بازار ارز از اواخر پاییز تا اوایل زمستان، دچار تقاضای فصلی ناشی از خریدهای شب عید و همچنین سفرهای سال نوی میلادی و تسویه حساب های شرکت ها در پایان سال میلادی است. از سوی دیگر، بازار ارز در سال جاری با دو شوک خارجی روبه رو شد. ابتدا، بانک های چینی در اوایل سال پرداخت های پول پتروشیمی ها را متوقف ساختند که با رایزنی و پیگیری پتروشیمی ها و وزارت اقتصاد و بانک مرکزی مرتفع شد. اما بازار ارز از ابتدای سال میلادی جدید دچار تحول دیگری نیز شده است.

در شرایطی که عمده نقل و انتقالات بازار ارز کشور از طریق تراستی ها (شرکت های واسطه ای که به صورت پوششی کار می کنند) در کشورهای حوزه خلیج فارس صورت می گیرد، این کشورها اقدام به وضع مالیات بر ارزش افزوده کرده اند که چنین مالیاتی، سبب اخلال در تراکنش های ارزی از طریق تراستی ها شده است. به این ترتیب، شرکت های صادرکننده ایرانی در چند هفته بعد از شروع سال میلادی جدید با دشواری های فراوانی برای انتقال و جابه جایی ارز روبه رو شده اند. این اختلال، سبب توقف بخشی از عملیات ارزی مربوط به حواله ها و همچنین ارز به صورت نقدی است. در حال حاضر، عمده شرکت ها با مشکل مواجه شده اند و شرکت ها و صرافان در تلاش برای حل مشکل از طریق انتقال مبادلات ارزی به مناطق دیگر هستند. از این رو، این موضوع نیازمند حمایت دولت و بانک مرکزی و همچنین بانک های کشور برای ایجاد زیرساخت های مناسب است تا بتوانند جریان ارزی نقل و انتقالات کشور تسهیل شود.

از سوی دیگر، بررسی قیمت ارز از ابتدای دولت یازدهم، تاکنون رشدی معادل تورم ایران منهای تورم کشورهای طرف تجاری ایران داشته است و این تعدیل قیمت ارز، در ارز مبادله ای بوضوح دیده می شود. هر چند تورم مبنای تعدیل، به تورم تولیدکننده نزدیک تر از تورم مصرف کننده بوده است. لذا، تعدیل قیمت ارز در چند سال اخیر، منطقی بوده است.

به نظر بازار ارز نیازمند توجه دقیق تر و تمهیدات پیشگیرانه و همچنین ثبات است، زیرا در صورت شروع روند صعودی یا بی ثباتی در این بازار، حرکت جریان پول به صورت خزنده غیر قابل کنترل محتمل خواهد بود.

*کارشناس اقتصاد