با دستگیری و برخورد با افرادی که به نظر می رسد بازار ارز را در کشور داغ نگه می دارند، مشکلات این بازار در بلندمدت برطرف نمی شود، بلکه تنها برای کوتاه مدت التهاب اندکی فروکش می کند. مشکل در بازار ارز تنها این نیست که قیمت ارز مرتبا بالا می رود، مشکل مهم این است که مردم باور دارند که دولت توان مدیریت بازار را ندارد و پیامد ناشی از تداوم چنین باوری در بلندمدت فضای نامناسبی را بر اقتصاد حاکم می کند.

نوسانات بازار ارز یک اتفاق تازه در ایران نیست: در میانه دهه 70 هم این بازار با تلاطم های گوناگونی مواجه شد، در آن زمان نیز سیاستگذاران برای مقابله با این تحولات اقدام به دستگیری سوداگران بازار کردند و بسیاری از صرافی ها تعطیل شدند.

در آن زمان نیز این اقدام موقتی بود و نتوانست بازار ارز را کاملا آرام کند، زمانی ثبات به بازار بازگشت که دونرخی بودن ارز به رسمیت شناخته شد و بازار موازی ارز به کار خود ادامه داد. امروز هم این واقعیت بر جای خود باقی است که بازار با پلیسی شدن آرام نمی شود. دستگیری های دیروز به معنای آن است که دولت خواسته با عده ای از واسطه ها و صرافان که از این آب گل آلود ماهی می گیرند، برخورد کند. دستگاه های مسوول برای کنترل تقاضای فزاینده در بازار، تلاش کردند با بازداشت افرادی که معاملات بسیار بالای ارزی در روزهای اخیر داشته اند و عملا بازار را داغ کرده اند، به این وضعیت خاتمه دهند. این اقدامات اگر نتیجه مثبتی هم داشته باشد، کوتاه مدت است و مشکلی که به همراه دارد تقویت این باور است که دولت می خواهد معاملات ارزی را کنترل کند زیرا به اندازه کافی ارز برای پاسخ به تقاضای بازار در اختیار ندارد. البته دولت اعلام کرده که با انتشار اوراق مشارکت ارزی تقاضای ارز را پاسخ خواهد داد ولی شرط موفقیت این سیاست اعتماد مردم به وعده دولت است. یعنی مردم باید باور داشته باشند که هر زمان لازم داشته باشند بتوانند اوراق مشارکت ارزی را به ارز مورد نیاز خود مبدل کنند. به نظر من مشکل اصلی در بازار ارز ایران، وجود موانعی است که بر سر راه بانک های کشور وجود دارد و مانع از آن است که مردم ایران بتوانند از کارت های اعتباری ارزی در سراسر جهان استفاده کنند. این محدودیت، به ویژه پس از برخوردهای اخیر امارات متحده عربی و چین در محدودیت معاملات ارزی با ایران، سبب بروز تقاضای شدید برای اسکناس (دلار، یورو و...) شده که تامین آن برای دولت دشوار است. با آنکه برجام به افزایش چشمگیردرآمدهای ارزی ایران یاری رسانده ولی محدودیت معاملات بانکی همچنان پابرجا ست. برای حل مشکل بازار ارز، دولت باید برای حل مشکل بانک های ایران در سطح بین المللی چاره جویی کند، در غیر این صورت، التهاب دربازار ارز به اشکال گوناگون مجددا بروز خواهد کند. اگر ایرانیان می توانستند از طریق کارت های اعتباری نیازهای ارزی خود را تامین کنند، همانطور که امروز در خرید و فروش های روزانه پول نقد چندان اهمیت خود را از دست داده، تقاضا برای اسکناس (ارزهای خارجی) از میان خواهد رفت. متاسفانه مشکلات نظام بانکی ایران با بانک های عمده کشورهای غربی هنوز حل نشده است. ریشه افزایش ناگهانی تقاضا در بازار ارز، نگرانی از افزایش تنش های بین المللی است. بهبود روابط اقتصادی ایران با جهان در عمل به معنی بهتر شدن فضای کسب و کار است. اگر تنش های بین المللی کاهش یابد، منابع مالی به جای فعالیت های کوتاه مدت و پرریسک در بازار ارز و طلا به سمت فعالیت های مولد بلندمدت و اشتغال زایی حرکت خواهد کرد که اقتصاد ایران به شدت نیازمند آن است. شاید دولت تصور کرده در کوتاه مدت نمی تواند بازار ارز را آرام نگه دارد و به همین دلیل با معامله گران عمده در بازار ارز برخورد کرده است. ولی اگر به روزهای بحرانی بازار ارز در سال های 1391 و 92 بازگردیم، به یاد خواهیم آورد که آنچه بازار ارز ایران را آرام کرد، امید به برطرف شدن تهدیدها و چشم انداز بهتر در روابط داخلی و بین المللی بود. متاسفانه بخشی از منافع انتظاری برجام، با تغییر دولت ایالات متحده، تحقق نیافت. اکنون دستگاه دیپلماسی و بانک مرکزی کشور باید تلاش کنند تا موانع رونق اقتصادی را مرتفع کنند. ممکن است با پلیس بتوان بازار ارز را برای مدتی کنترل کرد، اما رونق اقتصادی نیازمند آرامش و ثبات است و به وجود آمدن وضعیت فوق العاده در بازار ارز مانعی بر سر راه شکل گیری اطمینان نسبت به آینده روشن و باثبات اقتصادی خواهد بود. گرایش به سرمایه گذاری، رشد تولید و اشتغال و بروز رونق اقتصادی زمانی شکل خواهد گرفت که در تمامی بازارها آرامش و ثبات برقرار باشد. در وضعیت فوق العاده کنشگران اقتصادی در انتظار باقی خواهند ماند تا وضع به حالت عادی بازگردد. این شرایط صبر و انتظار برای اقتصاد ایران بسیار پرهزینه است.