آرشیو پنجشنبه ۱۶ آذر ۱۳۹۶، شماره ۶۶۶۰
صفحه آخر
۱۶
بابازار

وامدار موسیقی کهن هرمزگان

هوشنگ جاوید (پژوهشگر موسیقی نواحی)

استاد خالومحمد قنبرهرمزی ازبزرگان موسیقی منطقه هرمزگان وبویژه موسیقی مقامی «زار» هستند و به تمامی رپرتوارهای قدیمی موسیقی هرمزگان آشنایی کامل داشتند. به همین دلیل زمانی که آقای آریاعظیمی نژاد ساخت موسیقی سریال پایتخت را برعهده گرفتند به ایشان پیشنهاد کردم ازآوازها وکارهای استاد خالوقنبربهره ببرند که خوشبختانه این اتفاق افتاد.

تلاش های استادخالوقنبرهرمزی درزمینه موسیقی غیرقابل توصیف وحتی بیش ازآن است ودراین زمینه سالها زحمات بسیاری کشیده اند وبزرگ شده آیین های منطقه هرمزگان بودند و در منطقه احترام ویژه ای داشتند. بی تردید با رفتن ایشان یکی ازستون های معنوی منطقه هرمزگان فروریخت وقطعا راه ایشان ادامه خواهد داشت اما بهتراست بگوییم تجربه ای که خالو قنبردرموسیقی «زار» داشتند دیگرشنیده نخواهد شد. موسیقی «زار»یک موسیقی ذکردرمانی است و سرشت ودرونمایه خاصی دارد که هرفردی نمی تواند این کاررا انجام بدهد وتنها ازعهده یک فرد با تجربه برمی آید وقطعا جانشینان استاد خالو قنبرکه یکی از عزیزان این هنر بودند به سختی می توانند کار معروف «بابازار» را انجام بدهند. این سبک به گونه ای است که از طریق آموزش منتقل نمی شود و چون دارای مراحل خاصی است یک عده خاص در کنار این افراد این مراحل را همراهی می کنند و به قول معروف «اهل» حساب می شوند و باید دید درآینده چه تعداد ازاین افراد می توانند ازهنر کامل استاد خالو قنبربهره ببرند و راه ایشان را ادامه بدهند.

موسیقی هرمزگان موسیقی ترکیبی است که بخشی ازآن به ایران کهن برمی گردد و بخش دیگر به لحاظ قرارگرفتن در منطقه آزاد و دادوستدهای بسیاری که در طول تاریخ با کشورهای مختلف داشته موسیقی وارداتی است وازکشورهای آفریقایی به ایران وارد شده است. بنابراین باید بگوییم پایه موسیقی کهن درهرمزگان فراوان است واگر بگوییم موسیقی اسلامی نیز دراین منطقه از قدرت بیشتری برخورداراست بیراه نگفته ایم به این سبب که حضورساز بربط(عود) دراین منطقه بوده ویکی از بربط سازان خوب کشور ما در همین منطقه هرمزگان زندگی می کند و این نشان دهنده دیرینه خوب موسیقی درگذشته است.همچنین موسیقی ذکری که دراین منطقه وجود دارد نشان دهنده موسیقی ترکیبی است که ازموسیقی سواحلی یا وارداتی گرفته شده است.موسیقی «زار» نیز به همین صورت بوده و یک برداشت و وام گیری از فرهنگ های وارداتی است اما درونمایه کارازذکر درمانی های کهن ایرانی که در سال های خیلی قبل تر حتی پیش از دوران ساسانی در ایران انجام می گرفته برداشت شده است.