روز شنبه 1 نوامبر 1755 (10آبان 1134) زلزله بزرگ لیسبون نه فقط پادشاهی پرتغال که کل اروپا و بلکه اساس و بنیاد اندیشه غربی را لرزاند. ساعت 9:40 صبح به وقت محلی روز تعطیل عید مقدسان بود و مومنان در کلیسا مشغول نیایش و برگزاری جشن مذهبی توسن بودند. زمین لرزه 8/5تا 9 ریشتری نه تنها سقف کلیسا را بر سر مردم هوار کرد و بیش از 60 هزار کشته به جای گذاشت، بلکه کل شهر را تخریب کرد و فراتر از آن چنان که اشاره شد، متفکران و روشنفکران اروپایی عصر روشنگری را با پرسشی اساسی بر سر موضوع تئودیسه مواجه ساخت و بار دیگر مساله شرور را برجسته ساخت. برای نمونه ولتر فیلسوف شهیر فرانسوی پس لرزه های این زلزله را در اثر