آرشیو سه‌شنبه ۲۸ فروردین ۱۳۹۷، شماره ۴۰۶۶
صفحه آخر
۱۶
انشای بهاری

ما فقط شاخه ها را عوض می کنیم

دکتر سیاوش جمادی

نوروز امسال برای من هیچ تفاوتی با روزهای دیگر سال نداشت. همه چیز مثل همیشه حول محور خواندن، نوشتن و ترجمه کتاب گذشت. این روالی است که من در تمام طول سال دارم و به بهانه نوروز هم منحل نمی شود و تغییر نمی کند. اما بسیار شنیده ایم که خیلی ها قرار و مدارهایی برای کتابخوانی در تعطیلات نوروز برای خودشان در نظر می گیرند یا برنامه ها و کمپین هایی راه می اندازند که دیگران را به کتابخوانی دعوت کنند. کتابخوانی چیزی نیست که با دستور و راهنمایی و بخشنامه و کمپین تحول و دگرگونی چندانی پیدا کند چرا که مشکلات ما اساسا مشکلات ساختاری است. وقتی از ساختار صحبت می کنیم در واقع با درختی طرف هستیم که یک ریشه و شاخه هایی دارد. با هر کدام از آن برنامه ها و اقدامات در جهت دعوت دیگران به کتابخوانی در واقع ما شاخه ها را عوض می کنیم، آنها را مزین می کنیم و با تغییر رنگ شاخه ها می خواهیم درخت دیگری بسازیم. این در حالی است که با همه این اقدامات و تغییرها در ریشه تفاوتی ایجاد نمی شود چرا که ما همه به جهاتی از یک ریشه هستیم. اگر به این مسائل توجه نشود، آن وقت کتاب خواندن هم ضرورتی پیدا نمی کند. یک زمانی است که کتاب خواندن برای گردآوری اطلاعات و فضل انجام می شود، این به تفکر و تحولی که در جان اشخاص و زندگی آنها پیدا شود، ربطی ندارد چرا که صرفا با هدف جمع آوری اطلاعات صورت می گیرد. این دقیقا همان کاری است که این روزها به واسطه اینترنت هم به راحتی انجام می شود و خوشبختانه اقتدار کسانی که یک زمانی خودشان را بحرالعلوم می دانستند اما واقعا نبودند را شکسته و حالا دیگر همه با چند کلیک می توانند بسیاری از مقالات، کتاب ها و اطلاعات راجع به هر موضوعی را در اختیار داشته باشند. اطلاعات، فضل، دانش اندوزی یک بحث و مساله تفکر بحث دیگری است: تفکر چیزی نیست که با دستور و رهنمود من یا دیگری رخ بدهد چون اساسا امر ضروری در زندگی نیست.