آرشیو چهارشنبه ۲۲ فروردین ۱۳۹۷، شماره ۴۰۶۲
صفحه آخر
۱۶
پرتاب شدگی

تفکر ناگهانی

محمد زینالی اناری

ما به صورت ناگهانی به دنیای مدرن پرتاب شده ایم. نه اینکه این اتفاق در یک آن یا چند لحظه رخ داده باشد، بلکه نفس این اتفاق ناگهانی بوده است. هزار سال هم اگر طول بکشد، امری که ناگهانی است، ناگهانی است. امروز به کارهای اداری خودم و خیلی از کسانی که در پانزده سال زندگی «حرفه ای!ام» با آنها زیسته ام فکر می کردم. دیدم هر روز ما روزی ناگهانی است و درنگی درباره کارهای مان نداریم. ما به اغلب مسائل، به صورت آنی و فوری نگاه می کنیم، چرا طلاق اتفاق افتاد؟ زود مساله را جمع وجور می کنیم تا نگذاریم آمارش بیشتر شود. آن وقت اخباری منتشر می شود و می شنویم که این پدیده رکورد شکسته است، چرا؟ چون آنی فکر می کنیم و آنی پاسخ می گیریم. متولد لحظه های ناگهانی، تربیت شده تنبیه های ناگهانی و خلق کننده تصمیم های ناگهانی ایم. شهرهای ما، خانواده های ما، دوستی های ما، مولود لحظه های بی درنگ، نگرانی های دلهره انگیز و پیشامدهای ناگهانی اند. آمار بالای ورشکسته ها چه می گوید؟ آیا از ناگهانی بودن قراردادها و ناگهانی بودن ارتباط های تجاری دم نمی زنند؟«نیکلاس کار» در کتاب اینترنت با مغز ما چه می کند، سه دوره تکامل شناختی را بر می شمرد، پیش از نقشه و ساعت، دوره نقشه و ساعت و سومین، دوره پیدایش کتاب. در این سه دوره، ذهن ما از تفکر لخت به درک هندسی-ریاضی وار مکان و زمان رسیده و سپس شروع کرده است به استدلالی فهمیدن لحظه های زندگی. در زمانه ای که کتاب عمومیت می یابد، می توان گفت که عقل سلیم جامعه به صورت استدلالی، دور از لختی و فراتر از هندسه و ریاضی است. اما کارهای ما، هنوز ناگهانی است: یعنی هنوز هندسه و ریاضی را نتوانسته ایم وارد شناخت مان از معاملات، امور اجرایی و مسائل استراتژیک کرده، به شناخت بلندمدت برسیم. مساله باقی است.