آرشیو یکشنبه ۲۲ امرداد ۱۳۹۶، شماره ۳۸۷۸
سیاست نامه
۸

زمان کار اجتماعا لازم

بارانه عمادیان

مارکس رابطه زمان و سرمایه را چنین توصیف می کند که در وجه تولید سرمایه داری زمان همه چیز است و انسان هیچ. انسان حداکثر جسد مرده زمان است. از طریق همین تحلیل رابطه زمان و سرمایه است که مارکس سلطه کار انتزاعی و کمی شده بر کار انضمامی و جوهر کیفی آن را در جلد اول سرمایه توضیح می دهد. اگر ارزش چیزی نیست جز زمان کار اجتماعا لازم، پس می توان گفت در فرآیند تولید این زمان سرمایه است که بر تن کارگر نوشته می شود. همان طور که در فرآیند مبادله نیز در نهایت زمان همان یگانه چیزی است که مکررا دست به دست و مبادله می شود.