آرشیو یکشنبه ۶ خرداد ۱۳۹۷، شماره ۶۷۹۰
ماه مهر
۱۱
چشمه های جاری

تاملی بر نکات قرآنی - 6

شرایط توبه

کاظم آشفته (پژوهشگر)

إنما التوبه علی الله للذین یعملون السوء بجهالة ثم یتوبون من قریب فاولائک یتوب الله علیهم و کان الله علیما حکیما و لیست التوبه للذین یعملون السیئات حتی إذا حضر احدهم الموت قال إنی تبت الآن و لا الذین یموتون و هم کفار اولائک اعتدنا لهم عذابا الیما (نسا 17و18)

توبه، نزد خداوند، تنها برای کسانی است که از روی نادانی مرتکب گناه می شوند، سپس بزودی توبه می کنند؛ اینانند که خدا توبه شان را می پذیرد، خداوند دانای حکیم است. و توبه کسانی که گناه می کنند، تا وقتی که مرگ یکی از ایشان دررسد، می گوید: «اکنون توبه کردم»، پذیرفته نیست؛ و(نیز توبه) کسانی که درحال انکار (با وجود دانستن حقیقت) می میرند، پذیرفته نخواهد بود، آنانند که برایشان عذابی دردناک آماده کرده ایم.

مفهوم این آیات به بیانی دیگر در آیات ذیل بیان شده است:

1- و من یعمل سوءا او یظلم نفسه ثم یستغفر الله یجد الله غفورا رحیما (نسا/110)

کسی که گناهی مرتکب شود یا به خویش ستم کند و آنگاه (متنبه شده) از خدا آمرزش بخواهد، خدا را آمرزنده ای مهربان خواهد یافت.

2- إن الذین کفروا و ماتوا و هم کفار فلن یقبل من احدهم ملء الارض ذهبا و لو افتدی به اولائک لهم عذاب الیم و ما لهم من ناصرین (آل عمران91)

افرادی که منکر شدند و درحال کفر و انکار مردند اگر (برای معاف شدن خود از عذاب)هم حجم زمین را پر از طلا کنند هرگز از هیچ کدام از آنها به هیچ وجه پذیرفته نمی شود آنها عذاب پر دردی دارند در حالی که یاوری ندارند.

3- فلما راوا باسنا قالوا آمنا بالله وحده و کفرنا بما کنا به مشرکین / فلم یک ینفعهم إیمانهم لما راوا باسنا سنت الله التی قد خلت فی عباده و خسر هنالک الکافرون (غافر84و85)

وقتی عذاب ما را ببینند، خواهند گفت که ما به خدای یکتا ایمان آوردیم و چیزهایی را که شریک او ساختیم قبول نداریم. اما وقتی عذاب ما را ببینند دیگر ایمان آوردن شان فایده ای برای آنها نخواهدداشت.

4- بنی اسرائیل را از دریا عبور دادیم و فرعون و لشکریانش از روی ظلم و دشمنی آنها را تعقیب کردند، تا وقتی که فرعون درحال غرق شدن بود گفت: ایمان آوردم که جز معبودی که بنی اسرائیل به آن ایمان آورده اند وجود ندارد و من مسلمان هستم. به او گفته شد: حالا در صورتی که قبلا سرکشی می کردی و از عوامل فساد بودی.