احساس امنیت شغلی و مالی بود. در بخش تحلیلی و استنباطی، آمار ها نشان دادند که رابطه مستقیم و معناداری میان میزان دینداری و احساس امنیت اجتماعی(389/0r=) وجود دارد: به هر اندازه که بر میزان دینداری افراد افزوده می گردد، از احساس امنیت اجتماعی بیشتری برخوردار می شوند. نتایج تحلیل رگرسیونی نیز نشان داد که مجموع ابعاد دینداری، 23% از تغییرات متغیر احساس امنیت را می تواند تبیین کند. در بین ابعاد دینداری، بعد اعتقادی بالاترین میزان تاثیر را بر احساس امنیت اجتماعی داشت.کلیدواژگان: امنیت، احساس امنیت اجتماعی، دینداری، حاشیه نشینان
-
صفحات 151-179مشارکت اجتماعی یکی از نیازهای اصلی جامعه بشری در عصر حاضر است. چگونگی ساختار توزیع قدرت عامل مهمی در نحوه ی مشارکت اعضای خانواده تلقی می گردد. هدف این پژوهش، شناخت رابطه ی ساختار توزیع قدرت در خانواده با میزان مشارکت اجتماعی است. روش پژوهش از نوع پیمایشی بوده و برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه استفاده شده است. اعتبار ابزار سنجش با استفاده از اعتبار صوری و پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ (76/0) مورد تایید قرار گرفت. جامعه آماری تحقیق شامل 963135 نفر از ساکنان بالای بیست سال شهرهای گرگان و گنبد در استان گلستان بود که حجم نمونه ای به تعداد 368 نفر به روش نمونه گیری چند مرحله ای توام با روش تصادفی طبقه ای متناسب انتخاب شد. یافته ها نشان داد که میانگین تمایل به مشارکت اجتماعی عینی 402/3 از 5 یعنی بیش از حد متوسط و میانگین تمایل به مشارکت اجتماعی ذهنی 488/2 از 5 یعنی کم تر از حد متوسط است. همچنین نتایج نشان داد که در خانواده های با ساختار متقارن (دموکراتیک) مشارکت اجتماعی در هر دو بعد عینی و ذهنی، رابطه مثبت معنی داری دارد در حالیکه در خانواده های با ساختار قدرت نامتقارن (استبدادی) مشارکت اجتماعی در هر دو بعد عینی و ذهنی رابطه منفی معنی داری دارد.کلیدواژگان: مشارکت اجتماعی، خانواده، دموکراتیک، استبدادی، استان گلستان
-
صفحات 181-203مسایل زیست محیطی در دوران معاصر چنان همه جایی شده که در تمام فعالیت های انسانی نفوذ کرده و حتی سازمان های دولتی و بین المللی را درگیر کرده است و به نوعی در جستجوی راه حل هایی برای این بحران جهانی اند. اما در کنار این توجهات،برخی از رشته های آکادمیک از جمله مردم شناسی به مواردی چون: 1_ روابط میان گروه های محلی- بومی و محیط های شان 2 _شیوه هایی که درآن این گروه ها، محیط شان را درک می کردند یا اکنون درک می کنندو3_ چگونگی تعامل با محیط زیست شان مورد توجه قرار می دهند. اهمیت مطالعه ی فرهنگ به عنوان یک سیستم تطابقی و تعاملی با محیط زیست در مطالعات بسیاری از محققین مورد توجه بوده است.همه فرهنگ ها و جوامع بشری دارای یک محیط زیست فرهنگی و یک محیط زیست بیولوژیکی هستند. در درون این زیست محیط ها عناصر درونی در فرایند تاریخی با یکدیگر مرتبط و پیوند دارند. بخصوص این پیوند را می توان بین انسان و فرهنگ و زیست بوم مشاهده کرد. اختلال در این تعامل امروزه بحث های زیادی را در محافل سیاسی و آکادمیک منجر شده است. برخی از جوامع محلی با این که از این بحث ها و چالشها از منابع رسانه ای مطلع می شوند اما همچنان احساس خطری که گسست فرهنگ محلی و زیست بوم می تواند داشته باشد بدان اهمیت نمی دهند. استان مازندران یکی از مناطق زیست بومی است که مناسبات فرهنگ و زیست بوم و انسان در تعامل با یکدیگر در فرایند زمانی طولانی شکل یافته است. اما تحولات در سبک و شیوه زندگی در دهه های اخیر به شدت بر پیوند ها و تعاملات تاثیر گذاشته است. مقاله حاضر با توجه به رویکرد تئوری فرهنگی تحلیلی خواهد بود بر گسست فرهنگ بومی و زیست بوم در استان مازندران که به سطحی از خطر برای افراد بومی نرسیده است. مدل گرید_گروپ مری داگلاس می تواند دلایل فقدان احساس خطر که منجر به گسست فرهنگ بومی و زیست بوم گردیده را نشان دهد.کلیدواژگان: فرهنگ بومی، زیست بوم تئوری، فرهنگی مدل گرید-گروپ گسست فرهنگ بومی و محیط زیست، فعالیت انسانی
-
صفحات 205-240امروزه مفهوم سبک زندگی به عنوان بیان روش زندگی مردم و الگوهای فرهنگی و رفتاری آحاد جامعه از مفاهیم اساسی علوم انسانی به ویژه روانشناسی و علوم اجتماعی به شمار می آید. هدف از انجام این پژوهش، بررسی رابطه بین میزان دین داری و سبک زندگی زنان شهر اهواز است. روش تحقیق، پیمایشی و جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه زنان شهر اهواز بوده که تعداد 383 نفر بر اساس فرمول کوکران و به شیوه نمونه گیری خوشه ایچند مرحله ای انتخاب شده اند. برای سنجش از پرسشنامه استاندارد گلاک و استارک و پرسشنامه محقق ساخته استفاده کرده ایم. یافته ها نشان می دهد که بین نمره ی کل دین داری، رابطه منفی و معنادار و نمره ی دینداری در ابعاد (اعتقادی، عاطفی) با ابعاد سبک زندگی (مدیریت بدن، مصرف فرهنگی، فعالیت های فراغت) رابطه مثبت وجود دارد. اما در بررسی رابطه بین بعد پیامدی با مدیریت بدن و مصرف فرهنگی، رابطه معنادار دیده نشد. هم چنین بین بعد مناسکی با فعالیت های فراغت زنان رابطه معنادار مشاهده نگردید. در نهایت نتایج تحلیل رگرسیونی چند متغیره گام به گام نشان می دهد که بعد اعتقادی دین داری، بیش ترین تاثیر را در تبیین سبک زندگی زنان شهر اهواز داشته است و در مجموع متغیرهای مستقل توانسته اند، 25/38 درصد تغییرات متغیر سبک زندگی را تبیین نمایند.کلیدواژگان: سبک زندگی، دین داری، مدیریت بدن، مصرف فرهنگی، فعالیت های فراغت
-
Pages 9-35This study focuses on the sense of political justice and examines its determinants among the university students who are considered as the third generation of the revolution. Theoretically, this study is primarily based on the theory of political equality developed by Coleman. It also partly uses the theories of political socialization and social psychology in order to develop the research hypotheses.
The discussion of this article is based on a survey which includes 370 students of the Yazd University who have been chosen on the basis of multi-stage cluster sampling. According to the research findings, the sense of political justice of 93 percent of respondents is less than middle level. Further, the results show that religiosity has the strongest effect on the sense of political justice (with standardized regression coefficient of 0/476). Also, the sense of political justice is significantly associated with ideological bias (with standardized regression coefficient of 0/25). In sum, the independent variables of this study could explain about 39 percent of the variation in the sense of political justice.Keywords: Sense of political justice, religiosity, ideological bias, Authoritarianism -
Pages 37-66Young people constitute a substantial proportion of Irans population that echoes a greater importance of studies focusing on them. This also applies to this study, which is based on a survey conducted in Shiraz city. The research sample includes 600 high-school students who have been selected by the method of multistage random sampling. They have completed the General Health Questionnaire (GHQ) which contains 28 questions. The results of this study indicate that the students mental health is significantly affected by family income, parents behavior with them both inside and outside the home, and parental conflicts. In sum, the regression model of research could explain 41 percent of variation in the dependent variable of the present study.Keywords: Family conflicts, Mental Health, Adolescents, Shiraz city
-
Pages 67-91This article discusses socio-economic aspects of the association between youth and gender. The discussion is presented in five main sections including literacy and education, health, employment, Information and communication technology, and the situation of youth and gender in the Middle East with specific focus on Iran. The discussion of this article is based on the analysis of the data of Irans censuses and the global data provided by the United Nations and the International Labour Organization. The results of this article show that although the recent decades has witnessed significant success and improvements in terms of the access of both male and female youth to socio-economic opportunities, the gender gaps still exist. Further, the results indicate that youth include about one-fifth of total population both in the world and in Iran. This echoes a wide range of needs and abilities, and requires research-based planning and investments in both national and global levels.Keywords: Youth, gender, socio, economic aspects, the Middle East, Iran
-
Pages 93-120The implement of many socio-economic policies and programs by governmental and non-governmental organizations are targeted to enhance social supports for family and marriage. The Shekofehaye Eshgh (love blossoms) project is an example of such programs implemented in 1386 by non-governmental organization. The project particularly aims to enhance sustainable marriage among youth in Tehran City. The present study evaluates the effects of this project on the basis of a multi-dimension pattern of Context, Input, Process and Product (CIPP). The results of this study are based on a survey conducted through phone contacts with a sample of youth who have already been included in the project. Generally speaking, the research findings illustrate that the most important issues for the sustainable marriage of youth include counselling services, holding discussion groups and national conferences on marriage, development of Yas halls, affordable dowries, and marriage loan.Keywords: Family, SIPP pattern, family sustainability policies, Shekofehaye Eshgh (love blossoms) project
-
Pages 121-149The aim of this study is to investigate the relationship between religiosity and the sense of social security. It employs a range of theories including socio-cultural environment theory, Durkheim's anomie theory, and Newman's defensible spaces theory. This study is based on a survey that includes a sample of 384 residents of peripheral areas of the city of Kashan. According to the descriptive findings of this study, the individuals included in the sample hold a relatively moderate level of religiosity and a very low level of security feeling. The lowest level of security feeling relates to occupational and financial aspects.
Also, the multivariate results show that the sense of social security is significantly associated with the level of religiosity: the higher the latter, the greater the former. According to the results of logistic regression analysis, the belief aspect of religiosity has the strongest effect on the sense of social security and religiosity as whole could explain 23 percent of the variations in the dependent variable of this research.Keywords: sense of social security, religiosity, Peripheral Areas, Kashan City -
Pages 151-179Social participation is one of the basic needs of contemporary human society. The social participation of family members depends on the structure of power distribution. This study aims to examine the association between social participation and structure of power distribution. It is based on a survey conducted in two major cities of Golestan Province (that is, Gorgan and Gonbad). The survey includes a sample of 368 persons who have been selected on the basis of stratified random and multi level samplings.
The results of this study indicate that the averages for objective social participation and subjective social participation are 3.402 and 2.488 (out of 5.000), respectively. The results also show that both objective and subjective social participations are positively and significantly affected by democratic structure of power distribution. In contrast, non-democratic structure of power distribution plays a significantly negative role in both objective and subjective social participations.Keywords: Structure of power, Family, Social participation, Golestan Province -
Pages 181-203Contemporary environmental problems have penetrated all human activities. This has led to the involvement of a both national states and international agencies in order to resolve the problems. To approach this key goal, the following issues also need to be taken into account: a strong focus on locality and ecosystem, the relationship between indigenous-local communities and their environment, and the ways enabling them to perceive and to interact with their surrounding environment. There is a large body of literature in which culture has been considered both as an adaptive and interactive system with environment. Human societies hold both a cultural environment and a biological one. They, in turn, include internal components which are interlinked. This interlink is particularly observed between human beings, culture and environment. This article is based on a cultural approach in order to analyse the disconnectedness of local culture and ecosystem in Mazandaran Province. It employs the Grid- Group model based on cultural theory in order to approach the above research objectives.Keywords: Local culture, ecosystem, cultural theory, Grid, Group model, cultural disconnectedness, environment, human activity
-
Pages 205-240This study focuses on lifestyle that is identified as a key issue in contemporary literature particularly in psychology and social sciences. This study investigates the association between lifestyle and religiosity. The discussion of this article is based on a survey conducted in Ahvaz city and its sample includes 383 females who have been chosen on the basis of multi-stage cluster sampling method. This study examines religiosity both as whole and in terms of its two main dimensions (namely, belief and emotional). It also measures lifestyle with three major components including cultural consumption, body management, and leisure activities.
Generally speaking, the research findings confirm a significantly positive relationship between lifestyle and religiosity (both as whole and in terms of its two main dimensions). However, detailed analysis show that leisure activities are not significantly associated with ceremonial dimension. Furthermore, the findings of the logistic regression analysis indicate that the belief dimension of religiosity holds the greatest effect on lifestyle. In sum, the independent variables of this study could explain 38/25 percent of variations in its dependent variable, that is, lifestyle.Keywords: Lifestyle, religiosity, body management, cultural consumption, leisure activities
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.