آرشیو دو‌شنبه ۷ آذر ۱۳۹۰، شماره ۱۴۰۴
صفحه آخر
۲۰

در آستانه 30 سالگی آلفاویل

علی مسعودی نیا

اوایل ژانویه سال 1982، گروه آلمانی «آلفاویل» رسما وارد بازار رسمی موسیقی پاپ شد. این گروه به سیاق مرسوم آن دوران، متشکل بود از چهار عضو و سبک محبوب آن سال ها یعنی «سینت پاپ» را برگزید. آنها در کنار چند گروه آلمانی دیگر، شاخه ای تازه از این سبک را معرفی کردند که بعدها به «سینت پاپ آلمانی» مشهور شد. اعضای اصلی گروه «ماریان گلد» و «برنارد لوید» بودند. «گلد» با صدای وسیع و بدون ارتعاش خود به سرعت در میان خوانندگان محبوب دهه 80 قرار گرفت و تکنیک آهنگ سازی گروه که تلفیقی از هیجان موسیقی الکترونیک و ملودی های سبک «سافت پانک» و «الکترو پاپ» بود، به شدت با سلیقه مخاطبان عام موسیقی سازگار شد اما ترانه ای از این گروه، که در آرشیو «رادیو نوستالژی» ایرانی های جای ویژه ای دارد، ترانه مشهور «گردن کلفت توی ژاپن» (Big in Japan) را حتما خیلی از موزیک بازهای کهنه کار به خاطر دارند. عنوان ترانه برگرفته از اصطلاحی ا ست که تقریبا معنای فارسی اش می شود «لاف در غربت» یا «رستم دم حمام» خودمان! این عبارت تحقیر آمیز از اواخر دهه 60 میلادی مرسوم شد و اشاره داشت به گروه های بی کیفیت راک اروپایی و آمریکایی که در کشور خودشان تمسخر می شدند، اما کارهایشان در ژاپن به طرز عجیبی به فروش می رفت و شهرت غیرقابل تصوری در آن کشور می یافتند. «آلفاویل» این ترانه را در سال 1984 منتشر کرد. آهنگ با یک ریف زیبا که تم ژاپنی داشت آغاز می شد و این ریف را با افکت ساز «کوتو» در سینتی سایزر اجرا کرده بودند تا حال و هوایی طناز و البته شرقی تر به کار بدهد. ملودی این ترانه واقعا زیباست و اتفاقا برخلاف اکثر ترانه های این سبک، متن آن هم خالی از لطف نیست. اما مهم ترین امتیاز این ترانه به نظر من صدای معرکه و تکنیک خوانندگی «گلد» است. این ترانه در میان تک آهنگ های ریتمیک 1984 در صدر جدول برترین ها جا گرفت. اگر ترانه را نشنیده اید حتما بروید و پیدا کنید که به شنیدنش می ارزد و هنوز هم موسیقی تروتازه ای دارد (البته شخصا از این سبک متنفرم!) چند سطری از متن ترانه را مرور می کنیم: «باید اینجا توی باغ وحش اقامت کنم؟/ یا باید بروم و نظرگاهم را در این صحنه کریه عوض کنم؟/... /من امشب اینجا منتظر هوادارانم می مانم/ کار ساده ای ا ست وقتی گردن کلفت ژاپن باشی!»