برخی از مولوی شناسان گفته اند که خواننده آثار مولانا، یعنی کسی که مثنوی و دیوان شمس و مجالس سبعه و مکتوبات و فیه مافیه را بخواند با یک شخص و سه چهره، بلکه یک شخص و سه شخصیت مواجه می شود: مولانای پیش از طلوع شمس، مولانای شوریده، مولانای قراریافته و آرام گرفته. مولانای نخست، مردی لفاظ و روده دراز بود که بر منبر خطبه های ملال آور می خواند. مجالس سبعه برای همین دوران است. مولانای شوریده را در غزل هایش می توان دید. مولانای آرام گرفته را نیز در مثنوی و مکتوبات و فیه مافیه. با این حال مولانای دوم و سوم، به کلی ناهمزمان نبودند. دوران شوریدگی و شیدایی مولانا را ایام سه ساله وصال شمس تبریزی (645-642 هجری