آرشیو پنج‌شنبه ۱۹ بهمن ۱۳۹۶، شماره ۶۷۱۴
زندگی: سلامت
۱۶
مهارت سلامت

زخم ها را قبل از ناسور شدن دریابیم!

پرستو رفیعی

پوست سالم، جوان و شفاف در زیبایی انسان نقشی چشمگیر دارد. از این رو علاقه مندان به زیبایی و جوان ماندن به مدد راهکار های مختلف از شست و شوی مرتب پوست گرفته تا استفاده از انواع کرم های گرانقیمت و حتی رعایت رژیم غذایی سعی می کنند از آسیب های پوستی و چین و چروک های ناخوشایند دوری کنند.

اما گاهی براثر اتفاقی نه چندان جدی زخمی روی پوست ایجاد می شود که ممکن است اثری ماندگار داشته باشد و زیبایی فرد را تحت تاثیر قرار دهد. دکتر اکبر بیات معتقد است می توان با رعایت نکاتی بسیار ساده از ماندگاری جای زخم جلوگیری کرد.

این عضو آکادمی جراحی پلاستیک صورت اروپا در گفت و گو با «ایران» می گوید: به طور طبیعی پوست از لایه های مختلفی تشکیل شده است. اگر لایه های سطحی پوست آسیب ببیند، پوست توانایی ترمیم زخم های ایجاد شده را خواهد داشت اما اگر آسیب به لایه های عمقی پوست برسد امکان ترمیم و بازگشت به شرایط قبل از آسیب کاهش می یابد.

دکتر بیات ادامه می دهد: ناآگاهی برخی افراد باعث گسترش و باقی ماندن جای زخم هایی می شود که در ابتدا بسیار سطحی و ساده بودند. متاسفانه بسیار دیده می شود که جای این گونه زخم ها حتی با جراحی و لیزر هم به طور کامل از بین نمی رود.

به گفته این جراح، عفونت حتی در زخم های سطحی یکی از مهم ترین دلایل ماندگاری جای زخم است. چرا که عفونت زخم ها یا سوختگی های سطحی باعث آسیب لایه های عمقی پوست و از بین رفتن برخی از سلول های سالم اطراف زخم خواهد شد. بنابراین با تمیز نگه داشتن زخم می توان به ترمیم آن کمک کرد. برخی از زخم ها نیازمند آنتی بیوتیک هستند اما در برخی دیگر می توان محل آسیب دیدگی را با آب و صابون یا شامپو بچه شست و شو داد و لخته ها و ترشحات روی زخم را تمیز کرد تا از بروز عفونت پیشگیری شود.

وی خاطرنشان می کند: زخم همانند مخاط چشم حساس و آسیب پذیر است به همین دلیل هنگام ضدعفونی آن باید دقت شود و از هر محلول یا ماده ضدعفونی کننده ای نباید استفاده شود. بتادین یکی از این مواد است که برخلاف تصور عموم مردم، برای ضدعفونی زخم های باز مناسب نیست. بتادین علاوه بر ضدعفونی زخم و از بین بردن میکروب ها، سلول های سالم اطراف زخم و سلول های لایه های زیرین پوست را هم از بین می برد. نکته مهم دیگر نحوه استفاده از کرم یا پمادهای از بین برنده جای زخم است. بهتر است تا زمانی که زخم به طور کامل بسته نشده از این کرم ها استفاده نشود. با توجه به شدت جراحت، زمان ترمیم زخم ها متفاوت است اما معمولا زخم ها طی مدت زمانی حدود 2 هفته ترمیم می شوند، استفاده زودهنگام از این کرم ها تاثیر عکس خواهد داشت.

موضوع مهم دیگری که بسیاری از افراد بخصوص جوانان را ناراحت می کند باقی ماندن جای جوش است که متاسفانه با لیزر یا پمادهای گرانقیمت هم از بین نمی رود.

این جراح زیبایی صورت، گوش و حلق و بینی در این باره می گوید: به هیچ وجه نباید جوش های صورت را دستکاری کرد. کندن جوش های صورت مهم ترین دلیل ماندگاری جای آنهاست که متاسفانه هیچ یک از روش های موجود نمی تواند آثار باقی مانده را به طور کامل از بین ببرد. در مورد زخم ها هم همین طور است و باید از دستکاری بی دلیل زخم خودداری کرد.

بخیه چقدر کمک می کند

همواره این تصور وجود دارد که بخیه زدن باعث باقی ماندن جای زخم می شود. بسیاری از افراد با این ترس از بخیه زدن زخم های خود اجتناب می کنند. دکتر بیات با بیان اینکه بخیه زدن مانند چاقویی دولبه است تاکید می کند: فاصله ایجاد شده بین لبه های زخم باید از بین برود تا جای آن باقی نماند. بخیه زدن درست و ظریف بخصوص در زخم هایی که لبه های آنها در یک سطح نیستند یا زخم هایی که بواسطه حرکت پوست یا کشیده شدن پوست مدام باز می شوند، بسیار راهگشا است اما اگر بخیه بدرستی زده نشود حتما اثر بدی خواهد گذاشت. البته به یاد داشته باشید که اگر زخمی نیازمند بخیه شدن است باید در همان ساعات ابتدایی بروز جراحت بخیه شود در غیر این صورت با گذشت زمان لبه های زخم متورم شده و امکان بخیه ظریف را از پزشک خواهد گرفت.

چگونه جای زخم را از بین ببریم

با وجود رعایت این موارد بازهم پیش می آید که جای زخم و جراحت باقی بماند. آثار این زخم ها گاهی آنقدر آزاردهنده می شود که فرد به دنبال راهی برای برطرف کردن آن خواهد بود. دکتر بیات در این باره می گوید: امروزه برای از بین بردن یا کم کردن اثر باقی مانده از زخم از روش های جراحی و غیر جراحی استفاده می شود که بسته به شدت و نوع زخم متفاوت است. برای مثال برای باریک کردن جای زخم های پهن باید از روش های جراحی استفاده کرد و استفاده از روش های غیر جراحی مانند لیزر یا کرم های موضعی نتیجه بخش نخواهد بود.