آرشیو سه‌شنبه ۲۸ اردیبهشت ۱۳۹۵، شماره ۶۲۱۵
سیاسی
۱۰

رویکرد مقطعی و موردی به مذاکرات

سعید علیخانی (کارشناس مسائل بین الملل)

در پاسخ به این سوال که رابطه ایران و امریکا یا کانال های ارتباطی کاربردی که در یکی دو سال اخیر میان امریکا و ایران ایجاد شده، در دوره ریاست جمهوری بعدی امریکا چگونه ادامه پیدا خواهد کرد، ابتدا باید بدانیم که آنچه در دوره اوباما اتفاق افتاد مذاکره بر سر پرونده هسته ای بود و نه رابطه میان ایران و امریکا. بنابراین باید میان این دو موضوع قائل به تفکیک بود. دراین رابطه دو جانبه تاکنون اتفاق جدیدی نیفتاده است و تنها موضوع مرتبط میان پرونده رابطه با امریکا و پرونده هسته ای آن است که در جریان مذاکرات هسته ای تابوی گفت وگوی مستقیم و علنی را با ایالات متحده شکست بنابراین اگر قرار باشد با تصمیم مقامات عالی نظام پرونده رابطه با امریکا نیز بازگشایی شود، می توان گفت که مذاکرات هسته ای از حیث شکسته شدن تابوی مستقیم، به تسریع این روند کمک کرده است اما اگر مراد از کانال های ارتباطی صرفا چگونگی تداوم همان کانال هایی باشد که در ارتباط با مذاکرات هسته ای بر قرار شده بود، طبیعی است که نظر به اینکه برجام باید اجرایی شود، مراحل اجرایی شدن آن مستلزم باقی ماندن همان کانال های پیش بینی شده است تا طرفین روند امور و میزان پایبندی یکدیگر را از این طریق دنبال کنند. این کانال ها چندان به تغییر رئیس جمهوری بعدی امریکا ارتباط ندارد و امری مصوب و از پیش تعیین شده با دستور کار مشخص است. اما در مورد پرونده رابطه با امریکا اگر مراد از این رابطه رفع مشکلات فیمابین و بهبود روابط باشد، دورنمای مثبتی چه در ایران و چه در امریکا وجود ندارد. زیرا در امریکا ترامپ جمهوریخواه رویکرد ثبات و اراده اوباما در نزدیکی به ایران را ندارد و کلینتون نیز با وجود ظاهر دموکراتش، مشی به مراتب محافظه کارانه را در مورد ایران در پیش خواهد گرفت. با این حال، برخی بحران های منطقه ای مانند بحران داعش ممکن است فضاهایی را برای مذاکرات آماده کند اما این نیز حالتی مقطعی خواهد داشت و ناظر به بهبود روابط نیست.