آرشیو سه‌شنبه ۸ اردیبهشت ۱۳۹۴، شماره ۲۲۸۷
هنر
۱۴

به اقتصاد ارکستر بیندیشیم

نادر مشایخی (آهنگساز و رهبرارکستر)

درحال حاضر تمام ارکسترهای دنیا سعی دارند امکانات و دامنه مخاطبانشان را گسترده کنند. هر ارکستری هم با یک ایده ای این موضوع را پیش می برد. حتی ارکسترهای بزرگ و معروف کنسرت هایی برگزار می کنند که سمفونیک نیستند اما آنها مخلوطی درست می کنند از دو عادت شنیداری مختلف با سازهای مختلف تا دامنه مخاطبانشان گسترده شود. به هرحال این مسئله مطرح است که ارکسترها طوری کار کنند که ورشکست نشوند. در 10 سال اخیر شاید حدود 70 ارکستر در آلمان منحل یا درهم ادغام شده است. این موضوع عوارض جانبی دارد و تعدادی از موزیسین ها کار ثابتشان را از دست می دهند اما منافع اقتصادی برای برقرارماندن ارکستر در پی دارد. حتی در آلمان که تعداد ارکستر سمفونیک هایش بسیار زیاد است و حتی در ده کوره ها هم ارکستر سمفونیک برقرار است و بیشترین تعداد ارکستر را در دنیا دارد، آنها فهمیده اند که با شرایط مالی ای که هم اکنون حکمفرماست نمی توانند ارکستر سمفونیک را با کمک دولت پیش ببرند و به بهینه شدن وضعیت اقتصادی شان می اندیشند. من شخصا آدمی نیستم که بگویم فقط موسیقی کلاسیک برایم معنا و لذت دارد، چون من هم مثل آدم های دیگر، جنبه های مختلف دیگری در زندگی ام دارم. گاهی هم دوست دارم با کسانی که طعم و مزه دیگری از موسیقی دارند همکاری کنم و این قضیه اتفاقا مثبت است. بنابراین نباید برای ایجاد تغییر در ارکستر هم سختگیری کرد. به نظر من ادغام این دو ارکستر مثبت است. با توجه به اینکه با این تعطیلی چندساله ارکستر، بسیار از پیشرفت موسیقی عقب مانده ایم، برای پیشرفت موسیقی این ادغام را مثبت می دانم چون ادغام شدن بهتر از این است که هیچ امیدی به بازگشایی ارکسترها در آینده نباشد. ارکستر سمفونیک سالانه بودجه کلان می خواهد و لااقل دو میلیارد تومان در سال احتیاج دارد، این را چه کسی باید بپردازد؟ بنابراین ادغام ارکسترها به نفع همه موزیسین هاست. چون باید یاد بگیرند بحران را مدیریت و با هم همکاری کنند و جلو هم را نگیرند. عمده این اشکالات را افرادی ایجاد می کنند که در ارگان های مختلف هنری مشغول به کارند و هراس دارند از اینکه وضع تغییر کند و کنار گذاشته شوند. البته حق هم دارند چون این جوان های مستعد امروز، با یک بشکن، روی دست عده ای از استادان فعلی و دست اندرکاران بلند خواهند شد.