آرشیو سه‌شنبه ۱۵ دی ۱۳۹۴، شماره ۳۴۳۲
اقتصاد
۴

تاثیرات بازار نفت میان مدت است

مهران امیرمعینی ( معاونت پژوهشی موسسه مطالعات انرژی)

تنش بین ایران و عربستان که در چند روز گذشته، به دلیل اعدام شیخ نمر، روحانی شیعه به بالاترین سطح خود در سال های اخیر رسیده است، مهم ترین تاثیری که بر بازار نفت در میان مدت خواهد گذاشت، افزایش عدم انسجام در اوپک خواهد بود. عدم انسجام در 18 ماه اخیر خود یکی از مهم ترین عوامل پایین آمدن قیمت نفت بوده است که طبیعتا با افزایش تنش های میان دو کشور، این مساله شدت بیشتری خواهد گرفت.

نخستین تاثیر تنش ایران و عربستان، در روز گذشته افزایش یک و نیم تا دو دلاری قیمت نفت در روز های گذشته بوده است. هر چند این افزایش مقطعی است و در روزهای آینده مجددا قیمت ها روند گذشته را پی خواهند گرفت زیرا مهم ترین عامل کاهش قیمت نفت در یک سال و نیم اخیر، مازاد تولیدی بوده است که در کنار عدم انسجام اعضای اوپک، هنوز برای آن راهکاری پیدا نشده است. در نتیجه افزایش قیمت در روز گذشته، تنها یک تاثیر مقطعی بوده که ادامه پیدا نخواهد کرد و تا زمانی که مازاد تولید وجود دارد، روند قیمت نفت افزایشی نخواهد شد.

حال در آینده، هر چقدر هم که قیمت نفت کاهش پیدا کند، ایران و عربستان از بازار خارج نخواهند شد. چرا که به هر روی این دو کشور توان تولید نفت ارزان را دارند و به دلایل مختلف ترجیح می دهند که از بازار خارج نشوند. به همین خاطر حتی اگر عربستان دست به اضافه تولید بیشتر هم بزند، نمی تواند ایران را از بازار خارج کند. ولی سعودی ها برای اضافه تولید نفت، حتی اگر آمادگی هم داشته باشند، دیگر بازار کشش خرید بیش از 5/10میلیون بشکه نفت عربستان را ندارد و اگر طرف عربستانی دست به افزایش تولید بزند، به توفیق خاصی دست پیدا نخواهد کرد.

مهم ترین تاثیر تنش اخیر بین ایران و عربستان، افزایش انشقاق در اوپک خواهد بود. هر چند قبل از درگیری اخیر هم عدم انسجام به یکی از مهم ترین معضلات اوپک تبدیل شده بود و درگیری دو کشور تنها می تواند این عدم انسجام را افزایش دهد. این اتفاق در حالی رخ می دهد که تنش بین کشورهای عضو اوپک، مساله جدیدی نیست و در گذشته برخی اعضا با یکدیگر وارد جنگ هم شدند اما آن چیزی که امروز نسبت به گذشته بی سابقه است، میزان و سطح عدم انسجام است که ادامه آن به ضرر تمام اعضای اوپک خواهد شد.