آرشیو یکشنبه ۲۱ آبان ۱۳۹۶، شماره ۳۹۵۲
ویژه
۷
نگاه

او راه و رسم صبوری را بلد است

الهام نداف

«دایره المعارف سینمای ایران»: این شاید مناسب ترین عبارت در توصیف فریدون جیرانی باشد. کارگردانی که بیش از همنسلان خود تاریخ سینما را ورق زده و با وجود 66 سال سن، همچنان چگونگی جوانی کردن را بلد است. «خفه گی» تازه ترین ساخته او که این روزها روی پرده سینماست، اثباتی بر این مدعاست: تریلری جنایی با سویه های اجتماعی و زیرمجموعه همان سینمایی که جیرانی از میانه دهه 70 به آن رغبت نشان داد و در ادامه هم در همین مسیر قدم برداشت. در واقع سینما برای مخاطبان آثار جیرانی از «قرمز» آغاز شد. محمدرضا فروتن و هدیه تهرانی ستاره آن روزهای سینما به واسطه فیلمنامه جیرانی، شکل و شمایل متفاوتی را از خود به تصویر کشیدند. در ادامه کارگردان «خفه گی»، فیلم های «آب و آتش»، «شام آخر»، «سالاد فصل» و «پارک وی» را در ژانر مورد علاقه خود ساخت و راهی پرده سینماها کرد. فیلم سینمایی «صورتی» اما لابه لای این آثار، حال و هوای متفاوتی داشت: فیلمی که جیرانی با ساخت آن نشان داد به سینمای کودک و موزیکال با دغدغه های اجتماعی هم گرایش دارد. از کارگردانی سریال «مرگ تدریجی یک رویا» که بگذریم، روزهای آغازین سال89 و عملی شدن ایده برنامه تلویزیونی «هفت»، جیرانی را به روزهای اوجش در مطبوعات نزدیک و خاطره خوش روزهای سردبیری او را در مجله سینما تداعی کرد. این بار جیرانی در قامت مجری و کارگردان یک مجله تصویری در حوزه سینما ظاهر شد و اتفاقا به خوبی از عهده آن برآمد.

دو سال بعد اما مدیران تلویزیون با تغییر ناگهانی تیم برنامه «هفت»، مسیر زندگی این فیلمساز را تغییر دادند. بعد از این تغییرات، جیرانی که تحسین منتقدان را در اجرای برنامه سینمایی برانگیخته بود، به پشتوانه فعالیت مطبوعاتی و با تکیه بر دانش سینمایی اش، عمده تمرکز خود را به اجرا و تولید برنامه های گفت وگو محور اختصاص داد. برنامه اینترنتی «سی و پنج» ماحصل تلاش او در ماه های اخیر است و علاوه بر این، کارگردان خوش ذوق سینمای ایران، آهسته و پیوسته مسیر فیلمسازی را هم ادامه می دهد. حالا «دایره المعارف سینمای ایران» جایگاه قابل قبولی میان سینماگران و مخاطبان آثارش دارد: محبوبیت این فیلمساز تنها به واسطه ساخت فیلم و اجرای برنامه های سینمایی نیست. او محبوب است چون با وجود بسیاری از همنسلانش از «نقد» شدن ترسی ندارد و راه و رسم «صبوری» در سینما را به خوبی می داند.