آرشیو چهارشنبه ۲۹ دی ۱۳۹۵، شماره ۲۷۸۰
روزنامه فردا
۲۰
جادو یعنی این…

بسامد حریم شخصی!

گیتی صفرزاده

سرک نکشیدن به حریم شخصی آدم ها یکی از بدیهی ترین اصول اخلاقی است، اما باور کنید وقتی آدم ها داخل تاکسی یا وسط پیاده رو با صدای بلند مسائل شخصی شان را داخل گوشی موبایل فریاد می کشند، وارد حریمشان نشدن کار سختی است. ذهن کنجکاو آدمیزاد ناخودآگاه حرفشان را ضبط می کند و برای خودش تجزیه وتحلیل می کند. جدیدترین تجزیه وتحلیل من از شنیدن حرف های مردم نشان می دهد که بیش از نیمی از صحبت های مردم درباره مسائل مالی است؛ از چک برگشتی گرفته تا گرفتن طلب. حالافکر نکنید قصدم این است که بگویم پول چیز بد و کثیفی است و مثلامردم باید پای موبایل هایشان درباره هوای دل انگیز صبحگاهی یا درخشش آفتاب در زاویه ترک خورده یک دیوار حرف بزنند. فقط می خواهم بگویم که زبان ماجرای بسیار پیچیده و جالبی است.

زبان شناسان عقیده دارند که هر مردمی نسبت به ماجرایی که بیشتر با آن درگیر و در ارتباط باشند، واژگان زبانی بیشتر و غنی تری می سازند؛ مثلااسکیموها که همه زندگی شان با برف عجین است، ده ها واژه برای برف دارند که خصوصیات مختلف برف را از هم تفکیک می کند. اهل پژوهش هم واژه ای دارند به نام بسامد که نشان می دهد در هر متن یا گفت وگویی کدام کلمه چندبار تکرار شده. از روی همین میزان تکرار می شود اطلاعات زیادی درباره نگرش و علایق صاحب سخن به دست آورد؛ مثلافرهنگ بسامدی غزلیات سعدی نشان می دهد که ایشان کلمه من را هزارو 368 بار و حدودا 40بار بیشتر از کلمه تو استفاده کرده که شاید نشان از جایگاه مهم من در دنیای عاشقانه غزلیات جناب سعدی داشته باشد.

صحبت غزلیات عاشقانه شد، یادمان آمد که در همین زبان فارسی برای بیان دوستی و محبت، ده ها کلمه از دیرباز تاکنون ساخته شده؛ از عاشقی و دوستی و بلاگردان شدن تا بمیرم برایت. درآوردن بسامد واژه پول در زبان معاصر را می گذارم به عهده شما، با حفظ حریم شخصی آدم ها!