در ایران امروز در کنار زبان فارسی که زبان ملی، تاریخی،فرهنگی و تمدنی همه ایرانیان است شاهد حضورتنوعی از زبان ها و گویش ها در گوشه و کنار کشور هستیم.به سخن دیگر زبان فارسی برآمده از تعامل همدلانه تاریخی و فرهنگی و علمی ایرانیانی است که همه به نوعی سهمی در تکوین و بالندگی آن ایفا کرده و کمتر نقطه ای از پهنه گسترده ایران را می توان یافت که سخنوران و شاعران و نویسندگان و ادبا آن حوزه سهمی در شکوفایی و غنای زبان فارسی بر دوش نگرفته باشند.در کنار زبان فارسی البته در بخشی از این گستره فرهنگی و تمدنی نیز گروهی از ایرانیان دارای زبان های محلی خود بوده و این زبان های محلی نسل به نسل و سینه به سینه منتقل شده و بدین ترتیب در تاریخ دیرین ایران زبان های محلی در مناطقی از ایران عموما به عنوان زبان شفاهی و زبان فارسی به عنوان زبان تمدنی و فرهنگی و علمی ایفاگر نقش تمدن سازی بوده اند.