آرشیو پنجشنبه ۹ آذر ۱۳۹۶، شماره ۳۰۲۳
علم
۱۱

افزایش دقت تشخیص مناطق خسارت دیده با هزینه ای اندک ممکن است

نقش سامانه های پاسخ سریع در امدادرسانی بعد از زلزله

محمد پورمحمدشاهوار ( عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی)

امروزه با توجه به پیشرفت هایی که در عصر اینترنت روی داده، انتقال اطلاعات به صورت سریع ممکن شده است و ازاین رو در اکثر کشورهای لرزه خیز استفاده از این سامانه ها در دستور کار گرفته شده و استفاده شده است. زیربنای اصلی این سامانه را شبکه شتاب نگاری کشور تشکیل می دهد که در صورت به روزرسانی امکان تعیین دقیق مناطق آسیب دیده تنها دقایقی (کمتر از سه دقیقه) را ممکن می کند. هم اکنون کشورهای لرزه خیزی مانند ژاپن با دوهزارو 500 دستگاه، ترکیه با 700 دستگاه، ایتالیا با 650 دستگاه، رومانی با 150 و یونان با 350 دستگاه نسل جدید در شبکه شتاب نگاری خود، این امکان را مهیا کرده اند تا دقایقی پس از زلزله، بتوانند نیروهای امداد و واکنش خود را سریعا به مناطق آسیب دیده گسیل کنند. در زلزله سرپل ذهاب کرمانشاه، ایستگاه شتاب نگاری این شهر شتابی حدود 0،68 شتاب ثقل زمین (g) ثبت کرد که در نوع خود رکورد منحصربه فردی در ایران و دنیاست. به دلیل قطع برق و قدیمی بودن نسل دستگاه، تقریبا تا ساعت ها پس از زلزله امکان دسترسی به داده ثبت شده وجود نداشت. در صورتی که اگر دستگاه نسل جدید در این شهر نصب شده بود، حتی با قطع برق نیز دقایقی بعد از زلزله مشخص می شد که حجم عظیمی از خسارات متوجه این شهر و روستاهای اطراف آن بوده و نیروهای امدادی از همان دقایق اولیه، توان برنامه ریزی منظم برای امدادرسانی به این شهر را داشتند. با توجه به اینکه پهنه ایران پوشیده از گسل های فعال است، امکان وقوع زمین لرزه های بزرگ در سال های نزدیک بسیار محتمل است و امیدواریم با هزینه ای اندک بتوانیم دقت تشخیص مناطق خسارت دیده را به طور محسوسی افزایش دهیم.