آرشیو سه‌شنبه ۲۵ تیر ۱۳۹۲، شماره ۱۷۸۳
علم
۱۰

تغییرات جهان تا سال 2050

لزوم استفاده از تراریخته ها

منصور امیدی (استاد دانشگاه تهران)

اگر با نگاهی علمی به بررسی وضعیت جهان بپردازیم، به نظر می رسد جهان در چهار دهه آینده، منتظر هیچ واقعه غیرمعمولی نخواهد بود. ولی روند تغییر جهان از لحاظ ساختار جمعیتی، منابع تجدیدناپذیر، نیازهای انسانی، تغییرات تدریجی اقلیم، جهانی شدن، دستاوردهای علمی و وضعیت آب به گونه ای خواهد بود که برنامه ریزی برای آن زمان، در عرصه کشاورزی و تولید غذای سالم و تاثیرات اقلیم بر آن از نیازهای اساسی کشور است. با توجه به نیروهای موثر در آینده جهان (جمعیت، افزایش نیازهای انسانی، جهانی شدن و تغییرات اقلیم) به نظر می رسد در آینده ای نه چندان دور، بخش کشاورزی با تغییرات شدید آب و هوایی و گرم شدن زمین، بارش های شدید فصلی، آب شدن یخ ها، خشکسالی و... مواجه شود. در کشور ما با توجه به شرایط جغرافیایی، این وضعیت فوق العاده حساس تر و شکننده تر خواهد بود. از طرفی از دست رفتن سالانه 30 تا 60درصد محصولات کشاورزی به علت وجود استرس ها و پاتوژن ها، استفاده از تراریخته ها را در دنیا و مخصوصا در کشورهایی چون ایران اجتناب ناپذیر کرده است. البته جهان امروز این نیاز را به خوبی درک کرده است. گسترش صد برابری کشت تراریخته ها طی 15سال و عدم گزارش اثرات سوء این محصولات، دلالت بر این موضوع دارد. در کشور ما تخریب محیط زیست، گسترش آلوده سازها، نابودی جنگل ها و مراتع، رشد جمعیت و افزایش نیازهای انسانی را باید به تغییرات اقلیم افزود. در آن زمان «مدیریت زیستگاه و زیست» در کشور فوق العاده حساس، مهم و سرنوشت ساز است که به نظر می رسد این تغییرات گسترده و عمیق و این نیازهای وسیع را با استفاده از تراریخته ها می توان جبران کرد. در هر صورت پیش بینی کردن سخت است، به ویژه درباره آینده.