دو سال از خرداد 42، خردادی که خیزش هایش تمرینی برای انقلاب 57 بود می گذشت. دوره جدیدی آغاز شده بود: گذار حکومت به دوران «توسعه اجتماعی- اقتصادی» و «تثبیت قدرت». اگرچه فضای فرهنگی و سیاسی روزهای تلخی و متضادی را می گذراند. مطبوعات آن دوره آیینه تمام نمای این تضاد است: «تضاد توسعه اقتصادی-رکود سیاسی». تضادی که هر روز دامنه آن گسترده تر می شد. در این روزگار بود که نخستین شماره«نگین» در خرداد 1344 با قیمت 15 ریال و آخرین شماره آن با قیمت 100 ریال منتشر شد.

نویسندگان ماهنامه نگین از نام آشناهای حوزه فرهنگ و ادب و علم و دانشگاه بودند و می خواستند در حوزه علم، هنر، اجتماع، سیاست و اقتصاد برخلاف رسم مالوف بنویسند. محمود عنایت، صاحب امتیاز و مدیرمسوول نگین در نخستین سرمقاله خود از این تفاوت می گوید: «رک و راست و صاف و صریح اعلام می کنیم که ممکن است ما هم دنبال نفع شخصی باشیم اما مسلما این نفع به اصلاح و فلاح جامعه نیز تطبیق می کند و فرق است میان کسی که نفعش منافی صلاح و فلاح جامعه را حیثیت و شرف و هست و نیست آدمیان باشد با آن کس که منافع خود را در مسیر ترقی و تعالی و رشد فکری جامعه یا راحتی و رفاه مردم قرار می دهد.» نویسندگان «نگین» نگینی بودند درخشان بر پیکره علم و ادب: دکتر محسن هشترودی، دکتر فخرالدین شادمان، دکتر محمود صناعی، دکتر علی اصغر حاج سیدجوادی، دکتر شاپور راسخ، دکتر عبدالرضا امیرابراهیمی، دکتر احسان نراقی، دکتر حمید نطقی، و نویسندگانی چون داریوش آشوری، عباس میلانی، سیدمحمد دبیرسیاقی، انور خامه ای، سعیدی سیرجانی، منصوره اتحادیه، رضا براهنی، انجوی شیرازی و دکتر محمدرضا شفیعی کدکنی. افرادی که هر کدام برگی از برگ سبز تاریخند: نویسندگانی که به گمان آنها ایران را از تجدد گریزی نیست و تجدد موجی است اجتناب ناپذیر.

مجله ای که با خرد انتقادی، فارسی پیراسته، شناختی ژرف و تیزبین از فرهنگ ایران و ارکان تجدد، تفکری جوینده و انتقادی، سیاستی عقلانی و توده ای آگاه و روشن بین می نوشت و چنین طلب می کرد. نویسندگان نگین نمونه بارز روشنفکرانی با این اهداف بلند بودند.

نگین 15 سال به عنوان نشریه ای روشنفکری به حیات خود ادامه داد و بعد از 177 شماره انتشار از کیوسک مطبوعات خداحافظی کرد: مجله ای فراهم شده از مطالب مفید، تحلیلی و ارزشمند. تاریخ این توقف سال 1359 بود: دو سال بعد از انقلاب57.