آرشیو دوشنبه ۳ مهر ۱۳۹۶، شماره ۲۹۷۱
دیپلماسی
۷

تفاوت ایران و ترکیه

قاسم محبعلی ( تحلیلگر مسائل منطقه ای)

ما باید همه پرسی اقلیم را تحولی در درون عراق تفسیر کنیم و بر پایه امنیت ملی خودمان ببینیم که چه سیاستی را در قبال آن اتخاذ کنیم. ثبات، امنیت و تمامیت ارضی عراق قطعا چیزی است که باید در سیاست خارجی ایران ملاحظه شود. سیاست خارجی ایران نباید علاقه مند باشد یا از بی ثباتی، ناامنی، درگیری ها و خشونت هایی که ممکن است در پی تجزیه کشورها ایجاد شود، حمایت کند، اما به طور طبیعی مسئله دیگری هم وجود دارد که می شود با حق تعیین سرنوشت اقوام و ملیت ها مخالفت کرد یا خیر که بحث جداگانه ای است. کردها یک قوم آریایی و نزدیک به ایران هستند و همیشه بخشی از تاریخ ایران فرهنگی بوده اند. بنابراین همان طور که با بقیه اقوام عراق پیوندهای تاریخی داریم، با کردها هم داریم. به طور عادی و طبیعی نباید تفاوتی بین اقوام عراقی بگذاریم و اجازه بدهیم خودشان مشکلاتشان را حل کنند. از این جنبه فکر می کنم، به نفع ایران است که به ثبات و حل مسالمت آمیز مسئله بدون دخالت مستقیم و فیزیکی کمک کند. در عراق، هم کردها دوستان ما خواهند بود و هم بقیه شیعیان و گروه های عراقی؛ چه با هم متحد باشند و چه در کشورهای مستقل زندگی کنند، اما مسئله ما با ترکیه کاملا متفاوت است. ترکیه بر اساس پان ترکیسم و کشور نژادی شکل گرفته است، ولی در مورد ایران چنین چیزی وجود ندارد. عراق هم کشوری است که نه بر اساس خواسته خود اقوام، بلکه بر اساس تصمیم انگلیس و فرانسه شکل گرفته است. ایران مسئله قومی ندارد و همه طوایف و اقوام در تاریخ ایران با همدیگر زندگی مسالمت آمیز کرده اند. جمهوری اسلامی ایران بر اساس نژاد شکل نگرفته است، اما در ترکیه از زمان «آتاتورک» چیزی به نام کرد را به رسمیت نمی شناسند. در عراق هم هیچ گاه کردها از همان ابتدا انضمام خود به عراق را نپذیرفتند و این نباید همسان و هم شکل با موضع ترکیه باشد. تاریخ نشان داده که ما و کردهای عراق در هر حالت؛ چه در زمان صدام و چه در زمان جنگ و چه پیش از آن دوست هستیم و رابطه مان برادرانه است.