فهرست مطالب

فیزیولوژی و بیوتکنولوژی آبزیان - سال پنجم شماره 4 (زمستان 1396)

فصلنامه فیزیولوژی و بیوتکنولوژی آبزیان
سال پنجم شماره 4 (زمستان 1396)

  • تاریخ انتشار: 1396/01/09
  • تعداد عناوین: 7
|
  • ویدا قائمی، ابراهیم علیزاده دوغیکلایی، معظمه کردجزی * صفحات 1-25
    امروزه به دلیل اثرات نامطلوب آنتی اکسیدان های مصنوعی، آنتی اکسیدان های طبیعی توجه زیادی را به خود جلب کرده اند. ماکروجلبک های دریایی و پروتئین هیدرولیز شده ماهی منابع غنی از آنتی اکسیدان های طبیعی هستند و نقش مهمی را در حفظ کیفیت مواد غذایی در طول فرآوری و ذخیره سازی ایفا می کنند. در مطالعه حاضر فعالیت آنتی اکسیدانی پروتئین هیدرولیز شده ماهی کیلکای معمولی (Clupeonella cultriventris caspia) و عصاره جلبکی Colpomenia sinuosa مورد بررسی قرار گرفت و فعالیت مهارکنندگی رادیکال آزاد DPPH، قدرت احیاکنندگی یون آهن و فعالیت مهارکنندگی رادیکال آزاد هیدروکسیل عصاره جلبکی و پروتئین هیدرولیز شده محاسبه شد. نتایج نشان داد در روش های مهارکنندگی رادیکال های آزادDPPH و هیدروکسیل در غلظت 2 درصد به ترتیب 89/0±56/2 و 50/1±71 درصد و میزان قدرت احیاکنندگی آهن در غلظت 2 درصد 007/0±47/0 در پروتئین هیدرولیز شده و برای عصاره جلبکی در غلظت های 200 (DPPH) و 400 (مهارکنندگی رادیکال آزاد هیدروکسیل) میلی گرم بر میلی لیتر به ترتیب 50/1±68/2 و 25/13±87/71 درصد و میزان قدرت احیاکنندگی آهن در غلظت 07/1 میلی گرم بر میلی لیتر 003/0±128/0 بود. بر طبق نتایج این مطالعه، می توان پروتئین هیدرولیز شده ماهی کیلکای معمولی (C. cultriventris caspia) و عصاره ماکروجلبک C. sinuosa را به عنوان یک منبع بالقوه از ترکیبات آنتی اکسیدانی به شمار آورد.
    کلیدواژگان: جلبک قهوه ای، پروتئین هیدرولیز شده، خاصیت آنتی اکسیدانی، ماهی کیلکای معمولی
  • زهرا شیبانی، عبدالعلی موحدی نیا *، نگین سلامات، محمود هاشمی تبار، وحید بیاتی صفحات 27-39
    هدف از انجام این مطالعه، بررسی تاثیر میزان درصد سرم جنین گاوی (FBS) و تغییرات دمایی در کشت اولیه سلول های تخمدانی ماهی مید (Liza klunzingeri) بود. به همین منظور تعداد10 قطعه ماهی با میانگین وزنی 45 تا 50 گرم صید و به صورت زنده به آزمایشگاه منتقل شد. بعد از ضدعفونی کردن بدن ماهی ها توسط الکل اتانول %70، بافت تخمدان از بدن خارج و توسط قیچی به قطعات ریز تقسیم شد. سلول های تخمدانی با استفاده از آنزیم تریپسین جداسازی و در فلاسک های حاوی محیط کشت L-15 در شرایط متفاوت دمایی (20، 25، 28، 30 و 32 درجه سانتی گراد) و میزان سرم جنین گاوی (0، 10، 15 و 20 درصد) کشت شدند. شمارش سلول ها نشان داد که رشد سلول های تخمدانی ماهی مید در محیط کشت دارای FBS 15 درصد به حداکثر خود رسید، در حالی که تغییرات دمایی تاثیر چندانی بر رشد سلول های این ماهی نداشت. در مجموع، مناسب ترین شرایط برای کشت سلول های تخمدانی ماهی مید، استفاده از FBS 15 درصد و دمای بالاتر از 20 درجه سانتی گراد است.
    کلیدواژگان: کشت سلول، Liza klunzingeri، FBS، دما
  • ملیکا ناظمی *، هادی غفاری، محمد صدیق مرتضوی، محمد علی احمدی طبا، محمدرضا آقاصادقی صفحات 41-55
    با توجه به فراوانی گونه Holothuria leucospilotaدر خلیج فارس و تولید ترکیبات ترپنوئیدی با خواص سیتوتوکسیک توسط آن ها، در این پژوهش به بررسی خواص سیتوتوکسیک ترکیب لانوسترول، نوعی تری ترپنوئید، پرداخته شده است. به این ترتیب که نمونه های پودر خشک خیار دریایی با استفاه از استون عصاره گیری شدند. سپس به منظور جداسازی ترکیب لانوسترول عصاره توسط ستون کروماتوگرافی سیلیکاژل با حلال های ان هگزان و اتیل استات شست و شو داده شد. غلظت کشندگی این ترکیب نیز توسط آزمون XTT روی رده سلول سرطانی اپیتلیوم دهانی (KB/C152) و سلول های سالم جنینی کلیه انسان (Hek293) مورد سنجش قرار گرفت. ترکیب لانوسترول توسط دستگاه کروماتوگرافی گازی با درجه خلوص 96 درصد در جزء شماره 49 (اتیل استات 100: ان هگزان 0) شناسایی شد. میزان پنجاه درصد کشندگی ترکیب لانوسترول استخراج شده از عضله خیار دریایی نسبت به رده سلولی سرطانی اپیتلیوم دهانی برابر با 36/6 میکروگرم در میلی لیتر محاسبه شد، اما این ترکیب هیچ اثر کشندگی روی سلول های جنینی کلیه انسان، به عنوان سلول سالم، از خود نشان نداد. مطالعه انجام شده نشان می دهد ترکیب لانوسترول استخراج شده از عضله خیار دریایی گونه H. leucospilota دارای اثرات سیتوتوکسیک بسیار قوی است.
    کلیدواژگان: خیار دریایی، متابولیت ثانویه، ترپنوئید، سیتوتوکسیک، خلیج فارس
  • شهروز برادران نویری *، احمد نوری، محمود بهمنی، محمدعلی یزدانی ساداتی، آرش اکبرزاده صفحات 57-72
    نگهداری طولانی مدت اسپرم از جمله راهکارهای مدیریتی استفاده از سلول های جنسی در تکثیر مصنوعی ماهیان است. ماهی بستر یکی از بهترین گزینه های آبزی پر وری ماهیان خاویاری است که تاکنون بر روی انجماد اسپرم آن مطالعه ای صورت نگرفته است. در مطالعه حاضر، تغییرات ویژگی های تحرک اسپرم ماهی خاویاری بستر پس یک سال نگهداری با دو رقیق کننده، مورد بررسی قرار گرفت. میانگین درصد تحرک، مدت زمان تحرک و VSL برای رقیق کننده 1E به ترتیب 7/4±57/47 درصد، 61/6±77/96 ثانیه و 81/40±39/125 میکرومتر بر ثانیه و پس از یک سال به ترتیب 36/5±71/33درصد، 24/5±5/102 ثانیه و 55/24±84/60 میکرومتر بر ثانیه بود. میانگین همین شاخص ها برای رقیق کننده 2E به ترتیب 06/3±47/41 درصد، 01/9±102 ثانیه و 19/31±26/110 میکرومتر بر ثانیه و پس از یک سال به ترتیب 55/4±51/28 درصد، 11/10±67/82 ثانیه و 6/27±77/52 میکرومتر بر ثانیه بود. نتایج نشان داد که تفاوتی در شاخص های بررسی شده بین دو رقیق کننده وجود نداشت (05/0P>). یافته های این پژوهش می تواند به عنوان اطلاعات پایه در زمینه نگهداری بلند مدت اسپرم این ماهی مورد استفاده قرار گیرد.
    کلیدواژگان: رقیق کننده اسپرم، شاخص های تحرک، بستر، نگهداری بلند مدت
  • روح الله شیخ ویسی، طاهره باقری، حبیب الله سنچولی، سیدعلی اکبر هدایتی * صفحات 73-90
    در این مطالعه سطوح مختلف پروبیوتیک Lactobacillus casei و نانو ذرات نقره بر شاخص های رشد و ترکیب لاشه ماهی کپور معمولی (Cyprinus carpio) مورد بررسی قرار گرفت. تعداد 250 قطعه بچه ماهی کپور معمولی با میانگین وزن 4/2±23 گرم در سه دسته ماهیان بدون پروبیوتیک و ماهیان دارای پروبیوتیک سطح A (106 کلی فرم بر میلی لیتر) و ماهیان دارای پروبیوتیک سطح B (107 کلی فرم بر میلی لیتر) تقسیم و به مدت 42 روز تیمار شدند. سپس به هر کدام از گروه ها 50 درصد غلظت کشنده نانونقره به مدت 10 روز به آب اضافه شد. پروتئین کل، چربی کل، خاکستر و رطوبت به ترتیب با استفاده از کجدال، سوکسله، کوره الکتریکی و خشک کردن نمونه ها اندازه گیری شدند. نانو نقره شاخص های رطوبت، درصد افزایش وزن بدن، فاکتور وضعیت لاشه را کاهش و شاخص های چربی، پروتئین و افزایش وزن بدن را افزایش داد. ترکیب نانونقره و پروبیوتیک نیز در شاخص های رطوبت، چربی و درصد افزایش وزن بدن نقش مثبتی ایفا کرد و منجر به تعدیل این شاخص ها شد. در مجموع، ترکیب پروبیوتیک و نانونقره تا حدی توانست اثرات نامطلوب ناشی از نانونقره را بر برخی شاخص های رشد و ترکیب بیوشیمیایی بدن بچه ماهی کپور معمولی بهبود ببخشد.
    کلیدواژگان: آبزی، نانوذرات، بهبود مقاومت، پروبیوتیک
  • ابوالفضل بایرامی، حمید علاف نویریان، منصور افشارمحمدیان *، احسان اسدی شریف، فرشید قربانی، فائزه سمیع املشی، سارا اسمعیلی، زهرا الماسی صفحات 91-111
    کشت توام برنج و میگو در سطح جهانی به سبب بازده اقتصادی آن گسترش قابل توجهی داشته است. هدف این مطالعه بررسی اثر متقابل کشت توام میگوی رودخانه ای شرق و برنج بر کیفیت و ماندگاری میگوی پس از عمل آوری (نمک سود کردن) و محصول برنج بود. از این رو، میگوها پس طی مراحل پرورش، نمونه برداری و نمک سود شدند. سپس ترکیبات مغذی میگوی بازه های زمانی صفر (شاهد، زمان عمل آوری) تا دوازده هفته پس از عمل آوری (هر 2 هفته یک بار) بررسی شد. علاوه بر آن شاخص های رشد میگو هر دوهفته یک بار و شاخص های ریختی و عملکردی گیاه برنج در انتهای هفته دوازدهم ارزیابی شد. نتایج ارزیابی نشان داد که در مجموع، تمامی شاخص های بررسی شده از قبیل نرخ رشد ویژه، کارایی ضریب تبدیل و درصد بقای میگوها و نیز ترکیبات شیمیایی بدن میگو مانند پروتئین، چربی و رطوبت در میگوی نمک سود شده پرورش یافته طی کشت توام با برنج در حد مطلوبی بودند. همچنین، کشت توام برنج و میگو، اثرات قابل توجهی روی تمامی صفات ریختی و عملکردی گیاه برنج مانند میزان کلروفیل کل برگ، ارتفاع بوته، تعداد پنجه و تعداد پنجه بارور در هر خوشه، طول و عرض برگ پرچم، طول خوشه، عملکرد دانه، تعداد دانه در خوشه، وزن هزار دانه، تعداد دانه پر در هر خوشه و میزان زیست توده گیاهان برنج کشت شده در کشت توام با میگو در مقایسه با تیمار کود شیمیایی داشت.
    کلیدواژگان: میگوی رودخانه ای شرق، نمک سود، کود شیمیایی، برنج
  • فاطمه محمدی، مجید عسکری حصنی *، آزاد تیموری، سید مسعود مجدزاده صفحات 113-136
    در این پژوهش گوناگونی های درون گونه ای در ریخت شناسی استخوان دم لامه (یوروهیال) و سنگریزه شنوایی (اتولیت) در گونه سیاه ماهی سعدی Capoeta saadii (Heckel، 1847) از حوضه آبریز کرمان مورد مطالعه قرار گرفت . به این ترتیب که تعداد 48 نمونه ماهی از چهار جمعیت (زرند، کوهبنان، بردسیر و کهنوج) از حوضه آبریز کرمان صید و در الکل %75 تثبیت شد. سپس استخوان دم لامه و سنگریزه شنوایی آن ها استخراج شد و ریخت شناسی و ریخت سنجی آن ها مورد بررسی قرار گرفت. ویژگی های استخوان دم لامه این گونه به این ترتیب بود: ناحیه قدامی فاقد زائده، سطح شکمی مثلثی شکل و ناحیه عقبی شکاف دار و پهلوهای شکمی پهن بود. سنگریزه شنوایی آستریسکوس از نوع Gyro بود، بخش داخلی آن مقعر و بخش خارجی محدب بود، سطح شکمی صاف و دندانه دار و روستروم و Pseudorostrum اغلب نامشخص بود. نتایج ریخت سنجی نشان داد که طول و عرض استخوان دم لامه نسبت به فاصله بین دو چشم و فاصله پشت چشم بیشترین نقش را در تمایز جمعیت ها داشت و در مورد سنگریزه شنوایی، نسبت طول میانی سنگریزه شنوایی به طول استاندارد ماهی و طول سر نقش بیشتری داشت. به طور کلی می توان نتیجه گرفت که گوناگونی های ریختی استخوان دم لامه و سنگریزه شنوایی در ماهیان آب شیرین نه تنها در تفکیک گونه ها، بلکه در نشان دادن تمایز جمعیت ها به ویژه جمعیت های آلوپاتریک اهمیت دارد. با در نظر گرفتن الگوی تنوع ریختی این ساختارها بین جمعیت های مورد مطالعه می توان نتیجه گیری کرد که جمعیت های زرند تمایز بیشتری نسبت به سایر جمعیت ها داشتند و این تفاوت احتمالا ناشی از جدایی جغرافیایی این جمعیت نسبت به سایر جمعیت ها است.
    کلیدواژگان: تاکسونومی، ساختارهای سخت، کپورماهیان، حوضه کرمان
|
  • Vida Ghaemi, Ebrahim Alizadeh Doughikollaee, Moazameh Kordjazi * Pages 1-25
    Today, due to adverse effects of chemical antioxidants, natural antioxidants have attracted considerable attention. Seaweeds and fish protein hydrolysates are rich sources of natural antioxidants and have an important role in keeping the quality of food served during processing and storage. In this study, the antioxidant activity of protein hydrolysate from the common kilka (Clupeonella cultriventris caspia) and brown algae (Colpomenia sinuosa) extract was investigated. The results showed DPPH and hydroxyl free radical scavenging methods, at a concentration of 2%, respectively 2.56±0.89% and 71±1.50% and amount of reducing power of iron at a concentration of 2% was 0.47±0.007 in protein hydrolysate and for algae extract at concentrations of 200 (DPPH) and 400mg/mL (Hydroxyl free radical scavenging) were respectively 2.68±1.50% and 71.87±13.25% and amount of reducing power of iron in concentration of 1.07mg/mL was 0.128±0.003. In conclusion, protein hydrolysate from the common kilka (C. cultriventris caspia) and algae (C. sinuosa) extracts can be considered as a potential source of antioxidant compounds.
    Keywords: Brown Algae, Protein Hydrolysates, Antioxidant Activity, Common Kilka
  • Zahra Shaibani, Abdoulali Movahedinia *, Negin Salamat, Mahmood Hashemitabar, Vahid Bayati Pages 27-39
    The aim of this study was to evaluate the effect of fetal bovine serum (FBS) and temperature changes on the cultivated ovarian cells of Liza klunzingeri. For this purpose, 10 fish weighing 45 to 50 grams were caught and transferred to the laboratory. After disinfecting the body of the fish with 70% ethanol, the ovarian tissue was removed from the body and divided by scissors into small pieces. The ovarian cells were aspirated by using trypsin enzyme and were cultivated in the flasks containing L-15 medium under different temperature conditions (20, 25, 28, 30 and 32°C) and the serum concentrations of bovine embryos (0, 10, 15 and 20%). Cell count showed the maximum density of L. klunzingeri ovarian cells was observed in 15% FBS concentration, while temperature variations had no significant effect on cell proliferation. In conclusion, the most suitable conditions for the culture of ovarian cells in L. klunzingeri are the use of FBS 15% and temperatures above 20°C.
    Keywords: Cell Culture, Liza klunzingeri, FBS, Temperature
  • Melika Nazemi *, Hadi Ghafari, Mohammad Seddiq Mortazavi, Mohammad Ali Ahmaditaba, Mohammad Reza Aghasadeghi Pages 41-55
    Due to the abundance of Holothurialeucospilota in the Persian Gulf and cytotoxic properties of their synthesized terpenoid compounds, in this study, we examined the cytotoxic effect of lanosterol from triterpenoids. The sea cucumber muscle samples were dried and extracted with acetone. The extract was semi purified by silica gel column chromatography using n-hexane and ethyl acetate to get lanosterol. The cytotoxic effect of lanosterol checked by using XTT assay on oral epithelial cancer cell (KB/C152) and human embryonic kidney cells (Hek293) cell lines. The IC50 value of lanosterol extracted from sea cucumber muscle in KB/C152 cell line was 6.36µg/mL but it was not toxic to Hek293 cell lines. The study demonstrated that extracted lanosterol from H.leucospilota muscle had strong cytotoxic effects that can be used as an anticancer drug.
    Keywords: sea cucumber, secondary metabolites, terpenoid, cytotoxic activity, Persian Gulf
  • Shahrouz Baradaran Noveiri *, Ahmad Noori, Mahmoud Bahmani, Mohammad Ali Yazdani Sadati, Arash Akbarzadeh Pages 57-72
    Sperm cryopreservation has been considered as one of the gamete management strategies for artificial reproduction in sturgeons. Bester is a promising fish in sturgeon aquaculture but sperm cryopreservation of this fish had not been studied before. In the present study, changes in motility indices of bester sturgeon spermatozoa were investigated after one year of cryopreservation with two different extenders. The mean percentage of motility, total duration and VSL of samples diluted with E1 extender were 47.57±4.7%, 96.77±6.61s and 125.39±40.81µms-1, respectively and reached to 33.71±5.36%, 102.5±5.24s and 60.84±24.55µms-1, respectively after one-year preservation. Diluted samples with E2 extender showed 41.47±3.06%, 102±9.01s and 110.26±31.19µms-1 for these parameters at sampling day and reduced to 28.51±4.55%, 82.67±10.11s and 52.77±27.6µms-1 after one-year preservation. Results of this study revealed that there are no significant differences among studied motility indices between two extenders (P>0.05). These findings could be regarded as basic information to improve long-term cryopreservation method of bester semen in future.
    Keywords: semen extender, motility indices, bester, long, term cryopreservation
  • Ruhollah Sheikh Veisi, Tahere Bagheri, Habibollah Sanchooli, Seyed Ali Akbar Hedayati * Pages 73-90
    The aim of this study was to investigate the growth parameters and carcass composition of common carp (Cyprinus carpio) treated by silver nanoparticles and probiotic Lactobacillus casei. A total of 250 fry carp with mean weight 23±2.4g were divided into three treatments include without probiotics, probiotics level A (106 CFU/mL) and level B (107 CFU/mL) for 42 days. Each group was exposed to 50% of nano-silver LC50 for 10 days. Protein was determined with total nitrogen by a Kjeldahl method, crude fat by fat dissolving in the ether and determines where to Soxhlet, ash by putting the sample in electric oven and moisture was measured by drying the samples. Results showed that moisture, body weight index (BWI) and condition factor (CF) were reduced in nano silver treatments; however, fat, protein and BWI increased within the influence of nanosilver. Although neutralize the effect of probiotic on nanosilver had the positive effect on moisture, fat and BWI indices. In conclusion, probiotics neutralize some undesirable effects of silver and had a positive synergistic effect on the growth of common carp fry.
    Keywords: Aquatic, Nanoparticle, Resistance Improvement, Probiotic
  • Abolfazl Bayrami, Hamid Allaf Novirian, Mansour Afshar Mohammadian *, Ehsan Asadi Sharif, Farshid Ghorbani, Faeze Samie Amlashi, Sara Esmaeili, Zahra Almasi Pages 91-111
    The cultivation of rice and shrimp globally has expanded significantly due to its economic efficiency. The purpose of this study was to investigate the effect of shrimp and rice combined cultivation on shrimp quality after salting and during its storage and rice crop. Therefore, shrimp biochemical compounds after salting were analyzed every two weeks, from week 0 to12. In addition, shrimp growth indices were calculated during raring period every two weeks (for 12 weeks) and rice morphological and performance indices were evaluated at the end of 12th week. The results of the evaluation showed that in general, all of the evaluated indices of the shrimps such as specific growth rate, conversion factor efficiency and survival percentage and also the chemical composition of shrimp bodies such as protein, crude fat and moisture content in shrimps obtained from combined cultivation with rice were favorable. In addition, rice and shrimp cultivation had significant effects on all morphological traits and rice yield, such as total leaf chlorophyll content, plant height, tiller number, tillers in each cluster, flag leaf length and width, spike length, grain yield, number of grains per spike, 1000 grain weight, number of filled grains per cluster and the amount of biomass of rice plants grown under combined treatment of rice and shrimp compared to chemical fertilizer treatment.
    Keywords: Macrobrachium nipponense, Salting, Fertilizer, Rice
  • Fateme Mohammadi, Majid Askari Hesni *, Azad Teimori, Seyed Massoud Madjdzadeh Pages 113-136
    In this study, the intraspecific variations in urohyal bone and otolith morphology were investigated in Capoeta saadii (Heckel, 1847) from Kerman Basin. A total of 48 specimens from four populations (Zarand, Bardsir, Kouhbanan, and Kahnooj) were collected from Kerman province and preserved in 75% ethanol. The urohyal bones and otoliths were extracted by the standard methods, and their morphology described and morphometric characters were analyzed. The urohyal bones are characterized by the following features: the anterior part without appendage, the ventral surface triangular in shape and with slit in the posterior part of the urohyal bone, the ventral sides is almost wide. The asteriscus otoliths were gyro-type and often with no clear rostrum and pseudorostrum, the inner part concave and the outer part convex, the ventral rim is straight and serrated. The morphometric analyses indicated that the L/PosD, L/In.O.D, W/PosD and W/In.O.D have the most important role in differentiation of the studied populations. In the case of asteriscus, ML/FSL and ML/FHL are important in differentiation of the studied populations. Based on the results of the current study, it can be concluded that variations in morphology of the urohyal bone and asteriscus in cyprinids can be important not only in the species discrimination but also for estimation of the intraspecific differentiation (variations among populations) in allopatric populations. By considering the pattern of variation of the studied structures, the Zarand population is differentiated from the others, and this can probably be resulted by its geographic isolation.
    Keywords: Taxonomy, Hard Structure, Cyprinidae, Kerman Basin